Με έντονη πολιτική και κοινωνική συμμετρία με τη σημερινή κατάσταση, απροσδόκητο χιούμορ, περίεργα τραγούδια, δικαιολογημένους χαρακτήρες, ειρωνία και έντονες συγκρούσεις, η Ελένη Ευθυμίου επιχειρεί μια διαφορετική ανάγνωση της Αντιγόνης του Ανούιγ στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Με οδηγό το κείμενο του Ζαν Ανούιγ, κορυφαίο έργο της σύγχρονης δραματουργίας, η σκηνοθέτης είδε στον Κρέοντα το παντοδύναμο κι αυταρχικό κράτος και πολλαπλασίασε την κεντρική ηρωίδα σε Αντιγόνες που θυμίζουν τους σύγχρονους πολίτες και τον αγώνα τους απέναντι στον καταλυτικό κρατικό μηχανισμό.
Το έργο μπορεί να χαρακτηριστεί ως μεταφορά για το άτομο και τον αγώνα του απέναντι σε ένα παντοδύναμο και αυταρχικό κράτος και αποτελεί κορυφαίο έργο της σύγχρονης δραματουργίας αν και γραμμένο το 1942. Η σκηνοθέτης μιλάει για την προσπάθεια προβολής μια κοινωνίας φοβισμένης που απαρτίζεται από την διαφθορά και τον ατομικισμό, μιας κοινωνίας που βρίσκεται στο κενό.
Η Αντιγόνη, παιδί κι αυτή μιας άρρωστης κοινωνίας, με το ένστικτο της νιότης, αντιστέκεται, θάβει τον νεκρό αδελφό της, λέει «όχι» στην «ακριβή, τη βρομερή ελπίδα» που επικαλείται η εξουσία. «Μοιάζει σαν παράγωγο αυτού του άρρωστου συστήματος, σαν ένα καταπιεσμένο παιδί που, προκειμένου να βρει νόημα στην ύπαρξή της, βρίσκει τη δύναμη κι εναντιώνεται σε έναν κόσμο όπου επικρατεί ο συμβιβασμός, σε έναν κόσμο όπου η ανθρώπινη ζωή δεν έχει πια καμία αξία», λέει η Ευθυμίου για την ηρωίδα της.
Στο τέλος η Αντιγόνη, πλάι σε έναν Φρουρό, που έχει ακυρώσει όλα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά του, κλονίζεται, δεν ξέρει πια γιατί πεθαίνει... Ο αμετανόητος Κρέων θα συνεχίσει να κρατάει τα ηνία της πολιτείας, οι Φρουροί θα συνεχίσουν να πίνουν και να παίζουν χαρτιά. Ένα σύγχρονο γηροκομείο, μια κοινωνία που περιμένει να πεθάνει, μια πολιτεία-ναυάγιο που η μυρωδιά του πτώματος χρησιμοποιείται ως μέσο σωφρονισμού των πολιτών, όπου οι νεκροί είναι εναλλάξιμοι και η «αλήθεια είναι αυτό που δεν λέμε».
«Ο Ανούιγ, εμπνευσμένος από τον Σοφοκλή, μας μιλάει για έναν κόσμο όπου οι νόμοι κατασκευάζονται πλέον πάνω από τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι του έργου δεν προβληματίζονται αληθινά για ό,τι ξεπερνάει τα όρια του μικρόκοσμού τους και, πλήρως αποστασιοποιημένοι από τα κοινά, ζουν συντηρώντας ένα νοσηρό σύστημα», αυτά τα στοιχεία φαίνεται να οδήγησαν την σκηνοθέτη στην επιλογή του έργου. Ενός έργου «επίκαιρου» όπως υποστηρίζει, «όπου η Αντιγόνη προκειμένου να βρει νόημα στην ύπαρξή της, βρίσκει τη δύναμη κι εναντιώνεται σε έναν κόσμο όπου επικρατεί ο συμβιβασμός και η ανθρώπινη ζωή δεν έχει πια καμία αξία».
Αυτό που την ενέπνευσε και την ιντρίγκαρε ήταν να δώσει φως στο κείμενο μέσα από την αντίθεση της παρορμητικής νεότητας της Αντιγόνης απέναντι στην «γερασμένη» και απομακρυσμένη από κάθε τι φυσικό ωριμότητα των υπόλοιπων ηρώων.
Παρέα με τους ηθοποιούς, αναζήτησαν το προσωπικό στοιχείο που φέρει ο κάθε συνεργάτης στην πρόβα, δίνοντας το έναυσμα για ένα όμορφο κοινό ταξίδι. «Είναι ένα ωραίο ταξίδι. Οι ηθοποιοί που πλαισιώνουν καλλιτεχνικά την παράσταση είναι όλοι άνθρωποι που εκτιμώ και θαυμάζω και που με κάποιον τρόπο υπάρχει ένας κοινός τόπος μεταξύ μας, υπάρχει γόνιμο έδαφος ώστε να συνδιαμορφώσουμε και να συμπορευτούμε».
Για δύο παραστάσεις στη Σκηνή Κοτοπούλη του θεατρού Rex, το κοινό θα «γίνει μάρτυρας» μιας πολιτικής και κοινωνικής αναλογίας με τη σημερινή κατάσταση, απροσδόκητου χιούμορ, παράξενων τραγουδιών, ειρωνείας και έντονων συγκρούσεων. Έτσι η φωνή της Αντιγόνης αντηχεί αέναα στην αιωνιότητα, φωτίζοντας κάθε φορά νέες όψεις του τραγικού, δίνοντας την ευκαιρία για καλλιτεχνική συνομιλία.
Η δε παρουσία του έργου στο Φεστιβάλ δεν θα μπορούσε να προκαλέσει οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα, παρά «ενθουσιασμό και τιμή». «Είναι μεγάλη χαρά που τελικά, μετά από δύσκολα και θλιβερά περιστατικά, θα μπορέσει να πραγματοποιηθεί το Φεστιβάλ. Νιώθω τιμή και ενθουσιασμό που θα μπορέσουμε με τη δουλειά μας να είμαστε κι εμείς μέρος του και να συνομιλήσουμε καλλιτεχνικά μέσα από τη δική μας πρόταση».
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου: Δευτ.-Πέμ. 9.00-19.00, Παρ.- Σάβ. 9.00-21.00 (Σε ημέρες παραστάσεων, μία ώρα πριν από την προβλεπόμενη έναρξή τους, τα Εκδοτήρια των συγκεκριμένων θεάτρων εξυπηρετούν μόνο την παράσταση της ημέρας).
Λοιποί χώροι
Εκδοτήρια εισιτηρίων λειτουργούν σε όλους τους χώρους των εκδηλώσεων και ανοίγουν δύο ώρες πριν την ώρα έναρξης των παραστάσεων. Εξυπηρετούν μόνο την παράσταση της ημέρας.
Εισιτήρια μπορείτε να προμηθευτείτε και από τα καταστήματα Public, Reload και Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης.
Τι μας είπε για τα ιστορικά γεγονότα και τη σχέση τους με το σήμερα, τους ακίνητους ταξιδιώτες και την παράσταση «Ματαρόα στον ορίζοντα» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ
9°
