Η ταινία «Bohemian Rhapsody» είχε σπάσει τα ταμεία διεθνώς και οι Queen γνώρισαν μία δεύτερη (ίσως και τρίτη) bigger than life καριέρα. Τα κομμάτια τους μοιάζουν να δημιουργήθηκαν μόλις χτες (οκ, προχθές) και μάλιστα να απευθύνονται κατευθείαν στα πλήθη τεράστιων σταδίων. Και βέβαια, στην κορυφή αυτής της θεαματικής πορείας, από τα ‘70ς μέχρι σήμερα, βρίσκεται η θεότητα, ο Βασιλιάς της Βασίλισσας, ο Freddie Mercury που έχασε τη μάχη με το AIDS στις 24 Νοεμβρίου 1991, αφήνοντας πια ελεύθερο τον μύθο του να απογειωθεί στο διηνεκές.
Την εποχή που εμφανίστηκαν οι Queen, το έξαλλο, παραδείσιο, αστραφτερό, εξωγήινο στιλ λανσαριζόταν ιδανικά από τους ήρωες του glam rock (Slade, Elton John, Marc Bolan, David Bowie) που δημιουργούσαν μία εντυπωσιακή αλλά «τόσο βρετανική» σκηνή. Θορυβώδη, σέξι, ανδρόγυνη αλλά περισσότερο από το κανονικό «παράξενη» για να γίνει mainstream.
Η εξέλιξη των Queen τόσο ηχητικά όσο και σαν image του Freddie, πέρασε πολλά στάδια (όλα επιτυχημένα και πάντα με μεγαλύτερο κοινό να τους ακολουθεί). Το glam έγινε μόδα, τα διαφορετικά look του Mercury πέρασαν από το κολλάν κλασικού μπαλέτου μέχρι το αθλητικό, το μιλιτέρ, το αυτοκρατορικό, το θεατρικό κοστούμι, το σούπερ μάτσο, το γυαλιστερό καμπαρέ μέχρι το αυτοσαρκαστικό drag και το κοινό, εξοικειωμένο πιά με τα παιχνίδια εικόνας των σταρ των media ξαναχαρίζει στους Queen ένα δεύτερο κύμα αγάπης και κάνει τον Freddie έναν κανονικό σταρ της εποχής του 21ου αιώνα, από αυτούς που έδωσαν στην κάθε Lady Gaga μία Βίβλο αναφορών για να εμπνέεται τις σκηνικές της εναλλαγές καλλιτεχνικής προσωπικότητας. Πόσο δίκιο είχε ο Mercury όταν, στα πρώτα βήματα των Queen είχε δηλώσει «Δεν πρόκειται να γίνω σταρ, πρόκειται να γίνω θρύλος».
Το μεγάλο ατού στο παιχνίδι των αλλεπάλληλων, διαφορετικών προσωπικοτήτων στο στιλ του ήταν η ακαριαία, θετική αντίδραση του κοινού. Από τους οπαδούς του hard rock και του glam rock στο pop κοινό του MTV και στα τεράστια στάδια του arena rock και των φιλανθρωπικών mega-συναυλιών, όλοι αποθέωναν τα look που λανσάριζε ο τραγουδιστής με την τεράστια φωνή και το ασίγαστο θεατρικό ταμπεραμέντο.
Εν αρχή ήν το logo
Μετανάστης από τη Ζανζιβάρη στο Λονδίνο του 1963, στα τελευταία χρόνια της εφηβείας του. Σπουδαστής σε στο Κολέγιο Καλών Τεχνών του Ealing (τότε ήταν «το πράγμα που έπρεπε να σπουδάσεις»: γραφικές τέχνες). Συμφοιτητές του ο Pete Townshend των The Who, ο κιθαρίστας των Rolling Stones, ο Ronnie Wood και πόσοι άλλοι θιασώτες εκείνης της «βελούδινης» εποχής που το Λονδίνο ζούσε. Ο Freddie δίνει την οριακή του παράσταση ως γραφίστας και σχεδιάζει το λογότυπο-θυρεό των Queen, βασισμένο στα ζώδια των μελών του συγκροτήματος.
Η εκδοχή του για το glam, όπως φαίνεται στην «λευκή» περίοδο των Queen, με το «A Night at the Opera» και το μεγαθήριο του «Bohemian Rhapsody» είναι τα μονόχρωμα σατέν και το κλασικό μακρύ μαλλί των glamers, με χαίτη και ευθυγραμμισμένα bangs στο μέτωπο. Εκείνο το αξέχαστο κοστούμι του το είχε ράψει η μυθική Zandra Rhodes, μία από τις πρωτο-πανκ βρετανίδες σχεδιάστριες των 70s που είχε την επιμέλεια του look των Queen εκείνη την περίοδο. Ο Mercury της είχε ζητήσει κάτι με το οποίο θα μπορούσε να κινείται εύκολα – κι εκείνη τον γέμισε με μανίκια-νυχτερίδα και σατέν φραμπαλάδες (δεν τον χάλασε). Ήταν η πρώτη φορά που η Rhodes σχεδίαζε αντρικό ρούχο, εκτός από μία φορά που ετοίμασε ένα σούπερ εφαρμοστό outfit για τον άλλο μακαρίτη ήρωα του glam, τον Marc Bolan (αλλά ούτε κι εκείνο μπορούσες να το πεις ακριβώς «αντρικό»). Η Rhodes είχε πει σε μία συνέντευξή της ότι ο Mercury δούλευε παλιά σε ένα κατάστημα ρούχων στην αγορά του Kensington μαζί με το κορίτσι του, την Mary Austin, και είχε μία πολύ ξεκάθαρη ιδέα για τη μόδα, τα υλικά, τα νέα ρεύματα και το συνολικό design μίας εμφάνισης. Το σχόλιό του για εκείνη το σόου ήταν: «Δεν είναι μία συναυλία αυτό που βλέπετε, είναι ένα fashion show».
Η ζωή είναι θέατρο
Ο Freddie λάτρευε το θέατρο, όλα ήταν μία σκηνή για αυτόν. Από τις θεατρικές κινήσεις μπαλέτου που έκανε ερμηνεύοντας (άλλωστε πρωταγωνιστούσε, το 1979, σε μία παράσταση συνεργασίας του με το Βασιλικό Μπαλέτο της Αγγλίας), μέχρι το ασημένιο κοστούμι με τη μάσκα που φορούσε στις συναυλίες –με αυτό τον έκανε και εξώφυλλο το περιοδικό Classic Rock, το 1977. Ένα άλλο διάσημο κοστούμι ήταν εκείνο του αρλεκίνου που είχε φορέσει σε περιοδεία τους (και πουλήθηκε πρόσφατα σε δημοπρασία του Bonhams Entertainment Memorabilia για 22.000 λίρες Αγγλίας). Αυτό που ήθελε με τους Queen, έλεγε, ήταν να μπερδέψει απολύτως το κοινό, να τους κάνει να μείνουν άφωνοι από έκπληξη. «Δεν θέλουμε να είμαστε σαν όλους τους άλλους. Έχουμε περισσότερα κοινά με την Liza Minnelli παρά με τους Led Zeppelin. Είμαστε περισσότερο παιδιά της σόουμπιζ, παρά του ροκ εν ρολ». Υποψιάζομαι ότι αυτές οι δηλώσεις θα έκαναν τον Brian May να ανατριχιάζει ακούγοντάς τις, μια και ήταν (και παραμένει) ο μουσικός εγκέφαλος του γκρουπ, εκείνος που έδινε τα τεράστια κιθαριστικά ριφς και διατηρούσε την ροκ εικόνα των Queen. Ο Freddie ήταν το πιάνο και η φωνή, η εμφάνιση, το bigger than life ίνδαλμα. Είναι απορίας άξιο, πώς αυτές οι δύο κυρίαρχες τάσεις μέσα στο συγκρότημα δεν αλληλοεξοντώθηκαν αλλά, αντίθετα, συνδυάστηκαν αρμονικά και έδωσαν αυτό το θεαματικό κεφάλαιο στην ιστορία της μουσικής.
Το «I Want to Break Free» ήταν το βίντεο που έμεινε στα κλασικά του MTV και έδειξε το χιούμορ, τον αυτοσαρκασμό του Mercury, στοιχείο απαραίτητο για την τέχνη του drag που μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζει να αναγνωρίζεται σαν κατηγορία της σόουμπίζ. Στο βίντεο, ο Mercury ντυμένος σαν go-go girl της δεκαετίας του 60, με μαύρη δερμάτινη φούστα μίνι και ροζ σκουλαρίκια, λες και μόλις έχει έρθει από σόου της Mary Quant, κυκλοφορεί με μία χούβερ σκουπίζοντας μέσα στο σπίτι, ως μία καταπιεσμένη νοικοκυρά που μέσα της κρύβει ένα κορίτσι-για-πάρτι. Μικρή λεπτομέρεια: η νοικοκυρά έχει ένα τεράστιο, κατάμαυρο, φυσικό μουστάκι.
Ήταν η εποχή που ο Freddie, χαλαρός και α-κομπλεξάριστος με τα στιλ και την εικόνα του, άφησε τα σατέν, φόρεσε εφαρμοστές ελαστικές φόρμες κολάν, κουρεύτηκε και έγινε ένα macho αγόρι με περιβραχιόνιο με καρφιά, δερμάτινα και λευκό φανελάκι tank-top (αυτά που φορούσε στην περιβόητη εμφάνιση των Queen στο Live Aid το 1985), λες και είχε μόλις βγει από gay club. Τα gay στερεότυπα τότε, αφήνοντας πίσω τους εικόνες περικοκλάδας που παρουσίαζαν τα media για τους gays, πρότειναν ένα άλλο στιλ, το απόλυτα αρρενωπό αν και «κουνελάκι των γυμναστηρίων» (αργότερα έγινε και αυτό στερεότυπο, αλλά τουλάχιστον έβαλε λίγη περισσότερη φαντασία στο μυαλό των ομοφοβικών).
O Freddie έπαιξε στη σκηνή αλλά και στην προσωπική του ζωή με τα φύλα και το σεξ, αλλάζοντας από κορίτσια σε αγόρια και ξανά σε αγόρια, από την ηλικία των 14 ετών όπως είχε πει. Του άρεσε να πειραματίζεται ακόμα και με το παιχνίδι των ρόλων με τους φίλους του, ένα S/M πάρτυ που φάνηκε να το απολαμβάνει πολύ. «Αυτοί είναι οι σκλάβοι μου, dear» έλεγε.
Το «I Want to Break Free» έγινε ένας από τους ύμνους της LGBTQ κοινότητας δίνοντας μερικά μαθήματα για το πώς να περπατάς επάνω σε τακούνια και να είσαι μάτσο. Αλλά και για το πώς μπορείς να μην παίρνεις τον εαυτό σου σοβαρά, όπως ο εικονικός γάμος που έκανε σε μία πασαρέλα, στο Fashion Aid του 1985, με την Jane Seymour, φορώντας εκείνη το λευκό νυφικό της σούπερ-αγνότητας και εκείνος τη γνωστή μιλιτέρ ρεντιγκότα του με όλα τα κορδόνια και τα σιρίτια (και από μέσα τίποτα), σχέδιο του Emaneul, ο οποίος είχε σχεδιάσει και το νυφικό της επίσης μακαρίτισας, πριγκίπισσας Νταϊάνα.
Όλα μπερδεύονται γλυκά
«Θέλω να κάνω ντύσιμο που σκοτώνει», έλεγε, «αλλά καλόγουστα».
Ακόμα κι αν το καλό γούστο είναι κάτι πολύ σχετικό στα μεγέθη και στο βεστιάριο μίας υπέρλαμπρης βασίλισσας, ο Mercury είχε τη σοφία και το ένστικτο να περάσει στη φάση της αυτό-ειρωνείας, δηλώνοντάς την στο βίντεο του «The Great Pretender» όπου χόρευε και τραγουδούσε σαν ένας γόης crooner της δεκαετίας του ’50 με τζελ στο μαλλί και σατέν κοστούμι, ανάμεσα στις διάφορες εικόνες του που είχε εμφανίσει στη διάρκεια της πορείας των Queen. Και, πάλι, μία λεπτομέρεια έκανε τη διαφορά: το τέλειο κραγιόν του.
8°
