Πρωτοχρονιά και ιώσεις: Χρήσιμες συμβουλές για να τις αποφύγετε

Φέτος, πολλές οικογένειες στη χώρα μας πέρασαν δύσκολα Χριστούγεννα, με τη γρίπη, τον κορωνοϊό και τις κάθε είδους ιώσεις του αναπνευστικού να προσβάλλουν μικρούς και μεγάλους, παρά τις ευνοϊκές καιρικές συνθήκες.

Καθώς πλησιάζει η Πρωτοχρονιά, το μεγάλο ερώτημα είναι πώς μπορούμε να προστατευθούμε απ' όλες αυτές τις ιογενείς λοιμώξεις που απειλούν να «καταστρέψουν» (και) την τελευταία εβδομάδα του χρόνου. Η ειδική παθολόγος δρ Χρυσούλα Λιάκου, MD, PhD, δίνει μερικές πρακτικές συμβουλές που μπορεί να μας βοηθήσουν σημαντικά:

Μείνετε σπίτι αν έχετε ύποπτα συμπτώματα. Αν μόλις αρχίσατε να έχετε συνάχι, πονόλαιμο, βήχα, πονοκέφαλο, πόνους στους μυς ή/και πυρετό, μείνετε σπίτι έως ότου αισθανθείτε καλύτερα. Όλ' αυτά τα συμπτώματα είναι ύποπτα για ιώσεις του αναπνευστικού, οι οποίες διασπείρονται εύκολα σε άλλα άτομα με τα σταγονίδια από τον βήχα, το φτάρνισμα ή ακόμα και την ομιλία.

Εξίσου σημαντικό είναι να αποδεχθείτε ότι ακόμα και φαινομενικά αθώα συμπτώματα, όπως ο πονοκέφαλος, μπορεί να είναι ένδειξη ίωσης. Η παραλλαγή Όμικρον που έχει δημιουργήσει ο νέος κορωνοϊός, π.χ., έχει ως συχνότερα συμπτώματα το συνάχι, τον πονοκέφαλο και την κόπωση (ήπια ή σοβαρή). Οποιοδήποτε από τα τρία κι αν έχετε, πρέπει να υποψιασθείτε ότι οφείλεται στον νέο κορωνοϊό, έως ότου κάνετε τεστ και βγει αρνητικό.

Αν, όμως, έχετε πολλά ύποπτα συμπτώματα ταυτοχρόνως, μείνετε σπίτι ακόμα κι αν το τεστ για την COVID είναι αρνητικό. Μπορεί κάλλιστα να έχετε κάποια άλλη ιογενή λοίμωξη του αναπνευστικού.

Αντίθετα, δεν χρειάζεται να μείνετε στο σπίτι αν έχουν περάσει πολλές ημέρες (πάνω από 10) από τότε που αρρωστήσατε, ακόμα κι αν σας έχει απομείνει κάποιο σύμπτωμα. Η κόπωση της γρίπης, π.χ., μπορεί να διαρκέσει για δύο εβδομάδες ή περισσότερο, το ίδιο και ο βήχας από ένα κρυολόγημα.

Να είστε προσεκτικοί τις μέρες πριν το ρεβεγιόν. Να φοράτε τη μάσκα σας όταν πηγαίνετε για ψώνια, να αποφεύγετε τις επαφές με άτομα εκτός του σπιτιού σας εάν δεν είναι απαραίτητες και να μιλάτε τηλεφωνικώς με τα άτομα που θα συναντήσετε στο ρεβεγιόν ή ανήμερα την Πρωτοχρονιά, για να βεβαιώνεστε ότι όλοι είστε υγιείς. Για ακόμα μεγαλύτερη σιγουριά μπορείτε να κάνετε προληπτικά και ένα-δύο τεστ για κορωνοϊό το 24ωρο πριν το ρεβεγιόν ή το οικογενειακό τραπέζι.

Να φοράτε πάντοτε μάσκα στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ο συγχρωτισμός σε λεωφορεία, μετρό, τρόλεϊ, τραίνα κ.λπ. είναι μεγάλος και οι συνθήκες συχνά ήταν αποπνικτικές και πριν την πανδημία. Η χρήση μάσκας υψηλής προστασίας είναι η καλύτερη επιλογή για να προστατευθείτε από τις ιώσεις του αναπνευστικού όταν μετακινείστε με αυτά. Να την φοράτε, όμως, και όταν περιμένετε στην ουρά, ειδικά αν η αναμονή γίνεται σε κλειστό χώρο (όπως στο μετρό).

Μην ξεχνάτε τη μάσκα και όταν πρόκειται να ταξιδεύσετε με αεροπλάνο. Θα τη χρειασθείτε και στους χώρους του αεροδρομίου, κι ας μην είναι πια υποχρεωτική.

Οργανώστε το τραπέζι σε υπαίθριο χώρο. Οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών είναι απρόσμενα καλές. Αν έχετε τραπέζι την Πρωτοχρονιά και η θερμοκρασία το επιτρέπει, θα είναι πολύ ασφαλέστερο να φάτε στη βεράντα ή σε κάποιον άλλο ανοικτό χώρο, διότι θα περιοριστεί σημαντικά ο κίνδυνος μετάδοσης των παθογόνων μικροοργανισμών. 

Ανοίξτε τα παράθυρα. Αν το πρόγραμμα είναι να κάνετε ρεβεγιόν σε κλειστό χώρο, ανοίξτε πόρτες και παράθυρα έστω και λίγο, ώστε να δημιουργείται ρεύμα αέρα που θα εμποδίζει τη συσσώρευση μολυσμένων σταγονιδίων στην ατμόσφαιρα. Μην ξεχνάτε ότι οι περισσότερες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού αναπτύσσονται ασυμπτωματικά επί μερικές ημέρες και ύστερα προκαλούν εμφανή συμπτώματα, επομένως μπορεί κάποιος παρευρισκόμενος να είναι φορέας και να μην το γνωρίζει. Στο μεσοδιάστημα, όμως, μπορεί να μεταδίδει εν αγνοία του τον ιό που φέρει.

Φροντίστε τον εαυτό σας. Όσες υποχρεώσεις κι αν έχετε, φροντίστε να κοιμάστε επτά έως οκτώ ώρες κάθε βράδυ. Να τρέφεστε επίσης υγιεινά (τουλάχιστον ενδιαμέσως των εορταστικών τραπεζιών), καθώς και να αφιερώνετε μισή ώρα την ημέρα σε κάποια φυσική δραστηριότητα. Το περπάτημα σε υπαίθριο χώρο είναι μια εξαιρετική επιλογή, κυρίως τώρα που οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν. Και οι τρεις αυτές συνήθειες θα βοηθήσουν το ανοσοποιητικό σας να βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, εάν τυχόν έλθει αντιμέτωπο με κάποιον ιό ή βακτήριο.

Να πλένετε καλά τα χέρια σας. Η πανδημία μάς έμαθε να πλένουμε συχνά και καλά τα χέρια μας κι αυτή είναι μία συνήθεια που ποτέ δεν πρέπει να ξεχάσουμε. Μην παραλείπετε να σαπουνίζετε καλά τα χέρια σας όταν φθάνετε και όταν φεύγετε από τον προορισμό σας, καθώς και πριν αρχίσετε να τρώτε ή/και να πίνετε.

Μην αγγίζετε το πρόσωπό σας. Τουλάχιστον όχι πριν πλύνετε καλά ή πριν απολυμάνετε τα χέρια σας. Τα χέρια μολύνονται εύκολα από τα παθογόνα του περιβάλλοντος, τα οποία μπορεί να εισβάλλουν στον οργανισμό εάν φθάσουν έως τον βλεννογόνο που επιστρώνει τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα. Το καλό σαπούνισμα των χεριών επί 20 δευτερόλεπτα εξουδετερώνει τους περισσότερους ιούς και τα βακτήρια.

Μειώστε τις αγκαλιές και τα φιλιά. Εάν ανήκετε στις ευπαθείς ομάδες (π.χ. ηλικιωμένοι, άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, έγκυοι) ή ζείτε μαζί με ευπαθή άτομα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να αγκαλιαστείτε, να φιληθείτε και να κάνετε χειραψία με όλα τα άτομα που θα συναντήσετε στο ρεβεγιόν ή στο οικογενειακό τραπέζι. Στείλτε τους από μακριά τα φιλιά και την αγάπη σας, και θα το κατανοήσουν.

Μην ξεχάσετε τα εμβόλιά σας. Να κάνετε τις αναμνηστικές δόσεις των εμβολίων για τον κορωνοϊό, εφόσον συνιστώνται για εσάς, καθώς και το αντιγριπικό εμβόλιο. Μην ξεχάσετε επίσης τα εμβόλια για την πνευμονία, ιδίως εάν ανήκετε στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (π.χ. ηλικιωμένοι, χρονίως πάσχοντες κ.λπ.). Συμβουλευθείτε τον γιατρό σας για τα εμβόλια που χρειάζεστε.

Να κάνετε πράγματα που σας ευχαριστούν. Το στρες κα η στεναχώρια εξαντλούν τον οργανισμό και μαζί του το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι γιορτές ούτως ή άλλως είναι η πιο στρεσογόνος εποχή  του χρόνου με τις κοινωνικές και οικονομικές απαιτήσεις τους. Μειώστε, λοιπόν, τις προσδοκίες σας και φροντίστε να αφιερώνετε καθημερινά λίγη ώρα σε δραστηριότητες που σας χαλαρώνουν και σας ευχαριστούν.