Meaningful. ΑυτήηλέξηστριφογύριζεστομυαλόόσοοιMassive Attackεξαπέλυαναπότησκηνήτου Release Athens τιςριπέςτωνμηνυμάτωντουςμεόχηματαυμνολόγιατου «Blue Lines» και -κυρίως- του «Mezzanine». Γιατί μπορεί η μητρική μας γλώσσα να (θέλουμε να πιστεύουμε ότι) είναι η πιο πλούσια του κόσμου αλλά μερικές φορές η απλότητα του αγγλικού λεξιλογίου αποδεικνύεται πιο σταράτη. Iδίως όταν έχει να περιγράψει κανείς χωρίς πολλά πολλά ένα κορυφαίο πολιτικοποιημένο show ενός από τα τελευταία βαθιά επιδραστικά σχήματα της σύγχρονης μουσικής ιστορίας.
Η μεγάλη συναυλιακή επιστροφή του πυρήνα της συντροφιάς που έχτισε τον μισό ήχο του Μπρίστολ στην Ελλάδα θα ήταν από μόνη της ένα γεγονός -όπως συμβαίνει άλλωστε κάθε φορά που έρχονται για διαφορετικούς λόγους- αλλά αυτή τη φορά το γινόμενο της τρέχουσας περιοδείας τους με την πολιτική και κοινωνική συγκυρία ολόκληρου του πλανήτη δημιούργησε μια καλλιτεχνική έκρηξη – τουλάχιστον για τα ήσυχα, θολά, νερά στα οποία συχνά ψαρεύουμε συναυλιακές εμπειρίες σε αυτή τη γωνιά των Βαλκανίων.
Όσοι είχαν παρακολουθήσει στιγμιότυπα ή και ολόκληρα live από τους προηγούμενους σταθμούς ίσως να ήταν καλύτερα προετοιμασμένοι, οι υπόλοιποι βρέθηκαν ίσως κάπως «gentle into that good night», στον κοινό παρονομαστή τους ωστόσο καταγράφηκε ένα μαζικό χτύπημα. Ένα χτύπημα που για πρώτη ίσως φορά δεν είχε να κάνει με το παρελθόν, με τη νοσταλγία και με το ότι «θυμηθήκαμε τα νιάτα μας» αλλά με τη συνείδηση ή για την ακρίβεια με τη συνειδητοποίηση του που ακριβώς βρισκόμαστε συλλογικά και σε ποιο μέλλον βαδίζει η «ωριμότητά μας».
Οι Massive Attack έτρεξαν το show με ακρίβεια ανάσας
Ενώπιον αυτής της συνειδητοποίησης οδηγηθήκαμε βραδύκαυστα μέσα από ένα από τα πιο ζεστά απογεύματα που μπορούμε να θυμηθούμε στην Πλατεία Νερού των τελευταίων όλων και πιο ζεστών χρόνων. Το απόγευμα αυτό ανέλαβαν να δροσίσουν στο πρώτο slot της βραδιάς όσο μπορούσαν οι Mount Kimbie – η λονδρέζικη συντροφιά του Kai Campos και του Dominic Maker που εδώ και μια δεκαπενταετία πια βρίσκεται σε διαρκές φλερτ με την αφρόκρεμα της βρετανικής indietronica.
Με το νέο τους album «The Sunset Violet» μπορεί να παίζουν σε status συντήρησης των όσων έχτισαν την προηγούμενη δεκαετία στο label της Warp ωστόσο διατηρούν σε υψηλή ποιότητα ό,τι χρειάζεται για να προσελκύουν το κοινό των μεγάλων indie φεστιβάλ από νωρίς – και αυτό έκαναν και πάλι, με τους θαρραλέους να χορεύουν με καπέλα και βεντάλιες μπροστά στη σκηνή και τους υπόλοιπους να κατασκηνώνουν στη σκιά του πύργου του ηχολήπτη μέχρι να επιτρέψει ο ήλιος να πλησιάσουν περισσότερο.
Up next το τρίο των Beak>, αγαπημένη «ανακάλυψη» του «ψαγμένου» εναλλακτικού κοινού των 2010s που με την εμφάνισή της ξεκίνησε να σηκώνει το οικοδόμημα μιας ολοκληρωμένης «βραδιάς Μπρίστολ» - ιδίως αν συνυπολογίσουμε ότι το 1/3 της μπάντας δεν είναι άλλος από τον Geoff Barrow των Portishead. Σφιχτό setlist, με έμφαση στην ύστερη δισκογραφική περίοδό τους, πρωταγωνιστικό, δωρικό, «killer» μπάσο από τον Billy Fuller και εκείνα τα «σωστά» kraut vibes που πάντα κερδίζουν συνέθεσαν μια εμφάνιση που κέρδισε ακόμα και τους «αδιάφορους».
Massive Attack: Το κόκκινο χαλί στρώθηκε και περίμενε τους πρωταγωνιστές της βραδιάς
Για την επόμενη μία ώρα και κάτι οι Massive Attack κατάφεραν κάτι που υποθέτουμε ότι πολλές μεγάλες μπάντες θα έχουν επιθυμήσει διακαώς τα τελευταία χρόνια: να καθηλώσουν το κοινό σε αυτό που συνέβαινε επί σκηνής και να καταρρίψουν σαρωτικά την ανάγκη για stories και τη στείρα «επικοινωνία» της συναυλιακής εμπειρίας στον απροσδιόριστο κύκλο των followers του καθενός. Και το κατάφεραν αυτό με ένα show που το ένα πόδι του πατάει -ενίοτε στα όρια του καταχρηστικού σε σχέση με τη μουσική- σε αυτό που συμβαίνει στο video wall – installation πίσω από την μπάντα. Όχι ότι δεν σηκώθηκε πλήθος κινητών στο «Angel» και στο «Safe from Harm» αλλά δεδομένων των περίπου 17.000 ανθρώπων που γέμισαν την Πλατεία Νερού το engagement ήταν πολύ διαφορετικό ποιοτικά από αυτό που έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια στις μεγάλες συναυλίες.
Οι Massive Attack έτρεξαν το show με ακρίβεια ανάσας βάσει του εγχειριδίου της περιοδείας -κάτι που θα μπορούσε να περάσει και ως διεκπεραιωτικό αν το live δεν ήταν της υψηλότερης ποιοτικής καλλιτεχνικής κλάσης. Στο visual matrix που έστησαν οι Massive Attack παρέλασαν τα πλέον ακανθώδη πολιτικά, κοινωνικά και ανθρωπιστικά ζητήματα του καιρού μας, με τα πρόσωπα του κοινού να γίνονται αριθμοί τραγωδιών, τις πολυκατοικίες στο Κίεβο να θυμίζουν ανατριχιαστικά τις αθηναϊκές, και μια δεκαετία πολιτικής προπαγάνδας να συνοψίζεται ιδιοφυώς σε μια ευφυή οπτικοκουστική απόδοση του «Rockwork» των Ultravox.
Παρότι η βραδιά ήταν ολόκληρη ένα πολιτικό μήνυμα σε βαθμό που δεν αδικεί τους όποιους προβληματισμούς ποσόστωσης και «καπελώματος», το στοίχημα κερδήθηκε και στο αμιγώς μουσικό σκέλος. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς με Horace Andy και Elisabeth Fraser στη σκηνή να διαλύει από νωρίς το μυστήριο και τις όποιες «ανησυχίες» περί της εμφάνισής της ερμηνεύοντας το «Black Milk» και λίγο μετά να καθηλώνει με ένα μαγικό, συλλεκτικό cover του «Song to the Siren» του Tim Buckley.
Το ιντερμέδιο – έκπληξη με τους Young Fathers να μοιράζονται μεταξύ άλλων τη δική τους συνεισφορά στο «Voodoo In My Blood» καταχωρίσθηκε κι αυτό με συνοπτικές διαδικασίες στα highlights της βραδιάς. Ενώ και ο Robert «3D» Del Naja βρέθηκε σε κορυφαία φόρμα συνδέοντας όλα κομμάτια του live puzzle μεταξύ τους , ένας πολύ διαφορετικός μαέστρος σε ένα πολύ διαφορετικό show, με ενορχηστρώσεις σε κλασσικές επιτυχίες του Massive Attack κατολόγου όπως το «Inertia Creeps» και το «Teardrop» να μιλάνε από μόνα τους.
Μια μαζική καλλιτεχνική επίθεση στην παγκόσμια συγκυρία, με ξεκάθαρη και «στρατευμένη» τοποθέτηση, περιτυλιγμένη με μια στρατιά άρτια εκτελεσμένων ερεθισμάτων από αυτά που συχνά γυρεύουμε στην «αφυπνιστική» τέχνη – ή τουλάχιστον σε αυτό που οι πολλοί θεωρούν ως αφυπνιστική τέχνη.
Αυτό έκαναν λίγο ως πολύ οι Massive Attack το βράδυ της Τετάρτης στην Πλατεία Νερού
Μια πολύ συγκεκριμένη, υψηλού επιπέδου καλλιτεχνική επιλογή, με τα περιεχόμενα και τις ισορροπίες της οποίας μπορεί κάποιος να συμφωνήσει, να προβληματιστεί ή ακόμα και να διαφωνήσει.
Αυτό που είναι ωστόσο σίγουρο είναι ότι σε μια εποχή που οι παλαιστινιακές σημαίες μετατρέπονται με γοργά αυξανόμενους ρυθμούς σε συναυλιακό αξεσουάρ και ύπουλη peer pressure παγίδα για πολλούς καλλιτέχνες, πολλαπλασιάζοντας σε ευθεία αναλογία τα εμπόδια του διαχωρισμού της ήρας από το σιτάρι και του μηνύματος από την αρπαχτή, οι Massive Attack δείχνουν τουλάχιστον πώς γίνεται. Δικαιούμενοι αν μη τι άλλο δια να ομιλούν προσφέρουν κάτι με νόημα. Και όποιος μείνει μέχρι το τέλος, ίσως μας πει την ιστορία, όπως τελικά θα συμβεί.
Αποκλειστικές εικόνες από το μεγαλύτερο συγκοινωνιακό, αναπτυξιακό και περιβαλλοντικό έργο υποδομής στη Βόρεια Ελλάδα, το οποίο, έπειτα από δεκαετίες, παραδίδεται
11°
