Mogwai: Από την Κόλαση στο νέο άλμπουμ «The Bad Fire»

Το 2025 βρίσκει τους Mogwai να συμπληρώνουν 30 χρόνια ύπαρξης ως συγκρότημα με το ολοκαίνουργιο άλμπουμ τους «The Bad Fire». Ο τρόπος που ξεκίνησε η μπάντα από τη Γλασκώβη το 1995 δεν είχε καμία σχέση με το Britpop κύμα που σάρωνε τα πάντα: αντιδρώντας στη μόδα οι Mogwai προτίμησαν αργά, ορχηστρικά, άκρως συναισθηματικά κομμάτια, την ίδια στιγμή που έδιναν συνεντεύξεις γεμάτες χιούμορ και αιχμές, απόλυτα αντίθετες με τη μουσική τους. Χάρη σε μια αυθόρμητη καμπάνια στα social media οι Mogwai κατάφεραν το 2021 να βρεθούν στο Νο 1 των charts με το προηγούμενο άλμπουμ τους «As The Love Continues».

Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν πολύ δύσκολα για τα μέλη των Mogwai σε προσωπικό επίπεδο. Αντιμετώπισαν πολλές απώλειες ενώ ο Barry Burns πέρασε μια σοβαρή οικογενειακή κρίση με την ασθένεια της κόρης του, η οποία έκανε μεταμόσχευση μυελού των οστών περνώντας από χημειοθεραπείες. Το στούντιο Chem19 αποδείχτηκε το καταφύγιό τους σε αυτές τις προκλήσεις. Η ηχογράφηση του άλμπουμ έγινε στο Lanarkshire, στη Σκωτία, με τον βραβευμένο με Grammy παραγωγό John Congleton να συνεργάζεται για πρώτη φορά με την μπάντα. Ηλεκτρονικά στοιχεία, κιθαριστικές εκρήξεις, ρομποτικά φωνητικά, τίτλοι τραγουδιών. Αν κάποιες μπάντες ψάχνουν πώς να κάνουν καριέρα, οι Mogwai ψάχνουν πώς να αποδράσουν από τον χρόνο.

O πολυοργανίστας Barry Burns μίλησε στην Athens Voice για το νέο άλμπουμ των Mogwai, «The Bad Fire», που κυκλοφορεί από τη Rock Action Records, σε διανομή της Rocka Rolla Records στην Ελλάδα, για τις τραυματικές στιγμές που αντιμετώπισε ο ίδιος προσωπικά και για τη δύναμη της μουσικής.

Χαιρετίσματα από την Αθήνα και συγχαρητήρια για το νέο σας άλμπουμ, «The Bad Fire». Ακούγοντάς το ξανά και ξανά, επιτρέψτε μου να σας πω ότι είναι εκπληκτικό. Ο τίτλος του νέου άλμπουμ, «The Bad Fire», αν δεν κάνω λάθος, αναφέρεται σε μια σκωτσέζικη έκφραση για την «κόλαση». Τι σας ώθησε να υιοθετήσετε έναν τέτοιο τίτλο;

Μακάρι να μπορούσα να πω ότι είμαστε μεγάλοι, κατά κάποιο τρόπο, φιλοσοφημένοι άνθρωποι. Μιλούσαμε για τις γιαγιάδες μας μια μέρα, για το πώς, αν έκανες κάτι λάθος -οι περισσότεροι από εμάς είχαμε καθολικούς, θρησκευόμενους παππούδες και γιαγιάδες- αν έκανες κάτι, έστω και ένα μικρό λάθος, π.χ. δεν τελείωσες το δείπνο σου ή κάτι τέτοιο, θα πας στην «κακή φωτιά». Και σκεφτήκαμε ότι αυτό ήταν αρκετά ακραίο. Είναι αρκετά ακραίο πράγμα, για έναν παππού ή γιαγιά να πει κάτι τέτοιο σε ένα μικρό παιδί. Και έτσι σκεφτήκαμε ότι ήταν κάπως αστείο. Και δεν συνδέσαμε πραγματικά τα τραγούδια με τον τίτλο του άλμπουμ και με τον ίδιο τρόπο δεν συνδέουμε τους τίτλους των τραγουδιών με τα ίδια τα τραγούδια. Έχουμε πάντοτε τα τραγούδια γραμμένα. Πάντα έχουν έναν τίτλο εργασίας. Και μετά, όταν πραγματικά πρέπει να βρούμε ένα όνομα, το οποίο είναι πάντα την τελευταία στιγμή, έχουμε μια λίστα σε ένα i-Phone με όλα αυτά τα πράγματα, αστεία πράγματα που έχουν πει οι άνθρωποι. Οπότε όσο και αν θα ήθελα να τα θεωρούμε συνδεδεμένα, δεν είναι πραγματικά. Απλά αν μας ακούγεται καλό, τότε είναι ένας καλός τίτλος.

Το άλμπουμ ηχογραφήθηκε σε μια περίοδο προσωπικής απώλειας και μεγάλης πίεσης για τα μέλη του συγκροτήματος. Με ποιους τρόπους αυτές οι δυσκολίες επηρέασαν, ας πούμε, τη μουσική σας και πώς τις μετατρέψατε σε δημιουργικό καύσιμο;

Υποθέτω ότι ήμουν εκτός εικόνας για μεγάλο χρονικό διάστημα όταν οι υπόλοιποι της μπάντας έγραφαν τα κομμάτια τους. Όταν έφτασα στο σημείο που η κόρη μου έγινε πάλι καλά, μπήκα στο στούντιο, όπου βρίσκομαι τώρα, κάθισα και προσπάθησα να γράψω όσο το δυνατόν περισσότερα τραγούδια σε αρκετά σύντομο χρονικό διάστημα. Έτσι ήταν διαφορετικά από το προηγούμενο άλμπουμ, ειδικά επειδή κατά τη διάρκεια του Covid είχαμε μια μεγάλη περίοδο με «όλα είναι εντάξει» και «έχουμε πολύ χρόνο». Ενώ σε αυτόν τον δίσκο, αυτό δεν ήταν όλα εντάξει. Και δεν έχουμε πολύ χρόνο, οπότε ήταν αρκετά διαφορετικό. Αλλά η υπόλοιπη μπάντα με βοήθησε πραγματικά. Μου έλεγαν «πάρε όσο χρόνο θέλεις». Και τελικά ήρθαν όλα μαζί, αλλά ήταν αρκετά αγχωτικό μέχρι που μπήκαμε στο στούντιο με τον John Congleton για ηχογράφηση. Και αυτό ήταν πολύ διασκεδαστικό γιατί ένιωθα σαν, κάτι σαν, απόδραση από την πραγματικότητα, ήταν ωραία.

Περάσατε μια πολύ δύσκολη περίοδο με τη σοβαρή ασθένεια της κόρης σας. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε ως πατέρας αλλά και ως μουσικός; Και πώς σας διαμόρφωσε όλη αυτή η εμπειρία ως άνθρωπο;

Ήταν απλώς ένα συνεχές άγχος. Δεν σκεφτόμουν τους Mogwai, σκεφτόμουν μόνο την οικογένειά μου. Κατά καιρούς έγραφα στο συγκρότημα ή τους τηλεφωνούσα και τους έλεγα, «κοιτάξτε, δεν υπάρχει περίπτωση να κάνω τίποτα από εδώ. Δεν έχω τον χρόνο όταν είμαι συνέχεια στο νοσοκομείο» και πάντα μου έλεγαν «δεν πειράζει, πάρε τον χρόνο σου, μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας», μου έλεγαν «αν μπορείς, αν έχεις χρόνο, κάνε κάτι», και στην πραγματικότητα εγώ σκεφτόμουν ότι μπορεί να μη γράψω καν τραγούδια γι’ αυτόν τον δίσκο. Αλλά ευτυχώς, τα πράγματα βελτιώθηκαν προς το τέλος. Κι έτσι όλα είναι μια χαρά. Νομίζω ότι ακόμα βιώνω τραύμα από αυτό. Αλλά είμαι πολύ καλύτερα τώρα. Είμαι πολύ πιο ευτυχισμένος.

Το να γράφετε μουσική χωρίς να προσπαθείτε να ευχαριστήσετε το κοινό ήταν πάντα ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα δικό σας, των Mogwai. Παρόλα αυτά, καταφέρατε να φτάσετε στην πρώτη θέση στα βρετανικά charts, στην πρώτη δεκάδα των charts στις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με το προηγούμενο άλμπουμ σας «Αs The Love Continues». Σας δημιούργησε πίεση αυτή η επιτυχία;

Για λίγο. Αλλά μόλις μπεις στη φάση του να γράφεις μουσική που σου αρέσει, ξεχνάς αυτά τα πράγματα. Νομίζω ότι υπήρχε μια μικρή πίεση, αλλά εξαφανίστηκε, δεν υπάρχει πια. Δεν αισθάνομαι καμία πίεση να φτάσω ξανά σε αυτό το στάδιο. Ειδικά από τη στιγμή που μάθαμε ότι ο Weekend έχει νέο άλμπουμ που βγαίνει τον Ιανουάριο, οπότε δεν έχουμε καμία πιθανότητα, δεν πρόκειται να συμβεί αυτή τη φορά, αλλά ήταν ωραία όσο κράτησε.

Πώς ορίζετε την επιτυχία;

Αν είμαστε ευτυχισμένοι κάνοντας αυτό που μπορούμε να κάνουμε και να βγάζουμε και τα προς το ζην από αυτό. Νομίζω ότι αυτή είναι η καλύτερη δυνατή επιτυχία που μπορείς να έχει κανείς. Και αυτό είναι υπέροχο.

Πώς η πολυετής εμπειρία σας ως ιδιοκτήτης του μπαρ «Das Gift» στο Βερολίνο επηρέασε την αντίληψή σας για τη μουσική, την τέχνη και την επιχειρηματικότητα; Ποια κοινά σημεία βρίσκετε μεταξύ της λειτουργίας ενός μπαρ και του να είστε μέλος ενός συγκροτήματος;

Αυτή είναι μια καλή ερώτηση! Ήταν ένα εξαιρετικό μέρος για να γνωρίσεις άλλους μουσικούς και καλλιτέχνες, και δίπλα στο μπαρ, το οποίο επίσης μας ανήκε, ήταν μια γκαλερί τέχνης, την επιμέλεια της οποίας είχε η γυναίκα μου. Έτσι, συναντούσαμε πάντα όλους αυτούς τους πολύ καλούς καλλιτέχνες. Θυμάμαι τον David Letellier, έναν τύπο που ακούει επίσης στο όνομα Kangding Ray, ήρθε στο μπαρ και μου ζήτησε να κάνω μια συνεργασία μαζί του για το Eternal Festival του Βερολίνου. Έτσι υπήρχε σχεδόν πάντα, ήταν σαν ένα φόρουμ όπου μπορούσες να γνωρίσεις ανθρώπους και να μιλήσεις για μουσική. Ήταν πραγματικά υπέροχα. Έμαθα αρκετά, από το να είμαι σε ένα άλλο συγκρότημα, μέχρι πώς να γράφω μουσική με διαφορετικό τρόπο. Ήταν σπουδαίο, παρόλο που ακούγεται σαν πολλή διασκέδαση και πολύ ποτό -που ήταν- ήταν επίσης ένα σπουδαίο μέρος για να μάθεις πράγματα.

Έχετε ζήσει στο Βερολίνο και στη Γλασκώβη. Πόσο διαφορετικές είναι αυτές οι δύο πόλεις; Τι σας αρέσει, και τι βρίσκετε μοναδικό σε καθεμία από αυτές; Πιστεύετε ότι ο τόπος μπορεί να επηρεάσει τον ήχο και τις καλλιτεχνικές ιδέες;

Το Βερολίνο ήταν απλώς γεωγραφικά μεγαλύτερο. Συνέβαιναν πολύ περισσότερα πράγματα εκεί. Δεν περνούσε μέρα χωρίς να συμβεί κάτι ενδιαφέρον. Για τη Γλασκώβη δεν ισχύει το ίδιο, αλλά εξακολουθεί να είναι μια πολύ ζωντανή καλλιτεχνική πόλη. Αυτό που με χάλασε στη Γλασκώβη και για το οποίο επέστρεψα πίσω, ένας από τους λόγους που μετακόμισα, ήταν ότι μου αρέσουν πολύ οι αστείοι άνθρωποι. Και υπήρχαν πολύ περισσότεροι αστείοι άνθρωποι στη Γλασκώβη, υπήρχαν και στο Βερολίνο, παρόλο που στο Βερολίνο συνέβαινε πολλή περισσότερη τέχνη, και μου έλειψε κάπως αυτό. Αλλά είναι και οι δύο σπουδαίες πόλεις. Αν μπορούσα να ζήσω ανάμεσα στις δύο, θα ήταν υπέροχο.

Το μουσικό βίντεο για το τραγούδι «Lion Rumpus» συνοδεύεται από πλάνα ενός «περιπατητή σκύλων» που περιπλανιέται στους δρόμους της Νέας Υόρκης. Τι σας ελκύει σε αυτή τη συγκεκριμένη εικόνα της πόλης και του «Περιπλανώμενου»;

Φοβιστικό, δεν είναι; Είναι αρκετά περίεργο. Έκανε επίσης το βίντεο για το «How To Be Aware Of» που έδειχνε απλά έναν τύπο με ποδήλατο που περνούσε. Οπότε νομίζω ότι του αρέσει η κίνηση, η εξερεύνηση, υποθέτω, όπως και το πώς αντιδρούν οι άνθρωποι στον δρόμο. Νομίζω ότι αυτό ήταν πραγματικά ενδιαφέρον. Ξαναλέω, δεν είχαμε καμία συμβολή σε αυτό. Όμως λειτουργεί ως βίντεο μαζί με την ορχηστρική μουσική, ένα είδος ορχηστρικής μουσικής, πρέπει να πω.

Είστε ένας άνθρωπος που έχει ταξιδέψει πολύ στη ζωή του, υποθέτω, με τους Mogwai, ποιο είναι το πιο όμορφο μέρος που έχουν δει τα μάτια σας στον πλανήτη γη;

Κλισέ, αλλά θα πω το Grand Canyon! Δεν παίξαμε συναυλία εκεί. Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο, είναι πολύ μεγάλο για τα μάτια σου. Δεν το πιστεύεις ότι είναι αληθινό όταν το βλέπεις, και βλακωδώς πήρα ένα ελικόπτερο για να πάω εκεί. Οπότε μην κάνετε την ξενάγηση με ελικόπτερο. Είναι τρομακτικό. Είναι σχεδόν σαν ζωγραφιστό, δεν ξέρω, δεν μπορώ να το περιγράψω. Είναι πανέμορφο, πραγματικά καλό. Είναι κρίμα που η Αμερική το έχει και όχι η Ευρώπη, αλλά δεν πειράζει!

Μετά από σχεδόν 30 χρόνια, τρεις δεκαετίες ως συγκρότημα, οι Mogwai παρέμειναν επίκαιροι και συνεχίζουν να εξελίσσονται. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο λόγος πίσω από αυτό;

Επειδή δεν θέλουμε να βαρεθούμε εμείς οι ίδιοι. Νομίζω ότι ήμασταν αρκετά εγωιστές, κάναμε μουσική για τον εαυτό μας πρώτα απ’ όλα, και όταν βαρεθήκαμε, τότε προσπαθήσαμε να διαγράψουμε το τραγούδι ή να το ξεπεράσουμε. Δεχόμαστε κριτική από πολλούς ανθρώπους που λένε «γιατί δεν ακούγεστε το ίδιο όπως πριν από 10 χρόνια;». Κι εσύ λες «γιατί τότε θα ήμασταν η ίδια μπάντα όπως ήμασταν πριν από 10 χρόνια». Δεν μπορείς να τους ευχαριστείς όλους. Αλλά πρέπει, όμως, να ευχαριστήσουμε τους εαυτούς μας.

Αυτός είναι ένας πολύ καλός τίτλος! Η έννοια του χρόνου εμφανίζεται συχνά στη φιλοσοφία σας, η ιδέα ότι μερικές φορές ο χρόνος παγώνει όταν παίζετε μουσική, μπορείτε να περιγράψετε μια στιγμή στη σκηνή όπου πραγματικά νιώσατε ότι ο χρόνος είχε σταματήσει;

Ναι, παίζαμε -δεν θυμάμαι τη χρονιά- αλλά παίζαμε στο Fuji Rock Festival στην Ιαπωνία. Και δεν είχαμε ξαναπαίξει σε τόσο μεγάλο κοινό. Στην πραγματικότητα, είναι σαν το Grand Canyon. Παραήταν πολύ, ήταν πολύ μεγάλο για να το κατανοήσεις, υπήρχαν τόσοι πολλοί άνθρωποι εκεί που μας παρακολουθούσαν. Και ήμουν τόσο νευρικός που δεν θυμάμαι να παίζω, αλλά θυμάμαι μόνο να βλέπω όλους αυτούς τους ανθρώπους. Δεν θυμάμαι τι τραγούδια παίξαμε. Θυμάμαι ότι τα πόδια μου έτρεμαν επειδή ήμουν τόσο φοβισμένος, αλλά ήταν επίσης μια αρκετά καταπληκτική εμπειρία που δεν θα ξεχάσω. Θα ξεχάσω τα τραγούδια, αλλά δεν θα ξεχάσω τους ανθρώπους.

Υπάρχει κάποιο τελετουργικό πριν βγείτε στη σκηνή;

Όχι! Είναι πραγματικά αστείο που το λέτε. Στην περιοδεία που θα κάνουμε φέτος, δεν θα έχουμε καθόλου αλκοόλ. Οπότε θα είναι μια πρόκληση. Αλλά συνήθως λόγω του ότι είμαστε νευρικοί, πίνουμε μερικά ποτά πριν ξεκινήσουμε, αλλά δεν κάνουμε τίποτα τύπου να αγκαλιαζόμαστε όλοι μεταξύ μας ή οτιδήποτε τέτοιο. Τίποτα περίεργο. Είναι τόσο ωραία.

Θα πιω σε αυτό. Έχετε δηλώσει ότι συχνά δεν μιλάτε μεταξύ σας για τη μουσική που δημιουργείτε. Υπάρχει αυτό το είδος της σιωπηλής επικοινωνίας, αν δεν κάνω λάθος. Πώς λειτουργεί αυτή η σιωπή; Έκανε τη διαδικασία πιο δύσκολη ή πιο εύκολη ενώ ήσασταν σε μια τόσο ευάλωτη φάση;

Θα κάνουμε μικρές συζητήσεις για διάφορα πράγματα. Το μόνο πράγμα με το οποίο μπορώ να το συγκρίνω, είναι όταν έπαιζα σε άλλες μπάντες. Θυμάστε το συγκρότημα The Delgados από τη Σκωτία;

Όχι.

Ξεκίνησαν με την Chemical Underground Records, η οποία ήταν μια από τις πρώτες δισκογραφικές εταιρείες μας. Έπαιζα πλήκτρα μαζί τους και εκείνοι συζητούσαν για το παραμικρό. Πρέπει να ήταν αρκετά δύσκολο να φτιάξεις μουσική. Και έτσι όταν πήγα να παίξω με τους Mogwai, απλά έβαζες την κιθάρα σου ή το συνθεσάιζερ σου και απλά έπαιζες και κανείς δεν μιλούσε γι' αυτό. Αυτή ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία. Μερικές φορές μπορεί να είναι πρόβλημα. Θα ήταν ωραίο να μιλάμε. Αλλά αν κάτι δεν είναι χαλασμένο, γιατί να μπεις στη διαδικασία να το φτιάξεις. Σωστά;

Είστε στα πρόθυρα μιας νέας περιοδείας το 2025 και ενός άλμπουμ γεμάτου έντονα συναισθήματα, παρά την «κόλαση» που περάσατε. Θα σας δούμε στην Ελλάδα φέτος; Η εμφάνισή σας στο Release Athens Festival το 2022 ήταν εξαιρετική...

Ναι, μιλάμε συχνά για το πόσο μας αρέσει να ερχόμαστε. Αρραβωνιάστηκα στην Ελλάδα με τη γυναίκα μου και ο Alex, που παίζει στο συγκρότημα, έζησε στην Κύπρο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Κύπρος δεν είναι Ελλάδα, αλλά έχουμε μια μεγάλη συγγένεια με το μέρος, και έχω αρκετούς φίλους εκεί. Οπότε μου αρέσει να έρχομαι και θα ήθελα πολύ να ξαναγυρίσω. Αν κάποιος θέλει να μας ζητήσει να έρθουμε εκεί, τότε θα πούμε «ΝΑΙ».

Είστε ένας πολυτάλαντος πολυοργανίστας. Παίζετε κιθάρα, μπάσο, πλήκτρα, ντραμς, και φλάουτο, συνθεσάιζερ, βιολί, sampler.

Στα ντραμς δεν είμαι καλός!

Τραγουδάτε, επίσης. Ποιο είναι, λοιπόν, το αγαπημένο σας μουσικό όργανο; Και γιατί;

Οποιαδήποτε παλιά vintage συνθεσάιζερ. Αν έχεις ένα πιάνο, είναι αυτό, αλλά όταν έχεις ένα συνθεσάιζερ, και έχει φτιαχτεί διαφορετικά από κάθε εταιρεία που τα φτιάχνει, μου αρέσει που δεν κάνουν ποτέ αυτό που περιμένεις να κάνουν. Και νομίζω ότι επειδή είμαι κλασικά εκπαιδευμένος στο πιάνο, αλλά δεν είμαι εκπαιδευμένος στην κιθάρα, το ίδιο συμβαίνει και με την κιθάρα. Όλο αυτό μπορεί επίσης να κάνει ενδιαφέροντα πράγματα να συμβούν. Αλλά και πάλι, με τα συνθεσάιζερ, απλά δεν ξέρεις τι θα συμβεί. Μερικές φορές μπορεί να έχεις έναν τρομερό θόρυβο, μερικές φορές όχι, εξαρτάται.

Υποθέτω αυτή είναι η μαγεία.

Ίσως!

Πώς βλέπετε τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη μουσική βιομηχανία; Είναι κάτι που σας ανησυχεί ή όχι; Επίσης πώς οραματίζεστε το μέλλον της μουσικής βιομηχανίας τα επόμενα χρόνια; Τι ρόλο πιστεύετε ότι θα παίξει η τεχνολογία;

Από τη σύντομη εμπειρία μου από αυτό, μου φαίνεται -ίσως ζω σε μια φούσκα- ότι έχει ήδη απορριφθεί, επειδή απλά δεν το αισθάνομαι αληθινό, αλλά το θέμα είναι ότι μπορεί τελικά κάποιος να το αισθανθεί αληθινό. Άκουσα ένα Mogwai AI. Και δεν ακούγεται σωστό. Υποθέτω ότι ο εγκέφαλος μπορεί να καταλάβει τη διαφορά στο παρόν, αλλά ίσως αυτό να μην κρατήσει για πολύ, και ίσως να μην είμαστε σε θέση να καταλαβαίνουμε τη διαφορά. Δεν ξέρω. Είναι κρίμα. Η πρώτη παρατήρηση ήρθε από τον κόσμο της τέχνης. Μερικά από αυτά φαίνονταν πραγματικά πολύ ωραία. Αλλά θα μπορούσες να καταλάβεις γιατί ένας καλλιτέχνης, ένας πραγματικός καλλιτέχνης θα τρομοκρατούνταν από αυτά που έβλεπε. Δεν γνωρίζω πώς αυτό συμβαίνει στη μουσική. Δεν φαίνεται να είναι κάτι καλό, ειδικά όταν όλοι αυτοί οι τεχνικοί είναι υπεύθυνοι για αυτά. Γενικά δεν είναι πολύ καλοί άνθρωποι. Αν κοιτάξεις τον Elon Musk και όλους αυτούς, σου αρέσουν; Όχι, ευχαριστώ. Δεν είναι καλό.

Τι σκέφτεστε όταν συνειδητοποιείτε ότι χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ακούν τη μουσική σας και συνδέονται με τους Mogwai καθημερινά;

Είναι πάντα κολακευτικό και μερικές φορές είναι δύσκολο να καταλάβεις το γιατί, αλλά παραμένει καλό. Το γεγονός ότι μπορούμε να το κάνουμε αυτό και ζούμε από αυτό, και ο κόσμος θα έρθει να μας δει στις περισσότερες χώρες. Ναι, είναι πολύ, πολύ ωραίο. Και το γεγονός ότι το κάνουμε εδώ και 30 χρόνια είναι κάπως εκπληκτικό, δεν μπορώ να πω κάτι περισσότερο. Ήμασταν πολύ τυχεροί, αλλά δουλέψαμε επίσης πολύ σκληρά. Εμείς φτιάχνουμε την τύχη μας.

Ποιο είναι το πιο σημαντικό μάθημα που πήρατε στη ζωή μέσα ή έξω από τη μουσική; Και γιατί είναι σημαντικό για εσάς;

Υποθέτω το πιο σημαντικό μάθημα είναι αυτό το κλασικό πράγμα, να μην καταριέσαι για τα μικρά πράγματα, γιατί όταν συμβαίνει κάτι πραγματικά κακό, καταλαβαίνεις ότι όλα τα άλλα δεν έχουν σημασία. Για παράδειγμα, αν έκανα ένα λάθος όταν έπαιζα σε μια ζωντανή συναυλία, συνήθιζα να εκνευρίζομαι πολύ, όχι απλά να εκνευρίζομαι, αλλά να τσαντίζομαι. Σήμερα σκέφτομαι, ποιος δίνει δεκάρα, δεν είναι σημαντικό. Οπότε, όσο η μεγάλη εικόνα, το γενικό πλαίσιο είναι εντάξει, όλα τα υπόλοιπα είναι εντάξει.