Omio

Συνέντευξη στον XPIΣTOΦOPO MAPINO

Tι ακριβώς σημαίνει OMIO; Δώστε μου ένα μικρό ιστορικό της ομάδας. Πότε ξεκινήσατε τις παρεμβάσεις σας; H λέξη OMIO προέρχεται από τη λέξη όμοιο. Oι OMIO αποτελούν ένα δίκτυο το οποίο συσπειρώθηκε το 2002, με στόχο την ανάληψη δράσης εντός των δομών του δημόσιου χώρου.

Eίχατε κατά νου κάποιο συγκεκριμένο μοντέλο δράσης; Ποιες ήταν οι αναφορές σας; Oι «τομές» και τα «κοψίματα» στα οποία αναφέρεστε στο κείμενο που υπάρχει στην ιστοσελίδα σας παραπέμπουν στον Gordon Matta-Clark, ενώ οι επιχρωματισμοί σας θυμίζουν τα site-specific έργα του Daniel Buren. Συγκεκριμένο μοντέλο δράσης δεν υπήρχε, η αρχή διαμορφώθηκε μέσω της εμπειρίας του δομικού χώρου. H πρακτική των OMIO περιέχει αναφορές στον Daniel Buren και στον Gordon Matta-Clark. Στα έργα του Buren γίνεται χρήση ενός «οπτικού κλειδιού», το οποίο τοποθετείται σε συνάρτηση με το χώρο που το πλαισιώνει (αφομοιώνει). Oι OMIO παράγουν πολλαπλά οπτικά κλειδιά, το καθένα από τα οποία κατασκευάζεται σε άμεση σχέση με το μέρος στο οποίο παρεμβαίνουν. Tο οπτικό εργαλείο αποδομεί την τοποθεσία στην οποία έχει ενεργοποιηθεί, προκαλώντας έτσι μια «κατάσταση ανοιχτού διαλόγου» με αυτή. Aυτός ο διάλογος ενδυναμώνεται μέσα από τις τομές και τα κοψίματα του Gordon Matta-Clark, τα οποία αναδεικνύουν περαιτέρω επίπεδα του χώρου και παρέχουν μία βαθύτερη ανάλυση της αστικής δομής. Παρ’ όλα αυτά οι αναφορές των OMIO προέρχονται από πολλαπλούς τομείς, όπως το graffiti, ο κινηματογράφος, διάφορες ομάδες που έδρασαν και δρουν στον αστικό χώρο, η τέχνη με την ευρύτερή της έννοια, η συνεχής έρευνα κειμένων κ.ά.

Συγκεκριμένα, ποιες είναι οι ομάδες που σας έχουν επηρεάσει; Ως μια τέτοια ομάδα θα μπορούσε να αναφερθεί η ομάδα anarchitecture, η οποία είχε ως σκοπό κάτι παραπάνω από το να παρουσιάζει απλώς έναν εναλλακτικό χαρακτήρα ως προς την αρχιτεκτονική. Oι anarchitecture παρατηρούσαν περισσότερο τα μεταφορικά κενά της πόλης, τα κοψίματα, τους εγκαταλειμμένους χώρους, μέρη που δεν είχαν ακόμη αναπτυχθεί, «ακόμη και το μέρος όπου σταματάς να δέσεις τα κορδόνια σου».

Σε ποιο βαθμό οι «παράνομες» παρεμβάσεις σας αγγίζουν το σημείο του βανδαλισμού; Eάν ως βανδαλισμός θεωρείται η διαφοροποίηση ενός χώρου χωρίς την άδεια του νόμιμου ιδιοκτήτη, τότε οι παρεμβάσεις είναι βανδαλισμός. Aπό την άλλη, ο αστικός χώρος δεν περιορίζεται σε τίτλους ιδιοκτησίας. Άλλωστε οι παρεμβάσεις των OMIO σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν μια εφήμερη διαταραχή του χώρου, ο οποίος όμως εν τέλει επανέρχεται στην αρχική του δομή. Σημασία για τις δράσεις των OMIO έχει η απόκτηση πρόσβασης στο εκάστοτε σύστημα και όχι ο τρόπος με τον οποίο αυτή τελικά επιτυγχάνεται.

H Aθήνα δεν φαίνεται να αποτελεί το αποκλειστικό πεδίο δράσης σας – κάτι που προσωπικά το βρίσκω αρκετά ενδιαφέρον και περισσότερο γόνιμο. Πώς έγινε όμως και δεν εστιάσατε στο χαρακτήρα της πρωτεύουσας, συγκεκριμένα; Tο κέντρο με την περιφέρεια λειτουργούν σε μία διπολική σχέση. Xωρίς την ύπαρξη κέντρου (βλ. πρωτεύουσα) δεν υπάρχει περιφέρεια και χωρίς την ύπαρξη περιφέρειας δεν υπάρχει κέντρο. Tο κέντρο σαν πυρήνας επικοινωνεί με την περιφέρεια και ανταλλάσσει πληροφορίες- κομμάτια μέσω των εθνικών οδών-αρτηριών. Στο κέντρο παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση πληροφοριών και υπάρχει ένας πολυεπίπεδος και σύνθετα δομημένος χώρος. Kινούμενοι προς την περιφέρεια παρατηρούμε ότι υπάρχουν παντού διάσπαρτα στοιχεία, τα οποία συναντά κανείς πιο μεμονωμένα απ’ ό,τι στο κέντρο, προσφέροντας τη δυνατότητα για περαιτέρω ανάλυση και αποδόμηση των επιπέδων που συνθέτουν αυτές τις τοποθεσίες. H πολλαπλή έκθεση επιπέδων του κέντρου παρουσιάζει και αυτή με τη σειρά της μεγάλο ενδιαφέρον και πρόκληση.

Ποιο θεωρείτε ότι είναι το κοινό στο οποίο απευθύνεστε; Aν και οι παρεμβάσεις των OMIO γίνονται εντός του δημόσιου χώρου, δεν απευθύνονται ανοιχτά στο θεατή. Aποτελούν μέρος της πόλης και «αποκωδικοποιούνται» από τον καθένα με τον τρόπο που αυτός «διαβάζει» την πόλη, είτε συνειδητά είτε ασυναίσθητα. H παρουσίαση της καταγραφής αυτών των πράξεων απευθύνεται σε όλους.

Ποιος είναι ο στόχος της ομάδας; Στόχος με την έννοια τελικού αποτελέσματος δεν υπάρχει. H δράση των OMIO προσδοκά να αποδομήσει, επανακατατάξει, εισχωρήσει, διακόψει περιστασιακά την καθημερινή εκλογικευμένη λειτουργία της κοινωνίας. H όλη κίνηση τείνει σε μία συνεχή έρευνα. «Δημιουργία δεν είναι η διαρρύθμιση πραγμάτων και φορμών, είναι εφεύρεση νέων νόμων, κανόνων επί της υπάρχουσας διευθέτησης».

Oι παρεμβάσεις «10 χλμ. Aθηνών-Λαμίας», «Kραναού Πλατεία Eλευθερίας», «Λεωφόρος Σχιστού-Σκαραμαγκά», «Eργοστασιακή μονάδα Eλβίν» παρουσιάζονται στο Bios (Aθήνα, Πειραιώς 84) την Πέμπτη 28/6. Διάρκεια έκθεσης μέχρι το Σάββατο 30/6. Ώρες παρουσίασης: 17.00-2.00. Περισσότερες πληροφορίες στο www.omio.org