Ανεμογεννήτριες και θάνατοι πουλιών

Τα τελευταία χρόνια, έχει σχηματιστεί η εντύπωση, πως οι ανεμογεννήτριες, είναι υπεύθυνες για το θάνατο πολλών πουλιών, σε σημείο μάλιστα που κάποια είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση.

Για παράδειγμα, στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, διαβάζουμε:

«Οι ανεμογεννήτριες προκαλούν την άμεση θανάτωση ενός πολύ μεγάλου αριθμού πουλιών αλλά και νυχτερίδων κάθε χρόνο, ενώ η λειτουργία αιολικών πάρκων σε γειτνίαση με βιοτόπους ειδών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, ή μικρών ή ευάλωτων, για διάφορους λόγους, πληθυσμών, μπορεί να επιφέρει σε αυτούς βαρύ πλήγμα, ή και εξαφάνιση σε τοπικό επίπεδο. Όταν τα αιολικά πάρκα καταλαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις ή εκτάσεις καίριες για τη μετανάστευση ή τη διαβίωση σημαντικών1 ειδών πουλιών, σε συνδυασμό με τα συνοδευτικά έργα (πχ γραμμές μεταφοράς ρεύματος) και την αναπόφευκτη διευκόλυνση της ανθρώπινης πρόσβασης, η απώλεια ενδιαιτήματος, μεμονωμένα ή σωρευτικά, μπορεί να αποδειχθεί σπουδαιότερη επίπτωση ακόμη και από την άμεση θανάτωση των πουλιών. »

Διάφορα δημοσιεύματα, ισχυρίζονται το ίδιο: Δείτε εδώ και εδώ.

Ποια είναι η αλήθεια;

Για το σημαντικό αυτό θέμα, έχουν γίνει σχετικές έρευνες και μελέτες:

Μια μελέτη του 2009 που χρησιμοποιησε δεδομένα από ΗΠΑ και Ευρώπη για τους θανάτους πουλιών εκτιμά τον αριθμό αυτών που θανατώνονται ανά μονάδα ισχύος που παράγεται από τον άνεμο, τα ορυκτά καύσιμα και τα πυρηνικά συστήματα.

Το συμπέρασμα ήταν:

Οι αιολικοί σταθμοί και οι σταθμοί πυρηνικής ενέργειας ευθύνονται για 0,3 και 0,4 θανάτους ανά γιγαβατώρα (GWh) ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτά καύσιμα ευθύνονται για περίπου 5,2 θανάτους ανά GWh. δηλαδή περίπου 15 φορές περισσότερους.

Τα αιολικά πάρκα σκότωσαν περίπου επτά χιλιάδες πουλιά στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2006, αλλά τα πυρηνικά εργοστάσια σκότωσαν περίπου 327.000 και οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτά καύσιμα 14.5 εκατομμύρια.

Με άλλα λόγια, για κάθε ένα πουλί που σκοτώθηκε από ανεμογεννήτρια, αντιστοιχούν 2.118 πουλιά που σκοτώθηκαν από πυρηνικά και ορυκτά καύσιμα.

Μια ισπανική μελέτη περιελάμβανε καθημερινές επιθεωρήσεις γύρω από 20 αιολικά πάρκα με 252 γεννήτριες από το 2005 έως το 2008. Σε αυτό το διάστημα, βρέθηκαν 596 νεκρά πτηνά.

Οι ανεμογεννήτριες του λειτουργούσαν για διαφορετικούς χρόνους κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης (μεταξύ 11 και 34 μηνών), ενώ ο μέσος ετήσιος αριθμός θανάτων ανά γεννήτρια ήταν μόλις 1,33 πουλιά. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι αυτό ήταν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά σύγκρουσης που αναφέρθηκαν στην παγκόσμια ερευνητική βιβλιογραφία.

Οι συγκρούσεις αρπακτικών αντιστοιχούσαν στο 36% των συνολικών θανάτων από πτηνά (214 θάνατοι), οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν όρνεα (138 πουλιά, 23% της συνολικής θνησιμότητας). Η περιοχή μελέτης ήταν στη νοτιότερη περιοχή της Ισπανίας κοντά στο Γιβραλτάρ, η οποία είναι μια μεταναστευτική ζώνη για τα πουλιά από το Μαρόκο στην Ισπανία.

Ίσως η πιο περιεκτική μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Avian Conservation and Ecology το 2013 από επιστήμονες του Canadian Environment Canada, Wildlife Research Division.

Η έκθεσή τους εξέτασε τις αιτίες θανάτων πουλιών που σχετίζονται με τον άνθρωπο για όλο τον Καναδά, συγκεντρώνοντας στοιχεία από πολλές διαφορετικές πηγές.

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις κυριότερες αιτίες θανάτου από τα πουλιά σε ετήσιο σύνολο 186.429.553 εκτιμώμενων θανάτων που προκλήθηκαν από την ανθρώπινη δραστηριότητα (άμεση και έμμεση). Αν και βλέπουμε θανάτους από ηλεκτροφόρα καλώδια λόγω συγκρούσεων και ηλεκτροπληξίας, οι ανεμογεννήτριες δεν είναι στη λίστα.

Αξίζει να αναφερθεί πως η Βρετανική Ορνιθολογική Εταιρία, έχει τοποθετήσει ανεμογεννήτρια στα κεντρικά της γραφεία, για να δείξει τη σημασία που έχουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), στη γενικότερη προστασία του περιβάλλοντος, ακόμη και της ιπτάμενης πανίδας.

Το γενικότερο συμπέρασμα είναι πως ο αντίκτυπος της παραγωγής ενέργειας από ανεμογεννήτριες στα πουλιά, αν και υπαρκτός, είναι κατά πολύ μικρότερος από άλλες μεθόδους παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.

Πηγή: Ellinika Hoaxes