Εθνικό Θέατρο: Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της σεζόν 2025-2026

Το Εθνικό Θέατρο ανακοίνωσε τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό του για τη σεζόν 2025- 2026. Η νέα καλλιτεχνική διεύθυνση υπό την Αργυρώ Χιώτη επιχειρεί να αναδείξει το Εθνικό ως έναν ζωντανό οργανισμό που συνομιλεί με το σήμερα, προσκαλεί σε συμμετοχή και αναζητά νέες μορφές έκφρασης.

Όπως είχε ήδη προαναγγείλει στην εορταστική ανοιξιάτικη εκδήλωσή του, η νέα καλλιτεχνική περίοδος του Εθνικού Θεάτρου (2025–2026) δομείται γύρω από έναν κεντρικό άξονα: τη Γλώσσα. Γύρω από αυτό το πρίσμα κινείται όλος ο προγραμματισμός που ανακοινώθηκε σήμερα. Έτσι έχουμε τη γλώσσα του μύθου, της ποίησης, της σιωπής αλλά και η γλώσσα της αμφισβήτησης, της εξέγερσης, της τεχνητής νοημοσύνης. 

Εθνικό Θέατρο: ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός για τη σεζόν 2025- 2026

Ήδη από το καλοκαίρι είχαν ανακοινωθεί οι τρεις επαναλήψεις από προηγούμενες σεζόν, αλλά και κάποιοι τίτλοι και όνομάτα για τις παραγωγές που αναμένουμε.

Οι Επαναλήψεις

Οι τρεις παραστάσεις που είχαν κάνει πρεμιέρα την άνοιξη του 2025 συνεχίζονται τη φετινή σεζόν. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για την «Καρυάτιδα!» του Γιώργου Καπουτζίδη, η οποία φέτος μεταφέρεται στο θέατρο Κάππα. Αυτό είναι το θέατρο που θα χρησιμοποιεί φέτος το Εθνικό για τις παραγωγές του, μιας και έχουν ήδη ξεκινήσει τα έργα αποκατάστασης του Ρεξ. Παράλληλα, συνεχίζεται ο «Φάουστ», σε σκηνοθεσία του Άρη Μπινιάρη, αλλά με ανανεωμένο καστ. «Οι τρεις αδερφές» του Άντον Τσέχωφ είναι η τρίτη παράσταση που θα δούμε και πάλι να συνεχίζεται από την περσινή χρονιά. 

Οι νέες παραγωγές ανά σκηνή

Το επίσημο πρόγραμμα ξεκινά τον Νοέμβριο με νέες παραγωγές με άρωμα εξωτερικού. 

Κεντρική Σκηνή

Από τον Νοέμβριο μέχρι και τον Ιανουάριο έχουν προγραμματιστεί τρεις παραγωγές. Οι δυο είναι συμπαραγωγές με φορείς του εξωτερικού. 

Το Cow | Deer είναι ένα πρωτοποριακό έργο των Κέιτι Μίτσελ, Νίνα Σέγκαλ και Μελάνι Γουίλσον, με συνεργασία στη σκηνοθεσία για την Ελλάδα από την Ειρήνη Φαναριώτη, που πραγματοποιείται σε συμπαραγωγή με Royal Court Theatre. Επί σκηνής στη τέσσερις Έλληνες ερμηνευτές – Αλέξανδρος Ζοτάι, Χρήστος Θάνος, Κορίνα Κόκκαλη και Ιωάννα Τουμπακάρη – ζωντανεύουν τις ζωές μιας αγελάδας και ενός ελαφιού. Η παράσταση εξερευνά τον κόσμο πέρα από τον άνθρωπο. Χωρίς λόγια, το κοινό καλείται να «ακούσει» τον κόσμο όπως τον αντιλαμβάνονται τα ζώα και να βιώσει μια νέα σχέση συνεργασίας και σεβασμού με τη φύση.
Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», Πρεμιέρα: 7 Νοεμβρίου 

Ακολουθεί το Kontakthof της Πίνα Μπάους, που παρουσιάζεται σε ελληνική αναβίωση υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Τζοσάφιν Αν Έντικοτ και του Δάφνι Κόκκινου, σε συνεργασία με τους διευθυντές προβών Σκοτ Τζένινγκς και Αν Μάρτιν. Η παράσταση είναι συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου με το Pina Bausch Foundation. Η δραματολογική επιμέλεια είναι της Έρι Κύργια, και τα ελληνικά κείμενα μεταφράστηκαν από τον Γιώργο Δεπάστα. Στη σκηνή εμφανίζονται 23 Έλληνες ερμηνευτές -ανάμεσά τους οι Θανάσης Ακοκκαλίδης, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Βίκυ Βολιώτη, Κατερίνα Γεβετζή- οι οποίοι μέσα από κίνηση και εκφραστικά μοτίβα εξερευνούν την ανθρώπινη επαφή, την επιθυμία για οικειότητα, τη μοναξιά και τη συναισθηματική ένταση της καθημερινής ζωής. Η παράσταση αναδεικνύει τη διαχρονική σημασία των συναισθημάτων και των σχέσεων στη σκηνή.
Χώρος: Κεντρική Σκηνή, Κτήριο Τσίλλερ, Πρεμιέρα: 17 Δεκεμβρίου 

Η Ιεροτελεστία, έργο του Γκιγιόμ Πουά σε ιδέα της Λορρέιν ντε Σαγκαζάν, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία και μουσική επιμέλεια του Χρήστου Θεοδωρίδη και δραματουργική επεξεργασία του ιδίου με την Ιζαμπέλα Κωνσταντινίδου. Η παράσταση είναι βασισμένη σε 300 συνεντεύξεις του Πουά πάνω στο ζήτημα της απώλειας, οι οποίες παρουσιάζουνται επί σκηνής με ζωντανή μουσική και κίνηση που έχει επιμεληθεί η Ξένια Θεμελή.  Το έργο μάς υπενθυμίζει ότι η ύπαρξη στον κόσμο είναι πράξη αντίστασης, και το τέλος της ζωής ένα φυσικό μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας.
Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», Πρεμιέρα: 28 Ιανουαρίου 

Το Εθνικό Θέατρο επιστρέφει στον Βυσσινόκηπο 41 χρόνια μετά την τελευταία παρουσίαση του. Το τελευταίο έργο του Αντόν Τσέχωφ παρουσιάζεται σε διασκευή και σκηνοθεσία Έκτορα Λυγίζου. Στην παράσταση συμμετέχει 11μελής θίασος, ανάμεσά τους Γιώργος Ζιάκας, Σοφία Κόκκαλη, Αμαλία Μουτούση, Έκτορας Λυγίζος, που μέσα από λόγο, μουσική και κίνηση αναδεικνύουν την τσεχωφική αίσθηση του χρόνου, της μνήμης και της απώλειας. Η προσέγγιση του Λυγίζου συνδυάζει ρεαλισμό και μουσικότητα, δημιουργώντας ένα συγκινητικό και βαθιά ανθρώπινο σκηνικό σύμπαν.
Κεντρική Σκηνή, Κτήριο Τσίλλερ, Πρεμιέρα: 26 Φεβρουαρίου

Μετά τον Τσέχωφ, έρχεται η έμπνευση από τον Ίψεν. Η παράσταση Κουκλίτσα, βασισμένη στο έργο του Ίψεν «Ένα Κουκλόσπιτο», σε σκηνοθεσία και δραματουργική επεξεργασία της Μαρίας Πανουργιά, εξερευνά την καταπίεση και χειραγώγηση των γυναικών στις ανδροκρατούμενες κοινωνίες. Το έργο αναδεικνύει την ιστορία της Νόρας, που ζει σε έναν άνισο γάμο και ένα οικογενειακό περιβάλλον κυριαρχούμενο από χρήμα και έλεγχο, και μέσα από την αποκάλυψη ενός μυστικού οδηγείται σε μια προσωπική και υπαρξιακή έκρηξη ελευθερίας.  Η παράσταση φωτίζει τα ερωτήματα γύρω από την αξία της ζωής και την ανάγκη αυτονομίας, προσφέροντας ένα σκοτεινό, συνάμα έντονα συναισθηματικό θέαμα. 
Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», Πρεμιέρα: 1 Απριλίου

Πειραματική Σκηνή – Θέατρο Δίπυλον

Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από την άνοιξη, την Πειραματική Σκηνή έχουν αναλάβει μαζί ο Ακύλλας Καραζήσης και η Νεφέλη Μαϊστράλη. Νέοι επικεφαλής και νέα στέγη, το Δίπυλον. Ο προγραμματισμός στηρίζεται σε ένα 16μελές ensemble ηθοποιών που θα αποτελέσει τη βάση για όλες τις δράσεις. 
Κεντρικό μέρος του προγράμματος αποτελεί η Διαρκής Ανοιχτή Πρόβα με τίτλο «ΚΑΠΟΥΤ / Πόλεμος», η οποία εγκαινιάζεται στις 8 Οκτωβρίου και δίνει τη δυνατότητα στο κοινό να παρακολουθεί ζωντανά, όση ώρα επιθυμεί, μια αέναη σύνθεση βασισμένη στο μυθιστόρημα του Curzio Malaparte και σε άλλα κείμενα για τον πόλεμο, ενώ το 16μελές ensemble αφηγείται, τραγουδά, χορεύει και πειραματίζεται με τη γλώσσα και την κίνηση.

Παράλληλα, μέσα στη σεζόν θα παρουσιαστούν σταδιακά έξι θεατρικά σκίτσα, καθένα με ξεχωριστή θεματική και δημιουργική ομάδα. Το πρώτο σκίτσο, «Η γλώσσα των μανιφέστων – Οδοιπορικό στη Σατίλα» συνδυάζει μνήμη, μαρτυρία και πολιτικό μανιφέστο σε ένα ισότιμο διάλογο των ηθοποιών (31 Οκτωβρίου). Ακολουθεί  το δεύτερο σκίτσο «Η γλώσσα των τοίχων – Η ποίηση στους δρόμους», που αντλεί από τα σύμβολα, τα συνθήματα και τις εικόνες του δημόσιου χώρου για να δημιουργήσει μια μοναδική θεατρική επικοινωνία (στις 5 Δεκεμβρίου). Στη συνέχεια παρουσιάζεται «Η γλώσσα του πολιτισμού vs Άγρια γλώσσα», ένα χρονικό της εξημέρωσης και της σύγκρουσης ανάμεσα σε ευγένεια και βία (Στις 9 Ιανουαρίου), ενώ στις 6 Φεβρουαρίου η «Μετά-ανθρώπινη γλώσσα (ΑΙ)» μεταφέρει το θέατρο σε έναν κόσμο κώδικα και συνθετικών σωμάτων, αναδεικνύοντας την ένταση ανάμεσα σε τεχνολογία και ζωντανή παρουσία. Στις 6 Μαρτίου, η «Γλώσσα της εξέγερσης» διερευνά τις επαναστάσεις και τις κοινωνικές αλλαγές μέσα από ουτοπίες και ιστορίες αντίστασης, ενώ η σεζόν ολοκληρώνεται στις 3 Απριλίου με το έκτο σκίτσο «Η γλώσσα της αμφισβήτησης – ΑΜΦΙ», όπου η ποίηση και ο ήχος της φωνής δοκιμάζουν τις παραδοχές, τα θεσφάτα και την κοινή λογική, προτείνοντας έναν ιδιότυπο διάλογο με το θεατρικό πλαίσιο. Μέσα από αυτά τα έργα, η Πειραματική Σκηνή αναδεικνύει τη γλώσσα ως εργαλείο έκφρασης, αμφισβήτησης και συλλογικής εμπειρίας, ενθαρρύνοντας το κοινό να παρακολουθήσει και να συμμετάσχει στη διαδικασία της δημιουργίας, βιώνοντας το θέατρο σε συνεχή κίνηση και εξέλιξη.

Σε περιοδεία στην περιφέρεια

Η παράσταση Σταθμός Ω, του Γιώργου Χριστοδούλου σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τσικούρα (Τσικ), αντλεί έμπνευση από τη ραψωδία Ω της Ιλιάδας, μεταφέροντας αρχαία μοτίβα στο σύγχρονο ελληνικό χωριό. Ένας νέος άνθρωπος, διαφορετικός στα μάτια της κοινωνίας, εξαφανίζεται, και ο πατέρας του αντιμετωπίζει την απώλεια, τη βία, τη σιωπή και την ανάγκη για συγχώρεση. Πέντε πρόσωπα συναντιούνται επί σκηνής για να αναδείξουν τις έννοιες της συλλογικής ευθύνης, της συνενοχής και της κάθαρσης. Η παράσταση χρησιμοποιεί μύθους, αλληγορίες, κίνηση, μουσική (Γιώργος Στεφανακίδης), φωτισμούς (Χριστίνα Θανάσουλα) και σκηνικά (Γιάννης Θεοδωράκης) για να δημιουργήσει ένα πολυδιάστατο θεατρικό σύμπαν. Το έργο αναδεικνύει την ανθρώπινη συνθήκη και τα ερωτήματα γύρω από την πραγματική συγχώρεση, ενισχύοντας την επικοινωνία μεταξύ θεατή και σκηνής. 
Περιοδεία στην Περιφέρεια, Από 6 Μαΐου, Πλαγία Σκηνή, Κτήριο Τσίλλερ

Εφηβική Σκηνή

Μικρό Εθνικό

Το Μικρό Εθνικό, με υπεύθυνη τη Μαρία Μαγκανάρη, συνεχίζει να αποτελεί εργαστήρι θεατρικής παιδείας. Στην Παιδική Σκηνή παρουσιάζονται οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων, μια παράσταση που συνδυάζει τη φαντασία με την ανατροπή της λογικής. Στην Εφηβική Σκηνή ανεβαίνει το έργο «Εχεις πέντε λεπτά», που πραγματεύεται τα ερωτήματα και τις ανησυχίες της εφηβικής ηλικίας.

Πέρα από τις παραστάσεις, περισσότερα από πενήντα εργαστήρια φιλοξενούνται στη διάρκεια της χρονιάς, με συμμετοχή παιδιών, εφήβων και ενηλίκων, ενώ κοινωνικές δράσεις όπως το «Επισκεπτήριο» σε νοσοκομεία και ψυχιατρεία, τα εργαστήρια σε σωφρονιστικά καταστήματα και οι συνεργασίες με δομές απεξάρτησης επιβεβαιώνουν τον κοινωνικό ρόλο του Μικρού Εθνικού.

Δράσεις και Προγράμματα

Οι δράσεις που πλαισιώνουν το ρεπερτόριο εμπλουτίζουν το καλλιτεχνικό πρόγραμμα με διαφορετικές προοπτικές. Οι συναντήσεις του «Προθάλαμου Δ’» και τα «Σαλόνια Γλώσσας» ανοίγουν τον διάλογο ανάμεσα σε τέχνες και επιστήμες. Τα φεστιβάλ «Αναδρομές» και «Βαβέλ» δημιουργούν γέφυρες με την ελληνική δραματουργία και το διεθνές θέατρο. Ερευνητικά προγράμματα, όπως «Η Γλώσσα της Γειτονιάς – Επιχείρηση Ομόνοια», καταγράφουν την κοινωνική πραγματικότητα για να μετασχηματιστούν σε θεατρική πράξη.

Παράλληλα, επιδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα και residencies προσφέρουν ευκαιρίες σε Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, ενώ η Δραματική Σχολή ανανεώνεται ψηφιακά. Συνεργασίες με τον Δήμο Αθηναίων, μεταδόσεις παραστάσεων σε απομακρυσμένες περιοχές, παραστάσεις καθολικής προσβασιμότητας, δράσεις σε γειτονιές του νότου και το νέο e-Ραδιόφωνο διευρύνουν την εμβέλεια και το αποτύπωμα του Εθνικού Θεάτρου.