Τρανσαλόνικα: Παρουσίαση του βιβλίου της Άννας Δάρδα-Ιορδανίδου που αφορά τη Θεσσαλονίκη και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη
«Η Εσθήρ Καπόν έσπρωξε τη σιδερένια εξώπορτα και βγήκε στην Ολύμπου… Δεν είχε κόσμο στο δρόμο. Σάββατο μεσημεριάτικα. Πολλά μαγαζιά μάζευαν ήδη τις πραμάτειες τους. Λερναία Ύδρα η στοά του Μπιτ Παζάρ παρακάτω, άπλωνε τα πλοκάμια της φορτωμένα ταβέρνες και παλιατζίδικα. Κούρντιζαν οι μουσικές, ανέβαινε η τσίκνα, κουβέντες ξεχείλιζαν. Έτρεχαν με λαδόκολλες και πιάτα τα γκαρσόνια. Άναβαν υπαίθριες σόμπες και κορδέλες με πολύχρωμα φώτα». Η Εσθήρ Καπόν είναι ψυχίατρος, κόρη πάμπλουτου πατέρα που παίζει μπριζ με τον πατέρα της καλύτερης της φίλης, Όλγας, η οποία είναι παντρεμένη με τον δικηγόρο Κίμωνα Φραντζή. Η Όλγα έχει εραστή, λέγεται Μιράν και είναι πρωτοπαλίκαρο του Φέλιξ Δούκα. Γνωστός ως Βασιλιάς, ο Φέλιξ ελέγχει τον λιμάνι, προΐσταται του υποκόσμου της Θεσσαλονίκης, μόνο που εκπροσωπεί το παλιό έγκλημα, αυτό που διαφέντευε τον Θερμαϊκό πριν μπουν στο παιχνίδι οι νέες πολυεθνικές μαφίες που κατασπαράζουν σαν όρνια ό,τι μπορεί να τους αποφέρει χρήμα: λαθρεμπόριο, τζόγος, όπλα, πορνεία, ναρκωτικά, λιμάνι, εξορύξεις χρυσού, Χαλκιδική, Θεσσαλονίκη, τρομοκρατία, το «Τρανσαλόνικα» μιλά για όλους και για όλα.
«Δίπλωσε τον χάρτη όπου σημάδεψε τις αλλαγές στα σύνορα των περιοχών. Παραλιακή, Βαρδάρης, Κάστρα. Τίποτα δεν είχε αλλάξει ακόμη. Τον έβαλε στο συρτάρι του γραφείου και τον κλείδωσε. Από το τσεπάκι του γιλέκου έβγαλε ένα ασημένιο ρολόι. Δώδεκα παρά δέκα. Σηκώθηκε και πήγε στο παράθυρο. Το άνοιξε. Ρούφηξε βουλιμικά τη μυρωδιά της θάλασσας. Ένιωσε την ομίχλη να ανεβαίνει στα πνευμόνια[…] Ή κληρονομιά του. Εδώ γεννήθηκε. Εδώ μεγάλωσε. Εδώ βασίλευε. Εδώ ήρθαν να συμφωνήσουν την ανακωχή. Χρειάστηκαν αξιοπιστία και ουδετερότητα και αποδέχτηκαν τα σύνορα και τη διαιτησία τους[…] Τα νέα αφεντικά άλλαζαν γρήγορα. Δεν προλάβαιναν να γεράσουν. Αυτός παρέμενε. Εσαεί κατάλοιπο. Όπως τα Κάστρα και ο Λευκός Πύργος».
Η Εσθήρ, η Όλγα, ο Μιράν, ο Φέλιξ-Βασιλιάς του λιμανιού και η μοδίστρα Μαρίκα Γαζή. Η Γαζή είναι φίλη με τους γονείς της Εσθήρ και της Όλγας, όπως και με τον Φέλιξ, μόνο που κάποιοι τη σκοτώνουν ήδη από το πρώτο κεφάλαιο (όχι σπόιλερ, επομένως) του βιβλίου. Στην κηδεία της όλος ο παλιός θίασος αλλά και οι νέοι παίκτες ξανανταμώνουν. Βιβλίο σκληρό, ατμοσφαιρικό, πολιτικό, γραμμένο λιτά και με ένα ύφος αρχετυπικού νουάρ αλά Ιζό και τριλογίας Μασσαλίας. Η Άννα Δάρδα- Ιορδανίδου με πήγε για 125 σελίδες χωρίς ανάσα, έγραψε ένα μαύρο παραμύθι για μεγάλους, «Τρανσαλόνικα», μια περιπέτεια που ξεκινά από την Ευαγγελίστρια και καταλήγει στους Ευζώνους, αφού προηγουμένως τα σποτ της δράσης του βιβλίου στείλουν τον αναγνώστη σε γκαρσονιέρες και γυμνά σώματα στα πέριξ της Χαλκέων, αλισβερίσια στο εργοστάσιο του Φιξ και τη μαρίνα της Καλαμαριάς, κυνηγητά στο ΑΠΘ και τραυματίες στο ΑΧΕΠΑ.
Η πόλη είναι πρωταγωνίστρια, μια Θεσσαλονίκη όπου διασταυρώνονται ιδεολόγοι και καθάρματα, παπάδες και νταλικιέρηδες, Βαλκάνιοι οπλαρχηγοί από συγκρούσεις που καταλάγιασαν μόνο προσωρινά στην μπαρουταποθήκη της περιοχής μας, καπνέμποροι και ηθοποιοί, εικασίες, έρωτες, μυστικά και σχέδια εκδίκησης. Μια Θεσσαλονίκη μαθημένη στη φθορά που το πεπρωμένο της περιπλανιέται στον χρόνο, όπως προειδοποιεί το οπισθόφυλλο. «Έτρεχε ο δρόμος υγρός και άδειος. Μάζευε κι απλωνόταν. Σαλιγκάρι τρυπούσε τα πέπλα της ομίχλης. Αλλάζοντας ονόματα στα φανάρια. Λεωφόρος Νίκης, θάλασσα από τη μια πλευρά, φωνακλάδικα μπαρ από την άλλη. Λευκός Πύργος, Βασιλικό Θέατρο, η χυδαία μεγαλομανία του παραλιακού ξενοδοχείου, Μεγάλου Αλεξάνδρου, πάρκα, Ναυτικός Όμιλος, Παπανδρέου, Ανθέων. Η συνοικία του Δαυίδ Ουζιέλ. Εικοσιοκτώ πανομοιότυπες μονοκατοικίες που περιμένουν εκατό χρόνια τώρα το τραμ, Ντεπώ, Χαριλάου, Ανδριανουπόλεως, Εθνικής Αντιστάσεως, Γεωργικής Σχολής. Ταξιδιώτης σε μια πόλη που περιπλανιέται στον χρόνο, σκέφτηκε, σαν να είχε ήδη φύγει. Πάτησε γκάζι. Λίγο ακόμα και θα έφτανε. Οι αλευρόμυλοι του Αλατίνι. Εργατικές πολυκατοικίες του Φοίνικα. Στα Πράσινα Φανάρια, στη στάση του λεωφορείου έκοψε. Ένας γεροδεμένος κοκκινομάλλης πήδηξε στο βαν. Πάτησε γκάζι κι έστριψε αριστερά για Θέρμη. “Περίμενες ώρα;” έριξε μια ματιά στον άντρα δίπλα του ο Μιράν».
Διαβάστε το. Η Θεσσαλονίκη δεν είναι μόνο ο μύλος που μέσα του αλέθεται η πλοκή και καβουρντίζεται η δράση, αλλά σημεία παλλόμενα από ένταση και κίνδυνο, που η Δάρδα ως βέρα Θεσσαλονικιά στιγμές είναι σαν να ζωγραφίζει αριστοτεχνικά γειτονιές όπου συμβιώνουν ο έρωτας και ο θάνατος, ο πόλεμος και η ειρήνη, το έγκλημα και η ανάπτυξη, οι φτωχοδιάβολοι και οι προνομιούχοι. Η αστυνομική φόρμα του «Τρανσαλόνικα» περνά δεξιοτεχνικά από το πολιτικό στο κοινωνικό και από το τοπικό ρεπορτάζ στη βαλκανική ανάλυση και πίσω στους φλεγόμενους έρωτες, δαιμονισμένα εύστοχα.
«Έσκυψε στη φωτογραφία πάλι. Δυο ζευγάρια. Η Ελβίρα και ο Τζώρτζης Καράς, η Μαρίκα Γαζή κι ο Βασιλιάς. Μια στιγμή παγωμένου χρόνου. Εξηγούσε την παρουσία του Βασιλιά στην κηδεία της Μαρίκας. Σκόρπισε η παρέα. Η μάνα παντρεύτηκε τον Ζοέλ, ο Τζώρτζης τη Βέρα Γρηγοριάδη. Έκαναν παρέα αργότερα. Οι αιμομικτικοί έρωτες της Θεσσαλονίκης. Φούντωναν στα καλοκαιριάτικα πάρτι. Μαράζωναν όταν έκλεινε η Έκθεση. Γαϊτανάκι ερώτων των αιώνιων παραθεριστών. Γνώρισμα της πόλης κι αυτό. Σαν τον Λευκό Πύργο. Όταν ήταν φυλακή το αίμα έβαφε τα κεφάλια. Μπορεί να αιμορραγούσαν ακόμα οι προδομένες σχέσεις, σκέφτηκε».
Διαβάστε το, θεωρώ το «Τρανσαλόνικα» μαζί με το «Κάσκα» του Σέργιου Γκάκα (τι ωραία σύμπτωση που και τα δυο κυκλοφορούν από τη Νουάρ σειρά του Καστανιώτη), βιβλία αναφοράς στην κατηγορία «γαμάτα αστυνομικά με φόντο μια Θεσσαλονίκη που, κάτω από την ξελογιαστική ευωχία και τη γλυκιά της ραθυμία, αίματα κυλούν καθώς η άγρια πλευρά της πόλης δεν αστειεύεται και το μαύρο υποτροπιάζει».
Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση
Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου
Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
14°
