Έχοντας πρωταγωνιστήσει στη σκηνή των πιο σημαντικών λυρικών θεάτρων της Ευρώπης, η σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου, που κατοικεί στο Βερολίνο αλλά μένει και στην Αθήνα, επιστρέφει στον προφητικό και επίκαιρο λόγο του Καβάφη για μια συναυλία στο «Παλλάς».
Τραγούδια του Αθανάσιου Σίμογλου βασισμένα στα ποιήματα του μεγάλου Αλεξανδρινού, συνοδεία της Ορχήστρας Mobile υπό τη διεύθυνση του συζύγου της Θεόδωρου Ορφανίδη. Μια ορχήστρα που ίδρυσαν οι δυο τους στο Βερολίνο με Ευρωπαίους κυρίως μουσικούς, με σκοπό τη μετάδοση της ελληνικής λόγιας μουσικής. Στην «Καβαφική» βραδιά θα συμμετέχει η Βρετανίδα συγγραφέας Βικτόρια Χίσλοπ, ο ηθοποιός Τάσος Νούσιας και 16 μαθητές του 15ου Λυκείου Αθηνών σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη.
Η Σόνια Θεοδωρίδου μίλησε στην Α.V. για την τραγικά επίκαιρη σήμερα ειρωνεία του Καβάφη, τις αντιφάσεις της Αθήνας, τις αντιδράσεις των Γερμανών και την κρίση.
Πώς συνομιλεί με το σήμερα ο καβαφικός λόγος;
Ο Καβάφης υπήρξε πάντοτε προφητικός και πολύ επίκαιρος. Σε καιρούς χαλεπούς, γεμάτους ένταση, αμφισβήτηση και ηθική παρακμή όπως η δική μας, ο μεγάλος Αλεξανδρινός βρίσκεται στην πρώτη σειρά, μιας και τα γραφόμενά του φαντάζουν ωσάν να γράφτηκαν χθες... Κατέγραψε την εποχή μας πριν από εμάς…
Ποιο στοιχείο σας συγκινεί περισσότερο στην ποίησή του;
Η βαθιά του μόρφωση, η αφοσίωσή του και το πόσο Έλληνας είναι. Τέλος, σπάνια ο έρωτας περιγράφεται τόσο έντονα όσο στα ποιήματά του.
Γιατί θεωρείτε ότι η ποιητική του έκφραση ξεπέρασε τα όρια της ελληνικής γλώσσας σε ένα παγκόσμιο ταξίδι;
Γιατί έχει τη μαγεία της οικουμενικότητας. Γιατί κουβαλάει την ενέργεια εκείνη που την κάνει παγκόσμια. Γιατί τα γραφόμενά του αφορούν όχι μόνο τον ελληνισμό, αλλά αγκαλιάζουν ολόκληρο τον κόσμο με τα πάθη και τις σκέψεις του.
Διαβάζω από πολύ μικρή Καβάφη, και μου είναι τρομερά οικείος. Έτσι προσεγγίζω τα ποιήματά του συναισθηματικά και δεν κάνω επιστημονική ανάλυση, παρά μόνο δραματοποιώ τα ποιήματα, κάνω ρόλους και ζω μέσα από την ιστορία τους.
Πόσο σημερινή είναι η ειρωνεία του;
Τραγικά σημερινή και απόλυτα επίκαιρη. Δείτε τον κόσμο μας, το πόσο αλλοιωθήκαμε και αλλάξαμε, το πόσο εύκολα φορέσαμε τα καλά μας και περιμένουμε τους βαρβάρους να φτάσουν και να μας κατακτήσουν...
Πώς είναι το κλίμα στη Γερμανία απέναντι στην Ελλάδα σήμερα;
Εξαρτάται με ποιους συναναστρέφεται κανείς. Άλλοι είναι είρωνες, άλλοι φιλικά προσκείμενοι, μα σε όλων τα βλέμματα υπάρχει κάτι. Αυτό το κάτι είναι η βαθιά τους πεποίθηση πως δεν αξίζουμε να κατέχουμε τη γη των αρχαίων Ελλήνων και να αποκαλούμαστε απόγονοί τους...
Πώς βλέπετε την κρίση;
Σαν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για όλους να ανακαλύψουμε εκ νέου την ελληνικότητα εντός μας και να επαναπροσδιορίσουμε προς τα πού πηγαίνουμε...
Στηρίζετε τους νέους με πολλούς τρόπους. Πώς βλέπετε τη θέση τους και ποια νομίζετε ότι θα είναι η στάση τους απέναντι στην κρίση;
Νομίζω πως έχουν μία θαρραλέα στάση, αν και ψηλαφίζουν στο σκοτάδι. Ίσως να ακούγεται αντιφατικό αυτό που λέω, αλλά είναι αυτό που εισπράττω όταν μιλώ με τα παιδιά, όταν τα ακούω να τραγουδούν τον Καβάφη και να συγκινούνται, όταν έρχονται κοντά μου γεμάτα λαχτάρα, μα και τόσες απορίες...
Την ανθρωπιά που κάποτε μας χαρακτήριζε απόλυτα, την ανθρώπινη κουβέντα και επικοινωνία που φαντάζει ολοένα να ξεμακραίνει. Το φιλότιμό μας που κάποτε περίσσευε...
Tι σας αρέσει περισσότερο στην Αθήνα;
Η ζεστασιά και η αντίφαση του ελληνικού αστικού κέντρου, ο πλουραλισμός των εικόνων και οι αντιφάσεις της καθημερινότητας. Από τη μία το αττικό φως, από την άλλη το γκρίζο των τοίχων και της ασφάλτου. Από τη μία τα παλιά αρχοντικά σπίτια των Εξαρχείων, από την άλλη η πλήρης εγκατάλειψή τους από το κράτος...
Κάτι που σας εντυπωσίασε ή σας θύμωσε πρόσφατα;
Το κονσέρτο που κάναμε πρόσφατα στην Πάτρα με τον Καβάφη και την Πολυφωνική Παιδική Χορωδία Πάτρας. Η αγάπη των παιδιών για τον Καβάφη και το έργο του, το να βλέπεις παιδιά 12 και 16 χρονών να τραγουδούν και να κοινωνούν τον καβαφικό λόγο είναι κάτι το απίστευτα όμορφο και συγκινητικό. Στον αντίποδα αυτό που με θυμώνει είναι πως ένα τέτοιο κόσμημα όπως αυτή η χορωδία, με διακρίσεις στο εξωτερικό και στο εσωτερικό, αγνοείται πλήρως από τον Δήμο Πατρών, αλλά και από το επίσημο κράτος.
Πώς αποφασίζετε μετά από τόσα χρόνια καριέρας το κάθε νέο βήμα;
Με κριτήριο την καλλιτεχνική μου ανάπτυξη. Κάθε καινούργια δουλειά πρέπει να με ικανοποιεί και να με πηγαίνει ένα βήμα πιό πέρα.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας ρεπερτόριο;
Στην όπερα σίγουρα ο Βερισμός και η μπαρόκ μουσική. Όμως, κάθε καινούργια μου δουλειά γίνεται η αγαπημένη για όσο καιρό ασχολούμαι μαζί της και τη μελετώ.
Tι είναι για σας νέο σήμερα;
Κάθε τι έχει μία χρηστικότητα και είναι ωφέλιμο για τον άνθρωπο. Θυμούμαι πάντα τα λόγια του Χάιντελ που είπε πως θα ήθελε η μουσική του να κάνει καλύτερους τους ανθρώπους. Για αυτό και κάθε φορά, σε κάθε τι νέο, προσπαθώ να βρω τη χρηστικότητα που εμπεριέχει.
Ποιος ρόλος και σε ποιο θέατρο έχει χαραχτεί στη μνήμη σας;
Ομολογώ πως έκανα πολλά πράγματα για τα οποία είμαι υπερήφανη. Όμως η παραγωγή της Suor Angelica στη Βασιλική όπερα των Βρυξελλών, υπό την διεύθυνση του Antonio Pappano, θα μου μείνει αξέχαστη. Ήταν μία συγκλονιστική στιγμή, όταν μετά την τελευταία συγχορδία άκουσα κλάματα και αναφιλητά αντί για χειροκροτήματα…
Ποια ανάγκη δημιούργησε την ευρωπαϊκή ορχήστρα «Orchestra Mobile»;
Η ορχήστρα μας δημιουργήθηκε από την ανάγκη προβολής της ελληνικής λόγιας μουσικής στην Ευρώπη. Θέλαμε να προβάλλουμε το μουσικό πλούτο της χώρας μας και να δείξουμε πως είμαστε παρόντες στο μουσικό ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Και η κοινωνία της σπουδαίας αυτής μουσικής με το κοινό μας μάς δίνει περισσή χαρά...
16°
