Sun Bear Concerts: Τα κοντσέρτα της Ιαπωνίας που έδωσε ο πιανίστας Keith Jarrett το 1976, θα κυκλοφορήσουν συλλεκτικά ξανά σε βινύλιο στις 19 Φεβρουαρίου.
Ο θρύλος λέει ότι η μικρότερη αρκούδα στον κόσμο ονομάστηκε «Αρκούδα του Ήλιου» λόγω του λευκού ή κίτρινου -σε σχήμα ημισελήνου κομματιού- γούνας που έχει στο στήθος της και συμβολίζει τον ανατέλλοντα ήλιο. Αυτός είναι και ο τίτλος που έδωσε ο Keith Jarrett στα κοντσέρτα της Ιαπωνίας του 1976 που επανακυκλοφορούν σύντομα.
«Τα solo κοντσέρτα είναι η κινητήρια δύναμη της ακουστικής μουσικής, του αέρα, των χορδών, της αναπνοής. Ούτε εγώ, ούτε ο Manfred (Eicher) γνωρίζαμε από την αρχή πόσο αληθινό είναι αυτό». Και είναι απολύτως αληθινό καθώς το «Κοντσέρτο της Κολωνίας» του Keith Jarrett έχει πουλήσει περισσότερα από τρεισήμισι εκατομμύρια αντίτυπα και αποτελεί το πιο εμπορικό σόλο άλμπουμ και το πιο εμπορικό πιανιστικό άλμπουμ στην ιστορία της jazz. Αγαπήθηκε από την πρώτη στιγμή και οδήγησε τον Jarrett σε πολλές ακόμη σόλο εμφανίσεις από τότε μέχρι και (σχεδόν) σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η διαδικασία του αυτοσχεδιασμού πάνω στη σκηνή, δεν είναι καθόλου εύκολο πράγμα. «Αν με ρωτήσεις πώς δημιουργώ, θα σου απαντήσω ότι δεν ξέρω. Όταν κάνω καθαρό αυτοσχεδιασμό, κάθε διανοητική και κάθε συναισθηματική προβολή εμποδίζει το ποτάμι της μουσικής να πάει εκεί που είναι να πάει. Νιώθεις σαν αναρριχητής, που όταν είσαι στη μέση μιας πλαγιάς, δεν αναρωτιέσαι προς τα πού πρέπει να πας, απλώς πρέπει να πας κάπου. Αυτό κάνω: βρίσκω έναν δρόμο».
Ο Keith Jarrett, ενάμιση χρόνο μετά τον θρίαμβο της Κολωνίας, βρίσκεται στην Ιαπωνία, όπου παίζει πέντε διαφορετικούς αυτοσχεδιασμούς σε πέντε διαφορετικές πόλεις: Κυότο, Οσάκα, Ναγκόγια, Τόκυο και Σαπόρο. Το εγχείρημα κυκλοφορεί δύο χρόνια αργότερα από την ECM του Manfred Eicher σε 10πλό LP και αποδεικνύει ότι η επιτυχία στην Κολωνία δεν ήταν καθόλου τυχαία, ότι τελικά ο Jarrett είναι ο πιο σημαντικός αυτοσχεδιαστής του καιρού του.
Χωρίς το προστατευτικό δίχτυ ενός rhythm section, στην Ιαπωνία, μπροστά σ’ ένα μοναχικό πιάνο, ξετυλίγει απίθανα μελωδικά και ρυθμικά σχήματα, δημιουργώντας έναν ολοκαίνουργιο θαυμαστό καινούργιο κόσμο για την jazz. «Όταν αυτοσχεδιάζεις, είναι σαν να βρίσκεσαι στη μια πλευρά ενός νομίσματος. Όταν περνάς στην άλλη, εκείνη που θα σε βοηθήσει να αναλύσεις, στην πραγματικότητα δεν έχεις πρόσβαση στην πρώτη. Τίποτα δεν μπορεί να εξηγηθεί με λόγια. Η απάντηση είναι μέσα στη μουσική, στην ένταση και στη δύναμή της. Αλλά και μέσα σε καθέναν ακροατή. Την ώρα που ακούει τη μουσική, ξέρει για την εξέλιξη του ρυθμού και της μελωδίας όσα κι ο καθένας από εμάς την ώρα που ηχογραφούμε. Η μόνη διαφορά είναι ότι επειδή εμείς είμαστε αναγκασμένοι να συνεχίσουμε ό,τι και να γίνει, είμαστε αυτοί που θα βουτήξουν στο άγνωστο».
Την ώρα που διαβάζουμε ένα ποίημα, βλέπουμε έναν πίνακα ή ακούμε ένα μουσικό έργο, αν αυτό το έργο είναι σημαντικό, «υπάρχει μία στιγμή που νιώθουμε ότι το έργο αυτό απηχεί τη φύση ολόκληρης της τέχνης», γράφει σε κάποιο από τα κείμενά του ο Βρετανός κριτικός, συγγραφέας, ποιητής και ζωγράφος John Berger. Είναι η στιγμή που ένα fragment από τον solo piano αυτοσχεδιασμό του Jarrett θα συναντήσει το πνεύμα μιας σονάτας του Schubert, έναν πίνακα του Picasso κι ένα ποίημα του Blake. Είναι η στιγμή που θα νιώσεις ότι επιτέλους ολόκληρος ο κόσμος παίρνει μπροστά στα μάτια και τ’ αυτιά σου το βαθύτερο νόημά του. Όπως ακριβώς το ένιωσες στο Κοντσέρτο της Κολωνίας, έτσι συμβαίνει και στα κοντσέρτα της Ιαπωνίας, τα “Sun Bear Concerts”. Και μάλιστα σε μεγαλύτερη κλίμακα.
14°
