Κινηματογραφος

Οι νέες ταινίες της εβδομάδας

Κριτική από τον Γιώργο Κρασσακόπουλο

41550-195045.jpg
Γιώργος Κρασσακόπουλος
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
110815-219585.jpg

O Νόμος της Αγοράς (Le Loi du Marche) ****

Σκηνοθεσία: Στεφάν Μπριζέ

Παίζουν: Βενσάν Λιντόν, Ιβ Ορί, Καρίν ντε Μιρμπέκ, Ματιέ Σκαλέρ

Έχοντας χάσει τη δουλειά του εδώ κι ένα χρόνο, ο Τιερί προσπαθεί να κρατήσει την αξιοπρέπειά του και την οικογένειά του ασφαλή. Όταν επιτέλους βρει μια δουλειά ως σεκιούριτι ενός σούπερ μάρκετ, ελπίζει σε μια καινούρια αρχή.

Το φιλμ του Στεφάν Μπριζέ είναι τόσο επίκαιρο, άμεσο και ακριβές στην καταγραφή της οικονομικής κατάστασης μια τεράστιας μερίδας ανθρώπων σε ολόκληρη την Ευρώπη, που είναι σχεδόν κατανοητό αν, στο άκουσμα της ιστορίας του, μοιάζει με μια ταινία που διστάζετε να δείτε. Χρειάζεται θάρρος για να κοιτάξεις κατάματα μια πραγματικότητα που, ακόμη κι αν δεν σε αφορά, τη νιώθεις να σε περικυκλώνει. Όμως ο «Νόμος της Αγοράς» δεν είναι μια απέλπιδη ταινία, αντίθετα είναι ένα φιλμ μετρημένο και συγκλονιστικό για τη σημασία τού να παραμένεις άνθρωπος σε μια εποχή και σε μια «αγορά» που βλέπει μόνο νούμερα, δείκτες, χρήματα. Με τον Βενσάν Λιντόν να δίνει μια σπουδαία ερμηνεία στον κεντρικό ρόλο, απέναντι σε επί το πλείστον ερασιτέχνες ηθοποιούς που υποδύονται σχεδόν αυτό που είναι, το φιλμ δομείται πάνω σε σκηνές που μοιάζουν καθημερινές. Μια συνέντευξη μέσω skype με έναν εν δυνάμει εργοδότη, ένα παζάρι με δύο υποψήφιους αγοραστές του λυόμενου εξοχικού του που ο Τιερί αναγκάζεται να πουλήσει, ένα γεύμα στο τραπέζι του σπιτιού του και φυσικά οι ώρες του στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ, στα μόνιτορ του συστήματος ασφαλείας, στο πίσω δωμάτιο όπου οδηγούνται όσοι κλέβουν κάτι. Μέσα από αυτές τις μικρές φαινομενικά σκηνές, ο Μπριζέ ανατέμνει με απόλυτη ακρίβεια τις απάνθρωπες πρακτικές ενός παράλογου οικονομικού συστήματος και εγείρει ερωτήματα που μοιάζουν επώδυνα υπαρξιακά. Κι όλα αυτά δίχως να καταφεύγει σε απλοϊκές καταγγελίες, μα παραμένοντας σπαρακτικά ανθρώπινος και τελικά λυτρωτικός, κρατώντας πάντα στο κέντρο του όχι τους δείκτες και τους νόμους της αγοράς, μα το μέτρο και την ουσία ενός ανθρώπου. Κάνοντας έτσι μια ταινία που μοιάζει από τη μία με απόλυτο προϊόν της εποχής της, μα την ίδια στιγμή μια «ταινία οδηγό» για κάθε εποχή, για κάθε έναν από εμάς.


Νιότη (Youth) ****

Σκηνοθεσία: Πάολο Σορεντίνο

Παίζουν: Μάικλ Κέιν, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Τζέιν Φόντα

Ένας συνθέτης κλασικής μουσικής κι ένας σκηνοθέτης, και οι δύο περασμένης ηλικίας, μα με διαφορετική ματιά στη ζωή, περνούν μερικές μέρες απομονωμένοι σε ένα ξενοδοχείο στις ελβετικές Άλπεις.

Δεν χρειάζεται να ξέρεις ότι το αλπικό θέρετρο όπου διαδραματίζεται η ταινία είναι το ίδιο ξενοδοχείο στο οποίο ο Τόμας Μαν έγραψε το «Μαγικό Βουνό» για να νιώσεις την αδιόρατη συνάφεια των δύο έργων. Μα αν ο Μαν χρησιμοποιούσε μια βαθιά υπαρξιακή διαδρομή για να εξερευνήσει τη ζωή, το χρόνο, την έλευση του τέλους, ο Σορεντίνο προτιμά την ελαφρότητα και την παιχνιδιάρικη διάθεση. Παραδόξως αυτό κάθε άλλο παρά τον εμποδίζει να κάνει ένα εξίσου διαπεραστικό έργο τέχνης, που έχει την τόλμη να σου κλείνει το μάτι ενώ μιλά για τον τρόμο του ανθρώπου απέναντι στην επικείμενη στιγμή όταν θα κλείσει τα μάτια. Όμως δεν είναι μόνο μια ταινία για τα γηρατειά, την υστεροφημία, την αναζήτηση της ευτυχίας, αλλά και μια ταινία για το τι είναι τελικά αυτό που μας κάνει ό,τι είμαστε, για τα μικρά ψήγματα χαράς που κουβαλάμε και θυμόμαστε σαν τη μυρωδιά και τη γεύση μιας μαντλέν. Κάτι που ίσως μας υποψιάζει ότι τελικά ο Σορεντίνο διάβαζε Προυστ κι όχι Μαν γράφοντας αυτή την υπέροχη ταινία.


Ανίερη συμμαχία (Black Mass) ***

Σκηνοθεσία: Σκοτ Κούπερ

Παίζουν: Τζόνι Ντεπ, Τζόελ Έτζερτον, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Σιένα Μίλερ

Η αληθινή ιστορία ενός μυθικού Ιρλανδού γκάνγκστερ που στη δεκαετία του ’70 έγινε πληροφοριοδότης του FBI εναντίον της μαφίας, συνεχίζοντας ανενόχλητος την εγκληματική δράση του.

Η «μεταμόρφωση» του Τζόνι Ντεπ που κρατά τον κεντρικό ρόλο του κατά στιγμές αληθινά ανατριχιαστικού Γουάιτι Μπάλτζερ, είναι αναμφίβολα το αγκίστρι για να σε τραβήξει στην ταινία του Σκοτ Κούπερ. Ευτυχώς, πέρα από τη μεταμόρφωση, υπάρχει και μια ανάλογα δυνατή ερμηνεία κι όχι μόνο ένα gimmick, αφού ο Τζόνι Ντεπ αποφάσισε να μας θυμίσει ότι κάποτε ήταν και μπορεί να γίνει ξανά καλός ηθοποιός. Με ένα εξίσου εντυπωσιακό καστ και μια ιστορία που είναι τόσο χορταστική σε βία, ανατροπές, λάθος αποφάσεις αλλά και λεπτομέρειες ικανές να γεμίσουν τη διάρκεια του φιλμ, το «Ανίερη συμμαχία» είναι μια ταινία που ανάβει κερί στο βωμό του Σκορσέζε, αλλά κι ένα φιλμ που, ακόμη κι αν δεν φτάνει «Τα καλά παιδιά», νομίζουμε ότι ο Μάρτιν θα έβλεπε με ευχαρίστηση. Στιβαρό, βίαιο, χορταστικό, μπορεί να μην είναι κάτι που δεν έχεις ξαναδεί, άλλα είναι σίγουρα σινεμά που απολαμβάνεις.


Αρκαδία χαίρε ***

Σκηνοθεσία: Φίλιππος Κουτσαφτής

Μετά την Ελευσίνα στην «Αγέλαστο πέτρα», o Φίλιππος Κουτσαφτής επισκέπτεται έναν ακόμη τόπο που στέκεται με το ένα πόδι στο παρόν και το άλλο στην αχλή του μύθου.

Η «Αγέλαστος πέτρα» δεν ήταν απλά μια ταινία που έβαλε το ελληνικό ντοκιμαντέρ στο χάρτη ενός σινεμά που αφορά και το κοινό, μα έκανε κάτι ακόμη πιο σπάνιο. Πέρα από το να συλλάβει σε φιλμ την ψυχή ενός τόπου, συντόνισε στους παλμούς της τις καρδιές και το μυαλό των θεατών του. Ταξιδεύοντας με την κάμερά του στην Αρκαδία, ο Φίλιππος Κουτσαφτής κάνει κάτι ανάλογο και σε αυτό τον τόπο, εξίσου φορτισμένο από την ελληνική αρχαιότητα, τα ιδανικά του ρομαντισμού, την τοπογραφία και την ιστορία του. Και για μία ακόμη φορά κατορθώνει να κάνει κάτι παραπάνω από μια περιηγητική ή και περιγραφική ταινία, μια τρυφερή μα και διαπεραστική ψηλάφηση ενός τόπου, των ανθρώπων του, της κοινής τους διαδρομής στο χώρο και το χρόνο. Γοητευτικό και λεπτοδουλεμένο, φτιαγμένο με γνώση κι έμπνευση, το «Αρκαδία χαίρε» σε «ξεναγεί» στην ουσία ενός τόπου που δεν έχει πια τη μαγεία της «γης της επαγγελίας», μα κρατά κάτι από την ηχώ ενός τόπου ξεχωριστού.


Ακόμη

>>> Ο Αλεχάντρο Αμεναμπάρ σκηνοθετεί τον Ίθαν Χοκ στο ρόλο ενός αστυνομικού ο οποίος στα τέλη της δεκαετίας του ’80 αναλαμβάνει να λύσει μια μυστηριώδη υπόθεση στην επαρχιακή Αμερική, στη «Σκοτεινή ανάμνηση» (Regression). Ένα νεαρό κορίτσι κατηγορεί τον πατέρα της για κακοποίηση, μόνο που εκείνος δεν θυμάται τίποτα από τις πράξεις του.

>>> Η Χιλιανή Αλίσια Σερσόν σκηνοθετεί στην Ιταλία τη μεταφορά ενός βιβλίου του Ρομπέρτο Μπολιάνο στο «Μέλλον» (The Future) την ιστορία δύο αδελφών που αποφασίζουν να ληστέψουν έναν τυφλό πρώην ηθοποιό και Μίστερ Υφήλιο. Ο Ρούντγκερ Χάουερ πρωταγωνιστεί στο φιλμ που έκανε πριν δυο χρόνια το γύρο των φεστιβάλ.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ