Βουκουρέστι: Η πόλη των αντιθέσεων

Τα τελευταία χρόνια οι βαλκανικές χώρες έχουν γίνει τάση στον τουρισμό. Από τη μία το γεγονός ότι πολλές από αυτές δεν έχουν μπει στην Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση ή ακόμα και στην ΕΕ όπως για παράδειγμα η Σερβία (συνεπώς μπορούν να προσφέρουν φθηνά ναύλα και διαμονή) και από την άλλη το ότι ο αστικός ιστός των πρωτευουσών τους βρίσκεται σε μία συνεχή διαδικασία ανάπτυξης, τις καθιστά τους πλέον ελκυστικούς προορισμούς για τον ταξιδιώτη που δεν διαθέτει πολλά χρήματα, αλλά μεγάλη όρεξη να ανακαλύψει urban παραδείσους. Το Βουκουρέστι είναι ένας από αυτούς.

Η ρουμανική πρωτεύουσα είναι γεμάτη αντιθέσεις που σε αρπάζουν από τα μαλλιά με το που κατέβεις από το λεωφορείο που σε μεταφέρει από το αεροδρόμιο στο κέντρο. Η αρχιτεκτονική του Βουκουρεστίου είναι ένα ολόκληρο case study και το γεγονός ότι η πόλη περπατιέται εύκολα, κάνει την παρατήρηση των διαφορετικών αρχιτεκτονικών ρυθμών που την απαρτίζουν ένα ευχάριστο οπτικό παιχνίδι. Βέβαια, τα κτίρια του Βουκουρεστίου διηγούνται όλη την ιστορία του από τις αρχές του προπερασμένου αιώνα όπου και η Ρουμανία απέκτησε την ανεξαρτησία της από την Οθωμανική αυτοκρατορία, μέχρι και την αυγή της δεκαετίας που διανύουμε.

Αρχιτεκτονική & Αξιοθέατα

Μια μικρή βόλτα στην Παλιά πόλη του Βουκουρεστίου είναι αρκετή για να κατανοήσει κανείς τα παραπάνω. Θηριώδους μεγέθους πολυκατοικίες με γκρι και καφέ ταλαιπωρημένες προσόψεις, σαν μπαρουτοκαπνισμένες, με μπαουχάους μπαλκονάκια στις γλάστρες των οποίων πεισματικά φουντώνουν κόκκινα και ροζ γεράνια. Τεράστιες πινακίδες στις οροφές τους, αλλά και κατά μήκος τους φιλοξενούν διαφημίσεις απορρυπαντικών, αναψυκτικών ή εταιριών κινητής τηλεφωνίας, σαν σε κακέκτυπο της Times Square. Δίπλα τους ξεπηδούν από το πουθενά πανέμορφα εκλεκτικιστικά κτίρια όπου πάνω τους τα βρίσκουν εξαιρετικά χωρίς παραφωνίες η αρ νουβό με τον νεοκλασικισμό και τον μοντερνισμό.

Δωρικού ρυθμού κολώνες στηρίζουν μικρές αψίδες από μαύρο σίδερο και πολύχρωμο γυαλί εν είδει βιτρό. Και ξαφνικά, περιμετρικά του μεγάλου πεζόδρομου της Παλιάς Πόλης μεσαιωνικά και αναγεννησιακά κτίρια, από τα λίγα που διασώθηκαν, συμπληρώνουν το παζλ της επιβλητικής εικόνας αυτής της πόλης γεμάτης παράδοξα. Στα τελευταία είναι ιδιαίτερα έντονες οι αναφορές στη Ρουμανική λαϊκή και μεσαιωνική εκκλησιαστική αρχιτεκτονική και σε Ρουμανικά λαϊκά μοτίβα που παραπέμπουν στα χρόνια των ηγεμονιών της Μολδοβλαχίας με σαφείς επιρροές από την οθωμανική τέχνη.

Πολλά στέκουν εγκαταλελειμμένα με μεγάλες πινακίδες FOR SALE ή FOR RENT ενώ λίγο παραδίπλα ένα μπαρ ή ένα μπραντσάδικο έχει ξεπηδήσει, προϊδεάζοντας για το επερχόμενο gentrification γειτονιών του Βουκουρεστιού.

Το Παλάτι του Λαού

Ή αλλιώς το παλάτι της Βουλής είναι το μεγαλύτερο κτίριο στην Ευρώπη και το δεύτερο μεγαλύτερο σε επιφάνεια στον κόσμο μετά το Πεντάγωνο των Η.Π.Α. Άρχισε να χτίζεται το 1984, με εντολή του κομμουνιστή προέδρου της Ρουμανίας Νικολάε Τσαουσέσκου (1918 - 1989), με σκοπό να στεγάσει τις εργασίες της Κεντρικής Επιτροπής του Κ. Κ. Ρουμανίας και μέχρι να ανατραπεί ο τελευταίος από την εξουσία, μόνο η στέγη του έμενε να ολοκληρωθεί. Το παλάτι δεν κατοικήθηκε ποτέ από τον Ρουμάνο δικτάτορα, ούτε και στέγασε ποτέ εργασίες του Κουμουνιστικού Κόμματος. Όπως είναι κατανοητό, για να ολοκληρωθεί αυτό το ογκώδες και τεράστιο σε έκταση οικοδόμημα μέσα σε μία πενταετία, χιλιάδες εργάτες δούλεψαν ασταμάτητα.  

Πιο συγκεκριμένα, 20.000 εργάτες σε τρεις εναλλασσόμενες 24ωρες βάρδιες των οκτώ ωρών. 27 εργάτες έχασαν τη ζωή τους από εργατικά ατυχήματα, ενώ εκατοντάδες είναι εκείνοι που τραυματίστηκαν είτε ελαφριά, είτε πιο σοβαρά κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησής του.

Η σχεδίαση του σε ψευδονεοκλασικό ρυθμό ανατέθηκε από τον ίδιο τον Τσαουσέσκου σε μια νεαρή και άγνωστη αρχιτέκτονα, την Άνκα Πετρέσκου, ωστόσο για την κατασκευή του εργάστηκαν πάνω από 700 αρχιτέκτονες. Προκειμένου να χτιστεί το κολοσσιαίο αυτό μέγαρο, ισοπεδώθηκε το 20% του ιστορικού κέντρου της ρουμανικής πρωτεύουσας. Ιστορικά μνημεία κατεδαφίστηκαν: δώδεκα έξοχης αρχιτεκτονικής εκκλησίες και δύο συναγωγές, καθώς και 7.000 περίπου σπίτια, απελευθερώνοντας μια έκταση πέντε τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Το σοσιαλιστικής έμπνευσης αυτό κτίριο, ύψους 80 περίπου μέτρων και επιφάνειας 330.000 τετραγωνικών μέτρων, έχει 14 ορόφους με 3.200 δωμάτια, 60 διαδρόμους, 60 αίθουσες υποδοχής και είκοσι μέτρα κάτω από τη γη ένα τεράστιο αντιπυρηνικό καταφύγιο. Είναι φτιαγμένο από μάρμαρο το οποίο αντλήθηκε από τα δύο μεγάλα λατομία της χώρας και ουσιαστικά για την κατασκευή του κτιρίου χρησιμοποιήθηκε ένα ολόκληρο βουνό μάρμαρο. Επίσης οι εντυπωσιακοί πολυέλεοι που κοσμούν τα ταβάνια των δωματίων του υπολογίζονται σε 3.500 τόνους κρύσταλλο και χρησιμοποιήθηκαν επίσης 900.000 τόνοι ξύλο. Το κόστος της οικοδόμησής του ανήλθε στο 30% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος της Ρουμανίας.

Μετά την πτώση και την εκτέλεση του Τσαουσέσκου, το Παλάτι του Λαού έγινε αντικείμενο έντονων συζητήσεων. Προτάθηκε μάλιστα και η κατεδάφισή του. Τελικά, η ρουμανική εθνοσυνέλευση αποφάσισε να μεταφέρει τις εργασίες της σε ένα μέρος του κτιρίου, το οποίο έχει πλέον μετονομαστεί σε «Παλάτι της Βουλής». Σήμερα στεγάζει τη Βουλή και τη Γερουσία, ένα διεθνές συνεδριακό κέντρο και το Εθνικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης που στεγάζεται σε 4 ορόφους, στο πίσω μέρος του. Επισκέψιμο για το κοινό είναι μονάχα το 4%.

Οικία Τσαουσέσκου

Σε αντίθεση με το Παλάτι του Λαού, το «Μέγαρο της Άνοιξης», όπως είναι γνωστό, υπήρξε η οικία του Τσαουσέσκου και της οικογένειας του από το 1965 έως και την ανατροπή του από την εξουσία το 1989. Πρόκειται για μία πολυτελέστατη έπαυλη με 30 δωμάτια διακοσμημένα σε αναγεννησιακό και ροκοκό στυλ, κήπους σχεδιασμένους για χειμώνα και καλοκαίρι, πισίνα, κινηματογράφο και κέντρο αισθητικής.

Την ανάσα κόβουν τα μπάνια των δωματίων της οικογένειας που αποτελούν αντιγραφή των αντίστοιχων των Βερσαλλιών και είναι γεμάτα χρυσές λεπτομέρειες (από τις βρύσες μέχρι και την κρεμάστρα για τις πετσέτες), ψηφιδωτά, περίτεχνα πλακάκια και κρυστάλλινους καθρέφτες. Λέγεται πως όλη η έπαυλη είναι διακοσμημένη σύμφωνα με το γούστο της Έλενα Τσαουσέσκου, συζύγου του Νικολάε.

Τα πάρκα

Τρία (από τα πολλά) εντυπωσιακά πάρκα της πόλης αξίζουν την επίσκεψη εκείνου που επιθυμεί να πιάσει τον παλμό των ντόπιων. Cișmigiu, Herăstrău, Tineretului, με τα δύο τελευταία να αποτελούν τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά. Οι κήποι του Cișmigiu δεν υστερούν σε ομορφιά, απλώς αποτελούν ένα μικρότερης έκτασης πάρκο στο κέντρο της Παλιάς Πόλης όπου οι ντόπιοι επιλέγουν είτε για να βγάλουν βόλτα τους σκύλους τους, είτε για να κάνουν βαρκάδα στις λίμνες του.

Το Herăstrău, που σε καλωσορίζει με ένα χείμαρρο από ροζ τριαντάφυλλα να κοσμούν τα παρτέρια του αποτελεί ίσως την καλύτερη επιλογή για ποδηλατάδα περιμετρικά της λίμνης του ή για άραγμα στα διάφορα παγκάκια του για μπύρα στο χέρι. Με το ηλιοβασίλεμα στο χαοτικό Tineretului ωστόσο δύσκολα συγκρίνεται κάτι.

Σκαρφαλώνοντας στους λόφους του μπορεί να απολαύσει κανείς τη θέα στο Παλάτι, το Μνημείο Ηρώων να υψώνεται μέσα από την πυκνή του βλάστηση και ένα μενεξεδί ουρανό να λούζει με τα χρώματά του την ήσυχη λίμνη που απλώνεται μπροστά στα μάτια του παρατηρητή.  Και τα τρία πάρκα διαθέτουν περίπτερα από τα οποία μπορεί κανείς να προμηθευτεί μπύρα, αναψυκτικά, ποπ – κορν, ακόμη και παγωτό.

Φαγητό και διασκέδαση

Το φαγητό και η διασκέδαση είναι μεγάλη υπόθεση στο Βουκουρέστι. Για τον εναλλακτικό ταξιδευτή οι επιλογές είναι περιορισμένες, ωστόσο θα τον αποζημιώσουν. Στρατηγικά αποφύγετε την Παλιά πόλη με τα δεκάδες εστιατόρια και παμπ – τουριστικές παγίδες και αναζητήστε το comfort food και τη φθηνή μπύρα στα στενά του Βουκουρεστίου. Μέσα σε νεοκλασικά και μεσαιωνικά κτίσματα στεγάζονται μερικά από τα ομορφότερα μπαρ – εστιατόρια της πόλης. Σχεδόν όλα διαθέτουν αυλές, ανοιχτές από τις πρώτες μέρες τις άνοιξης, στις οποίες όμως μπορεί να καθίσει κανείς μέχρι τις 10 το βράδυ σύμφωνα με τους κανόνες κοινής ησυχίας. Το κάπνισμα απαγορεύεται σε όλους τους εσωτερικούς χώρους. Τα «κρυμμένα διαμάντια» της πόλης δεν είναι λίγα, χρειάζονται όμως αναζήτηση και όρεξη για πειραματισμό.

Στο εξαιρετικό Dianei 4 (Strada Dianei 4) με την industrial αισθητική για comfort food κουζίνα με παραδοσιακά ρουμάνικα στοιχεία, είτε για brunch, είτε για δείπνο. Στο Beans & Dots (Strada Actor Ion Brezoianu, 23 - 25) για χορό μέχρι το πρωί αγκαλιά με το φοιτηταριό της πόλης, αλλά και για εκθέσεις και άλλα δρώμενα. Στα γειτνιάζοντα Control και Alt Shift (Strada Constantin Mille 4)  - see what they did there? - για clubbing με μερικούς από τους καλύτερους Djs της εγχώριας σκηνής, αλλά και από την υπόλοιπη Ευρώπη και live local συγκροτημάτων και ονομάτων της παγκόσμιας μουσικής (το περασμένο Σαββατοκύριακο το Control υποδέχτηκε στη σκηνή του τους Master Musicians of Joujouka).

Στην μικρή αυλή του Simbio (Strada Negustori 26) για brunch ή μεσημεριανό με πολλές επιλογές σε ζουμερά και γευστικά burger συνοδευμένα με jacket potatoes και στην σαφέστερα μεγαλύτερη του J’ ai Bistrot (Strada Calea Griviței 55) για τα πιο νόστιμα ζυμαρικά της πόλης. Μπύρες μέχρι αργά τα Σββατοκύριακα στο Lokal (Strada Mihai Eminescu 57) που το εσωτερικό του με τον vintage διάκοσμο αποτελεί ένα ανεξάντλητο instagram opportunity και την φιλόξενη αυλή του που δεν «υπακούει» στους κανόνες για σιωπή μετά τις 10, craft μπύρες και άραγμα στις αιώρες του Gradina Eden (Stradav Calea Victoriei 107), του κρυφού κήπου στην καρδιά της πόλης, με την εντυπωσιακή έκταση και τα δύο επίπεδα.

Premium cocktail στο Salon Golescu (Strada Nicolae Golescu 17) που ίσως και να αποτελεί το μοναδικό αυθεντικό μπαρ στο κέντρο της πόλης. Για προσεγμένα πιάτα με άριστες πρώτες ύλες στο  Energiea (Strada Actor Ion Brezoianu 4), το πρώτο χίπστερ μαγαζί της πόλης που άνοιξε το δρόμο για τα υπόλοιπα και για specialty coffee στο γειτονικό του Origo (Strada Lipscani 9).  

Vitage κουλτούρα

Τα βιντατζάδικα φαίνεται να είναι μία πρόσφατη προσθήκη στο αστικό τοπίου του Βουκουρεστίου. Ξεχωρίζουν το νεότευκτο Sertar Magic (Strada Calea Moșilor 90) που κρύβει μικρούς θησαυρούς ακόμα και στο τελευταίο συρταράκι του καταστήματος και το μικροσκοπικό Op Shop (Strada Silfidelor 1), όπου μπορεί να βρει κανείς πάμφθηνα ρούχα, παπούτσια, τσάντες και γυλιά.

Απαραίτητη επίσκεψη στο μεγάλο παζάρι με αντίκες vintage αλλά και χειροποίητα αντικείμενα στην Παλιά Πόλη (Strada Doamnei 11) στο αμίμητης ομορφιάς εκλεκτικιστικό κτίριο που στέγασε το Χρηματιστήριο και σήμερα λειτουργεί ως Εθνική Βιβλιοθήκη της Ρουμανίας.

Πέντε ημέρες στο Βουκουρέστι είναι αρκετές για να ανακαλύψει κανείς μία πόλη που φαινομενικά μοιάζει θλιμμένη, διαθέτει όμως απροσδόκητες ομορφιές και σίγουρα βρίσκεται σε δημιουργικό αναβρασμό διεκδικώντας κι αυτή να ισορροπήσει με μαεστρία ανάμεσα στον «ευρωπαϊκό αέρα» και την κληρονομιά της βαριάς ιστορίας που τη συνοδεύει.