Ποιοι είναι οι πιο «πράσινοι» τρόποι διατήρησης ενός βιώσιμου πλανήτη

Φορούν τα γάντια τους, πιάνουν τις τσάπες, τοποθετούν το φυτευτικό υλικό. Μεταφέρουν με την τσάπα χώμα από το επάνω μέρος του λάκκου και το τοποθετούν περιφερειακά στο κάτω μέρος ώστε να δημιουργήσουν ένα ημικυκλικό ανάχωμα. Αφαιρούν προσεκτικά το πλαστικό σακουλάκι χωρίς να διαλυθεί η μπάλα του χώματος και υπολογίζουν η μπάλα των ριζών να μην υπερβαίνει το ύψος του λάκκου. Στη συνέχεια, τοποθετούν προσεκτικά το φυτάριο όρθιο στο λάκκο, προσθέτουν ακόμη το επιφανειακό χώμα που έχουν βγάλει και το πιέζουν γύρο από το φυτό με τις παλάμες και τα δάχτυλα ανοιχτά, ώστε να έρθει το χώμα σε επαφή με τη μπάλα. Συμπληρώνουν από το υπόλοιπο χώμα με αυτό που είχαν βγάλει από τα βαθύτερα στρώματα, αφαιρώντας και τις μεγάλες πέτρες. Πιέζουν καλά στο τέλος το φυτάριο, ώστε να μην είναι εμφανής η μπάλα χώματος του φυτού και ολοκληρώνουν το πάτημα με τα πόδια, περιφερειακά ώστε να μην σπάσουν τα ριζίδια. Είναι οι άνθρωποι εκείνοι, οι εργαζόμενοι της ΕΥΔΑΠ που σε συνεργασία με τον μη Κερδοσκοπικό Περιβαλλοντικό Οργανισμό we4all στο πλαίσιο του προγράμματος εταιρικού εθελοντικού και της καμπάνιας «Μαζί θα κάνουμε το χαρτί οξυγόνο», συμμετείχαν και συνεργάστηκαν εθελοντικά με όρεξη στις δυο δενδροφυτεύσεις, τόσο στον Ασπρόπυργο όσο και στον Δήμο Παιανίας χάρη στην πρωτοβουλία της ΕΥΔΑΠ.

Την στιγμή που έχει καταστραφεί το 46% των παγκόσμιων δασών, που ο άνθρωπος καταστρέφει κάθε 1,2 δευτερόλεπτα δασική έκταση -όση ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, που κάθε μέρα 324.000 στρέμματα δάσους εξαφανίζονται από τον πλανήτη και εκπέμπονται ετησίως 42.000.000.000 τόνοι CO2, η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί βασικό πυλώνα της εταιρικής στρατηγικής της ΕΥΔΑΠ, εντάσσοντας δράσεις με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Συγκεκριμένα, εφαρμόζοντας πιστά την ESG στρατηγική της και υιοθετώντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, η ΕΥΔΑΠ υλοποιεί το μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα κατασκευής έργων αποχετευτικού δικτύου και Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων των τελευταίων δεκαετιών, αναπτύσσει και ενσωματώνει τεχνολογικές καινοτομίες και διασφαλίζει την κορυφαία ποιότητα του νερού που παρέχει στους καταναλωτές της. Ταυτόχρονα, επενδύει κυρίως στη βιώσιμη ανάπτυξη και σχεδιάζει με συνέπεια δράσεις που βελτιώνουν τον αντίκτυπό της στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την κοινωνική υπευθυνότητα και την εταιρική διακυβέρνηση, όχι μόνο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού αλλά καθημερινά.

Η προστασία του περιβάλλοντος άλλωστε παραμένει κορυφαία προτεραιότητα της για αυτό και κινείται στην κατεύθυνση του νερού μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος μέχρι το 2030, προωθεί την ανακύκλωση του πολύτιμου αυτού πόρου, επενδύει στις ΑΠΕ και εκσυγχρονίζει τη λειτουργία προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος με έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, έργα υποδομών και ενίσχυσης του δικτύου. Αυτό φαίνεται άλλωστε και μέσα από τις καθημερινές της πράξεις. Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, οι δράσεις που έχουν ήδη υλοποιηθεί και όσες θα διεξαχθούν μελλοντικά, αφορούν σε έναν σημαντικό αριθμό φιλικών πρακτικών όχι μόνο για την υιοθέτηση και προώθηση οικολογικού αποτυπώματος αλλά και για την συνεχή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση τόσο των ανθρώπων της όσο και της κοινωνίας συνολικά. 

Σημαντικό παράδειγμα αποτελεί ότι και το περασμένο καλοκαίρι, η ομάδα εθελοντών της ΕΥΔΑΠ διοργάνωσε δράση στην παραλία Μαρίκες στη Ραφήνα με στόχο την ενημέρωση των εργαζομένων της σχετικά με την παράκτια ρύπανση, αλλά και για τον καθαρισμό της παραλίας.

Στο πλαίσιο των δράσεων προώθησης της κυκλικής οικονομίας, η Εταιρεία έχει εγκαταστήσει και λειτουργεί την πιλοτική εφαρμογή επαναχρησιμοποίησης του νερού με την τεχνολογία Sewer Mining σε συνεργασία με το ΕΜΠ, τον Δήμο Αθηναίων και άλλους εταίρους. Τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη της τεχνολογίας Sewer Mining είναι πολλά, όμως η δυνατότητα δημιουργίας και συντήρησης περιοχών αστικού πράσινου σημαντικών πόλων για την ποιότητα ζωής στην πόλη, και κατά συνέπεια τη βελτίωση του αισθητικού τοπίου της εκάστοτε περιοχής, χωρίς κατανάλωση πόσιμου νερού για την άρδευσή τους αποτελεί από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα.

Επιπλέον, στο πλαίσιο του προγράμματος Cultural Hidrant, η Εταιρεία στοχεύει στη λειτουργία του πρώτου δικτύου μη πόσιμου νερού στην Ελλάδα, για την εξυπηρέτηση αρδευτικών αναγκών της περιοχής του Δήμου Χαλανδρίου από την αξιοποίηση του υδάτινου πόρου του Αδριάνειου Υδραγωγείου.

Μια ακόμα στρατηγική της ΕΥΔΑΠ για νερό μηδενικού άνθρακα, διεξάγεται με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών για την επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση και προαστιακή χρήση, αλλά και τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων με παράλληλη ανάπτυξη της μείωσης των διαρροών. Παράλληλα και με το ίδιο πνεύμα, η ΕΥΔΑΠ έγινε μέλος του ευρωπαϊκού δικτύου Water Reuse Europe τον Νοέμβριο του 2022 με σκοπό να επικοινωνήσει τη γνώση και την εμπειρία της στην επαναχρησιμοποίηση των υγρών αποβλήτων, με στόχο τη σημαντική εξοικονόμηση επιφανειακών και υπόγειων υδάτινων αποθεμάτων και την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης.

Η Βιώσιμη Ανάπτυξη της Αττικής που είναι σταθερά συνδεδεμένη με την υπεύθυνη και αποτελεσματική διαχείριση των περιβαλλοντικών πρακτικών της ΕΥΔΑΠ έχει προωθηθεί και μέσα από τον σχεδιασμό λειτουργίας του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης στις εγκαταστάσεις των ΚΕΛ των Δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας στο πλαίσιο των Μεγάλων Έργων Ανατολικής Αττικής. Ακόμη, τα εθελοντικά προγράμματα αναδάσωσης και καθαρισμού παραλιών, η συμμετοχή στην πρωτοβουλία του ελληνικού τμήματος προώθησης των παγκόσμιων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ (Γενιά 17) με την υλοποίηση μιας τοιχογραφίας από τον καλλιτέχνη STMTS, στην οδό Περικλέους 32 στο κέντρο της Αθήνας, η δημιουργία της εσωτερικής ενημερωτικής σελίδας «Πηγή» αλλά και οι συνεργίες με Ακαδημαϊκούς και Τοπικού Δημοτικούς Φορείς αποτελούν μερικά δείγματα τέτοιων πρωτοβουλιών. Η στρατηγική της βασίζεται με λίγα λόγια σε μια ισορροπημένη, ασφαλή, αποδοτική και αειφόρο ανάπτυξη.

Βασικός άξονας της βιώσιμης ανάπτυξης της Εταιρείας είναι και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ως μιας από τις μεγάλες σύγχρονες προκλήσεις. Η Ε.Ε. επιδιώκει μέχρι το 2050 να έχει μειώσει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά 80 – 95 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Οι στόχοι αυτοί υλοποιούνται μέσα από τη συμμόρφωση με τις περιβαλλοντικές πολιτικές, όπως έχουν ενσωματωθεί στο εθνικό και ευρωπαϊκό δίκαιο και με την ενίσχυση των διαδικασιών μετρήσεων, ελέγχου και μείωσης των εκπομπών των αεριών του θερμοκηπίου.

Με δεδομένο ότι η ενέργεια επιδρά τόσο στη διαμόρφωση του κόστους παραγωγής και διάθεσης υπηρεσιών όσο και στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, η ΕΥΔΑΠ έχει εντάξει την εξοικονόμηση ενέργειας στους κεντρικούς πυλώνες της στρατηγικής της. Δεν είναι απλώς ότι καταγράφει, αξιολογεί και αναπροσαρμόζει συνεχώς τις διαδικασίες της αλλά παρακολουθεί συνεχώς τις τρέχουσες εξελίξεις και τις καλές πρακτικές. Η διαμόρφωση της στρατηγικής για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα, η εξοικονόμηση ενέργειας – μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, η εκτίμηση στις νέες μελέτες της εκπομπής των αερίων ρύπων που έχουν άμεσες επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή (φαινόμενο θερμοκηπίου) και η επιλογή υλικών και μηχανημάτων με σύγχρονες περιβαλλοντικές προδιαγραφές είναι μόνο μερικές από αυτές. Βέβαια και η υιοθέτηση πρακτικών όπως η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και εγκαταστάσεων, οι μελέτες για την προστασία των νέων υποδομών από ακραία φαινόμενα για αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, τα ηλεκτροκίνητα οχήματα, το πλάνο μετάβασης σε low carbon emission συστήματα και τέλος οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί και τα υδροηλεκτρικά σε εγκαταστάσεις της ΕΥΔΑΠ αποτελούν εξίσου σημαντικές πρακτικές

Πλέον η βιωσιµότητα των επιχειρήσεων, τόσο για την Εταιρεία όσο και για το περιβάλλον και την κοινωνία, έχει καταστεί ένα κοινωνικό αίτημα σε παγκόσμιο επίπεδο. H EΥΔΑΠ ως ο μεγαλύτερος φορέας διαχείρισης της ύδρευσης και της αποχέτευσης της μείζονος περιοχής της Αττικής εστιάζει και στην καλλιέργεια της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης της νέας γενιάς που αποτελεί το μέλλον. Συγκεκριμένα, όχι μόνο στους μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και σε παιδιά των τελευταίων τάξεων του δημοτικού σχολείου, σε μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φοιτητές, συλλόγους, ενώσεις, σωματεία κ.ά., πάντα με στόχο την αειφόρο διαχείριση και χρήση του νερού αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος. Για τον λόγο αυτό, συμβάλλοντας σε µια «πράσινη µετάβαση», το περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Ο Σταγονούλης» που υλοποιείται σε επίπεδο σχεδιασμού, οργάνωσης και συντονισμού από το στελεχιακό δυναμικό της Διεύθυνσης Επικοινωνίας και Εταιρικών Σχέσεων με πλούσια εποπτικά μέσα παρουσίασης, λειτουργεί ως ένα συμπληρωματικό εργαλείο της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ειδικότερα, επιδιώκει τη διασαφήνιση βασικών εννοιών σχετικά με το νερό και τη διαχείρισή του, την κατανόηση περιβαλλοντικών αξιών, την απόκτηση γνώσεων και την καλλιέργεια περιβαλλοντικών ευαισθησιών που μπορούν να μετουσιωθούν σε πρωτοβουλία και δράση από τη νέα γενιά. Στο πλαίσιο της καλλιέργειας της περιβαλλοντικής συνείδησης στη νέα γενιά δίνεται και ιδιαίτερη έμφαση στην ορθολογική χρήση και την ανάγκη προστασίας των υδατικών πόρων, συνδέοντας έννοιες, όπως η «ποιότητα ζωής», ο «πολιτισμός», η «αλληλεγγύη» και η «υπευθυνότητα» ως βασικές συνιστώσες ανάπτυξης του πολιτισμού του σύγχρονου ανθρώπου.

Από την έναρξη έως και τη λήξη του σχολικού έτους και τρεις μέρες ανά εβδομάδα, οι εκπαιδευτές υποδέχονται περίπου 150 μαθητές ημερησίως στις σύγχρονες και φιλόξενες μονάδες επεξεργασίας νερού της ΕΥΔΑΠ στο Γαλάτσι. Το πρόγραμμα μέχρι σήμερα το έχουν παρακολουθήσει πάνω από 200.000 μαθητές σχολείων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από την ευρύτερη περιοχής της Αττικής και κάθε χρόνο όλο και περισσότερα σχολεία επιδεικνύουν ενδιαφέρον για να το παρακολουθήσουν. Φυσικά, στο τέλος του προγράμματος τα παιδιά λαμβάνουν αναμνηστικά δώρα από την ΕΥΔΑΠ για να κρατήσουν στο μυαλό τους ζωντανά τα ερεθίσματα που έλαβαν από την παρακολούθηση του περιβαλλοντικού προγράμματος.

Συνοπτικά, οι βιώσιμες πρακτικές για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν µέρος των ορατών και µακροπρόθεσµων πλάνων και σχεδιασµών της εταιρικής στρατηγικής της ΕΥΔΑΠ με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής των ανθρώπων της και της κοινωνίας. Άλλωστε, η Εταιρεία προσπαθεί διαρκώς να κατανοήσει τις ανάγκες των ανθρώπων, προκειμένου να δημιουργήσει μια σταθερή σχέση εμπιστοσύνης και να δώσει μια διαφορετική πνοή στην κοινωνία και το περιβάλλον, πάντα με στόχο την βιώσιμη ανάπτυξη.