Τα έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής σε Μαγνησία και Σκιάθο. Με κατάνυξη το «Ω γλυκύ μου έαρ» και πολύ... τσίπουρο.
Στη Μαγνησία τα έθιμα του Πάσχα ποικίλλουν, κάποια έχουν βαθειά τις ρίζες τους στο παρελθόν, όπως στη Σκιάθο και άλλα διαμορφώθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως στον Βόλο, προσαρμοσμένα στις σύγχρονες απαιτήσεις.
Στην πρωτεύουσα της Μαγνησίας, καθ' όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, που διαδραματίζεται το Θείο Δράμα, έχουν την τιμητική τους τα περίφημα τσιπουράδικα του Βόλου, αφού κατακλύζονται από κόσμο, ντόπιους και επισκέπτες για τις νηστίσιμες θαλασσινές λιχουδιές, ενώ τη Μεγάλη Παρασκευή είναι πλέον πατροπαράδοτη συνήθεια, αμέσως μετά την περιφορά των Επιταφίων, να καταλήγουν όλοι σε κάποιο τσιπουράδικο, όπως γίνεται συνήθως μετά την απώλεια κάποιου συγγενικού τους προσώπου.
Λίγο νωρίτερα, όλοι οι Επιτάφιοι των ναών του κέντρου του Βόλου, κατευθύνονται και συναντώνται στην κεντρική παραλία όπου ακούγονται ψαλμοί και το «Ω γλυκύ μου έαρ».
Τη Μεγάλη Παρασκευή χιλιάδες πιστοί συρρέουν, στη μονή της Παναγίας Ξενιάς, στους πρόποδες της Όθρυος, όπου στον επονομαζόμενο λόφο του Γολγοθά, γίνεται πιστή αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Χριστού και στην συνέχεια ο ενταφιασμός του σε σπηλιά, που σφραγίζεται με βουλοκέρι, σύμφωνα με την παράδοση μέχρι την επόμενη μέρα της Ανάστασης. Το έθιμο καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1976,από τον τότε μητροπολίτη Δημητριάδος και στη συνέχεια Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χριστόδουλο.
Στη Σκιάθο, ατμόσφαιρα κατάνυξης και πένθους χαρακτηρίζουν καθ' όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας το νησί, αφού είναι ίσως η μοναδική περιοχή στην Ελλάδα όπου τηρείται το Αγιορείτικο Τυπικό, όσον αφορά την Ακολουθία του Επιταφίου.
Τη Μεγάλη Παρασκευή, μέσα σε βαριά ατμόσφαιρα, ο Επιτάφιος κατεβαίνει τα πέτρινα καλντερίμια στα σοκάκια της παλιάς Σκιάθου στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, ενώ ένας ντελάλης, που ονομάζεται προεξάρχων, ψάλλει και απαγγέλει τους θρηνητικούς ψαλμούς ως προπομπός του Επιταφίου που ακολουθεί.
Η συγκέντρωση των Επιταφίων γίνεται στον Καθεδρικό των Τριών Ιεραρχών, στην πλατεία πάνω από το παλιό λιμάνι της Σκιάθου. Μαζεύονται οι πιστοί από τις εκκλησιές της Χώρας, δηλαδή τους Επιταφίους του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας Λημνιάς και ακολουθούν με κεριά στα χέρια την περιφορά των Επιταφίων σε κάθε γωνιά της Σκιάθου.
Όλα τα σπίτια στο νησί είναι φωταγωγημένα, ενώ στις αυλές τα αναμμένα κεριά και το λιβάνι που καίει, αναδύει αρώματα, δημιουργώντας μία κατανυκτική ατμόσφαιρα.
Η περιφορά των Επιταφίων διαρκεί όλη τη νύχτα μέχρι τα ξημερώματα και η επιστροφή στις εκκλησίες γίνεται γύρω στις 5:30 το πρωί. Εκεί πραγματοποιείται από τους ιερείς η αναπαράσταση της «εις Άδου Καθόδου» του Χριστού και ενώ ψάλλεται το «Άρατε Πύλας», ο ιερέας ανοίγει χτυπά δυνατά την εξώθυρα του Ιερού Ναού.
Μερικές ώρες αργότερα, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, οι πιστοί θα ξαναπάνε στην εκκλησία για τη λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Οι καμπάνες θα χτυπήσουν χαρμόσυνα σε όλο το νησί για να διαδώσουν σε κάθε μεριά της Σκιάθου τη νίκη της ζωής επί του θανάτου, ενώ ο ιερέας ραίνει τους πιστούς με φύλλα βάγιας, σύμβολο νίκης και θριάμβου.
Τα πολλά και διαφορετικά κομμάτια της δένουν μεταξύ τους με φροντίδα και αγάπη, την οποία αγάπη καταθέτουν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους οι κάτοικοί της…
11°
