Βλέποντας την παράσταση «Έγκλημα και τιμωρία»στο θέατρο Άνεσις σε σκηνοθεσία Λεβάν Τσουλάτζε (καλλιτεχνικός διευθυντής του Kote Marjanishvili theatre - Γεωργία) αισθάνεσαι πως διαβάζεις το βιβλίο στη σκοτεινή σου κρεβατοκάμαρα έχοντας δίπλα σου ένα κερί. Οι φωτοσκιάσεις δημιουργούν την ιδανική ατμόσφαιρα προκειμένου να κινηθούν οι ήρωες σε διαδρομές εκτός και εντός τους, ενώ ο λόγος του Ντοστιογιέφσκι σαν ψίθυρος στ’ αυτί θέτει τα αιώνια διλήμματα περί πραγματικής δικαιοσύνης και ανθρώπινης συνείδησης.
Για να θυμήσουμε… ο Ρασκόλνικοφ (Τάσος Ιορδανίδης) σκοτώνει μια άθλια τοκογλύφο (Δημήτρης Διακοσάββας) και τυραννιέται από τις τύψεις αν έπραξε σωστά, ακόμη κι αν το έγκλημά του ήταν η σωτήρια για πολλούς ανθρώπους. Στο πλευρό του βρίσκεται, χωρίς να γνωρίζει την πράξη του, η αδελφή του Ντούνια (Σοφία Πανάγου), που είναι έτοιμη να παντρευτεί τον Λούζιν (Δημήτρης Διακοσάββας) μέχρι να γνωρίσει τον φίλο του Ρασκόλνικοφ, Ραζουμίχιν (Δημήτρης Καπετανάκος). Κι ενώ ο ανακριτής Πορφύρης (Ιεροκλής Μιχαηλίδης) γίνεται η σκιά του Ρασκόλνικοφ, ο τελευταίος θα γνωρίσει τον έρωτα στο πρόσωπο της πόρνης Σόνια (Θάλεια Ματίκα) και θα επηρεαστεί από τον μέθυσο πατέρα της Μαρμελάντωφ (Θοδωρής Κατσαφάδος). Στο τέλος η τιμωρία θα αποδειχτεί και λύτρωση για τους ήρωες
Πορφύρης
«Το μεγάλο ερώτημα είναι το εξής: Είναι η αρρώστια που γεννάει το έγκλημα ή μήπως το ίδιο το έγκλημα από τη φύση του συνοδεύεται πάντα απο ενα είδος αρρώστιας;»
«(…)Πρέπει να παραδεχθούμε ότι όταν με κοιτάζεις, δεν κοιτάζεις έναν άνθρωπο, αλλά ένα γουρούνι. Πίνω γιατί βρίσκω στο ποτό τη δυνατότητα να πονώ και να λυπάμαι… πίνω για να πονώ διπλά. Είμαι ένα ζώο. Αλλά ακόμα κι ένα άγριο θηρίο χρειάζεται να έχει κάποιο μέρος να πάει. Κάποιος να το αγκαλιάσει και να το ζεστάνει.» [ΦΩΤΟ 4] Ντούνια: « (…) Ο κύριος Λούζχιν είναι λίγο μεγάλος και ίσως λίγο επηρμένος αλλά είναι ένας άνθρωπος με κύρος και στέρεες οικονομικές βάσεις. Δηλώνει ευτυχισμένος για το γάμο μας που θα πραγματοποιηθεί έστω και χωρίς προίκα. Κρίνει πως ένας άντρας της θέσης του μπορεί να παντρευτεί μια φτωχιά κοπέλα, που θα ξέρει να εκτιμήσει τη γενναιοδωρία του και να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της…»
Μαρμελάντωφ:
« (...)Κι όλους, όλους θα τους κρίνει, όλους θα τους συχωρέσει, καλούς και κακούς, σοφούς και ασήμαντους. Κι όταν θα ξεμπερδέψει με όλους, θα μας καλέσει και μας! "Εμπρός, πλησιάστε και σεις! Ελάτε μπεκρήδες, ελάτε αισχροί!". Και θα προχωρήσουμε εμείς, χωρίς καμιά ντροπή... Και θα μας πει: "Είσαστε γουρούνια, είσαστε κατ' εικόνα και ομοίωσιν του κτήνους... Μ' όλον τούτο, πλησιάστε!". Και τότε οι φρόνιμοι άνθρωποι, οι λογικοί, θα φωνάξουν: "Μα, Κύριε! Δέχεσαι κι αυτούς εδώ;". Και θα τους απαντήσει: "Τους δέχομαι, φρόνιμοι άνθρωποι, τους δέχομαι, λογικοί άνθρωποι, μόνο και μόνο γιατί κανένας απ' αυτούς δεν πίστευε πως είναι άξιος για τη βασιλεία των Ουρανών...". Και θα μας ανοίξει την αγκαλιά του... και μεις θα πέσουμε στα πόδια του... και θα κλαίμε... και θα τα καταλαβουμε όλα...»
Ρασκόλνικοφ:
«Τώρα δεν είναι ώρα για δάκρυα! Είναι ώρα για πράξεις! Πρέπει να δράσω! Όσο πιο γρήγορα γίνεται. Πρέπει να πάρω μια απόφαση, όποιο κι αν είναι το τίμημα… Πρέπει να ξεπεράσω τον εαυτό μου. Ήρθε η στιγμή να εκπληρώσω το πεπρωμένο μου».
Πορφύρης:
«Έχετε δει πως στριφογυρίζουν τα εντομα γύρω από το κερί; Ε, λοιπόν, έτσι θα στριφογυρίζει αδιάκοπα κι αυτός τριγύρω από μένα.(…) Δε θα πάψει να πετάει, να χτυπιέται γύρω μου, στενεύοντας όλο και πιο πολύ τον κύκλο, ώσπου… θα πέσει κατευθείαν στο στόμα μου και θα τον χάψω!»
«Τι κάνετε; Τί κάνετε εκεί; Γονατίσατε μπροστά σε μένα;» Ρασκόλνικοφ: «Δε γονάτισα μπροστά σου, γονάτισα μπροστά σ' όλο τον ανθρώπινο πόνο.»
Πορφύρης:
«Βέβαια, όπως αναφέρετε κι εσείς στο εξαιρετικό σας άρθρο οι νόμοι υπάρχουν για να καταπατούνται… Ίσως λοιπόν, αν υποψιάζομαι κάποιον, ακόμα κι αν έχω αποδείξεις εναντίον του, γιατί να τον συλλάβω; Γελάτε; Θ' αφήσω το φίλο μου ήσυχο, δε θα τον ενοχλήσω καθόλου, αλλά εκείνος θα ξέρει ή τουλάχιστον θα υποψιάζεται ότι τα γνωρίζω όλα και ότι τον παρακολουθώ συνεχεια. Αυτό θα τον κάνει να χάσει τα μυαλά του και θα 'ρθεί απο μονος του να με βρει. Μα, γιατί χλομιάσατε έτσι, Ροντιόν Ρομάνοβιτς; Η ατμόσφαιρα είναι λίγο βαριά, θέλετε να ανοίξω μήπως το παράθυρο;» [ΦΩΤΟ 10] Πορφύρης:
«Όταν τον ρώτησαν γιατί το έκανε είπε ότι ήθελε να αλλάξει τον κόσμο αλλά ότι δεν είχε καταλάβει ότι πρώτα απ’ όλα έπρεπε να αλλάξει τον ίδιο του τον εαυτό.»
15°
