Μουσικη

Ο Damon Albarn μιλάει στην ATHENS VOICE

Σκέψεις και αναμνήσεις για το νέο του άλμπουμ «The Nearer The Fountain, More Pure The Stream Flows» που δημιουργήθηκε με θέα τα μοναδικά τοπία της Ισλανδίας στο lockdown

Δημήτρης Αθανασιάδης
ΤΕΥΧΟΣ 806
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Damon Albarn απαντά για το νέο του άλμπουμ «The Nearer The Fountain, More Pure The Stream Flows», τη ζωή του και τις αναμνήσεις του από την Ελλάδα

Οι καιροί και οι εποχές αλλάζουν. Το ίδιο και οι σπουδαίοι καλλιτέχνες. Ο Damon Albarn είναι ένας τραγουδιστής, τραγουδοποιός, παραγωγός και συνθέτης, το εκλεκτικό ύφος και οι παρατηρητικοί στίχοι του οποίου τον έχουν καταστήσει έναν από τους πιο επιδραστικούς και σταθερά ενδιαφέροντες μουσικούς των καιρών μας. Αφού πάτησε τις κορυφές των charts στα 90s με τους Blur, διέβλεψε τον μετασχηματισμό της μουσικής βιομηχανίας και δημιούργησε το πρώτο εικονικό συγκρότημα όλων των εποχών, τους Gorillaz -δεiτε το εξώφυλλο που είχαν φτιάξει για την Athens Voiceεξερευνώντας ήχους και visuals στα 00s. Υπογράφοντας στην Transgressive Records, κυκλοφόρησε το νέο του προσωπικό άλμπουμ, επτά χρόνια μετά το «Everyday Robots». Με τον τίτλο «The Nearer The Fountain, More Pure The Stream Flows», τον οποίο δανείστηκε από τον John Clare −που στον καιρό του, τον 19ο αιώνα, πέρασε μάλλον απαρατήρητος, αλλά σήμερα θεωρείται στην Αγγλία ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της εργατικής τάξης− και με θέα τα μοναδικά τοπία της Ισλανδίας που αντίκριζε την περίοδο του lockdown, ο Damon Albarn συνταιριάζει εκτεταμένα ορχηστρικά στοιχεία με συναρπαστικές φωνητικές ερμηνείες, ταιριάζει την ομορφιά και το χάος του φυσικού μας κόσμου και μοιράζεται στην ATHENS VOICE σκέψεις, αναμνήσεις και τις συνθήκες δημιουργίας των νέων τραγουδιών του.

© Linda Brownlee

ΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
«Έχω έρθει στην Ελλάδα μόνο μερικές φορές, μία φορά έμεινα σε ένα νησί. Όμως, ακόμα κι αν με βασάνιζες, δεν θα μπορούσα να θυμηθώ το όνομά του. Πέρασα υπέροχα εκεί… Η δεύτερη φορά ήταν με τους Blur. Επισκέφθηκα επίσης την Κρήτη και το οροπέδιο Λασιθίου. Νομίζω ότι εκεί μου ήρθε η ιδέα για τους ανεμόμυλους στο “Feel Good Inc.”».

Η ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ BLUR ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟ 1999
«Έπρεπε να παίξω κάτι σαν μέχρι τις 4 το πρωί, ήταν μια καλή εμπειρία, αλλά τίποτα δεν συγκρίνεται με τη γεύση της ελληνικής ντομάτας, της φέτας και του ελαιόλαδου».

Η ΙΔΕΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΜΠΟΥΜ «THE NEARER THE FOUNTAIN, MORE PURE STREAM FLOWS»
«Είχα μια ερώτηση από τον Marc Cardonnel, τον οποίο γνώρισα επειδή “έτρεχε” το Φεστιβάλ της Λιόν, που είναι μια όμορφη ετήσια εκδήλωση σε ένα παλιό ρωμαϊκό αμφιθέατρο. Είχαμε μια συζήτηση και μου είπε: “Τι θα ήθελες να κάνεις; Μπορείς να κάνεις τα πάντα…”. Μερικές φορές, αυτό είναι πραγματική πρόκληση, όταν σου προσφέρονται τα πάντα, αλλά στην πραγματικότητα είχα κάτι στο μυαλό μου που φανταζόμουν για χρόνια, το οποίο ήταν να καθίσω στο δωμάτιό μου στην Ισλανδία –επειδή είχα ένα σπίτι εκεί για πολύ καιρό– και να φτιάξω μουσική απλώς κοιτώντας έξω από το παράθυρο το βουνό Esja, τη θάλασσα και τον ορίζοντα. Ήταν πάντοτε μια ιδιαίτερη θέα για μένα, και σκέφτηκα ότι θα ήταν υπέροχο να χαρτογραφήσω το είδος της βασικής αυτής κίνησης μέσα από μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο».

ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΑΛΜΠΟΥΜ
«Συναντήθηκα με τον παλιό μου φίλο André de Ridder, με τον οποίο είχα συνεργαστεί για χρόνια. Είχα δουλέψει στη Δαμασκό μαζί του, έχω κάνει ένα σωρό πράγματα όλα αυτά τα χρόνια, είχα δουλέψει στο “Monkey: Journey to the West” μαζί του και τον «Dr Dee» − πρόκειται για έναν πολύ επιτυχημένο μαέστρο και ενορχηστρωτή. Συγκεντρώσαμε μια ομάδα μουσικών και ξεκινήσαμε να κάνουμε αυτά τα εργαστήρια, όπου κυριολεκτικά εμφανίζονταν όλοι ενώ ήταν ακόμη σκοτάδι, και απλά θα παίζαμε μέχρι να αλλάξει το φως. Κάποιες ημέρες, υπήρχαν χιονοθύελλες, κάποιες άλλες θα είχαμε αίθριο καιρό, όμως πάντοτε κάτι θα συνέβαινε. Η ιδέα ήταν ότι θα κάναμε μουσική εστιάζοντας, ίσως, σε ένα σμήνος πουλιών πάνω στο νερό και μετά στο σύννεφο που ερχόταν από το Esja. Αρχίσαμε επίσης να ενορχηστρώνουμε το περίγραμμα του τοπίου ορχηστρικά, ξεκινώντας να ενσωματώνουμε λίγο τραγούδι σε αυτό, ήταν πιο ορχηστρικό. Θα το ονομάζαμε “The Nearer The Fountain, More Pure The Stream Flows”, αλλά μετά προφανώς, μπήκαμε στον περυσινό Μάρτιο, και έπρεπε να σταματήσουμε».

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΛΜΠΟΥΜ ΣΤΟ LOCKDOWN
«Επέστρεψα στην Αγγλία και κατέβηκα στο Devon, όπου έμεινα για μήνες και μήνες. Έπειτα, στην αρχή αυτής της χρονιάς, και ενώ βρισκόμασταν ακόμη σε lockdown, πραγματικά ήθελα να εκφράσω με κάποιον τρόπο αυτό που είχα ξεκινήσει εκεί. Γύρισα στο ποίημα και συνειδητοποίησα ότι, κατά κάποιον τρόπο, ήταν πολύ περισσότερο από τον στίχο το πώς ένιωθα και πώς μου φαινόταν ο κόσμος, οπότε το πήρα σαν εφαλτήριό μου, ξεκινώντας ένα σκοτεινό ταξίδι που δεν επιτρέπει επιστροφή».

4 ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΙΣΛΑΝΔΙΑ ΕΝ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ
«Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που συμμετείχαν στις ηχογραφήσεις του εργαστηρίου, και μερικοί από αυτούς στο άλμπουμ. Όλα έγιναν στην Ισλανδία, αλλά ήταν αρκετά δύσκολο να χρησιμοποιηθούν γιατί δεν είχαν ηχογραφηθεί με “σωστό” τρόπο − ήταν με δύο μικρόφωνα σε δωμάτιο. Θα το ηχογραφούσαμε σε υψηλότερη ποιότητα αργότερα, όμως δεν το καταφέραμε τελικά. Είχα όλες αυτές τις αναφορές από την Ισλανδία, αλλά το βασικό κομμάτι ηχογραφήθηκε από τον Simon Tong, τον Mike Smith, τον εαυτό μου και τον μηχανικό Sam, μόνο οι τέσσερίς μας, όλοι έμειναν σπίτι μου δουλεύοντας δίπλα στην ακτή εν μέσω του χειμώνα. Θα το σύστηνα, αλλά θα έλεγα επίσης να φέρετε πολλά ζεστά ρούχα».

Η ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΔΟΚΙΜΕΣ
«Δεν είχα ντράμερ, οπότε κατέβασα στο Devon ένα πολύ παλιό drum machine που πιθανότατα είναι από τα πρώτα. Είναι από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 και περιλαμβάνει κυρίως τους ρυθμούς που ήταν δημοφιλείς τότε. Έχει ρούμπα ή μερένγκε, έναν πολύ απλό rock ρυθμό, bossa nova και όλα αυτά. Μου αρέσει να περιορίζομαι από αυτά που έχω, γιατί ξέρω ότι μπορώ να πάω και να κάνω άλλα πράγματα αργότερα. Είχαμε έναν συγκεκριμένο αριθμό οργάνων. Νομίζω ότι αυτό που μου άρεσε περισσότερο ήταν το Elka Space Organ, που είχα εδώ και χρόνια και δεν ήξερα ποτέ πώς να το χρησιμοποιήσω, και αυτή τη φορά ήρθε σαν δώρο. Πάντα μου άρεσε να δουλεύω με μουσικούς, και ένα από τα πιο ευχάριστα πράγματα είναι να κάνω νέες γνωριμίες και νέες συνδέσεις, ενώ παρακολουθώ πώς το πνεύμα εκδηλώνεται σε κάποιον άλλον». 

© Matt Cronin

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
«Το περιβάλλον είναι τα πάντα, αυτό άλλωστε αγαπώ στη μουσική. Είναι η έντονη αλλαγή που συμβαίνει με τις εποχές, τον καιρό, το περιβάλλον. Αυτός ο δίσκος είναι τέλειος εκφραστής αυτού, γιατί ξεκίνησε ξεκάθαρα να παίρνει σχήμα από τα καιρικά πρότυπα».

ΟΙ ΦΥΣΙΚΟΙ ΗΧΟΙ ΣΤΙΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ
«Όλο το βασικό υλικό ηχογραφήθηκε από τον φίλο μου Arnie στην Ισλανδία, ο οποίος είναι ηχολήπτης ταινιών. Υπάρχουν ηχογραφήσεις από καταρράκτες, πουλιά σε παράκτιες περιοχές, κύματα, περπάτημα στην παραλία, ήχους ηφαιστειακής δραστηριότητας στο βάθος. Στην πραγματικότητα, η μελωδία που τα περιείχε όλα αυτά δεν είναι σε αυτόν τον δίσκο, αλλά θα την εξερευνήσω και πάλι μόλις ξαναγίνει πιο ορχηστρικό. Όλα ξεκίνησαν με αυτή την ηχογράφηση βαθιά μέσα σε ένα ηφαίστειο, υπάρχει πάγος που σπάει, και υπό μία έννοια είναι πολύ εκρηκτικό − ο πάγος είναι απλά τρελός έτσι. Δεν υπάρχει άλλο μέρος στη γη όπου το ζεστό νερό να έρχεται κυριολεκτικά από το έδαφος. Δεν είναι φτιαχτό, δεν υπάρχει διαδικασία θέρμανσης. Είναι απλά εκπληκτικό. Είναι ένα πανέμορφο, πανέμορφο μέρος».

ΜΙΑ ΔΥΝΑΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ
«Η καλλιτεχνική δουλειά και οι οπτικές εξελίχθηκαν μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο στο Devon με τους ανθρώπους που έβαλαν τα πάντα σε μία σειρά. Αναζητούσα κάτι που θα έμενε πιστό σχετικά με το πού φτιάχτηκε ο δίσκος. Υπάρχει μια ισλανδική εικόνα από το βουνό Esja, όμως όλο το υπόλοιπο είναι γύρω από το μέρος όπου ζω. Ζω δίπλα στη θάλασσα στο Devon, οπότε υπάρχει αυτή η σύνδεση. Η θάλασσα είναι τεράστιας σημασίας σε αυτόν τον δίσκο. Η εικόνα του εξωφύλλου είναι πολύ δυνατή. Ο βράχος που κρύβει, εμποδίζει τη θάλασσα στο εξώφυλλο – ξέρω αυτόν τον βράχο 25 ολόκληρα χρόνια, αλλά ποτέ δεν τον έχω δει σαν εμπόδιο. Είναι μία πολύ δυνατή μεταφορά για το τείχος που δημιούργησε η πανδημία γύρω από όλους μας».

© Steve Gullick

Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ 
«Νομίζω ότι έχει αρκετούς συντρόφους. Νομίζω ότι ο “Dr Dee” είναι σίγουρα κάτι πολύ κοντινό σε αυτό. Για την ακρίβεια, έπαιξα στο Glastonbury, έπαιξα μια μελωδία του “Dr Dee”. Είναι αυτό το είδος του παράξενου, του λυκόφωτος, του βουκολικού, του μελαγχολικού επάνω στο οποίο πέφτω σε διάφορες περιστάσεις. Υπάρχουν επίσης πολλά ταξίδια, καθώς επισκέπτομαι περίεργα μέρη. Πάω σε εκείνο το κτίριο στο Μοντεβιδέο, στο Ιράν, ταξιδεύω σε όλο τον κόσμο, και απλά κάθομαι σε έναν αχυρώνα και στο κρύο. Ήταν τόσο κρύα, επίσης. Μερικές φορές, σκέφτομαι ότι είναι υπέροχο να μη νιώθεις πολύ άνετα όταν κάνεις μουσική».

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΑΛΜΠΟΥΜ ΓΙΑ ΤΟΝ DAMON ALBARN
«Ήταν η παρηγοριά μου στις πολύ σκοτεινές ημέρες του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου αυτής της χρονιάς. Μου έδωσε τον λόγο να σηκώνομαι από το κρεβάτι. Αναπόφευκτα, πιστεύω, πολλοί δίσκοι που δημιουργήθηκαν τη συγκεκριμένη περίοδο θα αποτελούν τα ντοκουμέντα μιας εποχής».