Explainer: Γιατί μας πονάει τόσο η φωτιά στον δρυμό της Δαδιάς;

Η φωτιά στη Δαδιά συνεχίζει να καίει για ένα ακόμη 24ωρο. Η πρωινή βροχή βοήθησε τους πυροσβέστες να περιορίσουν τα πύρινα μέτωπα, ωστόσο η οικολογική καταστροφή είναι μεγάλη. Το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς - Λευκίμης - Σουφλίου έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τη μεγάλη φωτιά.

«Είμαστε αποφασισμένοι να σώσουμε το Εθνικό Πάρκο από τη φωτιά» δήλωσε ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης Χρήστος Στυλιανίδης, ο οποίος βρίσκεται από χθες στη Δαδιά και ενημερώνεται την επιχείρηση κατάσβεσης.

Ήδη, όμως, σύμφωνα με κατοίκους που γνωρίζουν την περιοχή σαν την παλάμη τους, το κακό έχει γίνει. Η καταστροφή είναι μεγάλη στο δάσος της Δαδιάς, ειδικά για τα 205 είδη σπάνιων πουλιών, μερικά από τα οποία έχουν εκεί τη μοναδική στα Βαλκάνια αποικία τους. Στο δάσος ζουν πολλά είδη σπάνιας πανίδας και χλωρίδας που έχουν δεχτεί σοβαρό πλήγμα στο οικοσύστημά τους. Οι ταΐστρες των πουλιών έχουν καεί ολοσχερώς και αυτά έχουν μεταναστεύσει σε πιο πεδινές περιοχές, ενώ τα ζαρκάδια έχουν κινηθεί προς τα Πομακοχώρια για να ξεφύγουν από τις φλόγες.

Πώς πήρε όμως το όνομά του το δάσος της Δαδιάς;

Το όνομά προήλθε από το άφθονο δαδί, το γεμάτο, δηλαδή, ρετσίνι ξύλο του πεύκου που στα παλιότερα χρόνια χρησίμευε ως προσάναμα και ως φωτιστικό μέσο.Οι πρώτοι κάτοικοι της Δαδιάς ήρθαν εδώ για να βρουν καταφύγιο, όταν καταστράφηκε η πόλη στις όχθες του Έβρου. Οι εργάτες και οι υλοτόμοι έχτισαν τον οικισμό Δαδιά για να βρίσκονται κοντά στο δάσος.

Γιατί είναι σημαντικό το δάσος της Δαδιάς;

Το δάσος της Δαδιάς αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους βιοτόπους της Ευρώπης. Θεωρείται χαρακτηριστικό δείγμα μεσογειακού οικοσυστήματος, το οποίο έχει διαμορφωθεί μέσα από αιώνες ήπιας συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης. Οι δασικοί δρόμοι είναι ελάχιστοι, με το συγκεκριμένο δάσος να θεωρείται παρθένο.

Πόσα στρέμματα έχουν καεί;
Με τα πύρινα μέτωπα σε εξέλιξη οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 20.000 στρέμματα δάσους μέσα στον μεγάλο πυρήνα του Εθνικού Δρυμού, όπου κάνουν τις φωλιές τους σπάνια αρπακτικά πουλιά, όπως ο μαυρόγυπας.

Τι δέντρα έχει;
Η βλάστηση αποτελείται κυρίως από ώριμα δάση μαύρης και τραχείας πεύκης καθώς και από δάση βελανιδιάς. Η πλούσια δασική κάλυψη διακόπτεται συχνά από ξέφωτα, μικρά βοσκοτόπια και καλλιεργούμενες εκτάσεις. Μέσα από πανέμορφα τοπία, δάση και μεγάλη ποικιλία φυτών έχει δημιουργηθεί ειδική διαδρομή για τους επισκέπτες. Σε αυτόν τον δρόμο υπάρχει ο Σφένδαμος ο ταταρικός (Acer tataricum), καθώς και η σπάνια Αγριαχλαδιά (Pyrus elaeagrifolia).

Ποια αρπακτικά πουλιά ζουν στο δάσος της Δαδιάς;
Το Εθνικό Πάρκο αποτελεί τον ιδανικό βιότοπο για τη διαβίωση των αρπακτικών πουλιών. Εκεί βρίσκουν καταφύγιο τα 36 από τα 38 είδη αρπακτικών πουλιών της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων πολλά σπάνια, όπως ο βασιλαετός (Aquila heliaca) και ο κραυγαετός (Aquila pomarina). Είναι από τις μοναδικές περιοχές της Ευρώπης στην οποία συμβιώνουν τόσα διαφορετικά είδη αρπακτικών πουλιών και η μοναδική όπου ταυτόχρονα απαντώνται τα τρία από τα τέσσερα διαφορετικά είδη γυπών (μαυρόγυπας, όρνιο, ασπροπάρης) της Ευρώπης.

Τι κλίμα επικρατεί;
Το κλίμα της περιοχής είναι μάλλον ζεστό το καλοκαίρι και αρκετά βαρύ και ψυχρό το χειμώνα. Τους μήνες Δεκέμβριο-Φεβρουάριο χιονίζει. Την άνοιξη και το φθινόπωρο είναι πολλές οι ηλιόλουστες μέρες, αλλά και αρκετές οι βροχερές. Μερικές χρονιές το Πάρκο υποφέρει από ξηρασία την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Από πότε προστατεύεται το δάσος της Δαδιάς;
Η περιοχή του δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου είναι από το 1980 προστατευόμενη και συμπεριλαμβάνεται στον ελληνικό κατάλογο NATURA 2000 μεταξύ των υπόλοιπων 27 προστατευόμενων περιοχών της Ελλάδας.

Πόση έκταση καλύπτει;
Η συνολική έκταση της περιοχής είναι 43.000 εκτάρια στα οποία 7.290 εκτάρια αποτελούν πυρήνες υψηλής προστασίας. Διαθέτει σύστημα διαχείρησης επισκεπτών και διατυπωμένο σχέδιο επιστημονικής παρακολούθησης. Μιλώντας σε στρέμματα φθάνει τις 428.000, εκ των οποίων οι 72.000 είναι αυστηρά προστατεύομενη περιοχή.

Πώς μπορεί κάποιος να το επισκεφτεί;
Η προσέγγιση του Πάρκου γίνεται από την Αλεξανδρούπολη προς το χωριό Δαδιά, όπου λειτουργεί Κέντρο Πληροφόρησης, ξενώνας και αναψυκτήριο. Υπάρχει δρόμος για τον οικισμό Κοτρωνιά, μέσα από δάση και ξέφωτα, όπου ο επισκέπτης μπορεί να φωτογραφήσει τα τοπία, τα πουλιά και τα λουλούδια της περιοχής. Πιο βόρεια βρίσκεται το χωριό Σιδηρώ. Επίσης, υπάρχει δρόμος προς το Πρωτοκκλήσι και, από εκεί, διαδρομή προς Κυριακή και Μικρό Δέρειο. Από το Μέγα Δέρειο ο δρόμος συνεχίζει ανηφορικά και φτάνει ανάμεσα στις κορυφές Σίλο (1.065 μ.) και Σάπκα (1.044 μ.). Εκεί συναντάται η σπάνια Ανατολική οξιά (Fagus orientalis), με τα μεγάλα φύλλα, καθώς και υβρίδια με την Κοινή οξιά, που έχουν φύλλα μικρότερα (Fagus X moesiaca). Στη διαδρομή υπάρχουν πολλά και όμορφα αγριολούλουδα, όπως το Φασκόμηλο (Salvia officinalis), το Hypericum athoum, κ.α.

Ποια είναι η καλύτερη περίοδος για μια επίσκεψη στο δάσος της Δαδιάς;
Η ιδανική εποχή για επίσκεψη στο Πάρκο είναι οι μήνες Απρίλιος-Ιούνιος, οπότε, εκτός από την πανίδα, μπορεί ο επισκέπτης να δει και πολλά ανθισμένα φυτά. Επίσης καλή εποχή είναι το φθινόπωρο, από τον Σεπτέμβριο ως το Νοέμβριο.