Για τη σαββατιάτικη λαϊκή αγορά της Μαρτίου άκουσα για πρώτη φορά το φετινό καλοκαίρι. Πως δηλαδή δεν είναι φτηνά και καλής ποιότητας μόνο τα ζαρζαβατικά, τα ψάρια, τα τυριά και τα κρέατα, αλλά και τα κοστούμια Armani. Με το πρόθεμα «μαϊμού», εννοείται. «Καλέ, κάθε φορά που είναι να πάμε σε γάμο ή να κάνουμε επώνυμο δώρο, από κει ψωνίζουμε τα λούσα». Μαθαίνεις πολλά από τις μακρινές ξαδέλφες για τη ζωή στη Θεσσαλονίκη, δεν είναι μόνο τα free press, τα ράδια και οι εφημερίδες που διακινούν τα νέα.
Δεν υπάρχει καλύτερη εποχή για να πας από αυτή την εποχή της κρίσης. Έτσι παρκάραμε κάπου στη Γαμβέτα κι αναμειχθήκαμε με το πλήθος και τους πάγκους της. Μια υπέροχη πατριδογνωσία, σαν ο χάρτης της Ελλάδας να ξεδιπλώνεται μπροστά σου και όλοι οι νομοί αραδιάζουν φόρα παρτίδα τα καλούδια τους. Τα λεμόνια Αιγίου φλερτάρουν με τα πορτοκάλια του Άργους. Τα αχλάδια του Τίρναβου συνομιλούν με τα Golden μήλα της Βέροιας. Ζυμαρικά από τον Άγιο Βασίλειο, χύμα ημίγλυκα κρασιά από τη Μεσήμβρια, γραβιέρες Κρήτης και γιαούρτια Δορκάδας αντάμα με ελιές Καλαμών. Δυο κιλά μύδια πέντε ευρώ, αλανιάρικα κουνέλια Ασβεστοχωρίου, αυγά δίκροκα, πάρε κόσμε, «περάστε, τσολιάδες μου», όπως ξελαρυγγιαζόταν Kρητικός κόφτης φέτας.
Κι επειδή σε αυτή την πόλη είμαστε όλοι γνωστοί, να σου και δυο καλοί μου γνώριμοι παγκίτες. Ο Αποστόλης, που παλιά δούλευε στον Μύλο, τώρα πουλάει σέλινα, μαϊντανούς, ντομάτες και μαρούλια από τη Χαλκιδική. Κι ο Ράλλης, που παλιά είχε μπαρ, τώρα ανέλαβε την πώληση των εδώδιμων αποικιακών από τους μπαξέδες της πεθεράς του. Αυτοί οι δύο με μυούν στα μυστικά. Πως δηλαδή οι πάγκοι που δουλεύουν καλύτερα και περισσότερο είναι αυτοί που στήνονται δίπλα στα ψαράδικα, εφόσον «το ψάρι είναι το καλό χαρτί στο χρηματιστήριο. Όλοι ξεκινάνε από το ψάρι και μετά πάνε στα άλλα, λεμόνια, μαγιονέζες, πράσινες σαλάτες και καρότα για γαρνιτούρες». «Και τι βάζεις παντελόνι;» ρωτώ. «Τζιράρω 500 και τσαλακώνω τα μισά καθαρά». Με γρήγορους υπολογισμούς, και δεδομένου πως ο Ράλλης τις υπόλοιπες μέρες στήνει τον πάγκο του και στις άλλες λαϊκές της πόλης, υπολογίζω πως ο φιλάρας βάζει στην τσέπη ένα χιλιαρικάκι την εβδομάδα. Όσα δηλαδή βγάζει ένας μάνατζερ στις ΔΕΚΟ με τα καινούργια πλαφόν. Μόνο που το στέλεχος δουλεύει τα λεφτά του σε θερμαινόμενο γραφείο, ενώ τον δικό μου τον τρώνε ο αέρας, η βροχή κι η αγωνία μην και παγώσουν τα λάχανα.
Η αγορά της Μαρτίου δεν έχει καμιά διαφορά από τα flea markets της Μπανγκόκ, μόνο που στα σαν κανάλια στενά της δεν κυλάει νερό, αλλά άσφαλτος. Κι οι τσούπρες ψάχνουν για το στενό όπου είναι παρκαρισμένα τα βαν γεμάτα με τζιν, παλτά, βρακιά και μπότες. Λαδί Μοντγκόμερι στα 40 ευρώ, μπασταρδεμένα με δερματίνη πέτσινα, στενά και μεσάτα, όπως αυτά που φοράει η Σακίρα, μόνο με 20. Και να τα και τα παντελόνια Armani, περικυκλωμένα από εξίσου εξαίσια μαϊμουδίσια Dolce, είχε δίκιο η ξαδέλφη, τελικά. Από εδώ πηγάζουν το τέλειο λουκ, οι τσάντες και τα ναζιάρικα καλτσόν που φορούν τα κορίτσια στις καφετέριες του Ωραιόκαστρου και τα μπαρ-κλαμπ της Μενεμένης. Βρήκα την πηγή.
Η λαϊκή αγορά της Μαρτίου γεμίζει τα ψυγεία όσων το πορτοφόλι δεν αντέχει τα ντελικατέσεν. Φουλάρει τις ντουλάπες των παιδιών, που τα Paul Smith του «Χιονίδη» τα βλέπουν σαν απλησίαστο όνειρο. Κρεμάει κουρτίνες και στρώνει κρεβάτια με φαντεζί παπλώματα στα σπιτικά των ανθρώπων που θέλουν τα δωμάτιά τους να δείχνουν όπως αυτά των σίριαλ, αλλά να μην κοστίζουν μια περιουσία.
Τρεις ώρες μετά, δοκιμάζουμε στο σπίτι τα φαγώσιμα που φορτωθήκαμε. Το ροζέ της κυρίας από τη Μεσήμβρια ήταν σκέτη μέθεξη. Τα χειροποίητα τορτελίνια με γέμιση τυρί από τον Άγιο Βασίλειο ήταν σαν να έβαζαν ένα γκολάκι στη Ρόμα εκτός έδρας. Κι οι μαύρες ανάλατες ελιές από τον Βόλο είχαν γλύκα παρόμοια με αυτή της Έλα Φιτζέραλντ. Έλια Φιτζέραλντ, σκέφτομαι καθώς το ψυγείο μας άδειασε, αλλά το Σάββατο ευτυχώς είναι κοντά κι η λαϊκή αγορά της Μαρτίου με τα γούστα της 15΄ κατέβασμα με το αμάξι από Άνω Πόλη.
15°
