Θα ελεγε κανείς ότι οι σχεδιαστές κόλλησαν το σύνδρομο της Πολυάννας και τα βλέπουν όλα ροζ. Γελαστά. Χαρωπά. Και προσπαθούν να ενσωματώσουν την έννοια του παιχνιδιού και της διασκέδασης στη φιλοσοφία τους για το design. Στα πεντηκοστά γενέθλια της Barbie, η Kartell της αφιέρωσε δύο καρέκλες – η διάσημη “Ghost” του Philippe Starck και η «κόρη» της, “Loulou”, σε ροζ απόχρωση και οι δύο, απόκτησαν από μία γραφική αναπαράσταση της αναγνωρίσιμης αλογοουράς της ξανθιάς κούκλας. Αργότερα, στο Fuori Salone του Μιλάνου, ένα κατάστημα της εταιρείας μεταμορφώθηκε σε «σπίτι των ονείρων» της Barbie.
Όμως, δεν είναι μόνο η Kartell που παίζει με κούκλες. Ο Ross Lovegrove σχεδιάζει βάζα σε σχήμα αστροναύτη, ρομπότ και εξωγήινου. Η B Lux φτιάχνει ένα φωτιστικό-σύννεφο που μοιάζει βγαλμένο από παιδική παράσταση. Το φωτιστικό “Ufo” της Carteco θυμίζει λαχανί, φουσκωτό σωσίβιο - ιπτάμενο δίσκο. Και η σεζ λονγκ “I’m dreaming” έχει σχήμα ανθρώπου που κοιμάται και μεγάλες εσοχές για να παίζουν τα παιδιά κρυφτό από κάτω τους.
«Είμαστε ανήσυχες ψυχές με κίνητρό μας τη φιλοδοξία να περνάμε καλά» γράφουν στη σελίδα τους οι σχεδιαστές της σουηδικής Happy Industry. Ενώ η ιταλική Max Design λανσάρει καρέκλες που ονομάζονται “Tototo”, “Sugarfree” και “Carambola”. Design που δίνει χαρά. Όπως η καρέκλα “So Happy”, με το πλατύ χαμόγελο στην πλάτη της. «Τα αντικείμενα έχουν χαρακτήρα» λέει ο Marco Maran, που τη σχεδίασε. «Κάποια είναι πιο σκεπτικά και ήρεμα. Και κάποια άλλα πιο εξωστρεφή και πρόσχαρα». Στα τελευταία ανήκει το τραπέζι “Twine”, σαν τεράστιο ραμμένο κουμπί, το πουφ “Lemon” της Roche Bobois, που έχει ακόμη και κουκούτσια, και η πολυθρόνα “Pumpkin” του Pierre Paulin, που μοιάζει με μεγάλη κολοκύθα.
Design που επιχειρεί να μας κάνει ευτυχισμένους. Καρέκλες από πολύχρωμες μπάλες του μπιλιάρδου, παραβάν με κρεμασμένα ρούχα, πορτμαντό σε σχήμα δέντρου και καλόγερος σε σχήμα κάκτου – αντικείμενα που πατούν στις σύγχρονες αισθητικές αξίες του design και απαντούν στο ερώτημα: «Τι θα μπορούσε να μας κάνει να νιώθουμε ομορφότερα στην καθημερινότητά μας;». Μήπως ένα γραφείο “Baobab” του Philippe Starck, σαν το κουκούτσι του τεράστιου δέντρου όπου συχνάζουν οι μαϊμούδες;
Η κομψότητα ανέκαθεν είχε έναν αέρα σοφιστικέ σοβαρότητας. Η ευτυχία, από την άλλη, είναι εξ ορισμού πηγαία και ανεπιτήδευτη. Οι λέξεις happy και chic φαντάζουν τόσο διαμετρικά αντίθετες που μοιάζουν να μη χωράνε στην ίδια πρόταση. Υπάρχει όμως κάποιος που πιστεύει ότι μπορούν και πρέπει να χρησιμοποιούνται μαζί. Ο Αμερικανός κεραμίστας και σχεδιαστής εσωτερικών χώρων Jonathan Adler έχει επινοήσει στην ουσία τον -όρο happy chic και τον έχει αναγάγει σε αντι-μινιμαλιστικό μανιφέστο του και σε υπογραφή του. «Προσπαθώ να βάλω ενέσιμα μια δόση ευτυχίας στο ποιοτικό design» λέει. «Ένα chic look μπορεί να είναι σνομπ και απωθητικό. Το καλό γούστο είναι τελείως άσκοπο, όταν δεν συνοδεύεται από αίσθηση χαράς».Ο ταλαντούχος σχεδιαστής έχει πλέον εννέα καταστήματα με το όνομά του – μια αυτοκρατορία που περιλαμβάνει τα πάντα, από μαξιλάρια και κεραμικά μέχρι φωτιστικά, κουζινικά, χαλιά και είδη για κατοικίδια. Το πρώτο του βιβλίο λέγεται “My Prescription for Anti-Depressive Living”. Και το σήμα κατατεθέν του είναι ένα εκκεντρικό χαρμάνι αυθόρμητης παιδικότητας και επιτηδευμένης πολυτέλειας. Τα χειροποίητα προϊόντα του έχουν ζωντανά χρώματα, οργανικά σχήματα, γεωμετρικά μοτίβα και αποπνέουν μια fashion αισθητική που συνδυάζει το jet-set glamour της Jackie-O με το φρέσκο celebrity look της Jessica Simpson και της JLo.
Ένα στιλ παιχνιδιάρικο, επιλεκτικό και πολύ συχνά εμπνευσμένο από τα Knoll έπιπλα και τις Marimekko κουρτίνες της παιδικής ηλικίας του σχεδιαστή. Κληρονομημένα μοντερνιστικά έπιπλα του εικοστού αιώνα, βασικά χρώματα και τολμηρά μοτίβα, ένας φθαρμένος Chesterfield καναπές με φόντο μια ταπετσαρία με παιδικές καρδούλες και επάνω στη διάφανη Kartell βιβλιοθήκη ένας πίνακας του παππού που ήταν μποέμ και καλλιτέχνης – το happy chic σπίτι χωράει τα πάντα. Και το ρουστίκ μοντερνισμό, και το στιλ Palm Beach, και τα κινέζικα σερβίτσια. Και το καλό design, και τα προσωπικά αντικείμενα που σου θυμίζουν ποιος είσαι, και, απαραίτητα, την αίσθηση του χιούμορ – το αντίδοτο του να παίρνεις τη διακόσμηση υπερβολικά στα σοβαρά.
«Κρέμασε έναν πολυέλαιο στην ντουλάπα, βάλε βασιλοπρεπή έπιπλα στο μπάνιο και ένα ρόπτρο με κεφαλή λιονταριού στην εξώπορτα του σύγχρονου διαμερίσματός σου» λέει ο Adler. «Είναι αυτά τα μικρά σημεία στίξης που σε κάνουν να αναφωνείς μπαίνοντας σε ένα δωμάτιο, αντί να χασμουριέσαι. Οι προσωπικές πινελιές είναι η ψυχή του μαξιμαλιστικού σπιτιού – εκείνες οι απρόβλεπτες, αξιομνημόνευτες εκφάνσεις του design, που είναι σε ίσες δόσεις κομψές και παιχνιδιάρικες. Η καρέκλα “Hara” της Kundalini από εκτυφλωτική πορτοκαλί λάκα, για παράδειγμα, ή ένα τεράστιο, πορσελάνινο βάζο “Lover” του Jaimes Hayon γεμάτο με φτερά παγωνιού – είναι τα εξτρέμ πράγματα, τελικά, αυτά που καταλήγουν να σημαίνουν κάτι και να μένουν μαζί μας».
Γράφει στην ιστοσελίδα της η interior designer Jane Antonacci για το Wynn Hotel στο Λας Βέγκας. «Όλα ενσωματώνονταν εκλεπτυσμένα και συνδυάζονταν υπέροχα. Και τα χρώματα ήταν ζωντανά και γεμάτα ενέργεια, χωρίς να είναι ενοχλητικά χτυπητά. Αστεία έπιπλα, όμορφα μάρμαρα και έθνικ χειροτεχνήματα. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ασυνήθιστο στιλ, το οποίο θα ονομάσω happy chic».Τα ξενοδοχεία, με στόχο την καλοπέραση των φιλοξενούμενών τους, ήταν από τους πρώτους που υιοθέτησαν το στιλ happy chic – ακόμη κι αν αρχικά δεν ήξεραν πώς ακριβώς να το αποκαλέσουν. Για τη διακόσμηση του Parker Palm Springs, λόγου χάρη, ο Adler μάζεψε μια ιδιότυπη συλλογή επίπλων.
Μαξιλάρια φτιαγμένα από γαμήλια μαροκινά μαντίλια στην είσοδο, κάτω από ένα γυάλινο πολυέλαιο Vistosi, θυμίζουν την εποχή που έκανε πάρτι ο Έλβις. Δύο καναπέδες Εδουάρδου, πιο κάτω, καλυμμένοι με κεντητά υφάσματα suzani από το Ουζμπεκιστάν, δίνουν στο λόμπι έναν αέρα “rich hippie”. Ενώ ψάθινες καρέκλες που κρέμονται από το ταβάνι και κουρτίνες από γυαλιστερές χάντρες βάζουν στα δωμάτια το look “latin modern”. Κοινός παρονομαστής των παραπάνω ήταν η ιδιότητά τους να συνδυάζουν τον κομψό σχεδιασμό με τα συναισθήματα ευτυχίας.
Σκηνικό ευτυχίας
Στο βιβλίο του «Η αρχιτεκτονική της ευτυχίας»,ο Alain de Botton εξερευνά τους τρόπους με τους οποίους η αρχιτεκτονική και το design επηρεάζουν τη ζωή μας, διαμορφώνουν το συναίσθημα της ευτυχίας και γίνονται φύλακες της ταυτότητάς μας. Άρθρο στο “Scientific American” δίνει πλέον και εμπειρική βάση στη θεωρία του, μια και οι επιστήμονες έχουν βρει πια τον τρόπο να μας κάνουν πιο θετικούς και πιο ικανοποιημένους μέσω του design. Σύμφωνα με τις τελευταίες ανακαλύψεις: Τα ψηλά ταβάνια ευνοούν τις πνευματικές και καλλιτεχνικές διεργασίες. Η θέα ενός λιβαδιού, ακόμη κι ενός κήπου, από το παράθυρο έχει θεραπευτική δράση στο μυαλό, αντίθετα με τα αντικείμενα του σύγχρονου κόσμου που προκαλούν πνευματική κούραση ακόμη και όταν απλώς τα κοιτάμε, καθώς απαιτούν εντονότερη γνωσιακή εργασία.
Ο χαμηλός φωτισμός μάς κάνει να νιώθουμε πιο χαλαρά, να βλέπουμε τους άλλους πιο θετικά και να μιλάμε περισσότερο για τον εαυτό μας – χρήσιμα όλα σε ένα πάρτι ή ένα πριβέ δείπνο. Όσον αφορά τα έπιπλα, κατά βάθος όλοι προτιμάμε τα καμπύλα – εκείνα που έχουν γωνίες παραμένουν συνυφασμένα με τον αρχέγονο φόβο μας για τα μυτερά αντικείμενα. Ενώ όταν τα έπιπλα είναι τοποθετημένα σε κύκλο ή ημικύκλιο οι καλεσμένοι γίνονται πιο ανοιχτόκαρδοι και πιο ομιλητικοί. Τέλος, όταν ένα σπίτι έχει μοκέτα, το επισκεπτόμαστε πιο συχνά και μένουμε σ’ αυτό πιο πολλή ώρα.
Σιγά σιγά αρχίζουμε να κατανοούμε τα σπίτια, το σχεδιασμό τους, τη σπουδαιότητά τους, τις αντιδράσεις μας σ’ αυτά. Και είναι σημαντικό. Η αδυναμία των αρχιτεκτόνων να δημιουργήσουν ευχάριστα σπίτια, λέει ο Botton, δεν μας επιτρέπει να βρούμε ευτυχία ακόμη και σε φαινομενικά άσχετους τομείς της ζωής μας. «Είναι μια ένδειξη, εκφρασμένη μέσω των υλικών, της ίδιας τάσης που σε άλλους τομείς θα μας οδηγήσει να παντρευτούμε τους λάθος ανθρώπους, να διαλέξουμε ακατάλληλες δουλειές και ακατάλληλα πακέτα διακοπών: είναι η τάση να μην κατανοούμε ποιοι είμαστε και τι θα μας ικανοποιήσει».
Όταν αξιολογούμε το πόσο ευτυχισμένοι είμαστε, εκείνο που περισσότερο μετράει είναι το ποσοστό των ευχάριστων συναισθημάτων μας. Στον τελικό απολογισμό, δηλαδή, ευτυχία είναι το αθροιστικό σύνολο των ευχάριστων εμπειριών μας. Οπότε, αν ανακαινίζει κανείς το σπίτι του, νόημα έχει να το σχεδιάσει έτσι ώστε καθημερινά να του προσφέρει στιγμές απόλαυσης. Η design psychology είναι μια νέα προσέγγιση του interior design, η οποία εξασφαλίζει στο σπίτι σημεία που θα συμβάλλουν στην καλή συναισθηματική σου κατάσταση.
Μερικές ενδεικτικές συμβουλές για στιγμές χαράς και απόλαυσης
Ένα coffee table στην κρεβατοκάμαρα είναι ένα φιλόξενο σημείο για τετ α τετ συζητήσεις, αλλά και για ενδοσκόπηση ή διαλογισμό. Μια γωνιά διαμορφωμένη για διάβασμα (μια πολυθρόνα, λόγου χάρη, δίπλα σε ένα φωτιστικό) προσφέρει τη δυνατότητα για προσωπικές αποδράσεις. Ένα τραπέζι για επιτραπέζια μας ωθεί να παίζουμε με την οικογένειά μας. Ένα day bed αλλά και μία αιώρα στη βεράντα είναι το ιδανικό σημείο για έναν απογευματινό υπνάκο. Αν έχεις κήπο, ένα στριφογυριστό μονοπάτι σε κάνει να θέλεις να τον περπατήσεις.
Happy Days: Μια συμβουλή για κάθε μέρα της εβδομάδας, από τον Jonathan Adler
Το σπίτι σου πρέπει να σε κάνει ευτυχισμένο. Δεν υπάρχουν χρώματα που δεν ταιριάζουν. Στη διακόσμηση η σύζυγος έχει πάντα δίκιο. Εκτός αν ο σύζυγος είναι γκέι. Οι φούντες στις κουρτίνες είναι τα σκουλαρίκια του σπιτιού. Η πολυτέλεια είναι απαραίτητη, ακόμη κι αν αγγίζει τα όρια της ασέβειας. Ένα χειροποίητο, κεντητό μαξιλαράκι μπορεί να διευρύνει τους ορίζοντές μας και να κάνει τη ζωή μας πιο γεμάτη. Αν δεν είσαι βέβαιος ότι οι κληρονόμοι σου θα μαλώσουν για κάτι, μην μπεις καν στον κόπο να το αποκτήσεις.
Make me happy: Οι 10 Εντολές του happy chic σπιτιού
Θα αγκαλιάσεις το μαξιμαλισμό. Θα κουραστείς από τη μινιμαλιστική, ατελείωτη θάλασσα του μπεζ και θα βάλεις γύρω σου σχέδια, μοτίβα, χρώματα. Δεν θα αρνηθείς στον εαυτό σου να απολαμβάνει στο σπίτι την πολυτέλεια ενός ξενοδοχείου. Μέσα στον αυθορμητισμό τους, τα δωμάτιά σου θα είναι αισθησιακά όσο το πιο VIP ξενοδοχείο που έμεινες ποτέ. Θα πάρεις ένα σκαμπό από τα σπαστά. Μετά θα πάρεις ένα ακόμη. Θα τα έχεις σε ζευγάρι κάτω από την κονσόλα ή δίπλα στον καναπέ σου. Θα ξεκουράζεις επάνω τους τα πόδια σου και το ίδιο θα κάνουν και οι επισκέπτες.
Θα αναμειγνύεις το πολυτελές και το επίσημο με το ζωηρό και το παιχνιδιάρικο. Το σπίτι σου δεν θα είναι υπερβολικά τυπικό, γιατί τότε θα φαντάζει λυπημένο. Αντίστοιχα, δεν θα είναι ούτε υπερβολικά ιδιόρρυθμο, γιατί τότε δεν θα είναι σικ. Δεν θα φοβάσαι το πορτοκαλί. Θα το χρησιμοποιείς απλόχερα είτε πρόκειται για μια πορτοκαλί τραπεζαρία είτε για ένα πορτοκαλί, γυαλιστερό κουτί. Αν θέλεις έναν αέρα επισημότητας, βάλε στο σπίτι το οικόσημό σου. Επειδή μάλλον δεν θα έχεις οικόσημο, βάλε παντού τα αρχικά σου.
Για εγγυημένο αποτέλεσμα, θα συνδυάσεις μια σοβαρή υποδομή (σωστές αναλογίες και κλασικά έπιπλα) με ένα επίπεδο εσκεμμένης παιδικότητας. Θα τιμάς τους παλιούς δασκάλους: David Hicks, Alexander Girard, Piero Fornaseti, Bonnie Cashin. Αν δεν τους ξέρεις, μάθε τους. Και αφού τους μάθεις, διοχέτευσε το ιδιαίτερο, παιχνιδιάρικο πνεύμα τους στο χώρο σου. Θα βάψεις άσπρα τα πατώματα και θα νιώσεις αμέσως ξέγνοιαστος. Θα βάζεις την υπογραφή σου στο σπίτι σου, με αντικείμενα που σημαίνουν κάτι για σένα. Happy chic είναι το σπίτι που εκφράζει το ποιος είσαι, ενώ συγχρόνως σου προξενεί ευφορία κάθε φορά που διαβαίνεις την πόρτα του.
11°
