Βιβλιο

Δανάη Δραγωνέα: Μυστήριο, εφηβεία, απελπισίες και χαρές στο «Νησί της βροχής»

Η Κέρκυρα μέσα από τα μάτια και τις περιπέτειες μιας 12χρονης

Βάγια Ματζάρογλου
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Δανάη Δραγωνέα: Συνέντευξη με τη συγγραφέα του μυθιστορήματος «Το νησί της βροχής», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη.

Η 12χρονη Ίζι βιώνει μια μεγάλη αδικία. Ο μπαμπάς της αποφάσισε, χωρίς να τη ρωτήσει, να μετακομίσουν από το Λονδίνο στην Κέρκυρα, ένα μέρος όπου «βρέχει με πολλούς τρόπους: βροχές-καταιγίδες, με χοντρές σταγόνες νερού που χτυπάνε με θόρυβο τα τζάμια, βροχές απλές, που κρατάνε για ώρες και σιγά σιγά κάνουν τους δρόμους της πόλης να πλημμυρίζουν, και βροχές που δεν είναι βροχές αλλά ασυγχρόνιστες ψιλές σταγόνες, που σε κάνουν να ανοίγεις την ομπρέλα σου χωρίς πραγματικά να χρειάζεται». 

Πέρα από τη βροχή, η Ίζι έχει αρκετούς λόγους να μισεί την Κέρκυρα και είναι αποφασισμένη να γυρίσει στο Λονδίνο με κάθε τρόπο. Ώσπου «γνωρίζει» την Αριάνα, ένα απελπισμένο κορίτσι με το οποίο μοιράζονται την κοινή επιθυμία να δραπετεύσουν από το «νησί της βροχής». Μόνο που η Αριάνα ζει στον 19ο αιώνα. Προσπαθώντας να λύσει το μυστήριο που περιβάλλει τη νέα της φίλη, η Ίζι με τη βοήθεια του κολλητού της Βικέντιου, θα γνωρίσει το παρελθόν, την ιστορία και κυρίως την αληθινή και γεμάτη κρυφές γωνιές και χαρές Κέρκυρα. 

Είτε είσαι έφηβος είτε ενήλικος αναγνώστης, το μυθιστόρημα «Το νησί της βροχής» είναι απολαυστικό. Και σε στέλνει να πάρεις ένα στιλό και να αρχίσεις να υπογραμμίζεις πράγματα που δεν είχες σκεφτεί ποτέ. Όπως, ας πούμε, ότι «η Δευτέρα είναι μια καλή μέρα [για μακρινές βόλτες με ποδήλατο και γενικώς σκανδαλιές] επειδή συνήθως οι γονείς δε σου δίνουν και τόση σημασία».

Περισσότερα για το βιβλίο από τη συγγραφέα Δανάη Δραγωνέα, που κάποτε περίμενα με ανυπομονησία να διαβάσω τις ανταποκρίσεις της από το αναβράζον Λονδίνο στο περιοδικό SOUL. 

Πότε γεννήθηκε στο μυαλό σου «Το νησί της βροχής» και πόσον καιρό σου πήρε να το γράψεις;
Το «Νησί της Βροχής» ξεκίνησε μέσα στην πρώτη καραντίνα σαν μια ιστορία τρόμου με πρωταγωνιστές 12χρονα παιδιά τα οποία ζούσαν σε ένα νησί που έμοιαζε με μια δυστοπική εκδοχή της Κέρκυρας. Όμως δεν περνούσα καθόλου καλά γιατί η ιστορία γινόταν όλο και πιο τρομακτική. Προσπαθούσα να γράφω μόνο τα πρωινά και συνεχώς σταματούσα γιατί δεν ήθελα να μάθω τι θα συνέβαινε στη συνέχεια. Για καλή μου τύχη ανάμεσα στους πρώτους εκείνους ήρωες εμφανίστηκε η Ίζι, η οποία δυσανασχετούσε εξίσου με εμένα και μου έδειχνε με κάθε τρόπο ότι η δική της ιστορία ήταν πολύ πιο ενδιαφέρουσα, διασκεδαστική και καθόλου απειλητική. Έτσι μαζί της μεταφέρθηκα στην πραγματική Κέρκυρα του 1996 και σύντομα συναντήσαμε την Αριάνα, ένα κορίτσι που έζησε τον 19ο αιώνα, και αποφασίσαμε να ανακαλύψουμε τι συνέβη στη ζωή της, ακολουθώντας ίχνη καλά κρυμμένα σε ένα αινιγματικό τετράδιο μουσικής. 

Ήξερες από την αρχή ότι θα γράψεις ένα βιβλίο για εφήβους; Γιατί επέλεξες τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα για αναγνωστικό σου κοινό; 
Υπάρχουν κάποια βιβλία τα οποία διάβασα πρώτη φορά σε μικρότερη ηλικία και με έχουν ακολουθήσει μέχρι σήμερα. Είναι βιβλία τα οποία έχουν λεκέδες από φαγητά, στραπατσαρισμένες σελίδες, ακόμα και σημειώσεις με τηλέφωνα πρώην συμμαθητών μου. Δεν είναι στο χαρακτήρα μου να κρατάω πράγματα, όμως αυτά τα βιβλία μού δημιουργούν την αίσθηση της συνέχειας και κρύβουν κόσμους στους οποίους έχω υπάρξει ασφαλής σε μια ηλικία που το μυαλό μου συνήθως βρισκόταν μέσα σε κάποια θύελλα. Επισκέπτομαι συχνά αυτή την ηλικία, οπότε ήταν πολύ φυσικό να έχω για οδηγούς μου δυο 12χρονα παιδιά.

Ποιους κανόνες έβαλες στον συγγραφικό εαυτό σου ξεκινώντας να γράφεις; Τι σου «απαγόρευσες», τι σου «επέβαλες»;  
Προσπαθώ όσο γίνεται να μην έχω από την αρχή όλες τις απαντήσεις. Μου αρέσει να  ανακαλύπτω τους ήρωες όσο προχωράει η πλοκή και η ιστορία να διαμορφώνεται σιγά σιγά. Αυτό μου προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία και μου επιτρέπει να εκπλήσσομαι μέχρι την τελευταία στιγμή. Αποφεύγω όσο γίνεται τις μεγάλες αλήθειες, τα ηθικά διδάγματα και τις γενικεύσεις και προσπαθώ να διατηρώ το χιούμορ και την ελαφρότητα που συχνά χάνω στην πραγματική ζωή. Κυρίως όμως μου απαγορεύω να σταματήσω να γράφω ακόμα και αν γνωρίζω ότι το αποτέλεσμα δεν είναι αυτό που θα ήθελα. Οι μικρές και μεγάλες αποτυχίες, οι ιστορίες που γράφονται ξανά και ξανά και τα προσχέδια βιβλίων που μένουν κλεισμένα σε ένα συρτάρι δεν με τρομάζουν πια. 

Παίζεις αρκετά με τα δίπολα, π.χ. Κέρκυρα - Λονδίνο, ευτυχία - δυστυχία, μοναξιά - κοινωνικότητα, 19ος - 21ος αιώνας. Τα δίπολα είναι κάτι που αφορά τους «άτεγκτους» εφήβους: όλα στο μυαλό τους είναι άσπρο - μαύρο. Εσύ πώς ήσουν ως έφηβη; Άτεγκτη; Γκρινιάρα; Ονειροπόλα; Τι από τον δικό σου χαρακτήρα έχει η Ίζι;

Πέρασα διάφορα στάδια. Υπήρξα ένα πολύ ντροπαλό παιδί. Μέχρι την Τρίτη δημοτικού ήμουν εντελώς χωμένη στον κόσμο μου, που ήταν γεμάτος αδέσποτα ζώα και βιβλία. Η εφηβεία μου, από την άλλη,  ήταν γεμάτη μουσική, κλειστές πόρτες, κολλητούς φίλους και μαχητική διάθεση.  Άκουγα ασταμάτητα κάτι και ανάλογα με τα τραγούδια της ημέρας πήγαινε και η διάθεσή μου. Μου άρεσε να ονειροπολώ, να φτιάχνω ιστορίες και να προσπαθώ να μαντέψω πώς θα αντιδρούσαν οι γύρω μου σε υποθετικές καταστάσεις. Όλα αυτά σε ένα νησί που συχνά θύμιζε κινηματογραφικό σκηνικό. Δίναμε φιλιά κρυμμένοι στην πίσω πλευρά του φρουρίου, συναντιόμασταν στις κολώνες του παλιού υδραγωγείου και κολυμπούσαμε γύρω από τον κατεστραμμένο πόντε της βασίλισσας. Και μετά ξεκινούσε να βρέχει. Και δεν σταματούσε. Τόσο εγώ όσο και η Ίζι δεν είχαμε άλλη επιλογή από το να είμαστε μελοδραματικές χωρίς να το θέλουμε. 

Όταν ήσουν έφηβη, έγραφες ημερολόγιο; Έχεις κρατήσει κάποιο;

Έγραφα διάφορα στο πρόχειρο του σχολείου. Στις τελευταίες σελίδες. Και φυσικά κρατούσα σημειώσεις πάνω σε φωτογραφίες και μάζευα κάρτες από μαγαζιά, κασέτες με αφιερώσεις, γράμματα… Πρόσφατα άνοιξα το κουτί που τα έχω φυλάξει όλα αυτά. Και το έκλεισα κατευθείαν. 

Ποια η σχέση σου με την Κέρκυρα και το Λονδίνο, δυο μέρη που θεωρώ πως «πρωταγωνιστούν» στο βιβλίο; 
Η Κέρκυρα είναι το μέρος που μεγάλωσα. Δίπλα στην πραγματική Κέρκυρα, θα υπάρχει πάντα η Κέρκυρα της παιδικής μου ηλικίας. Ένα μέρος όπου μπορείς να χάνεσαι ελεύθερα μέσα στους λαβύρινθους που δημιουργούν τα καντούνια και να ξέρεις ότι πρέπει να στρίψεις μόλις μυρίσεις τη θάλασσα. Ένα μέρος στο οποίο ακόμα χάνομαι κάθε φορά που πηγαίνω. Μέχρι να βρω τη θάλασσα. Ωστόσο ο υπερτουρισμός και η κατασπατάληση των φυσικών πόρων είναι ζητήματα που προκύπτουν πλέον με έναν επείγοντα τρόπο και φοβάμαι μην την αφήσουμε να μετατραπεί σε έναν ακόμα φαντασιακό τόπο νοσταλγίας.
Πάντα πίστευα ότι το Λονδίνο θα μου πήγαινε πολύ. Εξάλλου δίπλα στο πραγματικό Λονδίνο είχα τις ιστορίες που διάβαζα γι’ αυτό μαζί με μερικούς Άγγλους φίλους των γονιών μου που έμεναν στην Κέρκυρα και ήμουν σίγουρη ότι είχαν ξεπηδήσει από κάποιο βιβλίο της Άγκαθα Κρίστι. Φυσικά, όταν τελικά έζησα εκεί εξερεύνησα μια εντελώς διαφορετική πλευρά. Έμενα ανατολικά όπου, εκείνη την περίοδο τουλάχιστον, υπήρχε μεγάλος αναβρασμός σε πολλά επίπεδα. Tο κομμάτι αυτό της πόλης άλλαζε έντονα, διαφορετικές κοινότητες έπρεπε να μάθουν να συνυπάρχουν και αυτό δημιουργούσε τάσεις που ξεπηδούσαν κάθε λίγο και μια ολόκληρη γενιά που έτρεχε πίσω τους για να προλάβει. Το Λονδίνο του τότε - όσο έμεινα εκεί -  μου έμαθε να ζω στο τώρα - τώρα - τώρα. 

Μπορεί να λαθεύω, αλλά θεωρώ πως υπάρχει κενό στην εφηβική λογοτεχνία. Προσωπικά, δεν ξέρω τι δώρο να πάρω στις ανιψιές μου. Έχω μείνει στην Άλκη Ζέη και τον Χάρι Πότερ. Τι πιστεύεις πως αρέσει στους εφήβους να διαβάζουν; Πόσο διαφέρουν τα γούστα τους από τα μικρότερα παιδιά αλλά και τους ενηλίκους;
Δεν ξέρω τι είναι αυτό που κάνει ένα βιβλίο «εφηβικό» πέρα ίσως από την ηλικία των πρωταγωνιστών του. Εντωμεταξύ, νομίζω ότι πρόκειται για έναν όρο αρκετά γενικό. Ένα παιδί που βρίσκεται στην προεφηβεία λίγα κοινά έχει με έναν 17χρονο έφηβο, ωστόσο λογοτεχνικά συμπιέζονται σε μια κατηγορία. 
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ιδιαίτερα μεγάλη παραγωγή βιβλίων που αφορούν τις συγκεκριμένες ηλικίες, ακόμα τουλάχιστον… Ωστόσο, είμαι αισιόδοξη καθώς βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια αφήνουν πίσω τη διδακτική διάθεση, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα όσον αφορά το περιεχόμενο.  
Θεωρώ πως τα κριτήρια επιλογής δεν διαφέρουν και τόσο από αυτά που έχει κανείς σε μεγαλύτερες ηλικίες: Ενδιαφέρουσες ιστορίες, ήρωες με τους οποίους μπορείς να ταυτιστείς και ειλικρίνεια στον τρόπο γραφής. Είτε έφηβος, είτε όχι δεν ξεκινάς να διαβάζεις ένα μυθιστόρημα για να μάθεις πώς να ζεις τη ζωή σου.

Δανάη Δραγωνέα

Όταν τα παιδιά είναι μικρά, έχουν καλή σχέση με τα βιβλία. Μόλις μεγαλώσουν λίγο, δε θέλουν να τα πιάσουν στα χέρια τους! Έχεις κάποια εξήγηση για το φαινόμενο;
Η αλήθεια είναι πως σε κάποιες περιόδους η ζωή μπαίνει στη μέση. Και καλά κάνει. Έτσι κι αλλιώς, ο κόσμος μας είναι γεμάτος ιστορίες. Ένα video game λέει μια ιστορία, ένα περιοδικό λέει μια ιστορία, μια ταινία λέει μια ιστορία. Μεταξύ μας στα social λέμε ιστορίες. Είμαστε αναγνώστες πάντα. Είτε έχουμε ένα βιβλίο στο κομοδίνο μας, είτε όχι. Ωστόσο, κρίνοντας και από τον εαυτό μου και τα μεγάλα διαλείμματα που έχω κάνει κατά καιρούς, αν έχεις έρθει σε επαφή με το διάβασμα ως παιδί, αυτός ο κόσμος υπάρχει πάντα εκεί για να επιστρέφεις όταν το χρειάζεσαι.