Είναι χρήσιμο τελικά να βλέπει κανείς τηλεόραση, καταλαβαίνει πολλά. Οι εφημερίδες, η πολιτική αρθρογραφία και τα άρθρα γνώμης, τα blogs και το twitter, επιτελούν τις δικές τους λειτουργίες, ίσως όμως δεν φτιάχνουν τόσο ολοκηρωμένη την εικόνα. Το να βλέπεις live τους ανθρώπους που αρθρώνουν δημόσιο λόγο, και ειδικότερα του πολιτικούς εκπροσώπους των κομμάτων, είναι επικοδομητικό. Καταλαβαίνεις πολλά για το ήθος τους, την παρουσία ή ένδεια επιχειρημάτων στο λόγο τους, το σκοπό τους.
Την Τρίτη το βράδυ οι τηλεθεατές είχαν να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο τουλάχιστον τηλεοπτικά πάνελ. Παρακολούθησα το ένα με μεγάλο ενδιαφέρον. Στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, καλεσμένοι του Αλέξη Παπαχελά στους «Φακέλους» ήταν ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, πρόεδρος του διεθνούς φήμης Levy Institute of Economics και εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Bard College της Νέας Υόρκης, ο Λουκάς Τσούκαλης, καθηγητής Ευρωπαϊκής Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) και ο οικονομολόγος Αρίστος Δοξιάδης. Ανάμεσα στα θέματα που συζητήθηκαν ήταν πολλά από όσα μας απασχολούν σήμερα, όπως αν βγαίνει το ελληνικό δημοσιονομικό πρόγραμμα, αν θα χρειαστούν άλλα μέτρα, τι πρέπει να γίνει με το δημόσιο, τι ζητούν οι Ευρωπαίοι... Το επίπεδο της συζήτησης ήταν κόσμιο, οι συλλογισμοί ολοκληρωμένοι, δεν υπήρχε εμπάθεια, ο λόγος λειτουργούσε συμπληρωματικά, κανένας δεν διέκοπτε τον άλλο, όλοι άκουγαν με προσοχή.
Θα μου πείτε, οι άνθρωποι δεν είναι πολιτικοί, δεν σκέφτονται ψηφοθηρικά, δεν κοιτούν να εγείρουν εντυπώσεις, να προκαλέσουν θέαμα, να στριμώξουν πολιτικούς αντιπάλους, ο λόγος που άρθρωναν ήταν συγκροτημένος, εκπορευόμενος από επιχειρήματα και στοιχεία. Ενδεχομένως κάποιοι θα διαφωνούσαν επί της ουσίας με μερικές από τις θέσεις τους, κάποιοι άλλοι ίσως και να διέκριναν «νεοφιλελεύθερα» στοιχεία, δύσκολα πάντως θα τους κατηγορούσες για «προπαγανδιστές του συστήματος» ή οτιδήποτε συναφές. Άλλωστε η διαφωνία, όταν γίνεται στοιχείο διαλόγου, είναι επικοδομητική· κι αν διαφωνούμε, ας δοκιμάσουμε να βρούμε πού θα συμφωνήσουμε.
Αν έκανες ζάπινγκ στο τέλος της συζήτησης έπεφτες σε ένα άλλο πάνελ, όπου η αντίθεση ήταν θηριώδης και η προηγούμενη εκπομπή φάνταζε σαν τηλεοπτική όαση. Με καλεσμένους τον Δημήτρη Στρατούλη, τον Άδωνη Γεωργιάδη και τον Χρήστο Πρωτόπαπα, το αποτέλεσμα ήταν γνωστό και αναμενόμενο. Είρωνες και απαξιωτικοί, με τον ένα να μιλάει πάνω στον άλλο, με φράσεις όπως «μνημονιακή πολιτική» να κυριαρχούν και το συντονιστή της συζήτησης να προσπαθεί μάταια να κατευνάσει τα πνεύματα, ορθώνονταν μπροστά στα νυσταγμένα σου μάτια ένας... προ της ώρας του εφιάλτης: το αδιέξοδο του πολιτικού συστήματος και μια τεράστια απαισιοδοξία για την τύχη της χώρας. Δεδομένου μάλιστα ότι το συγκεκριμένο έργο παίζεται σχεδόν καθημερινά και ότι τα συμπεράσματά σου τα έχεις ήδη βγάλει, μπορούσες να κλείσεις την τηλεόραση και να πας να κοιμηθείς.
