Κινηματογραφος

Κάννες 2016: Μια vintage χρονιά;

Εξαιρετικές ταινίες και μετρημένες απογοητεύσεις. Ανταπόκριση από το φετινό φεστιβάλ, που δείχνει να είναι από εκείνα που θα θυμόμαστε...

Γιώργος Κρασσακόπουλος
ΤΕΥΧΟΣ 570
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μπορεί η έναρξη με το «Cafe Society» να μη ήταν κάτι που δεν περιμέναμε, αλλά ακόμη κι αν ο Γούντι Άλεν κάνει λίγο πολύ κάθε φορά την ίδια ταινία, αυτή η τοποθετημένη στην Αμερική της δεκαετίας του ’20 κομεντί είναι μία από τις καλύτερές του τα τελευταία χρόνια.

image

Η ιστορία ενός νεαρού άντρα που δοκιμάζει την τύχη του στο Χόλιγουντ για να γνωρίσει την αγάπη και την απογοήτευση και να επιστρέψει στη Νέα Υόρκη, όπου θα χτίσει την καινούργια του ζωή, είναι γλυκόπικρη και αστεία, λιγότερο εσωτερική από τις πρόσφατες ταινίες του Γούντι και αν μη τι άλλο τρυφερή και ευφυής. Στο παρασκήνιο της προβολής της, ένα αστείο του παρουσιαστή της βραδιάς της έναρξης για το πώς ο Άλεν κάνει τόσο πολλές ταινίες στην Ευρώπη ακόμη κι αν δεν καταζητείται στην Αμερική για βιασμό (όπως ο Ρόμαν Πολάνσκι) κρίθηκε άκομψο και αναζωπύρωσε και πάλι μια κουβέντα για τις «αμαρτίες» του σκηνοθέτη, στην οποία τοποθετήθηκαν οι πάντες, από την πρωταγωνίστριά του Μπλέικ Λάιβλι μέχρι τη Σούζαν Σάραντον, που ήταν στις Κάννες από σπόντα. Κουβεντιάστηκε, το βαρεθήκαμε και προχωρήσαμε πιο κάτω, στις ταινίες. Εκεί όπου η καλύτερη έκπληξη μέχρι τώρα ήρθε από μια γερμανική κωμωδία – ναι, υπάρχει κι αυτό το είδος. Το «Toni Erdmann» της Μάρεν Άντε είναι η αξιαγάπητη ταινία του φεστιβάλ και μία που όχι μόνο διεκδικεί βραβείο, αλλά που έχει ήδη κερδίσει μια θέση στην καρδιά μας. Η ιστορία ενός μεσήλικα πατέρα που δεν μπορεί να σταματήσει να κάνει αστεία (ακόμη κι αν κρύβει κι εκείνος λίγο σκοτάδι στην καρδιά του) και της κόρης του που μοιάζει να έχει χάσει την ψυχή της στο βωμό της καριέρας, είναι ό,τι πιο απολαυστικό είδαμε μέχρι τώρα. Δυόμισι ώρες γεμάτες γέλια, συγκίνηση, ψυχική ανάταση και μια απίθανη εκτέλεση του «The greatest love of all» της Γουίτνεϊ Χιούστον. Α, κι ένα τεράστιο μπαμπούλα βουλγάρικου φολκλόρ που μοιάζει με γέτι και το οποίο εκτός από την οθόνη περπάτησε και στο κόκκινο χαλί του φεστιβάλ κάνοντας τους πάντες να θέλουν να το πάρουν αγκαλιά.

image

>>> Με αγκαλιά έμοιαζε και η καινούργια ταινία του Τζιμ Τζάρμους «Paterson», στην οποία ο Άνταμ Ντράιβερ είναι ένας οδηγός λεωφορείου στο Πάτερσον του Νιου Τζέρσι, το όνομα του οποίου είναι... Πάτερσον. Όταν δεν κρατάει το τιμόνι, γράφει ποιήματα ή πίνει κάθε βράδυ μια μπίρα στο μικρό μπαρ της μικρής του πόλης. Σε αυτή τη μικρή ταινία με μεγάλη καρδιά, ο Τζάρμους μιλά για την ποίηση της καθημερινότητας, για τις απλές ζωές των απλών ανθρώπων και την ομορφιά που μπορεί κανείς να ανακαλύψει στο καθημερινό και το τετριμμένο. Ένα φιλμ που σου γλυκαίνει την καρδιά.

image

>>> Με τα ζητήματα της καρδιάς με την απώλεια και τη θλίψη και τις απροσδόκητες διαδρομές της ζωής ασχολείται και το «Julieta» του Πέδρο Αλμοδόβαρ, ένα πανέμορφο αλλά πιο επιφανειακό απ’ όσο μας έχει συνηθίσει ο αγαπημένος Ισπανός φιλμ. Η διαδρομή μιας γυναίκας στη ζωή της από το τώρα στο ταραχώδες παρελθόν και πάλι πίσω σε ένα ίσως πιο λαμπρό μέλλον, με ενδιάμεσες στάσεις στην τραγωδία και τη χαρά, είναι ο καμβάς όπου στήνεται η ταινία του. Βασισμένη σε τρία διηγήματα της Αλις Μονρό, η «Julieta» αναφέρεται στο μελόδραμα και τον Χίτσκοκ, είναι γεμάτη μεγαλόπνοες εικόνες, αλλά κάτι λείπει από το τελικό άθροισμα. Ακόμη κι έτσι όμως δεν παύει να είναι ένα αριστοτεχνικό έστω και λίγο στεγνό φιλμ.

image

>>> Κομψοτέχνημα και επίσης απολαυστική με κάθε έννοια και αναμφίβολα ή πιο ερωτική ταινία του φεστιβάλ ήταν το «Handmaiden» του Παρκ Τσαν-γουκ. Τοποθετημένο στην Κορέα του ’30, το φιλμ είναι μαζί θρίλερ και η ιστορία ενός απροσδόκητου έρωτα μεταξύ δυο γυναικών, ένα πανέμορφο δείγμα σινεμά είδους, συναρπαστικό, γεμάτο ανατροπές και υπέροχες εικόνες. Αναμφίβολα μία από τις πιο χορταστικές ταινίες του φεστιβάλ, η οποία αξίζει λαμπρή καριέρα στις αίθουσες.

image

>>> Μετά το Βερολίνο όπου διαιωνίστηκε με τον «Εκλεκτό της Νύχτας», ο Τζεφ Νίκολς περνά κι από τις Κάννες με το «Loving», ένα ψύχραιμο, συγκινητικό και πολιτικό φιλμ βασισμένο στην αληθινή ιστορία ενός διαφυλετικού ζευγαριού το οποίο στη δεκαετία του ’60 βρέθηκε στο επίκεντρο της διαμάχης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Αμερική. Ένα φιλμ στιβαρό και καλοφτιαγμένο, με δύο σπουδαίες ερμηνείες στο κέντρο του, που βάζει από τώρα στόχο τα επόμενα βραβεία Όσκαρ.

image

>>> Πολιτικό φυσικά και το «I, Daniel Blake» του Κεν Λόουτς, η ιστορία ενός άντρα στα γρανάζια της κοινωνικής πρόνοιας στη Βρετανία του σήμερα. Κατά στιγμές δυνατό και συγκινητικό αλλά κατά άλλες υπερβολικά διδακτικό και προφανές, μοιάζει απαραίτητο, μα όχι απαραίτητα και σπουδαίο.

image

>>> Ο Ολιβιέ Ασαγιάζ, από την άλλη, κάνει την καλύτερη ταινία του εδώ και χρόνια με το «Personal Shopper», μια απροσδόκητη ταινία τρόμου με την Κρίστεν Στοιούαρτ στο ρόλο της personal shopper μιας σταρ, που είναι μέντιουμ και προσπαθεί να επικοινωνήσει με το νεκρό αδελφό της. Μπορεί να μην είναι πάντα στιβαρό στις ιδέες του, αλλά το φιλμ είναι σίγουρα εντυπωσιακό, μια γοητευτική άσκηση στο σινεμά είδους που σε μαγνητίζει από την αρχή ως το τέλος.

image

>>> Στις πολύ καλές ταινίες του φεστιβάλ θα πρέπει να μετρήσουμε ασφαλώς και το «Sierranevada» του Ρουμάνου Κρίστι Πουίου, το οποίο περνά τρεις ώρες σε ένα διαμέρισμα στο Βουκουρέστι του σήμερα εν μέσω μιας οικογένειας που κάνει το μνημόσυνο του νεκρού πάτερ φαμίλια. Τεταμένο, αστείο, σκληρό και πολυεπίπεδο, το φιλμ σε ενθουσιάζει και σε εξαντλεί, ακριβώς σαν μια επίσκεψη στην οικογένειά σου.

image

>>> Στις απογοητεύσεις του φεστιβάλ, η Αντρέα Άρνολντ κάνει μια ανούσια, αυτάρεσκη περιπλάνηση στην white trash Αμερική στο «American Honey», μια αφόρητα κουραστική και αδικαιολόγητα μεγάλη σε διάρκεια ταινία, ενώ ο Μπρούνο Ντιμόν στο «Ma Loute» φιλοδοξεί να κάνει μια σαρκαστική σάτιρα για την ταξική πάλη, αλλά κατορθώνει να κάνει μια (ομολογουμένως όμορφη εικαστικά) φάρσα.

image

>>> Τέλος, πέραν του διαγωνιστικού, στις ειδικές προβολές του επίσημου προγράμματος, συναντήσαμε φέτος και ένα ντοκιμαντέρ (και) με ελληνική υπογραφή. Η «Τελευταία παραλία» του Θάνου Αναστόπουλου και του Νταβίντε ντε Ντέγκαν μας μεταφέρει σε μια πλαζ της Τεργέστης όπου οι άντρες κολυμπούν ακόμη χωριστά από τις γυναίκες και μας συστήνει σε μια ομάδα από αξιαγάπητους και με τον τρόπο τους συναρπαστικούς χαρακτήρες. Γεμάτη τρυφερότητα, χιούμορ και τη σοφία ή την αφέλεια των απλών ανθρώπων, η ταινία ήταν μία από τις πιο ευχάριστες εκπλήξεις του φεστιβάλ, και μία από εκείνες που σε κάνουν να πάρεις βαθιά ανάσα στη διάρκεια ενός μερικές φορές εξουθενωτικού δεκαημέρου.  

image