Μουσείο Αρχαίας Μουσικής Seikilo: Ένα μουσείο με ιδιαίτερα εκθέματα στην οδό Φιλίππου
Ήταν σαν να άνοιξε μια χωροχρονική πύλη, τρύπωσα στη ρωγμή της και βρέθηκα αίφνης σε ένα μουσικό μυθολογικό υπερδιάστημα. Γεμάτο με αρχαία ελληνικά όργανα (Επιγώνιο, Βάρβιτος, Χέλυς, Κίθαρις, Φόρμιξ), αυθεντικά ανακατασκευασμένα με βάση τις αναπαραστατικές εικόνες που διασώθηκαν σε αρχαία αγγεία και τοιχογραφίες, το Μουσείο Seikilo είναι ένα από τα καλύτερα κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης. Απευθύνεται στον ταξιδιώτη που θέλει να μπει πιο βαθιά στα μυστικά της πόλης που λίγο παραδίπλα της, στις Αιγές και τη Βεργίνα, κοιμούνται οι Μακεδόνες βασιλιάδες. Μια από τα ίδια, βέβαια, ισχύουν και για τον ντόπιο, γιατί δεν νομίζω ότι ο μέσος Θεσσαλονικιός γνωρίζει τι εντυπωσιακά πράγματα συμβαίνουν εδώ στην οδό Φιλίππου.
Οδός Φιλίππου απέναντι ακριβώς από τον «Ελέφαντα» και λίγα μέτρα από τη διασταύρωση του δρόμου με τη Συγγρού. Μουσείο Seikilo: περιπλανιέμαι εντός του με ξεναγό τον Θόδωρο Κουμαρτζή, που με προτρέπει να αρπίσω με τη Λύρα του Ερμή και την κιθάρα του Χρυσού Αιώνα. Άφοβα! Συνεχίζω με μια Πανδούρα από τους Μεσοποτάμιους χρόνους, γκλιν γκλον, αφού εκτός από αρχαία ελληνικά όργανα, στο Seikilo υπάρχουν κατασκευαστικές αναφορές και όργανα από τις μουσικές της Ρώμης και της Αιγύπτου. Επιστρέφω στην αρχαία Ελλάδα και δοκιμάζω το βάρβιτον της Σαπφώς, λίγο μετά κρούω τα τύμπανα του Διόνυσου και γρατζουνάω τη λύρα του Απόλλωνα. Με απορροφά ο ρυθμός αυτών των μουσικών τελετουργιών, όπως τον βιώνω σωματικά και ακουστικά, θέλω να πάρω στο σπίτι μου όλα τα όργανα και να παίζω μουσική όλη τη νύχτα.
Τι τρέχει με το Seikilo της Φιλίππου; «Είμαστε η μουσική οικογένεια Κουμαρτζή», με μπριφάρει ο Θόδωρος. «Ο πατέρας μας, Αναστάσιος Κουμαρτζής, λειτουργούσε και λειτουργεί στο χωριό Ευρωπός, πατρίδα του Σέλευκου Νικάτορα (ένας από τους πιο παρασημοφορημένους στρατηγούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου), ένα εργαστήριο οργανοποιίας. Ήταν η πανεπιστημιακή διατριβή του αδελφού μου Νικόλαου Κουμαρτζή με τίτλο “Λύρα 2.0”, που μας ώθησε να κατευθύνουμε το εργαστήριό μας αποκλειστικά στην κατασκευή αρχαίων λυρών. Μαζί μας και ο τρίτος αδελφός, ο Ιορδάνης. Είμαστε το μοναδικό εργαστήριο αρχαίων λυρών στον κόσμο και αυτό είναι το Seikilo: ένα μουσείο που στεγάζει τις ανακατασκευές μιας αναπτυσσόμενης και ακμάζουσας πολιτιστικής προσπάθειας που στόχο έχει να επαναφέρει τη λύρα σαν ήχο στον σύγχρονο μουσικό κόσμο».
Πριν από εμένα, γνωρίζω ότι πέρασαν από εδώ ο Μανού Τσάο και οι Tamikrest, οι Thievery Corporation, ο Ψαραντώνης και ο Ομάρ Φαρούκ Τεμπιλέκ. Γνωστό και ως Louthieros Music Instruments στο εξωτερικό, η οργανοποιία των Κουμαρτζήδων συνεχίζει να παράγει στον Ευρωπό όργανα που, όμως, ταξιδεύουν πλέον σε ολόκληρο τον κόσμο, αφού η ομάδα του Seikilo παραδίδει διαδικτυακά μαθήματα αρχαίας λύρας. Και φυσικά διαδικτυακά πουλά και τα όργανά της.
Μια σύνθεση της Λίνας Παλερά, υπεύθυνης σπουδών της Lyra Academy, έντυσε ένα επεισόδιο της σειράς Vikings Valhala, ενώ με συνεχείς προσκλήσεις σε πανεπιστήμια και φεστιβάλ του εξωτερικού (Αριζόνα, Γαλλία, Πορτογαλία, Βανκούβερ, Ισπανία, Νέα Υόρκη), ο Θοδωρής, η Λίνα και το Seikilo τιμ τουράρουν πλέον παντού. Παίζουν αρχαίες μουσικές με έναν fusion τρόπο, που εκτός από τα μονοπάτια των μύθων αναμειγνύεται εκρηκτικά με την τζαζ, την αβάντ γκαρντ, τη world ethnic και τα ηλεκτονικά φορμάτ. Στο μουσείο, δε, της Φιλίππου σκάει κόσμος μέχρι από την Ταϊβάν, την Αυστραλία και την Αμερική.
Οι φίλοι κατάφεραν να προσελκύσουν τον Arnaud Roy, που έγραψε τη μουσική για το βιντεοπαιχνίδι Humankind, και τον Marco Beltrami, που με λύρα κατασκευής τους ηχογράφησε το ριμέικ του Ben Hur, ενώ την ίδια στιγμή στο ισόγειο του μουσείου τους κυκλοφορούν τα cd και τα βιβλία τους με παρτιτούρες και ιστορίες από τους αρχαίους κόσμους.
Τους βγάζω το καπέλο και για την ιστορία να πω πως ο Σείκιλος ήταν ο αρχαίος Έλληνας μουσικός που έζησε στις Τράλλεις της Μικράς Ασίας περίπου το 200 μ.Χ., γνωστός για το αρχαιότερο παγκοσμίως τραγούδι του οποίου διασώζονται πλήρως οι στίχοι και η μουσική. Το τραγούδι γράφτηκε σε επιτύμβια κυλινδρική στήλη που έχει 40 εκατοστά ύψος και περιέχει επίγραμμα δώδεκα λέξεων που σας το μεταφράζω: «Όσο ζεις λάμπε, καθόλου μη λυπάσαι. Γιατί λίγο διαρκεί η ζωή κι ο χρόνος που τελειώνει απαιτεί την πληρωμή του». Η επιτύμβια στήλη βρέθηκε το 1833 στο Αϊδίνιο, χάθηκε κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922 και πολλά χρόνια αργότερα ξαναβρέθηκε σε κήπο τουρκικού σπιτιού. Σήμερα φυλάσσεται στο Εθνικό Μουσείο της Κοπεγχάγης, ενώ με την αναπαράσταση του τραγουδιού θα ξεκινήσει η ξενάγησή σου στη Φιλίππου.
Με το νέο του άλμπουμ «Ανάμεσα» ανανεώνει το ελληνικό τραγούδι. Πριν βρεθεί «Ανάμεσα σε φίλους» στο Παλλάς, ταξιδέψαμε μαζί του ακούγοντας και μιλώντας
15°
