Καμίλ Πάλια: Η ριζοσπαστική φεμινίστρια θύμα της cancel culture

Ήρθε η σειρά της ριζοσπαστικής φεμινίστριας Καμίλ Πάλια να υποστεί «ακύρωση». Η γνωστή opinion maker των σπουδών φύλου, που κατά καιρούς ξεστομίζει ακραίες δηλώσεις -όπως το να μειωθεί την ηλικία σεξουαλικής συναίνεσης στα 14- διδάσκει στο University of the Arts της Φιλαντέλφια για πάνω από τριάντα χρόνια. Τώρα αντιμετωπίζει λογοκρισία και την απειλή της απόλυσης για τις «λανθασμένες της ιδέες στα ζητήματα του σεξ, της έμφυλης ταυτότητας και των σεξουαλικών επιθέσεων.» Στο αίτημα των μελών της επιτροπής λογοκρισίας υπογραμμίζεται η ανάγκη να αντικατασταθεί η Καμίλ Πάλια με «έγχρωμο queer άτομο, κατά προτίμηση με αναπηρία» - κι αν η απόλυσή της θεωρείται παράνομη λόγω μονιμότητας «να δημιουργηθούν εναλλακτικές τάξεις με τα μαθήματα που διδάσκει και με καθηγητές που σέβονται τους διεμφυλικούς και τα θύματα των σεξουαλικών επιθέσεων.» Οι φοιτητές που πήραν αυτή την πρωτοβουλία θέλουν να της απαγορευτούν οι δημόσιες ομιλίες καθώς και η κυκλοφορία των βιβλίων της στο campus διότι οι ιδέες της δεν είναι απλώς αμφιλεγόμενες· είναι «επικίνδυνες». Οι αρχές του πανεπιστημίου βρίσκονται σε αμηχανία.

Η Καμίλ Πάλια που δηλώνει διεμφυλική, άρχισε να διδάσκει στο University of the Arts το 1984 και ήταν ανέκαθεν «αμφιλεγόμενη»: στο πρώτο της βιβλίο «Sexual Personae: Art and Decadence from Nefertiti to Emily Dickinson» περιέγραφε το σεξ και τη δύση ως «κτηνώδεις, δαιμονικές δυνάμεις» και επέκρινε τις φεμινίστριες για συναισθηματισμό και ευσεβείς πόθους μπροστά στον βιασμό, στη βία και στις προβληματικές σχέσεων των φύλων. Η Πάλια απέδιδε τις διαφορές και την ασυνεννοησία μεταξύ των φύλων στη βιολογία. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1990 -αφού πρώτα το απέρριψαν επτά εκδότες- και έγινε μπεστ-σέλερ παρά το μεγάλο του μέγεθος, 700 σελίδες, και το περιεχόμενο που έκανε έξαλλες τις φεμινίστριες και προκάλεσε αναταραχή στους πανεπιστημιακούς κύκλους. Το επίμαχο σημείο ήταν η συνηγορία της υπέρ της απελευθέρωσης των ενστίκτων και η άρνησή της να αναγνωρίσει τις γυναίκες ως θύματα των ανδρών.

Πολλοί παράγοντες των αμερικανικών campus παρομοίασαν το βιβλίο με το «Ο αγών μου» του Χίτλερ, ενώ άλλοι τάχθηκαν υπέρ της ελευθερίας των ιδεών. Οι δε New York Times εξέφρασαν τότε την ανησυχία ότι το βιβλίο θα διαβαστεί πολύ περισσότερο και θα επηρεάσει τη φοιτητιώσα νεολαία μόνο και μόνο επειδή βρέθηκε υπό διωγμόν. Το θέμα ήταν ότι η Πάλια επιτίθετο τόσο εναντίον των συντηρητικών όσο και εναντίον των προοδευτικών σε όλα τα ζητήματα από την τέχνη μέχρι την πολιτική των ταυτοτήτων. Και, σε ό,τι αφορά την ίδια την πανεπιστημιακή διδασκαλία, επετίθετο στην ευκολία και στην επιείκεια μέσω των οποίων, κατά τη γνώμη της, η ζωή γίνεται λίγο πιο ευχάριστη αλλά κανείς δεν μαθαίνει τίποτα.

Το επιχείρημά της εναντίον των κινημάτων των καλών αισθημάτων και της πολιτικής ορθότητας είναι πως οι προκλήσεις και οι συγκρούσεις μάς βοηθούν να ωριμάζουμε και να γινόμαστε καλύτεροι. «Πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε το μίσος και την απόρριψη. Δεν χτίζουμε προσωπικότητες με το βάζουμε ένα αναπαυτικό μαξιλάρι ανάμεσα στον εαυτό μας και τη σκληρή πραγματικότητα,» λέει. Αλλά η πρόσφατη φασαρία προέκυψε από την ανακοίνωση μιας ομιλίας με τίτλο «Διφορούμενες εικόνες: σεξουαλικός διισμός και σεξουαλική πολλαπλότητα στη δυτική τέχνη» όπου φαινόταν πως η Πάλια δεν θα μιλούσε ευνοϊκά για τα κινήματα των διεμφυλικών τα οποία θεωρεί αναχρονιστικά και περιττά. Οι φοιτητές που ασχολούνται με τέτοια θέματα έκαναν έκκληση να ακυρωθεί η ομιλία και ανέρτησαν στα social media μια συνέντευξη της Πάλια γύρω από τις σεξουαλικές επιθέσεις, στην οποία έλεγε: «Τα κορίτσια διαπαιδαγωγούνται έτσι ώστε να βλέπουν τον κόσμο σαν ένα επικίνδυνο μέρος το οποίο δεν μπορούν να ελέγξουν. Γι’ αυτό ζητούν διαρκώς την πανταχού παρουσία μορφών εξουσίας ώστε να τα προστατεύουν και να τιμωρούν τους παραβάτες. Μου φαίνεται γελοίο να παραπονιέσαι για κάτι που σου έκαναν σε ένα φοιτητικό πάρτι ένα χρόνο νωρίτερα. Αν κάποιος σε βιάσει, τρέξε αμέσως στην αστυνομία. Είναι απλό.»

Οι φοιτητές, ιδιαίτερα οι φοιτήτριες που είχαν τέτοιες εμπειρίες, θεώρησαν τις δηλώσεις «επικίνδυνες» διότι η Πάλια «ρίχνει το φταίξιμο στο θύμα». Κι επειδή οι αρχές του πανεπιστημίου δεν ακύρωσαν τη διάλεξη, έξω από την αίθουσα έγινε σχετική διαμαρτυρία η οποία ωστόσο δεν κατάφερε να εμποδίσει 180 άτομα να μπουν στην αίθουσα. Αλλά, 30-40 λεπτά μετά την αρχή της ομιλίας, σήμανε συναγερμός για υποτιθέμενη πυρκαγιά και το κτίριο εκκενώθηκε. Βγήκαν όλοι έξω και ενώθηκαν με τους διαδηλωτές που κρατούσαν πανό «Trans Live Matter». To παράδοξο ήταν πως μεγάλο μέρος του κοινού που ήθελε να ακούσει την Καμίλ Πάλια ανήκε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στην κοινότητα LOAT, αλλά οι πιο κραυγαλέοι διαδηλωτές ήταν cis.

Ο πρόεδρος του πανεπιστημίου Ντέιβιντ Γιάγκερ εξέδωσε ανακοίνωση υπέρ της ελευθερίας του λόγου όπου τόνιζε ότι τα κινήματα που περιορίζουν το εύρος των απόψεων που επιτρέπεται να ακουστούν διαβρώνουν τη δημοκρατία. Και κατέληγε ότι το πανεπιστήμιο κινδυνεύει να μην είναι άσυλο ιδεών αλλά χώρος ιδεολογικών διώξεων. Στη συνέχεια οι φοιτητές απάντησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απαιτώντας να αποσύρει την «αγρίως αδαή και υποκριτική του δήλωση», πράγμα που ο Γιάγκερ δεν έκανε αλλά που του στοίχισε την απομόνωση μέσα στη Σχολή. Όπως γράφει το περιοδικό Atlantic, οι περισσότεροι καθηγητές, σχεδόν όλοι, σιώπησαν ή ευθυγραμμίστηκαν με τους φοιτητές από φόβο ότι θα μποϊκοτάρουν τα μαθήματά τους. Στο αίτημα του Atlantic να εκφράσουν τη γνώμη τους με email, και να κρατηθεί η ανωνυμία τους στο άρθρο του περιοδικού, οι καθηγητές απάντησαν ότι φοβούνται μήπως τα email βγουν στη φόρα και υπάρξουν συνέπειες.

Οι φοιτητές δήλωσαν ότι «δεν αισθάνονται ασφαλείς» με καθηγητές σαν την Καμίλ Πάλια, η ρητορική της οποίας «τους τραυματίζει ψυχικά» και επέμειναν στο αίτημα της απόλυσής της. «Η Καμίλ Πάλια έχει ευρύτερο ορίζοντα από τους φοιτητές,» είπε στο Atlantic ένας καθηγητής που προτίμησε να κρατήσει την ανωνυμία του. «Αν την άκουγαν προσεκτικά, θα διερυνόταν και ο δικός τους ορίζοντας. Η cancel culture επιτίθεται σε όποιον διαφωνεί με τη διαιώνιση του Κατεστημένου και της μετριότητας, σε όποιον αναζητεί την ενδυνάμωση του ατόμου. Η συμπεριφορά των φοιτητών εναντίον της Καμίλ Πάλια είναι δική τους χασούρα, όχι της Πάλια». Το επιχείρημα των φοιτητών ενισχύουν εξωπανεπιστημιακοί ακτιβιστές των διεμφυλικών που υποστηρίζουν ότι η Πάλια «έχει οδηγήσει γκέι και τρανς άτομα στην αυτοκτονία» επειδή επαναλαμβάνει ότι η δυσφορία φύλου είναι ένα ιατρικό πρόβλημα, ένα ψυχιατρικό πρόβλημα, το οποίο έχει αντιμετωπίσει η ίδια.

Κατά τη γνώμη των εχθρών της, αυτή η προσέγγιση ενθαρρύνει τη βία εναντίον των ΛΟΑΤ. Έτσι, η Καμίλ Πάλια βρίσκεται μπροστά σε ένα αγριεμένο πλήθος το οποίο απειλεί ότι θα αυτοκτονήσει επειδή η Πάλια αναφέρει συχνά ότι στους κόλπους των τρανς τα ποσοστά της αυτοκτονίας είναι υψηλότερα απ’ ό,τι στον γενικό πληθυσμό. Κατά κάποιον τρόπο, αν και τη μισούν, απειλούν να την επιβεβαιώσουν. Έτσι κι αλλιώς, στον χώρο του πανεπιστημίου απαγορεύεται οποιαδήποτε σεξιστική και ρατσιστική εκδήλωση όπως ανέκδοτα, γελοιογραφίες, αναχρονιστικοί περιφρονητικοί όροι και τα λοιπά: ο στόχος είναι να νιώθουν όλοι «ασφαλείς».

Αυτά που συμβαίνουν στη Φιλαντέλφια δεν είναι πρωτοφανή. Ο Τζόρνταν Πίτερσον από το πανεπιστήμιο του Τορόντο βρέθηκε σε παρόμοια θέση με την Καμίλ Πάλια επειδή αρνήθηκε να χρησιμοποιεί θηλυκά άρθρα και θηλυκές καταλήξεις αντί των συμβατικών αρσενικών (π.χ. she αντί he για τον θεό). Ο Πίτερσον δήλωσε ότι δεν πρόκειται να κάνει το χατίρι κανενός. Το ίδιο δήλωσε και η Καμίλ Πάλια.