Γουίλι Βαν Ρόι
Η Γουίλι Βαν Ρόι στο Λονδίνο το 1968 © Norman Potter/Daily Express/Getty Images
More in Culture

Γουίλι Βαν Ρόι: Η γυναίκα που έκανε τη μόδα να φαίνεται ανθρώπινη

Η μούσα της μόδας, έγινε μύθος της ζωής
ego.jpg
Πηνελόπη Μασούρη
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Γουίλι Βαν Ρόι: Το μυθικό τοπ μοντέλο της δεκαετίας του '60 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών. Αυτή είναι η συναρπαστική ζωή της

Την περασμένη εβδομάδα, στις 9 Μαΐου 2025 η κόρη της Αλεγγρία έγραψε ένα ποστ στο facebook της μητέρας της: «Με απέραντο πόνο σάς ανακοινώνουμε ότι η αγαπημένη μας Γουίλι δεν είναι πια κοντά μας. Το φως και η γεμάτη αγάπη ενέργειά της θα συντροφεύουν πάντα τις ζωές μας, καθώς γνωρίζουμε πόσο ξεχωριστός άνθρωπος ήταν. Σύζυγος, μητέρα, φίλη, μούσα και μια μοναδική δημιουργική μορφή που ενέπνευσε τόσους πολλούς με το ταλέντο και την αγάπη της. Η τεράστια κληρονομιά της θα συνεχίσει να φέρνει ομορφιά σε τούτο τον κόσμο».

Θυμόμαστε την Γουίλι Βαν Ρόιαυτή την πανέμορφη, μέχρι τα βαθιά της γεράματα, γυναίκα, μούσα πολλών σχεδιαστών, κυρίως του Ιβ Σεν Λοράν, πολλών φωτογράφων όπως του Νιούτον και του Άβεντον, που έζησε μια γεμάτη ζωή, που διέσχισε τον πλανήτη σαν να ήταν η πίσω αυλή του σπιτιού της, από το Κατμαντού, μέχρι την Κρήτη και την Ίμπιζα, που έμεινε κοντά στον ίδιο άντρα για πάνω από 40 χρόνια, που φωτογραφήθηκε και συνέχιζε να φωτογραφίζεται από τους μεγαλύτερους φωτογράφους μέχρι σχεδόν το τέλος της ζωής της.

Γουίλι Βαν Ρόι: Μια ζωή σε κίνηση, μια καρδιά ελεύθερη

Υπήρξε ένα από τα κορυφαία μοντέλα της εποχής της, καλλιτέχνης, σχεδιάστρια, δημιουργός με μια φυσική ομορφιά. Το όνομά της περικλείει έναν μύθο, μια ολόκληρο εποχή, τα απομεινάρια ενός ιδεαλισμού που χάθηκε για πάντα. Η Γουίλι Βαν Ρόι (Willy Van Rooy) ήταν μια «ταξιδιώτισσα» της δεκαετίας του '60, μοναδική στο να διακρίνει τη «γραμμή διαφυγής». Οι αμέτρητες φωτογραφίες της είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το κίνημα των χίπις: μια ζωή ανάμεσα σε αντικαπιταλιστικά ιδανικά, λάμψη, επιτυχία, υπερβολή αλλά και πνευματικότητα και βαθιά αυτογνωσία. Η ίδια απομακρύνθηκε από τις κοινωνικές νόρμες και τον προβλέψιμο τρόπο ζωής, αναζητώντας μια κουλτούρα όπου η ισορροπία και η πνευματική ολοκλήρωση υπερείχαν των υλικών αγαθών. Αναζητώντας τον εαυτό της, πιστεύοντας στην ειρήνη και στην ελευθερία, πέρασε πολύ χρόνο σε τόπους όπως η Ινδία και το Θιβέτ. Βρήκε τον εαυτό της, έξω από τα συνηθισμένα.

Αναπολούσε το μακρύ και γεμάτο νόημα ταξίδι της ζωής της, χωρίς να μετανιώνει για τίποτα. Τα παιδιά της τη θαύμαζαν· μεταφέρουν με ενθουσιασμό το αποτύπωμα της αγάπης των γονιών τους.

Η Γουίλι Βαν Ρόι γεννήθηκε στο The Hague της Ολλανδίας το 1941 και μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο – εμπειρία που, όπως έλεγε, την απελευθέρωσε. «Δεν πλήγωσα ανθρώπους που με αγαπούσαν. Αυτοί που με φρόντιζαν ήταν ξένοι. Δεν ένιωθα ότι τους χρωστάω τίποτα. Αν είχα μεγαλώσει με στοργικούς γονείς, δεν θα είχα λόγο να επαναστατήσω».

Η ζωή της καθορίστηκε από τα ταξίδια και τις ευκαιρίες που της προσέφεραν. Στο Λονδίνο, έγινε μούσα φωτογράφων όπως ο Χέλμουτ Νιούτον και ο Ντέιβιντ Μπέιλι. Στο Παρίσι, σχεδίασε ρούχα για τον Ιβ Σεν Λοράν και τον Καρλ Λάγκερφελντ. Στο Παρίσι επίσης δημιούργησε τη διάσημη Tunique Unique, που έγινε μπεστ σέλερ και φορέθηκε από πολλές διασημότητες.

Τη δεκαετία του ’80, ζώντας στην Ισπανία, σχεδίασε και παρήγαγε τη δική της σειρά παπουτσιών, που φόρεσαν προσωπικότητες όπως η Σερ, οι Pointer Sisters και η Μαντόνα. Από την Ολλανδία, το 1960, ταξίδεψε μέχρι το Κατμαντού. Το 1997 επέστρεψε στην Ολλανδία μετά από τρεις δεκαετίες και σχεδίασε αξεσουάρ. Τη δεκαετία του '90, έμεινε στο Λος Άντζελες, όπου για δύο χρόνια ήταν η προσωπική σχεδιάστρια της Πόλα Αμπντούλ ενώ εργάστηκε για αστέρες της ποπ σκηνής. Δημιούργησε επίσης μια συλλογή κοσμημάτων που έγινε ανάρπαστη. Σήμερα ζει στο Όρεγκον, σε ένα αγρόκτημα, απολαμβάνοντας την ηρεμία της φύσης και συνεχίζει να δημιουργεί κοσμήματα που διατίθενται μέσω διαδικτύου.

Η ζωή της Γουίλι Βαν Ρόι, ήταν από μόνη της σενάριο κινηματογραφικής ταινίας. «Ήταν καλοκαίρι του 1962. Είχα μόλις κλείσει τα είκοσι ένα και τελειώσει την Ακαδημία Καλών Τεχνών στο Ρότερνταμ. Από εκεί βρέθηκα στην Ιαπωνία, μέσω Σουηδίας, με ωτοστόπ και μια σκηνή. Δούλεψα για τα έξοδα μου μαζεύοντας μήλα, σερβίροντας φαγητό και κατάφερα να αποταμιεύσω 3.000 δολάρια σε έναν μήνα. Πέρασα από την Κρήτη, στο Κασμίρ, τη Γκόα, τη Σιγκαπούρη. Στο Τόκιο έγινα η δημοφιλής, εξωγήινη, διαφορετική γυναίκα.

»Στην τηλεοπτική εκπομπή, που συμμετείχα ζητούσαν αυτόγραφα. Στο πίσω μέρος ενός φορτηγού με ανοιχτή οροφή, στο δρόμο για το Κατμαντού, ένιωθα πως ο χρόνος σταματούσε. Τα ταξίδια μού έμαθαν ότι ο κόσμος είναι τεράστιος, όμορφος, πλούσιος. Πρέπει να τον σεβόμαστε. Είμαστε ό,τι ζούμε. Εικόνες και αισθήσεις με συνόδευαν: αέρας, φως, ειρήνη, ομορφιά, γαλήνη. Το όνειρό μου από τότε που ήμουν παιδί, ήταν να δω τον κόσμο και τελικά ήμουν ελεύθερη να το κάνω!».

Στο Λονδίνο το 1967, άκουγε τη μουσική Billie Holiday και τζαζ, διάβαζε βιβλία και περιοδικά, έκανε πρωτοποριακά φιλμάκια, έραβε ρούχα, γιόρταζε τη ζωή με φίλους. Σε ηλικία 26 ετών, το πρακτορείο της την έστειλε στον Χέλμουτ Νιούτον. Κατά τη διάρκεια της φωτογράφησης σε μια παραλία του Μαρακές γνωρίζει τον σύντροφό της, τον ζωγράφο και μοντέλο Σαλβαδόρ Μαρόν, 19 ετών τότε. Η Γουίλι Βαν Ρόι γίνεται η βασική πηγή έμπνευσης για αυτόν. Οι πίνακες του ενθουσιάζουν το Χόλιγουντ, τον Μάρλον Μπράντο, την Ντάιαν Λειν. Η τέχνη, η δημιουργικότητα, η αγάπη τους ενώνουν — και συμπορεύονται μέχρι σήμερα, πάνω από πενήντα χρόνια. Όταν το 1978, γεννιέται το δεύτερο παιδί τους, κορίτσι, της δίνουν το όνομα Αλεγγρία που ισπανικά σημαίνει ευτυχία, κέφι, χαρά.

Η Γουίλι Βαν Ρόι έζησε στον ακραία ηδονιστικό, τρελό κόσμο της μόδας των '60s. Βρέθηκε στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, εκεί που χτυπούσε η καρδιά της, συμμετείχε στα πιο τρελά πάρτι, έτρωγε στα καλύτερα εστιατόρια. Γιγαντοαφίσες της στόλιζαν τις κεντρικές οδικές αρτηρίες στην Ισπανία, διαφημίσεις, φωτογραφίσεις, κατάλογοι. Στα τέλη του 1968 έμενε στο Τσέλσι Hotel, όταν η Νέα Υόρκη ήταν ακόμα «ζούγκλα». Ο Άντι Γουόρχολ της παίρνει συνέντευξη, βρίσκεται στα γυρίσματα του Hair, απολαμβάνει τις βόλτες στο Central Park με τον Σαλβαδόρ και το νεογέννητο μωρό τους, συμμετέχει στο Γούντστοκ.

«Το μόντελινγκ είναι διασκεδαστικό, αλλά κρύβει και σκληρή δουλειά. Πρέπει να είσαι διαρκώς σε φόρμα και να δείχνεις χαρούμενη και υγιής, πολλοί εξαρτώνται από αυτό που θα κάνεις. Μερικές φορές σημαίνει να παίρνεις το αεροπλάνο πολύ νωρίς το πρωί για να φτάσεις σε ένα στούντιο στο Αμβούργο ή στο Μιλάνο στις 9 και να είσαι έτοιμη να ποζάρεις, φορώντας κατ' επανάληψη αμέτρητα ρούχα, μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο για εμπορικές δουλειές. Στο τέλος της ημέρας νοιώθεις εξαντλημένη. Αλλά πάντα η μόδα μου φαινόταν συναρπαστική καθώς αναδύονταν πολλά νέα ταλέντα, οι Τιερί Μιγκλέρ, Κλοντ Μοντάνα, Ζαν Πολ Γκοτιέ, Αζεντίν Αλαϊά, Ισέι Μιγιάκε, Γιαμαμότο, Κένζο. Θυμάμαι την Νταϊάνα Βρίλαντ, την αυτοκράτειρα της μόδα, που με έστειλε στο στούντιο του Ρίτσαρντ Άβεντον».

Η Ίμπιζα το 1970, ήταν ακόμα ήσυχο παρθένο και ιδιαίτερο νησί με υπέροχες αγροικίες. Έμενε ώρες χωρίς αντηλιακό στον καλοκαιρινό ήλιο, απολάμβανε πάρτι με πανσέληνο, κατά διαστήματα «πεταγόταν» στην Αφρική, στην ακτή του Ελεφαντοστού, στην Κένυα, για ένα εντιτόριαλ μόδας.

«Δεν είχαμε ηλεκτρικό ρεύμα κι ήταν τέλεια».

Η Γουίλι Βαν Ρόι ήταν μια γυναίκα που η μόδα την ενέπνευσε, αλλά και η ίδια αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για σχεδιαστές και καλλιτέχνες. Εκτός από τη σπουδαία καριέρα της στο μόντελινγκ εκπροσωπεί ένα σημαντικό κομμάτι όχι μόνο της ιστορίας της μόδας, αλλά και της γενιάς της. Υπήρξε πρότυπο για πολλές άλλες γυναίκες της εποχής της, εκπροσωπώντας την ελευθερία και την αυθεντικότητα.

Ενσωματώνοντας στο στυλ της πνευματικότητα και αντισυμβατικότητα, επηρέασε την εικόνα του μοντέλου και την εξέλιξη της μόδας στη δεκαετία του ’60 και του ’70. Μέρος του ρεύματος που αναζητούσε την αλλαγή, την αυτονομία και την ατομική ελευθερία παράλληλα με το κοινωνικό υπόβαθρο της εποχής (ταραχές για τα πολιτικά δικαιώματα, ειρηνική αντίσταση στον πόλεμο του Βιετνάμ κ.ά.), η Γουίλι Βαν Ρόι ενσωμάτωσε την αντίσταση και την εξέγερση με τη δική της μοναδική προσέγγιση στη ζωή και την τέχνη.

Η προσωπικότητά της, η ανεξαρτησία και το μοναδικό στυλ της την έκαναν να είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή «μούσα» σχεδιαστών ή «αντικείμενο» της μόδας. Οι στενές σχέσεις που ανέπτυξε με καλλιτέχνες, όπως ο Σαλβαδόρ Μαρόν, την έκαναν να παρακολουθεί την εξέλιξη των καλλιτεχνικών κινημάτων, όπως ο μοντερνισμός, η ποπ αρτ, η τέχνη της φωτογραφίας, γεγονός που είχε βαθιά επιρροή στις αισθητικές της επιλογές.

Η συνεργασία της με δημιουργούς όπως ο Χέλμουτ Νιούτον και ο Ρίτσαρντ Άβεντον την τοποθετεί στην καρδιά της καλλιτεχνικής σκηνής της εποχής, ενώ οι φωτογραφίες της συχνά συνδύαζαν την μόδα με την τέχνη, αφήνοντας ένα διαρκές αποτύπωμα. Και βέβαια, οι προσωπικές της εμπειρίες στη διάρκεια των ταξιδιών της, οι πνευματικές της αναζητήσεις και η τάση της για προσωπική ανάπτυξη, ενίσχυσαν την αντίληψή της για τον κόσμο, τη φύση και την ανθρώπινη σύνδεση.

«Φυσικά τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά τώρα απ ότι στη δεκαετία του '60 ή του '70. Τότε θεωρούσα πως το πιο σημαντικό ήταν να διευρύνω τους πνευματικούς μου ορίζοντες, να ταξιδέψω και να ανακαλύψω τον κόσμο, να δω και να ζήσω σε διαφορετικούς πολιτισμούς, να ανακαλύψω ανθρώπους, την ομορφιά της φύσης. Υπήρχε ένα κύμα, που σε παρέσερνε τότε.

»Τώρα όλα γίνονται βιαστικά, γρήγορα και ελεγχόμενα και αυτό είναι τρομακτικό, βασιλεύει το χρήμα. Δεν με ένοιαζαν ποτέ τα χρήματα, το να κολυμπήσω σε μια πισίνα σε κάποια βίλα με θέα τον ωκεανό, βλέποντας καρχαρίες να περνούν. Ήθελα να νιώσω κατάσαρκα την ελευθερία».

Παρά το γεγονός ότι έιχε αποτραβηχτεί από τα φώτα της δημοσιότητας, η επίδρασή της παρέμενε ισχυρή στη σύγχρονη μόδα. Πολλές νέες σχεδιάστριες και μοντέλα αναγνωρίζουν τη συμβολή της στον εκδημοκρατισμό της μόδας και την ένταξή της στη σύγχρονη ποπ κουλτούρα. Θεωρώντας τη μόδα ως αυτοέκφραση και με την αντίθεσή της στην εμπορική πλευρά του κόσμου του μόντελινγκ, η οποία έχει γίνει ακόμα πιο εμφανής στις σημερινές προσπάθειες για «υπευθυνότητα» στην παραγωγή μόδας και την εικόνα.

«Δεν είμαι αισιόδοξη. Αν αντί για πολιτικούς, οι καλλιτέχνες κυβερνούσαν τον κόσμο, θα είχαμε περισσότερες πιθανότητες για ένα καλύτερο μέλλον».

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

Δειτε περισσοτερα