Η Καίτη Μάρακα και ο Γιώργος Μουφτόγλου μιλούν για τα βιβλία τους «εσωτερικά τοπία» και «Την ημέρα που ερχόμουν» αντίστοιχα, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Συνέντευξη στον Γιώργο Ανδρέου
Η Καίτη Μάρακα γεννήθηκε το 1964. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Αθηνών κι έχει επιπλέον ολοκληρώσει μουσικές σπουδές. Γνωρίζει αγγλικά, ιταλικά, γερμανικά, γαλλικά, ισπανικά και από το 1987 εργάζεται ως μεταφράστρια βιβλίων. Από το 1996 υπηρετεί στη Mέση Eκπαίδευση ως φιλόλογος και, παράλληλα, αναπτύσσει καλλιτεχνική δραστηριότητα στο χώρο, κυρίως, του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού.
Τα «εσωτερικά τοπία (χρονολόγιο αισθημάτων) 1977-2013»,η πρώτη της ποιητική συλλογή, είναι ό,τι ακριβώς αναφέρεται μέσα στην παρένθεση: ένα χρονολόγιο αισθημάτων, μια ημερολογιακού χαρακτήρα ποιητική καταγραφή των εσωτερικών της διαδρομών σ’ ένα χρονικό διάστημα που καλύπτει τριάντα έξι χρόνια καιεκτείνεται από το αρκετά μακρινό, πλέον, 1977 μέχρι το 2013.
Ο Γιώργος Μουφτόγλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2000, όπου ζει και εργάζεται. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ποιήματα και μεταφραστικές δοκιμές του έχουν δημοσιευθεί σε ηλεκτρονικά περιοδικά όπως: Fractal, Περί ου, Χάρτης, Ποιείν και Culturebook.
Η ποιητική συλλογή «Την ημέρα που ερχόμουν»είναι το πρώτο του βιβλίο.
Καίτη Μάρακα και Γιώργος Μουφτόγλου μιλούν για τα βιβλία τους «εσωτερικά τοπία» και «Την ημέρα που ερχόμουν», από τις εκδόσεις Βακχικόν
Καίτη Μάρακα: Είναι μια ποιητική συλλογή, που περιλαμβάνει όσα ποιήματα διάλεξα να συμπεριλάβω σ’ αυτή απ’ όσα είχα γράψει σ’ ένα διάστημα σχεδόν τεσσάρων δεκαετιών: από την εποχή της εφηβείας μου, μέχρι λίγο πριν να κλείσω τα πενήντα. Ένα μεγάλο μέρος απ’ αυτά προέρχεται από σημειώσεις που κρατούσα στο ημερολόγιό μου, γι’ αυτό και τα περισσότερα έχουν στο τέλος τους κάποια ημερομηνία. Αποτελούν, λοιπόν, ένα χρονολόγιο αισθημάτων, μια καταγραφή των εσωτερικών μου διαδρομών σε όλο αυτό το διάστημα. Εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου: εσωτερικά τοπία (χρονολόγιο αισθημάτων) 1977-2013.
Γιώργος Μουφτόγλου: Πρόκειται για έναν ιστό συνειρμικών εξιστορήσεων, ανακλήσεων, ενίοτε καταθέσεων, διερωτήσεων ή και αποφάνσεων. Από στοιχεία που αφορούν σε ματαιώσεις και οντολογικούς προβληματισμούς, αναφορές σε τόπους και χρόνους (μέχρι και θρύλους που αναπλαισιώνονται ποιητική αδεία), πρόσωπα και πολύσημες υπαρξιακές και πολιτικές τοποθετήσεις, είναι όλα όσα μπορεί να με ακολουθούν από «Την ημέρα που ερχόμουν». Όχι μόνο εμένα, όμως, θέλω να πιστεύω. Και όλα παραλληλίζονται με την ίδια την εσωτερική διεργασία που συντάσσει το ποίημα, που το γεννάει. Δεν αποτελεί για εμένα μόνο την αφετηρία της όποιας ποιητικής μου συνεισφοράς. Εύχομαι ν’ αποτελέσει για εμένα σημείο αναφοράς, να δείχνει τον δρόμο για ό,τι μπορεί να προκύψει στο μέλλον.
Για να πείσετε κάποιον να αγοράσει το βιβλίο σας, τι θα του λέγατε;
Κ.Μ.: Μου ακούγεται κάπως παράξενο να επιχειρήσω να πείσω κάποιον ν’ αγοράσει ένα βιβλίο ποίησης. Ίσως, απλά, να του πρότεινα να το ξεφυλλίσει και διαλέγοντας κάποιες σελίδες στην τύχη να δοκίμαζε να τις διαβάσει αφουγκραζόμενος προσεκτικά τα δικά του «εσωτερικά τοπία». Σε περίπτωση που ένιωθε κάποια «συνήχηση», ίσως αυτό θα μπορούσε να είναι ένα κίνητρο για να το αγοράσει – τουλάχιστον, έτσι λειτουργώ προσωπικά με τα βιβλία της ποίησης.
Γ.Μ.: Μονάχα να μην θεωρήσει ότι πρόκειται για μια μοιρολατρική εξομολόγηση. Ότι μπορεί να αφορά την ημέρα που ερχόταν και ο αναγνώστης. Ίσως και πάλι να μην πειστεί - δεν πειράζει, δεν είναι αυτός ο σκοπός, δεν έγκειται εκεί το κίνητρο. Αλλά μπορεί το «γιατί» που συχνά πλανάται στη συλλογή να βρει και μια θέση μέσα του.
Περιγράψτε μας τον τρόπο που δουλέψατε για τη συγγραφή του βιβλίου σας;
Κ.Μ.: Επειδή πρόκειται για ποιητική συλλογή, που καλύπτει, μάλιστα, ένα διάστημα σχεδόν τεσσάρων δεκαετιών, ουσιαστικά δεν δούλεψα μ’ ένα συγκεκριμένο τρόπο για τη συγγραφή της. Απλά, κάποια στιγμή, πήρα την απόφαση να επιλέξω κάποια από τα ποιήματα που είχα γράψει μέσα σ’ αυτό το διάστημα και να τα παραθέσω με χρονολογική σειρά, για να διατηρηθεί κι ο αρχικός χαρακτήρας πολλών απ’ αυτά, το ότι, δηλαδή, αποτελούσαν αρχικά ημερολογιακές καταγραφές. Αυτές, στη συνέχεια, είτε διατηρήθηκαν αυτούσιες είτε δέχτηκαν μικροεπεμβάσεις. Εκεί, για χρόνια, συνάντησα μια τεράστια εσωτερική αντίσταση, αφού, επί χρόνια, ένιωθα πως δεν ήταν «σωστό» να επέμβω ούτε στο ελάχιστο στις αρχικές καταγραφές – ευτυχώς, την ξεπέρασα. Σε αρκετές περιπτώσεις, δεν ακολούθησα τη χρονολογική σειρά, αλλά παρέθεσα κάποια ποιήματα μαζί, αν και με χρονική απόσταση μεταξύ τους μέχρι και δεκαετιών, τα οποία, ωστόσο, μοιάζουν ν’ αποτελούν το ένα συνέχεια του άλλου ή έχουν κάποιο συνδετικό κρίκο.
Γ.Μ.: Δεν πρόκειται για μια γραμμική διαδικασία. Δεν θα έλεγα καν ότι ήταν ένας κύκλος. Αισθάνομαι, περιέργως, ότι ανοίγει κάποιον κύκλο, ή και κύκλους, ομόκεντρους. Δεν ήταν σίγουρα διαδικασία αυτόματης γραφής, απλώς η σύνθεση προέκυψε όταν δέχθηκα να εντοπίσω τα μοτίβα (τις εμμονές ακόμη) που υφέρπουν σε πολλά από τα ποιήματα εντός της συλλογής. Τότε αναπτύχθηκε και όλη η εν λόγω υπαρξιακή θεματική προσέγγιση της συλλογής, οι παραλληλισμοί και, ασφαλώς, η δομή - είναι απόλυτα εσκεμμένος ο τρόπος με τον οποίο ανοίγει και κλείνει η συλλογή.
Διαβάζετε άλλους συγγραφείς, Έλληνες και ξένους; Ποια βιβλία αποτέλεσαν οδηγοί για την πρώτη σας συγγραφική δουλειά;
Κ.Μ.: Διαβάζω ασταμάτητα, από μικρό παιδί. Επειδή εδώ έχουμε να κάνουμε με μια ποιητική συλλογή, σίγουρα δεν λειτούργησαν κάποια βιβλία ως οδηγοί.
Γ.Μ.: Προφανώς, χωρίς να διατηρώ κάποιο ισοζύγιο, βέβαια. Οδηγός ή αρωγός, θα προτιμούσα, για την πρώτη μου συλλογή στάθηκαν, μεταξύ άλλων, συγγραφικά έργα που με στιγμάτισαν, που καθόρισαν ό,τι συναποτελεί την ημέρα που ερχόμουν. Όλο το ποιητικό και συγγραφικό έργο της Κούλας Αδαλόγλου. Η φθορά και ο χρόνος που απαντώνται στον Τ.Σ. Έλιοτ Και, επίσης προφανώς (όπως καταλαβαίνει κανείς και από τις αναφορές στη συλλογή), η Σίλβια Πλαθ. Μια διαρκής αναλογία με την ιστορία για το δέντρο με τα σύκα στον Γυάλινο Κώδωνα (και δεν θα επεκτείνω παραπάνω ως προς αυτό - η ίδια η συλλογή, αν και υπαινικτικά, τα «λέει » καλύτερα).
Ποια ήταν η εμπειρία σας μέχρι την έκδοση του βιβλίου σας;
Κ.Μ.: Νιώθω να ταλαιπωρήθηκα λιγάκι, εξαιτίας της τελειομανίας που με διακρίνει, κατά τη διάρκεια των διορθώσεων. Και, πιθανότατα, ταλαιπώρησα και τη διορθώτρια… αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι αυτό που μετράει – σωστά;
Γ.Μ.: Πρωτόγνωρη, σίγουρα, αλλά και αναζωογονητική. Πρόκειται, φυσικά, για μια διαδικασία, που πρέπει να ακολουθήσει στάδια, χωρίς όμως σε καμία στιγμή να νιώθω ότι αυτή, η πιο τεχνοκρατική, αν θέλετε, φάση της έκδοσης, αφαιρεί από όλο το δημιουργικό υπόβαθρο. Αυτό μου δημιούργησε αίσθημα ασφάλειας. Κι αυτό οφείλεται στους ανθρώπους που πλαισίωσαν όλη αυτή την εμπειρία: όλους τους συντελεστές των εκδόσεων Βακχικόν, αλλά και πολλά άλλα άτομα που ήταν ήδη ή βρέθηκαν ύστερα, μεταφορικά ή μη, δίπλα μου. Αυτό επιδιώκω, γενικώς, να κρατάω στο τέλος, στον απόηχο: τους ανθρώπους, την επαφή που αυτή η εμπειρία φέρνει.
Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση
Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου
Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
