Βιβλιο

Άγκαθα Κρίστι, η κατάσκοπος

Η MI5 τη θεωρούσε ύποπτη

Κωνσταντίνος Τζήκας
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Πάντα μας συναρπάζουν οι ανεκδοτολογικές ιστορίες που αφορούν σε διάσημα, ιστορικά πρόσωπα. Και άλλη μία ήρθε στο φως: μία που έχει να κάνει με την πιθανή κατασκοπική δράση της βασίλισσας του αστυνομικού μυθιστορήματος, της Άγκαθα Κρίστι.

Σύμφωνα λοιπόν με πρόσφατα άρθρα του βρετανικού Τύπου, η ΜΙ5 –υπηρεσία πληροφοριών της Μεγάλης Βρετανίας– είχε διερευνήσει διεξοδικά τις κινήσεις της δημοφιλούς συγγραφέως κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, διότι την υποψιαζόταν για αντικατασκοπεία.

Αιτία ήταν το όνομα ενός χαρακτήρα της, του Ταγματάρχη Bletchey, στο –κατασκοπικού περιεχομένου– μυθιστόρημά της «N or M?» (1941). Στο βιβλίο της Κρίστι, ο Bletchey παρουσιάζεται σαν απόστρατος αξιωματικός του στρατού που ισχυρίζεται πως γνωρίζει μερικά από τα πιο απόρρητα μυστικά της βρετανικής κυβέρνησης. Οι δε κεντρικοί ήρωες του βιβλίου, ο Τόμι και η Τούπενς, αποπειρώνται να ξεσκεπάσουν δύο χιτλερικούς κατασκόπους που δρουν στην Αγγλία με τα ψευδώνυμα «Ν» και «Μ».

Ήταν ακριβώς η – τυχαία; - συνωνυμία του χαρακτήρα Bletchey με την έπαυλη Bletchey Park στη μικρή πόλη Bletchey, στο Buckinghamshire της Αγγλίας που κινητοποίησε την ΜΙ5. Το Bletchey Park αποτελούσε το κατεξοχήν μυστικό κέντρο αποκρυπτογράφησης της Βρετανίας την εποχή εκείνη (σήμερα μάλιστα είναι επισκέψιμος χώρος για το κοινό). Ο ρόλος του κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν ζωτικής σημασίας: οι κρυπτογράφοι που εργάζονταν σε αυτό κατάφεραν να σπάσουν τον γερμανικό κρυπτογραφικό κωδικό Αίνιγμα, με τον οποίο ο Τσόρτσιλ και το επιτελείο του μπορούσαν να μαθαίνουν της κινήσεις του Γ΄ Ράιχ. Χάρη στις επιτυχίες του Bletchey Park μπόρεσαν οι σύμμαχοι να οδηγηθούν το 1944 στην Απόβαση της Νορμανδίας.

Η κυκλοφορία του βιβλίου της Κρίστι όμως, μεσούντος του πολέμου, έσπειρε τον πανικό στην MI5: μήπως η Κρίστι είχε γνώση της απόρρητης λειτουργίας του κέντρου; Πόσοι άλλοι γνώριζαν το μυστικό; Μήπως αυτή η πιθανή διαρροή πληροφοριών σήμαινε πως και ο Άξονας είχε ανακαλύψει τη σημασία του Bletchey Park;

Η ΜΙ5 υποψιάστηκε μάλιστα ως καταρχήν υπεύθυνο για τη διαρροή τον κρυπτογράφο Άλφρεντ «Ντίλι» Νοξ, ο οποίος εργαζόταν στο Bletchey Park και ήταν στενός φίλος της Κρίστι. Μήπως ο Νοξ της είχε εκμυστηρευθεί απόρρητες πληροφορίες και το βάφτισμα ενός χαρακτήρα της με το όνομα του κέντρου αποκρυπτογράφησης ήταν ένα κλείσιμο του ματιού της Κρίστι προς την υπηρεσία;

Προκειμένου να ξεκαθαρίσει τη θέση του ο Νοξ κάλεσε την καλή του φίλη για τσάι και τελικώς της ζήτησε διευκρινίσεις για το πώς εμπνεύστηκε το όνομα «Bletchey». Οπότε και η συγγραφέας ισχυρίστηκε πως το τρένο που τη μετέφερε από την Οξφόρδη στο Λονδίνο είχε σταματήσει στην πόλη Bletchey λόγω βλάβης. Η δυσάρεστη εμπειρία έμεινε χαραγμένη στο μυαλό της και αποφάσισε να βαφτίσει τον αντιπαθητικό χαρακτήρα του Ταγματάρχη στο «N or M?» με το όνομα της περιοχής.

Τέλος καλό, όλα καλά. Η ΜΙ5 ανακουφίστηκε. Πάντως δεν ήταν η μόνη φορά που η Κρίστι μπλέχτηκε σε περίεργες καταστάσεις. Αίσθηση είχε αφήσει και η ανεξιχνίαστη εξαφάνισή της για έντεκα μέρες το 1926.


Διάβασε εδώ και άλλα… ενοχοποιητικά στοιχεία για τη βασίλισσα των αστυνομικών.