Η Πανεπιστημιακή Λέσχη (1927-1930), στη γωνία Ακαδημίας και Ιπποκράτους, είναι ένα «από τα σημαντικότερα κτίρια της περιόδου του μεσοπολέμου, έργο των αρχιτεκτόνων Αλέξ. Νικολούδη και Γκαστόν Ζιλιερόν (...) χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτεκτονικής εκλεκτικισμού σε νεομπαρόκ ρυθμό», σημειώνει ο αρχιτέκτονας Δανιήλ Ορφανουδάκης στο εξαίρετο βιβλίο του «Ο κινηματογράφος στην Ελλάδα. Ένας αιώνας αρχιτεκτονική του κινηματογράφου». Στο ισόγειο αυτού του κτιρίου περιλαμβάνεται και το σωζόμενο σινεμά «Ίρις» (φωτογραφία) με ενδιαφέρουσα ιστορία. Ως κινηματογραφική επιχείρηση, η «Ίρις» λειτούργησε σαράντα σχεδόν χρόνια (1932-1973) και ήταν ένα λαϊκό σινεμά. Όμως εδώ, το 1964-67, η ΦΚΛΑ (Φοιτητική Κινηματογραφική Λέσχη Αθηνών) έπαιζε κάθε Κυριακή πρωί εξαιρετικές ποιοτικές ταινίες, κάτι που φυσικά σταμάτησε με την έλευση της χούντας. Ο εκ των διοργανωτών Λευτέρης Ξανθόπουλος, χαλκέντερος σκηνοθέτης και συγγραφέας, έχει κρατήσει σχετικό αρχείο προβολή την προβολή και πρόγραμμα το πρόγραμμα – μου το έδειξε με πολλή συγκίνηση. Τα τελευταία χρόνια το κτίριο είχε μονίμως σκαλωσιές, κι είχα θεωρήσει την «Ίριδα» κλειστή κι εγκαταλειμμένη (λανθασμένα, υπήρχε είσοδος και εσωτερικά, από τη Λέσχη). Κάποτε τη βρήκα ανοιχτή και μπήκα. Αυτά που είδα μου εντείνανε την ιδέα της εγκατάλειψης. Με το κινητό μου τράβηξα το σχετικό βιντεάκι, που ανέβηκε στο σάιτ της A.V. Οι αντιδράσεις των ενδιαφερομένων ήταν απόλυτα δικαιολογημένες, αφού η «Ίρις» –παρά τα φαινόμενα– λειτουργούσε, αλλά και απόλυτα διασκεδαστικές ως προς την πατροπαράδοτη συνωμοσιολογία (βιντεάκι, αντιδράσεις και η σχετική συζήτηση: http://tinyurl.com/39oe8hw). Η ουσία: η «Ίρις» λειτουργεί και στεγάζει τις προβολές και σεμινάρια του Κινηματογραφικού Τομέα του ΠΟΦΠΑ (Πολιτιστικός Όμιλος Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών. Το σχετικό πρόγραμμα: http://kinimatografiko.gr).
«Εύμαρος» Αμπελοκήπων
Βρέθηκα πρόσφατα σ’ αυτόν το φρέσκο χώρο πολιτισμού που ξεκίνησε το φθινόπωρο ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία και με συλλογική διαχείριση. Πήρε τ’ όνομά του από ένα σπουδαίο αρχαίο ζωγράφο κι έχει δύο αίθουσες, με συνολική έκταση 190 τ.μ., μια βιβλιοθήκη (όπου, μεταξύ άλλων, υπάρχει μια πλήρης σειρά της «Επιθεώρησης Τέχνης»!) καθώς κι ένα μπαράκι. Φιλοξενεί εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, διαλέξεις, συναυλίες, προβολές, θεατρικές παραστάσεις κ.λπ., ενίοτε με κάποιο χαμηλό εισιτήριο. Από την άλλη, τα μέλη και οι φίλοι χρησιμοποιούν το χώρο για παιδικά πάρτι, γλέντια, χορούς ή και για μια συνάντηση με καφέ, ποτό, πινγκ-πονγκ, σκάκι. Υπάρχει κι ένα μικρό πωλητήριο με βιβλία (ιδίως εκτός εμπορίου), σιντί κι άλλα είδη.
Η οδός αυτή βρίσκεται στη Νέα Ιωνία. Δύσκολα ένας δρόμος θα μπορούσε να έχει πιο εύστοχη ονομασία: ο συγκεκριμένος είναι γεμάτος μεγάλα εργοστάσια και βιοτεχνίες, όπως άλλωστε και τα πέριξ του. Τα περισσότερα έχουν κλείσει, μερικά είναι παρατημένα, άλλα έχουνε αναπαλαιωθεί, αλλά τα κτίρια και οι καμινάδες σώζονται. Μόνο σε μερικές περιοχές του Πειραιά έχω δει παρόμοιο φαινόμενο: να περπατάς, να περπατάς και να μη βλέπεις σπίτια, μόνο χώρους παραγωγής. Σχεδόν φαντάζεσαι τους εργάτες και τις εργάτριες να ξεμπουκάρουν όλοι μαζί στο σχόλασμα, όπως στις «Φάμπρικες», το σχετικό τραγούδι του Τσιτσάνη. Τώρα που εκείνη η εργατική τάξη δεν υπάρχει πια, απόμεινε η «Οδός Εργασίας» για να τη θυμίζει.
Προς αναγνώστες κ. Γιώργο Γεωργιάδη για το γήπεδο της ΑΕΚ την επόμενη Πέμπτη, κ. Γιώτα Κονιδάρη και την «παρέα από το Φάληρο», ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια, που με ενθαρρύνουν. Κ. Π.Φ., για το κτίριο της πρεσβείας των ΗΠΑ έχω γράψει. Για της Γαλλλίας και της Ιταλίας, εν καιρώ.
15°
