Τα κορίτσια που έγιναν τραγούδια: Από τη Φανή στο Ριτάκι, μια περιπλάνηση στις ιστορίες τους

Από τα πρώτα μου βήματα στην δισκογραφία μπλέχτηκα με τα κορίτσια που γίνανε τραγούδια. Βρήκα τη «Φανή» του Βασίλη Καζούλη σε μια κασέτα. Αυτή την μελωδική χυλόπιτα. Την καμάρωσα να την φαντάζονται, να την αγαπάνε και να την τραγουδάνε. Ο Βασίλης ποτέ δεν αποκάλυψε την ταυτότητα της Φανής, έστω και τώρα που η Φανή θα είναι κάπου 65 χρόνων. Το μόνο που εξομολογείται είναι ότι η Φανή δεν ήταν Φανή. Δεν ήταν αυτό το αληθινό της όνομα.

Η επόμενη κοπελιά που γνώρισα από κασέτα ήταν πάλι δική του. «Άννα δεν ήμουνα εγώ για αεροπλάνα». Και ο Καζούλης θυμάται «Όλοι οι σμηνίτες, οι φαντάροι με τα μπλε, είχανε μια φωτογραφία με μια κοπέλα και της μιλάγανε. Αλληλογραφούσανε... Εγώ δεν είχα κορίτσι τότε. Σκέφτηκα την Άννα που έκανε ρίμα με τα αεροπλάνα. Το έκανα τραγούδι. Και απέκτησα παρέα στην θητεία μου. Τους το αφιέρωσα».

Μια άλλη Άννα έχει γίνει μεγάλη επιτυχία με ερμηνευτή τον Κώστα Καράλη, ο οποίος μου αφηγείται πώς τον προσέγγισαν ο Γιάννης Καλαμίτσης (στιχουργός) με τον Τάκη Μπουγά (μουσική) για να κάνουν δίσκο. Στην πρώτη ακρόαση της κασέτας επιλέγει ο Κώστας, και ο Γιάννης απορεί γιατί δεν έχει συμπεριλάβει την Άννα.

«Δεν σου αρέσει η Άννα;»
«Μου αρέσει πολύ, αλλά δεν γίνεται να το πω!»
«Γιατί;»
«Μόλις χώρισα και την γυναίκα μου την λένε Άννα. Δεν θέλω να έχω παρεξηγήσεις»
«Όχι ρε φίλε και μένα την αγάπη μου Άννα την λένε και ήθελα τόσο να το πεις εσύ».

Ο Καράλης θα βρεθεί με την πρώην για να τακτοποιήσουν εκκρεμότητες και αναφέρει και το επίμαχο θέμα. Η Άννα του διευκρινίζει να κάνει ότι θέλει. Δεν θέλει να είναι εμπόδιο στα επαγγελματικά του. Όταν βρεθούν πάλι με τον Καλαμίτση, πριν προλάβει να του ανακοινώσει τις εξελίξεις ο Γιάννης του λέει:
«Μετά την άρνησή σου, το πήγα στην Κανελλίδου και μου αρνήθηκε. Είναι ανδρικό μου είπε»
«Σωστά σου είπε, για να το πω εγώ. Τα ξεκαθάρισα τα προσωπικά μου»

Η τρελή σύμπτωση είναι πως και ο Τάκης Μπουγάς θα γνωρίσει αργότερα την Άννα της ζωής του.

Η πρόσφατη μεγάλη απώλεια, ο Διονύσης Σαββόπουλος, από το 69 μας άφησε ένα σπαραξικάρδιο βαλσάκι. «Είδα την Άννα κάποτε» στο LP «Το περιβόλι του τρελού». Μια ψυχική συντριβή και ένας ύμνος της ανθρώπινης ματαιότητας. Στην εναλλαγή των συναισθημάτων συντείνει και η ενορχήστρωση του Γιώργου Κοντογιώργου, με το θλιμμένο βιολοντσέλο και το μινιμαλιστικό πιάνο. Το πρόσωπο είναι υπαρκτό. Το όνομα δεν ταυτίζεται.

Ένα άλλο πετυχημένο κορίτσι ήταν η «Μαρία Μαράκι Μαριώ», του Στέλιου Ρόκκου τραγούδι γραμμένο όχι για κάποια φανταστική Μαρία αλλά για την πραγματική Μαρία Χέλιου.

Η Στέλλα που έγινε διάσημη από τον πόθο του Βασίλη Παπακωνσταντίνου να την ζητάει να έρθει στην αγκαλιά του. Ο συνθέτης Γιάννης Ζουγανέλης με παραπέμπει στον στιχουργό. Αλλά δυστυχώς ο Γιώργος Οικονομέας που έγραψε τον στίχο αρνήθηκε να την αποκαλύψει.

Ο Γιάννης Λογοθέτης - ο αποκαλούμενος Λογό - περνούσε από την Δεξαμενή και ανηφόριζε προς το σπίτι του. Μια όμορφη ύπαρξη σαν μοντέλο, πίνει τα ουζάκια της. Είναι με μια παρέα. Είναι στα κέφια της και όταν τον βλέπει, τον πειράζει και του λέει:
«Θα γράψετε και κανένα τραγούδι για μας;»
«Και πως σε λένε;»
«Τούλα»
«Εντάξει»
Δίνει υπόσχεση στην ομορφιά. Θα πάει σπίτι και θα ανοίξει ένα μπουκάλι ουίσκι. Φτιάχνει το πρώτο κουπλέ. Στα μισά της φιάλης το ολοκληρώνει, αλλά δεν του πάει το Τούλα. Του φαίνεται πασέ. Ο Θέμης Ανδρεάδης θυμάται ότι του Γιάννη του καρφώθηκε το όνομα Λούλα από μια ατάκα του κωμικού Τάκη Μηλιάδη, που φώναζε σε ταινία του «Φίνου» την κοπέλα που τον εγκατέλειψε «Λούλαααα». Κι έτσι προέκυψε η Λούλα.

Ο Θέμης θυμάται επίσης ότι του Μάτσα του φάνηκε παιδικό το τραγούδι και δεν ήθελε να το βάλουν στο δίσκο. Επέμειναν να μπει ως «Fill track» δλδ ως συμπλήρωμα. Το τραγούδι γίνεται γκραν σουξέ. Στην ηχογράφηση βγήκε μικρό και επικράτησε το καλαμπούρι «Το πιο μικρό σουξέ». «Και έρχεται και ο δεύτερος γύρος», συνεχίζει την περιγραφή ο Λογό. Κάτω από την Ελευθεροτυπία πετυχαίνει τον Γιώργο Διαλεγμένο, ηθοποιό και συγγραφέα. Τότε είχε κάνει μεγάλη επιτυχία με μία νεορεαλιστική κωμωδία «Χάσαμε την θεία. ΣΤΟΠ». Και τον ρωτά:
«Σε πειράζει να σου πάρω κάτι από τον τίτλο;»
«Πλάκα μου κάνεις πάρε ότι θέλεις» του λέει ο Διαλεγμένος που τον συμπαθεί. Και έρχεται το σίκουελ.
«Βρήκαμε την Λούλα. ΣΤΟΠ».

Το μόνο όνομα που «δίπλωσε επιτυχία» στη δισκογραφία. Η Λούλα θα συνεχίσει την καριέρα της και σαν cartoon.

Πρόσωπο υπαρκτό ήταν και η «Ρίνα Κατερίνα» του Κώστα Μπίγαλη, αλλά ο χωρισμός στα στιχάκια ήταν συνθήκη για την τραγουδοποιία. Βοήθησε τον Μπίγαλη να φτιάξει την πονεμένη του ιστορία και τον συναισθηματικό του τεμαχισμό...

Ο Πάνος Κατσιμίχας έχει εξομολογηθεί πως ο αδελφός του, ο Χάρης, έγραψε το «Ρίτα Ριτάκι», τον αποκαλούμενο «Ύμνο της χυλόπιτας». Το 1983 προβαλλόταν στην ΕΡΤ το σήριαλ «Απέναντι όχθη», σειρά που έβλεπε η μητέρα τους και κόλλησε κι ο Χάρης. Η Λίλα Καφαντάρη παίζει μια πεταχτούλα δεκαοχτάρα που έχει τρελάνει τον σαρανταπεντάρη Νικήτα Τσακίρογλου. Του φάνηκε ωραία ιστορία και την έκανε τραγούδι. Το «Ρίτα Ριτάκι» βόλεψε στην στιχουργική.

Ένα κορίτσι που διασκέδασε και διασκεδάζει ακόμα με τα καμώματά της στον Κολωνό, είναι η «Ευλαμπία» του Γιάννη Γιοκαρίνη που κυκλοφόρησε το 1984 και ήταν τα χρόνια της δεκάξι. Τώρα αν ήταν πραγματικό πρόσωπο, που δεν ήταν, θα ήταν 57 ετών.

Η πιο επεισοδιακή όμως γυναίκα που έγινε τραγούδι είναι η «Βαρβάρα», το σατυρικό τραγούδι του Παναγιώτη Τούντα. Είχε πουλήσει τότε 90.000 δίσκους. Αστρονομικό νούμερο για την εποχή. Απαγορεύτηκε από την δικτατορία του Μεταξά σαν ανήθικο. Αποσύρθηκαν οι δίσκοι και κλήθηκαν στο δικαστήριο ο συνθέτης και στιχουργός Παναγιώτης Τούντας, ο εκπρόσωπος της Columbia Λαμπρόπουλος, ο τραγουδιστής Στελλάκης Περπινιάδης και οι καταστηματάρχες που πουλούσαν τους δίσκους. Στο δικαστήριο εξελίχθηκαν κωμικοτραγικά συμβάντα. Με τον Στελλάκη να απαλλάσεται και τον Τούντα να υποχρεώνεται να καταβάλλει ένα υπέρογκο ποσό. Το γέλιο ήταν όταν ο πρόεδρος τον ρωτούσε για τον στίχο «τον κρατάει στα δυό της χέρια και λιγώνεται απ' τα γέλια». Γέλια στο ακροατήριο. Από αυτό το γεγονός προέκυψε και ο αστικός μύθος ότι η Βαρβάρα ήταν κόρη του Μεταξά. Με αυτή την καταδίκη το καθεστώς θα προχωρήσει στην επιβολή της λογοκρισίας των τραγουδιών.*

Αλλά και η «Μπέμπα», το τραγούδι των Μιχάλη Σουγιούλ και Αλέκου Σακελλάριου για την ανήλικη μικρή, όπως θυμάται ο αγαπητός Γιώργος Παπαστεφάνου. Απαγορεύτηκε η αναμετάδοσή της από το ράδιο όταν κυκλοφόρησε. Νομιμοποιήθηκε με την νέα εκτέλεση των Γιάννη Πάριου - Διονύση Σαββόπουλου.

Ένα άλλο κορίτσι που έζησε διπλή δόξα και αγάπη είναι η «Δημητρούλα» του Παναγιώτη Τούντα. Θα την κάνει διάσημη η Ρόζα Εσκενάζυ το 1936. Θα ξαναγίνει πρωταγωνίστρια όταν την τραγουδήσει η Χάρις Αλεξίου το 1975 στον δίσκο «12 Λαϊκά Τραγούδια». Αυτή η Δημητρούλα θα ταξιδέψει όπου υπάρχει ελληνισμός. Θα ξεσηκώσει τους Έλληνες να χαρούν και να μάθουν και οι ξένοι τι θα πει ελληνικό γλέντι. «Ελληνική απόλαυση». Στο θεατρικό της ημερολόγιο η Αλεξίου τονίζει πως με την «Δημητρούλα» θα πάει πρώτη φορά στην Αμερική.

Στον ίδιο δίσκο θα τραγουδήσει και την «Ελενίτσα» του Γιάννη Δραγάτση (Ογδοντάκη), που είπε ο συγκλονιστικός Ευάγγελος Σοφρωνίου το 31.

Αλλά η Αλεξίου τραγούδησε κι άλλη Ελένη. Δραματικό πρόσωπο αυτή τη φορά. Η Ελένη σε στίχους του συγγραφέα και σεναριογράφου Μπάμπη Τσικληρόπουλου. Την μουσική έγραψε ο Θάνος Μικρούτσικος. Η Ελένη ήταν η μητέρα του Τσικληρόπουλου. Θα πει και την «Λέγκω» του Γιάννη Μαρκόπουλου που θα ονομαστεί και «Πατρίδα». Η Αλεξίου θα γράψει ένα ρομαντικό στιχουργικό σενάριο και θα μπερδέψει γλυκά τους αγγέλους με τον Δία. Η έμπνευση θα έρθει από την μελωδία του «Tango Evora» της Loreena Mc Kennitt, που είναι στον δίσκο «The Visit». Θα το βαφτίσει «Το Tango της Νεφέλης». Το τραγούδι θα μπει στο ρεπερτόριο όλων των ωδείων στο μάθημα του πιάνου.

Τα κορίτσια δεν τραγουδήθηκαν μόνο για χαρές αλλά και για λύπες. Ο Γιάννης Σπανός στην «Ανθολογία» μελοποιεί «Το Χριστινάκι» του Βασίλη Ρώτα με ερμηνεύτρια την Καίτη Χωματά.

Άκρως συγκινητική ιστορία έχει το τραγούδι «Ελένη» του Νίκου Καρβέλα, που τραγούδησε η Άννα Βίσση το 1996. Τρία κορίτσια, φιλενάδες από τα Τρίκαλα που είχαν θαλασσαιμία γνωστή και ως μεσογειακή αναιμία, ήταν στο φαν κλαμπ της Βίσση. Η Ελένη, η Ζωή και η Χριστίνα. Τα κορίτσια έχουν γνωριστεί και προσωπικά με την Άννα. Όταν θα χάσει την ζωή της η Ελένη από την ασθένεια, οι φίλες της, ζητάνε από το καλλιτεχνικό ζευγάρι αν θα μπορούσαν να κάνουν κάτι στην μνήμη της. Ο Καρβέλας θα γράψει το συγκινητικό τραγούδι «Ελένη».

Ο Γιάννης Παπαϊωάννου έγραψε ένα τραγούδι για την γειτόνισσα του στις Τζιτζιφιές, την «Βαγγελίτσα» που την είχε ερωτευθεί και ήτανε και «Μοδιστρούλα». Η Βαγγελίτσα όντως έφυγε από τις Τζιτζιφιές. Μετανάστευσε στην Αμερική.

Για την επιτυχημένη σειρά της Μιρέλλας Παπαοικονόμου «Αναστασία» που παίχτηκε στο MEGA, θα γράψει στίχους η Λίνα Νικολακοπούλου και μουσική ο Δημήτρης Παπαδημητρίου. Το τραγούδι που θα γίνει μεγάλη επιτυχία θα το ερμηνεύσει μοναδικά η Ελευθερία Αρβανιτάκη.

Ο Παύλος Σιδηρόπουλος θα γράψει το μυστηριώδες «Στην Κ». Τραγούδι για την Κάθυ που φοιτούσε στο Κολλέγιο. Μια σχέση του Παύλου που δεν ευοδώθηκε. Για να μην την φωτογραφίσει έβαλε μόνο το αρχικό της.

Ο Νίκος Ζιώγαλας θα βάλει νέα μουσική σε ένα παλιό δημοτικό που του έμαθε ο πατέρας του και θα προκύψει η «Βασιλική».

Και άλλα πολλά κορίτσια έγιναν τραγούδια. Τώρα που μπαίνει ο χειμώνας ας τις θυμηθούμε όλες και ας προετοιμαστούμε να τις γιορτάσουμε.

*Πληροφορία από το Εικονικό Μουσείο Αρχείου Παναγιώτη Κουνάδη