Ο Ερρίκος Λίτσης θέλει να συζητήσει πολιτικά με τους ρόλους του

Στριμωγμένο στα τείχη ενός λευκού φλιτζανιού, το καϊμάκι χαλάρωνε στο ατάραχο σκούρο ζουμί. Μερικά μπισκότα Μιράντα αργότερα, ο Ερρίκος Λίτσης με ένα φύσημά του έφερνε την τρικυμία στο ήσυχο τοπίο κάνοντας το τραπέζι να μυρίζει ακόμα πιο έντονα ελληνικό καφέ. Το μουστάκι του είχε γίνει λίγο καφετί στις άκρες, το παρατήρησα όταν χαμογελώντας μου είπε: «Έλληνας είμαι. Στο θρήσκευμα είμαι Ισραηλίτης, Εβραίος δηλαδή. Θα ήθελα να μιλήσουμε για καλλιτεχνικά, άντε το πολύ για πολιτικά».

Τον συνάντησα στο «Βοτανοπωλείο», στα Άνω Πετράλωνα – την περιοχή που δεν αποχωρίζεται εύκολα και που του αρέσει να περπατάει κάθε μέρα μην τυχόν και αφήσει κάτι απάτητο από αυτήν. Ξεκινήσαμε να μιλάμε σαν να γνωριζόμαστε από παλιά.

Ένα αυτόγραφο: Το κοινό του «Το κινηματογραφικό κοινό μου χτίστηκε με τις δύο ταινίες του Γιάννη Οικονομίδη, “Σπιρτόκουτο” και “Ψυχή στο Στόμα”, και με τον «Τσίου” του Μάκη Παπαδημητράτου. Αυτές οι τρεις ταινίες, ενώ φαινομενικά δεν δείχνουν να έχουν κάτι κοινό, τελικά έχουν: Απευθύνονται σε ένα νεολαιίστικο κάπως δικό μου κοινό. Από εκεί και πέρα σε όποιες ταινίες έχω παίξει –και είναι πάνω από 25– είναι σαν ο θεατής να αναζητούσε αυτό το ιδιαίτερο παίξιμο, εάν θέλεις, σε μένα».

«Έχει τύχει να μου πουν ότι “πήγαμε να δούμε την τάδε ταινία επειδή ξέραμε ότι θα παίζεις εσύ’’».

«Πιστεύω ότι είναι από rock ’n roll τύποι μέχρι λαϊκά παιδιά, άτομα που επικοινωνούν εύκολα μεταξύ τους. Συνήθως είναι νέων ηλικιών. Πολύ μακριά από το δικό μου μέσο όρο. Κάτι ανακαλύπτουν που τους αρέσει στον κινηματογράφο που κάνω».

Ο γιος Ερρίκος: «Οι γονείς μου ήθελαν να είμαι εγώ καλά. Δεν συνάντησα πολλά εμπόδια από εκείνους στη ζωή μου. Ήθελαν, όπως κάθε μικροαστός γονιός της δεκαετίας του ’70, να σπουδάσω κάπου. Πέρασα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Πειραιά, Ανωτάτη Βιομηχανική λεγόταν τότε. Η μάνα μου χαρακτηριστικά έλεγε “αγόρι μου, κάνε ό,τι σε φωτίσει ο Θεός”».

Κυριακή στο Γήπεδο: «Γήπεδο έχω πάει πέντε φορές στη ζωή μου. Τις δύο από αυτές ήταν στον Απόλλωνα με τον φίλο μου τον Γιώργο που έχει το “Μπάτμαν”».

«Δοκιμάσαμε να παίξω μουσική εκεί αλλά προτιμήσαμε να παραμείνουμε φίλοι».

Ο Dj Λίτσης: «Ήμουν dj σε ένα κλαμπ επί έξι-εξίμισι χρόνια. Ήταν τότε η εποχή των 90s και παίζανε ελληνικά. Ξεκίνησα με ροκ αλλά το γύρισα στο ελληνάδικο. Δεν τα ήξερα αυτά τα τραγούδια, τα έμαθα στη δουλειά. Κάποια στιγμή κατάλαβα ότι έκανε τον κύκλο του όλο αυτό. Συνειδητοποίησα ότι κάτι άλλο πρέπει να κάνω, δεν ήταν τρόπος ζωής αυτός. Μέχρι πού θα πας με αυτή την ιστορία; Τσιφτετέλια και μπουζούκια και αλκοόλ;».

«Ψαχνόμουν λίγο με τη ζωγραφική, λίγο με τη μουσική. Ήθελα κάπως να εκφραστώ. Από τότε που ασχολήθηκα με την υποκριτική έχω τρελαθεί. Μου αρέσει όλο αυτό το παιχνίδι».

Cast: Στον ρόλο του_ ο Ερρίκος Λίτσης «Είχα ακούσει στα νιάτα μου σαν κάποια θύμηση του πατέρα μου ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός, όμως δεν λειτούργησε ποτέ για μένα ως αυτοσκοπός. Ακολούθησα τον δρόμο μου, όποιος ήταν αυτός. Ο πατέρας μου με έχει δει ως ερασιτέχνη ηθοποιό. Δεν πρόλαβε ούτε εκείνος ούτε η μητέρα μου να με δουν στον κινηματογράφο».

«Από το 1997 μέχρι το 1999 πέρασα μία περίοδο μεγάλης στεναχώριας, όχι κατάθλιψης αλλά θλίψης, πένθους. Το 1997 είναι η χρονιά που ολοκληρώθηκε η απώλεια των γονιών μου: Το ’96 η μητέρα μου και το ’97 ο πατέρας μου. Τότε, με την παρότρυνση φίλων αποφάσισα να ασχοληθώ με αυτό που πραγματικά αγαπάω γιατί κατάλαβα ότι η ζωή είναι κάτι που χωρίς να σε προειδοποιήσει τελειώνει. Μέσα σε ένα χρόνο έχασα και τους δύο γονείς μου. Όλο αυτό με έβαλε στη σκέψη ότι μήπως πρέπει τελικά να ψάξουμε και να ακολουθήσουμε τα πραγματικά μας θέλω. Τα δικά μου ήταν το να ασχοληθώ με το θέατρο, το σινεμά. Με την παρότρυνση φίλων που τα ήξεραν όλα αυτά ξεκίνησα να κάνω κάποια σεμινάρια. Ξεκίνησα να δουλεύω σε αυτό το πράγμα και απελευθερώθηκα».

«Δεν άργησα, στο ξαναλέω, ήμουν μιας κάποιας ηλικίας. Ξεκίνησα τη σωστή στιγμή», σε εκείνο το σημείο γέλασε και βούτηξε το βλέμμα του στο φλιτζάνι με τον ελληνικό καφέ. «Το θέμα δεν ήταν να ξεκινήσω μία καριέρα γενικά και αόριστα στα 25 μου. Η πρώτη μου μεγάλου μήκους ήταν η συγκεκριμένη ταινία, το “Σπιρτόκουτο”, έκανε τη συγκεκριμένη αίσθηση και έτσι εγώ ακολούθησα τον δρόμο που ακολουθώ σήμερα. Είμαι πολύ ευχαριστημένος γιατί θεωρώ ότι βρίσκομαι στο κατάλληλο σημείο».

Ο πρωταγωνιστής του Οικονομίδη: «Όταν με βρήκε ο Οικονομίδης είχα κάνει ήδη κάποια πράγματα. Είχα εμφανιστεί σε δύο σήριαλ, είχα κάνει μια δύο ταινίες μικρού μήκους. Ο Γιάννης με ανακάλυψε την Άνοιξη του 2000 σε ένα γραφείο κάστινγκ για μια ταινία. Είχα πάει εκεί μετά από μια αγγελία που είχα διαβάσει στην Ελευθεροτυπία ότι “ζητούνται ηθοποιοί 40-45 χρονών” και εγώ πήγα ακριβώς γιατί θεωρούσα τον εαυτό μου ηθοποιό 40 με 45 ετών».

«Ο Οικονομίδης τότε ετοίμαζε μια ταινία, λεγόταν “Η Ψυχή στο στόμα” και δεν είναι η γνωστή «Ψυχή στο στόμα» που είδαμε το 2006. Έκρινε τότε ότι είμαι κατάλληλος για να υποδυθώ έναν σουβλατζή. Ξεκινήσαμε πρόβες. Όλα πήγαν πολύ καλά και πολύ ωραία αλλά η ταινία δεν έγινε. Μετά από δύο μήνες περίπου ο Γιάννης μάς εξήγησε ότι δεν θα συνεχιστεί αυτή η παραγωγή. Μετά από αυτό, εγώ ήμουν ήδη αυτός που ήμουν και ο Γιάννης έψαξε να με βρει. Μοιράστηκε μαζί μου ότι έχει στο μυαλό του μία ταινία που θα τη στήριζε πάνω μου και, μελλοντικά, έμελλε να γίνει αυτό που σήμερα λέμε “Σπιρτόκουτο”».

Ο CFO κύριος Ερρίκος Λίτσης: «Ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου ως τον οικονομικό διευθυντή μιας εταιρείας και ας σπούδαζα οικονομικά. Τότε ήταν και η εποχή της Μεταπολίτευσης, περνάγαμε καλά, ήμασταν μαχητές, θέλαμε να χτίσουμε έναν καλύτερο κόσμο. Πιστεύαμε ακράδαντα ότι μπορούσαμε να το κάνουμε».

«Τι πήγε λάθος; Το ότι “πιστεύαμε ακράδαντα ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο”. Είναι λάθος από μόνο του. Το έχουν παλέψει τόσοι πριν από εμάς. Τόσο εύκολο είναι; Είναι καλύτερος τώρα ο κόσμος αλλά προχωράει τρομακτικά αργά. Εμείς τότε νομίζαμε ότι θα αλλάξει σε δύο μέρες. Έτσι είναι όμως η νιότη. Όταν είσαι νέος πιστεύεις πραγματικά ότι τα ξέρεις όλα, τα έχεις δει όλα και άρα μπορείς να τα αλλάξεις όλα. Αυτό το πιστεύει η νεολαία κάθε εποχής».

Και το μέλος στη λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων: «Όταν είμαστε νέοι πιστεύουμε ότι είμαστε ανίκητοι. Γι’ αυτό και αντιμιλάμε στους μεγαλύτερους, τους γονείς μας. Νομίζουμε ότι ο κόσμος γεννήθηκε μαζί με εμάς. Ότι πριν από εμάς δεν υπήρχε ο κόσμος ή ότι δεν θα υπάρξει μετά από εμάς».

«Έχω πολιτευτεί στο παρελθόν αλλά, εντάξει, στο πιο ρομαντικό του. Δεν με εμπνέει να το κάνω σοβαρά».

«Καλώς ή κακώς ήλπιζα σε μία άλλη εξέλιξη, όταν αναρριχήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Πολιτικά αφελής; Πιθανό. Ρομαντικός αθεράπευτα; Πάλι πιθανό. Περίμενα όμως κάτι άλλο. Γι’ αυτό και σήμερα κρατάω τις αποστάσεις μου. Πάντα όμως θα είμαι φιλικά διακείμενος προς όλες τις πιθανές συνιστώσες της αριστεράς. Με όσους δηλαδή κάτω από τέτοιο πρίσμα βλέπουν έναν καλύτερο κόσμο».

«Το αν ένας καλλιτέχνης είναι αριστερός ή δεξιός προκύπτει από τα πεπραγμένα του, από αυτά που κάνει και από αυτά που λέει, όχι με δηλώσεις του “είμαι αριστερός ή είμαι δεξιός”».

«Σίγουρα δεν ξέρω φασίστες καλλιτέχνες, είναι και αυτό κάτι».

Σε αυτό το σημείο είναι που λίγο θυμώνει. Ή, μάλλον, αναστατώνεται. Το σάλιο του, σαν το δίκιο, τον πνίγει. Πίνει λίγο νερό. «Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς σε αυτό που κάνουμε και πιστεύουμε. Να μη λέμε ότι είμαστε αριστεροί και συμπεριφερόμαστε σαν κωλοφασίστες».

«Για να είσαι αριστερός πρέπει να έχεις και ένας ήθος, είναι αναγκαίο αυτό το πράγμα, αλλιώς είσαι αριστερός του κώλου. Ο αριστερός είναι ένας τρόπος και μία στάση ζωής. Δεν είναι “δηλώνω” αριστερός και πάω σπίτι και σπάω τη γυναίκα μου στο ξύλο».

«Κάθε λαός είναι το αποτέλεσμα της παιδείας που έχει λάβει σε βάθος χρόνου».

Συνέντευξη με έναν Βρικόλακα: Η λέξη “μπούλινγκ” έπεσε στο τραπέζι όπως η γροθιά εκείνου που εκβιάζει την έκβαση οποιουδήποτε αποτελέσματος προς όφελός του. Ξεφύσηξε πολλές φορές πριν ξεκινήσει να μιλάει. Μέτρησα πέντε μεγάλες αργές αναπνοές. Έπειτα, βγήκε ήχος από το στόμα του. «Μάλλον δεν έχουμε καταλάβει γύρω μας τι σημαίνει βία, τι σημαίνει μπούλινγκ. Το να λες σε κάποιον ότι είσαι σε κατάθλιψη και κάθεται σαν κουράδα στον καναπέ, είναι μπούλινγκ. Αυτό που μου έκανε ο φίλος μου, ο Γιαννης Οικονομίδης, ήταν μπούλινγκ». Σταμάτησε τον λόγο του. Ήταν σαν να μου έδινε χώρο κάπου εδώ να γράψω ότι αναφέρεται στη συνέντευξή μου με τον Γιάννη Οικονομίδη στην Athens Voice και συγκεκριμένα, σε μία ατάκα του για εκείνον. Έναν χαρακτηρισμό που έγινε αφορμή για να ανέβει ένα μεγάλο κείμενο στη σελίδα της Δημόσιας Ομάδας του Ερρίκου Λίτση στο Facebook – την οποία χειρίζεται η φίλη του Ανδρομέδα Σφακιανού, αφού ο ίδιος δεν έχει ίντερνετ ούτε καλές επαφές με την τεχνολογία.

Ξαναπήρε τον λόγο. Σαν να μην τον άφησε ποτέ. «Μάθαμε τώρα τη λέξη μπούλινγκ και την αναπαράγουμε λες και πριν εφευρεθεί αυτή η λέξη συνέβαινε κάτι διαφορετικό. Υπάρχει μία μεγάλη υποκρισία γύρω από αυτό. Όλοι είμαστε κατά, όλοι το καταδικάζουμε και εκείνη ακριβώς την ώρα που το κάνουμε αυτό, το ασκούμε κιόλας. Μεγαλοστομίες λέμε όλοι και αυτήν τη στιγμή υπάρχουν χώρες ολόκληρες που βομβαρδίζονται και εμείς μιλάμε για τη βία γενικά και αόριστα. Δίπλα μας γίνεται χαμός από βία. Συρία; Βενεζουέλα; Ιράκ; Αφγανιστάν; Σαουδική Αραβία; Όλη η ιστορία από καταβολής της ανθρωπότητας είναι γεμάτη βία. Ένας από τους πρώτους μύθους που καταγράφηκε στη Βίβλο έχει να κάνει με τη βία. Μιλώ για την ιστορία του Άβελ και του Κάιν. Αν πραγματικά θέλουμε να εξαλείψουμε τη βία πρέπει να είμαστε πολύ πιο βαθιά ευαίσθητοι από αυτήν την “καταδίκη του μπούλινγκ” ή “της έμφυλης βίας”».

Ερρίκος Λίτσης, ο στρατιώτης: «Υπηρέτησα 23 μήνες και κάτι ψιλά. Πήγα πριν από 40 ακριβώς χρόνια. Στο στρατό έκανα ένα φίλο που μένει στη Λαμία, λέγεται Θανάσης Καγκαράς και θα χαρεί πολύ που μέσα από αυτή τη συνέντευξη του λέω “γεια χαρά”. Με Καραμανλή μπήκα, με Ράλλη απολύθηκα. Ήταν λίγο δύσκολη εποχή τότε, είχα αξιωματικούς που ήταν κρυφοπασόκοι και λόγω της αριστεροσύνης τους, γιατί τότε το ΠΑΣΟΚ ήταν αριστερό, καταλάβαιναν πολύ. Είχα και άλλους που δεν».

Στο «πετσί» του ρόλου: «Προσεγγίζω ένα ρόλο σύμφωνα με τη δική μου φαντασία. Με τις οδηγίες του σκηνοθέτη θα το πάω εκεί που κατά τη γνώμη του θέλει να το πάμε. Έχω κάποιες εμπειρίες στη ζωή μου. Έχω ζήσει, δεν έχω μεγαλώσει σε μία γυάλα. Έχω περάσει μία φυσιολογική ζωή. Παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου, από εκεί αντλώ την έμπνευση για να στήσω ένα ρόλο. Είναι και το προσωπικό μου ταμπεραμέντο βέβαια».

«Δεν έχω ανάγκη να πάω στο Δρομοκαΐτειο για να υποδυθώ το ρόλο ενός τρελού. Έχω δει εκατό χιλιάδες ταινίες με τρελούς. Πρέπει να δω τους συγκεκριμένους; Προτιμώ να ψάξω μέσα μου για τη δική μου τρέλα. Έχω δει πώς είναι οι ναρκομανείς, πρέπει να πάω στα στέκια τους για υποδυθώ έναν; Αυτά είναι και λίγο δηθενιές σε τελική ανάλυση».

Για τσίπουρα: «Θα ήταν ωραίο να βρεθώ σε ένα τραπέζι με τον Δημήτρη του “Σπιρτόκουτου”, τον Τάκη της “Ψυχής στο Στόμα”, τον Ρουμάνο μεθύστακα προπονητή της “Κληρονόμου”, τον χαφιέ της Χούντας του “Νοτιά”, τον δικηγόρο της “Πολυξένης”, το Στέλιο του “Τσίου”».

- Τι θα συζητούσατε; (τον ρωτάω)
- Πολιτικά! (μου απαντάει με ένα γέλιο που βγαίνει από την καρδιά του)

Στο θέατρο τον ιντριγκάρει να παίξει Ίψεν ή Τσέχωφ. Στο σινεμά «ό,τι είναι να έρθει, θε να ’ρθει». Μου εξηγεί ότι οι ρόλοι υπό προϋποθέσεις είναι όσοι και οι άνθρωποι πάνω στον πλανήτη. «Ο κάθε άνθρωπος από τη μεριά του είναι και ένας ρόλος. Η ζωή του καθενός είναι μία περιπέτεια, μπορεί να έχει κινηματογραφικό ή θεατρικό ενδιαφέρον, μπορεί και όχι». Επέμεινα να διαλέξει ένα θεατρικό ρόλο που θα ήθελε να υποδυθεί «Άντε, τον Αρχιμάστορα Σόλνες διαλέγω» μου λέει και ρίχνει μία ελαφριά καρπαζιά στον άνεμο με το δεξί του χέρι.

Δύο Βιβλία: «“Η Δολοφονία του Χριστού” του Βίλχεμ Ράιχ και η “Ψυχή του Ανθρώπου στον Σοσιαλισμό” του Όσκαρ Ουάιλντ είναι βιβλία που τα σέβομαι».

Προσεχώς Μέχρι το τέλος του 2019 θα έχει βγει στους κινηματογράφους η καινούργια του ταινία, «Λούγκερ». «Είναι ένα οικογενειακό δράμα που διαδραματίζεται στην Κρήτη. Έχει μέσα στοιχεία λίγο τύπου “Ντάλας”, με ίντριγκες και έτσι. Το έχει σκηνοθετήσει ο Κώστας Χαραλάμπους και παίζω μαζί με τη Στεφανία Γουλιώτη, τον Τάσο Νούσια, συνολικά είμαστε 87 ηθοποιοί».

«Τώρα, επεξεργάζομαι έναν μονόλογο του Γιάννη Τσίρου που έχω στα χέρια μου αλλά δεν έχω καταλήξει ακόμα πώς θα τον παρουσιάσω στη σκηνή».

«Για τον Φεβρουάριο του 2020 έχω κλείσει στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου να παρουσιάσω ένα μονόλογο σε κείμενο Τάσου Γουδέλη και σκηνοθεσία Μαρίας Αιγινίτη».

And the Oscar goes to: Errikos Litsis «Κατά καιρούς έχω περάσει από κάστινγκ ταινιών ξένων παραγωγών αλλά δε με έχουν διαλέξει. Ίσως φταίνε τα κακά αγγλικά μου [σ.σ. γέλια]. Θα τολμούσα να κάνω ταινία οπουδήποτε. Μέχρι τώρα έχω παίξει στη γερμανική “Highway to Hellas” που γυρίστηκε στην Τήνο και στην ισραηλινή “Ha ben shel Helayim” (σ.σ. “Ο γιος του Θεού”). Τα γυρίσματα της δεύτερης έγιναν στη Θεσσαλονίκη, τη Σαντορίνη και το Ισραήλ».

«Και οι δύο ήταν πολύ καλά οργανωμένες παραγωγές αντίστοιχες με τις ελληνικές καλά οργανωμένες παραγωγές που έχω συμμετάσχει. Εντάξει, τώρα που το ξανασκέφτομαι η γερμανική παραγωγή ήταν λίγο πιο “καλά οργανωμένη” αλλά τέλος πάντων. Στα διαλείμματα των γυρισμάτων πρόλαβα να δω και κάποιους φίλους από πάλαι ποτέ στο Ισραήλ και την Τήνο αντίστοιχα».

«Θα έκανα και Ρέππα-Παπαθανασίου ή Παπακαλιάτη ή Χρήστο Δήμα. Ποτέ δεν λέω όχι από την αρχή στις προτάσεις που δέχομαι. Είμαι επαγγελματίας, έχω ένα μέτρο, έχω αρνηθεί κάποια σενάρια που μου φάνηκαν αδιάφορα ή κάποιους ρόλους που δεν είχα να πω κάτι μέσα από αυτούς».

Ένας ρόλος: «Έχω χαρεί όλους τους ρόλους μου αλλά ο ρόλος που με σημάδεψε σαν καλλιτέχνη είναι αυτός του Τάκη από την “Ψυχή στο στόμα”».

Υ.γ. Λένε ότι ακόμα και μέσα από τις χειρότερες αφορμές, μπορείς να κάνεις τις πιο ενδιαφέρουσες γνωριμίες. Ευχαριστώ για αυτήν τη συνάντηση, συνονόματε, Ερρίκο Λίτση – άφησα αυτή σου την ιδιότητα για το τέλος.