Κριτική για τις ταινίες της εβδομάδας 14-20 Νοεμβρίου: Κόντρα σε όλα, Οι Άθλιοι, Last Christmas, Χωρίς oικογένεια κι ακόμη 3 ταινίες
Κόντρα σε όλα (Le Mans ’66/ Ford v Ferrari) (***) Σκηνοθεσία: Τζέιμς Μάνγκολντ
Πρωταγωνιστούν: Ματ Ντέιμον, Κρίστιαν Μπέιλ, Τζον Μπέρνθαλ, Κατριόνα Μπαλφ, Τρέισι Λετς, Τζος Λούκας, Νόα Τζουπ, Ρέμο Τζιρόνε, Ρέι ΜακΚίννον
Το 1966 ο Αμερικανός σχεδιαστής αυτοκινήτων Κάρολ Σέλμπι συνεργάζεται με την αυτοκινητοβιομηχανία της Ford στην κατασκευή ενός επαναστατικού αγωνιστικού αυτοκινήτου που θα μπορέσει να κοντράρει στα ίσα την παντοκρατορία του Έντσο Φεράρι. Η κρίσιμη αναμέτρηση πρόκειται να λάβει χώρα στον περίφημο αγώνα των 24 ωρών του Λε Μαν στη Γαλλία, όπου ο Σέλμπι πασχίζει να βάλει στην ομάδα της Ford τον απρόβλεπτο επαγγελματία οδηγό Κεν Μάιλς. Όμως τα στελέχη του αμερικανικού κολοσσού αντιδρούν καθώς το προφίλ του εκκεντρικού βρετανού Μάιλς δεν ταιριάζει με εκείνο της αμερικανικής φίρμας.
Ένα από τα κορυφαία στιγμιότυπα στην ιστορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού είναι ο περίφημος Αγώνας του Λε Μαν του 1966 που είχε συγκλονιστική εξέλιξη. Οι λόγοι που πέρασε στην ιστορία έχουν να κάνουν όχι μόνο με το απίστευτο φινάλε του αλλά και με τον συμβολικό χαρακτήρα μιας τιτανομαχίας μεταξύ δύο κολοσσών την εποχής, που μεταφέρθηκε σε μερικά ακόμη επίπεδα. Η ιταλική Φεράρι, ο διαχρονικός βασιλιάς των αγώνων αυτοκινήτου που συνδυάζει γνώση, παράδοση και αίγλη, βλέπει την ανερχόμενη αλλά και αλαζονική αμερικανική Φορντ να αμφισβητεί την κυριαρχία της. Η πρωτοτυπία της ταινίας του Μάνγκολντ («Logan», «Walk the line») είναι ότι εστιάζει στα γεγονότα που προηγήθηκαν εκείνου του ιστορικού αγώνα και κυρίως στις ανταγωνιστικές –αν όχι εχθρικές– δυνάμεις μέσα στην ίδια την ομάδα της Φορντ, ενώ οι αναφορές στην Φεράρι –ο ίδιος ο Έντσο Φεράρι φαίνεται σε ελάχιστα στιγμιότυπ– είναι αποσπασματικές και μάλλον σχηματικές. Από τη μία λοιπόν ο οραματιστής σχεδιαστής Κάρολ Σέλμπι και ο πεισματάρης Κεν Μάιλς πασχίζουν να διατηρήσουν την αξιοπρέπεια και να μείνουν πιστοί στις αρχές τους κόντρα στους αδίστακτους ανθρώπους του Χένρι Φορντ που επιχειρούν να τους καπελώσουν προκειμένου να αναδειχτεί η δύναμη και το μεγαλείο της εμπορικής φίρμας. Μέσα από την λατρεία για το αυτοκίνητο και την ειλικρινή φιλία των πρώτων αναδεικνύεται ένας καλώς νοούμενος παλιομοδίτικος ρομαντισμός που μοιραία έρχεται σε ρήξη με το κυνικό κόσμο των στελεχών που μετρούν τα πάντα με το χρήμα. Η ταινία παλεύει οριακά με τα χολιγουντιανά στάνταρ για να βρει την πρωτότυπη φωνή και την σπιντάτη ορμή της. Θεαματικές σκηνές ταχύτητας αναμειγνύονται έξυπνα με ανάλαφρα στιγμιότυπα, το χιούμορ έχει βασικό ρόλο (όπως και το μελό), ενώ οι πιο κομβικές σκηνές είναι εκείνες που ο Σέλμπι αναμετριέται με τον Χένρι Φορντ γύρω από μαθήματα ιστορίας και οδήγησης (τι σκηνή αυτή που ο Σέλμπι πάει «βόλτα» τον μεγιστάνα!). Η ερμηνευτική κόντρα των Ντέιμον - Μπέιλ βγάζει ισοπαλία αν και οι δυνατές σκηνές του σεναρίου (που βασίζεται στο βιβλίο του Έι Τζέι Μπάιμε «Go like hell») ανήκουν στον πρώτο που βρίσκει πάντα τη λύση ακόμη κι όταν ο κλοιός γύρω του γίνεται θηλιά στο λαιμό του, ενώ ο «ασυμβίβαστος» Μάιλς του Κρίστιαν Μπέιλ παρότι φλερτάρει συνεχώς με τη μανιέρα έχει δυο-τρία στιγμιότυπα σπάνιου μεγαλείου που μας θυμίζουν γιατί αρκετοί τον θεωρούν ως τον κορυφαίο ηθοποιό της γενιάς του.
Σε μια υποβαθμισμένη συνοικία στο Παρίσι μετατίθεται ο αστυνομικός Στεφάν για να βοηθήσει στην καταπολέμηση του εγκλήματος. Μαζί με δύο συναδέλφους του περιπολεί στις ζόρικες συνοικίες ώσπου ένα «ασήμαντο» συμβάν – ένα μικρό λιονταράκι «απάγεται» από το τοπικό τσίρκο- κινδυνεύει να μετατρέψει την περιοχή σε μπαρουταποθήκη.
Με την πρώτη κιόλας μεγάλου μήκους ταινία του, ο Λαντζ Λι καταφέρνει να ταράξει τα λιμνάζοντα ύδατα του νέου γαλλικού σινεμά, θυμίζοντας τόσο θεματικά όσο και αφηγηματικά το «Μίσος» του Ματιέ Κασοβίτς από το 1995 με ολίγη από «Κάνε το σωστό» του Σπάικ Λι, κερδίζοντας μάλιστα το βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στο πρόσφατο φεστιβάλ των Κανών. Το χρονικό μιας ενστικτώδους νεανικής εξέγερσης μέσω της οποίας σκιαγραφείται μια ολόκληρη κοινωνία σε βαθιά κρίση, έχει ως ιστορική αφετηρία το κλασικό γραμμένο πριν από 1,5 αιώνες (1862) μυθιστόρημα του Βίκτορος Ουγκό. Τη φράση του συγγραφέα μάλιστα περί «ύπαρξης κακών καλλιεργητών κι όχι κακών ανθρώπων ή φυτών» επικαλείται ο 41χρονος σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός από το Μάλι για να δικαιώσει τους αντιήρωες του. Ο Λαντζ Λι είναι αμείλικτος στις προθέσεις αλλά και τη δυναμική γραφή του. Με ωμή καταγραφή μιας απελπιστικής πραγματικότητας από τα παρισινά προάστια, κάμερα στραμμένη στα βαθύτερα αίτια του «διαχρονικού προβλήματος» των αναξιοπαθούντων αυτής της γης και ηλεκτρισμένη ενέργεια ακόμη και στα πιο ανεπαίσθητα σημεία του έργου, οι σύγχρονοι «Άθλιοι» εκφράζουν την ανησυχία του σκηνοθέτη για τις συγκρουσιακές σχέσεις που σιγοβράζουν. Και επισημαίνει ότι αρκεί μια μικρή σπίθα για να βάλει φωτιά σε όλο το οικοδόμημα της αδιανόητης αδικίας και της ανύπαρκτης ελευθερίας.
Η νεαρή Κέιτ που φιλοδοξεί να κάνει καριέρα τραγουδίστριας βρίσκει περιστασιακή δουλειά σε χριστουγεννιάτικο κατάστημα. Τα προβλήματα μεγαλώνουν για την Κέιτ όταν ξεσπιτώνεται αλλά ευτυχώς έχει φίλους που την αγαπάνε – όχι για πολύ αφού είναι τόσο χύμα που τους ξεθεώνει. Πάλι καλά που υπάρχει το σπίτι της εκνευριστικής μητέρας της για τις πιο δύσκολες στιγμές. Η γνωριμία με έναν περίεργο αλλά γοητευτικό άντρα μοιάζει να βελτιώνει κάπως τα πράγματα για την άτυχη κοπέλα.
Το φιλμ είναι ξεκάθαρο στις προθέσεις του: η Εμίλια Κλαρκ του «Game of Thrones», ένα από τα λαμπερά πρόσωπα της μικρής και μεγάλης οθόνης, παίρνει πάνω της το κομψό αλλά και ανώδυνο σενάριο της Έμα Τόμσον (υποδύεται τη μητέρα της Κέιτ) για να διεκπεραιώσει την απόλυτα προβλέψιμη αποστολή της. Λίγο Χριστούγεννα, λίγο μεταναστευτικό (η Κέιτ και η οικογένεια της προέρχονται από την πρώην Γιουγκοσλαβία), λίγο γέλιο, λίγο σεξ –και ακόμη λιγότερο ρομάντζο– είναι τα συστατικά της ευπρεπούς και τίποτε παραπάνω κομεντί του Πολ Φέιγκ που βάζει στη διαπασών τα τραγούδια του Τζορτζ Μάικλ για να πετύχει στην εορταστική διάθεση. Μάταια, πάντως, αφού τα Χριστούγεννα είναι ακόμη πολύ μακριά.
Ο ορφανός Ρεμί μεγαλώνει με τη θετή του μητέρα ώσπου την αποχωρίζεται στα δέκα του χρόνια και βρίσκεται υπό την επιμέλεια του Βιταλίς, ενός μυστηριώδη θιασάρχη. Κοντά του, ο Ρεμί σκληραγωγείται στη δύσκολη ζωή του περιπλανώμενου καλλιτέχνη, όπου τραγουδάει για να κερδίσει το ψωμί του.
Το εμβληματικό και σπαραξικάρδιο μυθιστόρημα «Χωρίς oικογένεια» του Έκτορα Μαλό διασκευάζεται υποδειγματικά σε μια εφηβική περιπέτεια που θα προβάλλεται τόσο μεταγλωττισμένη όσο και στο πρωτότυπο (γαλλικά). Η σκηνοθεσία ακολουθεί την παλιομοδίτικη συνταγή του αυθεντικού έργου με ένα τρόπο απέραντα τρυφερό και λειτουργικό που βοηθά στην κατανόηση της ιστορίας ακόμη και για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών. Το σενάριο ισορροπεί άνετα μεταξύ του παιχνιδιάρικου (η παρέα των Ρεμί – Βιταλίς συμπληρώνεται από τον πιστό σκύλο του δεύτερου, τον Καπί και τη μικρή μαϊμού Ζολί-Κερ) και του δραματικού –αμέτρητες οι δοκιμασίες της παρέας– ενώ και το τρομακτικό στοιχείο ενισχύεται σε δύο, τρεις δυνατές παραμυθένιες σεκάνς όπου ο μικρός ήρωας οδηγείται σταδιακά προς την αποκάλυψη του μυστικού της καταγωγής του.
Ακόμη
»»» Χαμηλόφωνο και ευαίσθητο το «Μια ευτυχισμένη gυναίκα» (The Escape) (**) του Ντομινίκ Σάβατζ προσφέρει την ευκαιρία στην Τζέμα Άρτερτον να πλάσει τον πιο δυνατό και απαιτητικό ρόλο στην καριέρα της υποδυόμενη μια παντρεμένη γυναίκα και μητέρα δύο παιδιών που βρίσκεται σε υπαρξιακή και συναισθηματική κρίση.
»»» Ίαν Μακέλεν και Έλεν Μίρεν είναι το πρωταγωνιστικό ζευγάρι στο «Ένας καλός ψεύτης» (The Good Liar) (-) του Μπιλ Κόντον που έχει θέμα τις προσπάθειες ενός απατεώνα να ξεγελάσει μια γυναίκα της υψηλής κοινωνίας.
»»» Ο «Σκυλομπελάς» (Trouble) (-) του Ντέιβ Τζόνσον είναι ένα animation με πρωταγωνιστή ένα σκυλάκι που κληρονομεί μια τεράστια περιουσία.
Τι μας είπε η πρωταγωνίστρια του βραβευμένου στις Κάννες «Grand Tour», λίγο πριν έρθει στην Αθήνα ως επίσημη καλεσμένη του 13ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου
17°
