Ιωάννα Τζουλάκη - Ηλεκτρονικά τσιγάρα: Η νέα επιδημία των νέων με το vape
Για τον κίνδυνο μίας τάσης των νέων στην αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων γράφει η Ιωάννα Τζουλάκη, διευθύντρια Ερευνών στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών και καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Imperial College London.
Η κα Τζουλάκη στέκεται στην παντελή έλλειψη περιοριστικών μέτρων στη χρήση των συσκευών ατμίσματος, τις καμπάνιες που στοχεύουν στους νέους και έχουν αποτέλεσμα μέσω των μεθόδων που χρησιμοποιούν, καθώς και στις επιπτώσεις για την υγεία των παιδιών.
Όπως τονίζει: «Είναι ευθύνη όλων μας να μην δημιουργηθεί μια ακόμη γενιά εθισμένη στη νικοτίνη».
Το άρθρο της Ιωάννα Τζουλάκη για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα
Μια νέα, σοβαρή, επιδημία εντοπίζουμε στους εφήβους της χώρας μας – την αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων ή κοινώς vape. Το 2020, ένας στους 5 εφήβους δήλωνε πως κάνει χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου, ποσοστό που υπολογίζεται να έχει ανέβει σημαντικά σήμερα ενώ διαρκώς και μικραίνει η ηλικία έναρξης χρήσης του, η οποία πλέον έχει πέσει στο 12ο έτος της ηλικίας των παιδιών.
Η προώθηση των ηλεκτρονικών τσιγάρων στην Ελλάδα εμπίπτει σε ελάχιστα περιοριστικά μέτρα. Ετσι οι καμπάνιες μάρκετινγκ των κολοσσών της καπνοβιομηχανίας μπορούν και στοχεύουν και μάλιστα επιθετικά σε ανήλικους. Τα «vape» όπως τα αποκαλούν οι έφηβοι κυκλοφορούν σε συσκευές μιας χρήσης και γεύσεις όπως μαλλί της γριάς, μάνγκο, μοχίτο, καρπούζι και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί. Μπορεί να τα αγοράσει κάποιος πολύ εύκολα στα περίπτερα σε μοδάτα έντονα χρώματα και σχέδια προσανατολισμένα σε ένα νεανικό κοινό. Η εξωτερική τους εμφάνιση παραπέμπει περισσότερο σε αξεσουάρ ή παιχνίδι (μοιάζουν με USB ή πολύχρωμα στυλό) παρά σε κάτι που θα μπορούσε να είναι επιβλαβές. Εχουν βρει θέση στο tik tok και τα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διάφοροι influencers, με χιλιάδες followers, τα λανσάρουν σαν νέα μόδα.
Την ίδια στιγμή, η χρήση τους στο σχολείο και στο σπίτι είναι πιο εύκολη από ποτέ ενώ μπορούν και χρησιμοποιούνται συχνότερα και διακεκομμένα. Το vape μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί διακριτικά και χωρίς στην κυριολεξία να το μυριστεί κανείς, στο διάλειμμα ακόμη και στην τάξη. Μπαίνει σε λειτουργία απλώς με το πάτημα ενός κουμπιού, χωρίς άναμμα. Μπορείς να ατμίσεις για λίγο, να σταματήσεις και να συνεχίσεις αργότερα.
Μπορεί τα προϊόντα ατμίσματος να είναι λιγότερο επιβλαβή από τα τσιγάρα, έχουν όμως νικοτίνη, μια εξαιρετικά εθιστική ουσία. Ένα stick vape από το περίπτερο έχει ποσότητα νικοτίνης ίση ή και περισσότερη από ένα πακέτο τσιγάρα. Η νικοτίνη των προϊόντων vape απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος πιο γρήγορα από τη νικοτίνη στα τσιγάρα, γεγονός που μπορεί να κάνει το άτμισμα πιο εθιστικό από το κάπνισμα.
Τα χρόνια της εφηβίας είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και η νικοτίνη επηρεάζει αρνητικά τόσο την ανάπτυξή του εγκεφάλου όσο και τα κέντρα μάθησης και προσοχής. Επιπλέον, η νικοτίνη μπορεί να προκαλέσει σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα. Οι μακροχρόνιες συνέπειες της χρήσης των προϊόντων ατμίσματος είναι ακόμη άγνωστες καθώς κυκλοφορούν στην αγορά εδώ και λίγα χρόνια, πολλά όμως από τα καρκινογόνα χημικά που έχουν τα παραδοσιακά τσιγάρα συναντώνται και στα ηλεκτρονικά.
Είναι ευθύνη όλων μας να μην δημιουργηθεί μια ακόμη γενιά εθισμένη στη νικοτίνη και να προστατευτεί η υγεία των παιδιών. Η επιβολή αυστηρότερων νόμων στην αγορά των προϊόντων ατμίσματος και περιοριστικών μέτρων σχετικά με την προώθηση των συγκεκριμένων προϊόντων στους ανήλικους είναι επιτακτική. Επιπλέον, έμφαση πρέπει να δοθεί και στην αγωγή της υγείας σε παιδιά και νέους και σε εκστρατείες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης στα μέσα ενημέρωσης και στα σχολεία ώστε να καταρριφθεί ο μύθος σχετικά με την ασφάλεια του ηλεκτρονικού τσιγάρου. Έχουμε ήδη αργησει.
9°
