Βιβλιο

Προμήθειας δεσμώτης

Ο Σπίρο Λούκας είναι το νέο πρόσωπο στην πινακοθήκη χαρακτήρων του Ελληνοαμερικανού συγγραφέα Τζορτζ Πελεκάνος

karathanos.jpg
Δημήτρης Καραθάνος
ΤΕΥΧΟΣ 444
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
45513-102074.jpg

Ο Ελληνοαμερικανός συγγραφέας Τζορτζ Πελεκάνος, επανέρχεται με το βιβλίο «Η προμήθεια» (εκδόσεις Πατάκη).

Αγάπη για το καλοκαίρι. Ο Σπίρο Λούκας είναι το νέο πρόσωπο στην πινακοθήκη χαρακτήρων του Ελληνοαμερικανού συγγραφέα Τζορτζ Πελεκάνος, ο οποίος επανέρχεται με το "Η προμήθεια" (εκδόσεις Πατάκη), ένα βιβλίο υποσχόμενο συναρπαστικές αναγνώσεις. 

Το 1998 εκδίδεται για πρώτη φορά στα ελληνικά μυθιστόρημα του Τζορτζ Πελεκάνος. Εκείνα τα χρόνια, προτού η σκληρή δουλειά και το ταλέντο αναδείξουν τον συγγραφέα σε ηγεμονική μορφή στο χώρο του hardboiled αστυνομικού, φιγουράριζαν διάφορες συνεντεύξεις του σε εγχώριες εφημερίδες και περιοδικά, μια-δυο από τις οποίες, μάλιστα, είχαμε την απόλαυση να εκμαιεύσουμε εμείς. Πηγαίος και προσηνής, ο Πελεκάνος καλλιεργούσε το δημόσιο προφίλ του με την ίδια αγόγγυστη επιμονή που αφιέρωνε στο σκληροτράχηλο μητροπολιτικό ψηφιδωτό του έργου του.
Έπειτα ήρθε η καθολική αναγνώριση, ο πακτωλός των πωλήσεων και η σωρεία των διεθνών βραβεύσεων, μα προπάντων, η πρόσληψή του στη σεναριογραφική ομάδα του «The Wire», ενός από τα πλέον επιδραστικά σίριαλ της αμερικανικής τηλεόρασης. Όταν μάλιστα μεταπήδησε και σε μεταγενέστερες, εξίσου εύστοχες σειρές («Pacific», για το επιχειρησιακό θέατρο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στον Ειρηνικό, «Treme», η Νέα Ορλεάνη την επαύριον του τυφώνα Κατρίνα), τότε ο Τζορτζ Πελεκάνος ξέφυγε οριστικά από τις επικράτειες της υποκουλτούρας για να αναδειχθεί στον μαζικό και περίβλεπτο δημιουργό που συνιστά σήμερα. Για να το θέσουμε απλά: κάποια βιβλία αραδιάζουν μνείες διασήμων για να διαφημιστούν, ο Πελεκάνος δεν έχει ανάγκη από τέτοια στολίδια. Όλα του τα εξώφυλλα αναγράφουν λακωνικά, «The New York Times best seller».
Δίχως οι τηλεοπτικοί ρυθμοί να έχουν επιβραδύνει την παραγωγικότητα ή να έχουν στομώσει την πένα του στο παραμικρό, το διάστημα που μεσολάβησε ο συγγραφέας δεν έπαψε να ρίχνει ένα καινούργιο μυθιστόρημα στην αγορά κάθε χρόνο, επιδεικνύοντας την άμεμπτη εργασιακή ηθική που χαρακτηρίζει το γαϊτανάκι των ηρώων του, από τον Νικ Στέφανος μέχρι τον Πιτ και τον Ντιμίτρι Καράς ή τον Ντέρεκ Στρέιντζ, για να επικαλεστούμε τους πλέον αξιομνημόνευτους. Έχοντας περιγράψει το νουάρ σαν «λογοτεχνία της εργατικής τάξης», ανάλογης προέλευσης χαρακτήρες επιλέγει να λανσάρει και ο ίδιος, δίχως επιπλέον να διστάζει να τους φορτώνει και λογής κουσούρια του προλεταριάτου.
Σύμφωνα με τον Πελεκάνο, τίποτε δεν ευχαριστεί περισσότερο τον μέσο Αμερικανό αναγνώστη από το να διαβάζει για «λευκούς πετυχημένους άντρες συνηθισμένους να κερδίζουν», ωστόσο σε πείσμα των αντιλήψεων, στο δικό του μυθιστορηματικό σύμπαν πρωταγωνιστούν πάντοτε οι καταφρονεμένοι: οι απόγονοι των μεταναστών και τα μέλη εθνικών μειονοτήτων. Πασχίζοντας να ορθοποδήσουν σε μια άνομη, ανήθικη Ουάσινγκτον, ικανή να υποθάλπει συμμορίες, βαρόνους των ναρκωτικών, αστικές εμπόλεμες ζώνες και θύματα της πολιτικής απάθειας δίπλα στο Λευκό Οίκο και το Ανώτατο Δικαστήριο, οι χαρακτήρες του Πελεκάνου στελεχώνουν μια Αμερική, της οποίας η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν αποτελεί μέρος της ζωής τους.

Μήπως όμως πρόκειται και για τη δική του ζωή; Το δίχως άλλο ναι, και ακριβώς εδώ έγκειται η μισή γοητεία της λογοτεχνίας του Πελεκάνου. Δεν γράφει για να εκδώσει, αλλά για να γνωρίσει τον ίδιο του τον εαυτό και για να δει πόσο μακριά είναι ικανός να φτάσει μέσα από τις καταβολές του. Έχοντας αφομοιώσει στο πετσί του τα inner city blues που του επιφύλαξε η κοινωνική του θέση, σκιαγραφεί τα συντρίμμια και τις ραγισμένες υπάρξεις της πόλης του με υπέρτατη ανθρωπιά, καθώς ακόμη και τα κτηνώδη παλιόμουτρα των ιστοριών του προκύπτουν έμψυχα, προικισμένα με αποθέματα αθωότητας. Πρόκειται για μια αριστοκρατία της φτωχολογιάς, η ανθρωπογεωγραφία του Πελεκάνου τυλίγει τους απόκληρους με ένα μανδύα ιεροσύνης.

Στο πάνθεον των πελεκανικών ηρώων εισέρχεται σήμερα ο Σπίρο Λούκας, ένας νέος σειριακός χαρακτήρας που φέρει κάμποση από την τυπική μενταλιτέ των αποκυημάτων του συγγραφέα, αλλά και αρκετά καινούργια χούγια: Γνωρίζει την Ουάσινγκτον σπιθαμή προς σπιθαμή. Διέπεται από αυστηρή ηθική και βρίσκεται σε μόνιμο διάλογο με τη συνείδησή του. Ο Σπίρο γυμνάζεται σε σημείο κορεσμού, ακούει μουσική αχόρταγα, απολαμβάνει το καλό φαγητό, τα b-movies, αντλεί πρότυπα από τη βιογραφία του Σέρτζιο Λεόνε, γουστάρει πολύ τις γυναίκες, και οι γυναίκες τον γουστάρουν εξίσου. Έχοντας αφυπηρετήσει από το Ιράκ, ο Σπίρο επιστρέφει στο σπίτι υιοθετώντας την ιδιότητα του ερευνητή για λογαριασμό δικηγορικού γραφείου, ενώ παράλληλα ανακαλύπτει το ταλέντο του στο να ανακτά κλοπιμαία παρακρατώντας σεβαστή προμήθεια για τον εαυτό του. Ο μπελάς που ελλοχεύει στη γωνία για να απογειώσει την πλοκή έρχεται υπό τη μορφή του ντίλερ ο οποίος τον προσλαμβάνει για να εντοπίσει τα κλεμμένα ναρκωτικά του. Τα υπόλοιπα, όπως και σε κάθε βιβλίο του Πελεκάνου, είναι θέμα σασπένς και αδρεναλίνης.

n

Και μια υποσημείωση για τον Σπίρο Λούκας: Αναμένουμε ανυπόμονα την επανεμφάνισή του. Τον προσεχή Οκτώβρη κυκλοφορεί στα αγγλικά το «The Double», το οποίο εύλογα θα μεταφραστεί το συντομότερο από τις εκδόσεις Πατάκη. Πρόκειται για ακαταμάχητη φυσιογνωμία, που επιβεβαιώνει συγγραφείς σαν τον Στίβεν Κινγκ και τον Ντένις Λεχέιν, οι οποίοι χαρακτηρίζουν τον Πελεκάνο σαν «εθνικό θησαυρό» και «μεγαλύτερο εν ζωή αστυνομικό συγγραφέα της Αμερικής». Όντας βετεράνος, ο Σπίρο ταλανίζεται από την αίσθηση αποπροσανατολισμού και την έλλειψη στοχοπροσήλωσης που κατατρέχει όλους τους τύπους του φυράματός του. Ο Σπίρο επενδύει στην αυτοβελτίωση καταμεσής ενός διφορούμενου κόσμου, αφοσιώνεται στην κοινότητα,, υπακούει στα ιδανικά της αδελφοσύνης. Μεγαλώνοντας δε σε ελληνοαμερικανική οικογένεια με δύο μαύρα αδέλφια, προσφέρει στον δημιουργό του τη δυνατότητα να διατυπώσει τα πιο βροντερά αντιρατσιστικά σχόλιά του, απλά και μόνο με το να μην τα διατυμπανίζει. Στην «Προμήθεια», συμπεραίνουμε τη φυλή ενός προσώπου απλά και μόνο από τον τρόπο που αντιμετωπίζεται από τους άλλους. Όλα αυτά, χωρίς να ηθικολογεί ή να μανιπουλάρει, αφήνοντας πάντοτε μια χαραμάδα ανοιχτή για να ψιθυρίσει: το νου σου, συνάνθρωπε, ο δογματισμός και η άγνοια δεν είναι αποκλειστική κληρονομιά καμιάς συγκεκριμένης ράτσας. Πόσο ταιριαστές ιδέες για τους καιρούς που ζούμε! (Mτφ. Αντώνης Καλοκύρης).

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.