Health & Fitness

T.E.RA: ο καλύτερος αγώνας ορεινού τρεξίματος

Το ορεινό τρέξιμο είναι μορφή ελευθερίας

Νεκταρία Ζαγοριανάκου
9’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο T.E.RA είναι ένας αγώνας ορεινού τρεξίματος, 80 χλμ. στο Ζαγόρι, που, ξεκινά στις 04:30 και έχει χρονικό όριο ολοκλήρωσης 20 ώρες.

Το ορεινό τρέξιμο είναι μορφή ελευθερίας. Ο T.E.RA είναι ένας αγώνας ορεινού τρεξίματος, 80 χλμ. Η  θετική του υψομετρική διαφορά υπερβαίνει τα 5100 μέτρα, ξεκινά στις 04:30 και έχει χρονικό όριο ολοκλήρωσης 20 ώρες. Ο T.E.RA στα δικά μου αυτιά ακούγεται ένας άθλος. Ένας δύσκολος αγώνας. Εκείνος που συμμετέχει δεν αγωνίζεται μόνο με τον χρόνο ή το σκληροτράχηλο έδαφος των βουνών. Είναι μόνος με τις σκέψεις του για ώρες.

Οι αθλητές που τρέχουν στα ογδόντα χλμ. ξεκινούν τον αγώνα νύχτα. Το ξημέρωμα τούς βρίσκει στα ψηλά βουνά του Ζαγορίου. Κι εκεί γίνονται ένα με τη φύση. Ξεκινούν από το Τσεπέλοβο, που είναι χτισμένο σε μια πλαγιά του ορεινού όγκου της Τύμφης, στην κορυφή Καζάρμα, σε υψόμετρο 1.100 μέτρα. Και μοιάζει ο οικισμός σαν να είναι συνέχεια του βουνού.

Η διαδρομή διαπερνά το πέρασμα του λαιμού της Τσούκα Ρόσα (Άβαλος). Οι πρώτοι αθλητές βλέπουν την ανατολή του ήλιου αλλά και το μεγαλείο του φαραγγιού του Αώου από το ψηλότερο σημείο του αγώνα. 

Στο 20ο χλμ. οι αθλητές αντικρίζουν το Σιάδι της Μύγας, θαυμάζουν την επιβλητική κορυφή της Γκαμήλας, Μετά από 1,5 χιλιόμετρο μέσα σε πυκνό δάσος και αφού περάσει από τη θέση «Καλογερικό» (1340μ, +1722), το μονοπάτι γίνεται έντονα κατηφορικό. Τα πανύψηλα πεύκα, μέσα από τα οποία μπορεί κανείς να δει όλη τη βόρεια πλευρά της Τύμφης, προσφέρουν πολύτιμη προστασία από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Περνούν το μεγάλο Πάπιγκο, τρέχουν μια κατηφόρα 4 χλμ., που τους οδηγεί στις πηγές του Βοϊδομάτη, βαθιά μέσα στο φαράγγι του Βίκου! Οι εικόνες ανήκουν στο όνειρο. Η ομορφιά των τοπίων σου κόβει την ανάσα. Ακολουθεί η Σκάλα, μια απαιτητική ανηφόρα που οδηγεί στο Μονοδένδρι, σειρά έχουν η Βίτσα, το Δίλοφο, τα γεφύρια του καπετάν Αρκούδα, του Μύλου. Ακολουθούν οι Κήποι, το Καπέσοβο και τελικά από τη Σκάλα του Τσεπέλοβου οι αθλητές φτάνουν στον τερματισμό.

Το Κεντρικό Ζαγόρι στα καλύτερά του
Ο Γιάννης Κουρκουρίκης έτρεξε τα ογδόντα χλμ, και τερμάτισε έκτος. Ο μοναδικός αθλητής ενεργός για πάνω από τριάντα χρόνια. Δέκα χρόνια συμμετέχει στο Ζαγόρι. Τον ρώτησα τι κάνει τον αγώνα τον καλύτερο αγώνα ορεινού τρεξίματος όπως λένε οι περισσότεροι. Τι νιώθει κάθε φορά που τρέχει στα βουνά του Ζαγορίου;

Γιάννης Κουρκουρίκης

«O αγώνας του Ζαγορίου είναι κάτι το ιδιαίτερο και η αγάπη μου για αυτόν ξεκίνησε από τη σχέση μου και την αγάπη που έχω με τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από αυτόν. Είναι άνθρωποι που είχαν άμεση σχέση με το βουνό, αγαπούσαν ό,τι έχει σχέση με αυτό και αγαπούσαν τον τόπο τους, αυτό ήταν ένα από τα στοιχεία που ο αγώνας για μένα αγαπήθηκε πριν ακόμα ξεκινήσει. Από κει και πέρα, το στήσιμο του αγώνα, τα μοναδικής ομορφιάς χωριά που μέσα από αυτά περνάνε όλες οι διαδρομές του αγώνα αλλά και τα σημεία όπως η Τσούκα Ρόσσα, η Νταβάλιστα, η Δρακόλιμνη, η Αστράκα, ο Αυγερινός, η χαράδρα του Βίκου, τα μοναδικά γεφύρια - σημείο αναφοράς της ιστορίας και του πολιτισμού του Ζαγορίου, το κάνουν μοναδικό. Γιατί δεν υπάρχει στην Ελλάδα αγώνας που να μνημονεύει στο πέρασμά του τόσο όμορφα αλλά και σημαντικά μέρη. Κάθε φορά που θα βρεθώ σε αυτόν τον τόπο είμαι σαν να είναι πρώτη φορά, πάντα ανυπομονώ, πάντα αισθάνομαι ωραία γιατί για μένα αυτή η αλληλεπίδραση με τη φύση και με αυτά τα τοπία μου δίνει ζωή και πολύ όμορφες εικόνες για το μετά και μέχρι την επόμενη φορά. Ποτέ δεν θα πω όχι για ένα καφέ στην πλατεία του Τσεπελόβου, για ένα φαγητό στο Μονοδένδρι, για μία βόλτα στον Βίκο, όλα αυτά τα συνδυάζω με τον αγώνα, αν και δίνεται η ευκαιρία κι άλλες στιγμές μέσα στον χρόνο. Ωστόσο ο αγώνας είναι η αφορμή να ζω και να ξαναζώ όμορφες στιγμές με τους δικούς μου ανθρώπους, καλούς φίλους και "συνοδοιπόρους". Για μένα αυτή η εκδήλωση είναι σημείο αναφοράς στο πώς είναι να περνάς καλά μέσα από αυτές τις δράσεις και πώς είναι να γεμίζεις ευχάριστα συναισθήματα με τη συμμετοχή σου και μόνο. Ήδη μετράω αντίστροφα για το επόμενο».

Ο Βασίλης Τζουμάκας, ο εκπρόσωπος της My Adventure, είπε για τον φετινό αγώνα: «Με μεγάλη μας χαρά υποδεχτήκαμε και πάλι στο Ζαγόρι επισκέπτες από 27 διαφορετικές χώρες, στην προσπάθεια όλων μας για επιστροφή στην κανονικότητα, ενώ αναδείξαμε τον ορεινό αθλητικό τουρισμό της περιοχής. Με ένα ακόμα πιο αυστηρό υγειονομικό πρωτόκολλο, θέσαμε από την αρχή τις βάσεις για μια ασφαλή διοργάνωση και συναντήσαμε και πάλι αγαπημένα γνώριμα αλλά και νέα πρόσωπα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους χορηγούς, τους συνεργάτες και φυσικά τους εθελοντές που στάθηκαν δίπλα μας και στήριξαν την προσπάθεια αυτή από την πρώτη στιγμή. Ανανεώνουμε πλέον το ραντεβού μας με τον μεγαλύτερο αγώνα ορεινού τρεξίματος για το 2022».

Δυο οικογένειες δίνουν την ψυχή τους για να ετοιμαστεί ο αγώνας. Το ωραίο είναι ότι τα παιδιά τους είναι όχι μόνο το νέο αίμα της διοργάνωσης αλλά και της διάκρισης στους αγώνες. Ο Απόστολος Τζουμάκας τερμάτισε 3ος στα 80χλμ, ο μικρότερος αθλητής της διαδρομής έως σήμερα, και ο Αλέξανδρος Τζουμάκας 3ος στα 44 χλμ.

Ο Θανάσης Παγουνάδης ήταν ο φετινός νικητής του κύριου αγώνα του Zagori Mountain Running 2021 Marathon+ 44χλμ. 2ος τερμάτισε ο Αλέξανδρος Τζουμάκας και 3ος ο Γιώργος Δημουλάς. Αντίστοιχα, στις γυναίκες 1η τερμάτισε η χάλκινη Ολυμπιονίκης Χριστίνα Γιαζιτζίδου, 2η η Δήμητρα Τσαλοκώστα και 3η η Μαρία Μαλάι.

Θανάσης Παγουνάδης

H Χριστίνα Γιαζιτζίδου μου είπε ότι το βουνό είναι πραγματικά πανέμορφο, δεν είχε τύχει να το επισκεφτεί ξανά. Η θέα στο μέγα λάκκο την έκανε να χαζεύει τη θέα και να ξεχάσει τα χιλιόμετρα που είχε στα πόδια της. Έφυγε με τις καλύτερες εντυπώσεις σε όλα τα επίπεδα. Η διοργάνωση ήταν εξαιρετική κι ελπίζει να έχει την υγεία της για να καταφέρει να επιστρέψει την επόμενη χρονιά.

Χριστίνα Γιαζιζίδου

Ρώτησα τον Θανάση Παγουνάδη τι είναι εκείνο που κάνει τον αγώνα στο Ζαγόρι τόσο ξεχωριστό που πολλοί λένε ότι είναι ο καλύτερος αγώνας ορεινού τρεξίματος; Τι σκέφτεται όταν τρέχει; Πώς ένιωσε με τη νίκη του;

«Το Zagori mountain running είναι όντως ένας από τους κορυφαίους αγώνες στη χώρα μας και υπάρχει στο μυαλό του καθενός ως ο αγώνας πίσω από το βουνό. Η διάσχιση του φαραγγιού του Βίκου, το πέρασμα του ποταμού Αώου και τις πηγές Βοϊδομάτη, το ανέβασμα στην κορυφή της Τύμφης και στο καταφύγιο της Αστράκας, όπως επίσης και το πέρασμα τής Δρακόλιμνης το καθιστούν μοναδικό σαν εμπειρία. Όταν τρέχω, προσπαθώ να είμαι συγκεντρωμένος σε αυτό που κάνω ώστε να αποδίδω περισσότερο, και ταυτόχρονα να απολαμβάνω τις ομορφιές της φύσης όσο μπορώ. Κάθε φορά που τερματίζω έναν αγώνα, αισθάνομαι μία μεγάλη ανακούφιση, πόσο μάλλον όταν περνάω πρώτος τη γραμμή του τερματισμού. Εκείνη τη στιγμή περνάει σε δευτερόλεπτα από το μυαλό μου μια σκέψη με χίλιες εικόνες από την εκκίνηση και τη διάρκεια του αγώνα που έφτασε στο τέλος!».

Στη διαδρομή των 21km νικητής στους άντρες αναδείχτηκε ο Άγγελος Φραγκούλης, στη 2η θέση ο Μπιλ Μπαλαμώτης και στην 3η τερμάτισε ο Λάμπρος Μπασιαδήμας. Στις γυναίκες νικήτρια αναδείχτηκε η Δήμητρα Χαιροπούλου, στη 2η θέση τερμάτισε η Αναστασία Τζάρου και στην 3η η Μαρία Λουφέκη.

Στα 10km, στους άντρες, νικητής του αγώνα αναδείχτηκε ο Γιώργος Δημουλάς, 2ος ο Αθανάσιος Μπαρμπαγιάννης και 3ος ο Γιάννης Σταλίκας. Στις γυναίκες, 1η βγήκε η Παναγιώτα Τόκα, 2η η Έλενα Κλαπανάρα και 3η η Δέσποινα Φλώκα.

Ο αγώνας είναι οι άνθρωποι που συμμετέχουν όχι μόνο ως αθλητές αλλά και ως διοργανωτές. Η Μάρα Καλογήρου, ψυχή του αγώνα, μου είπε ότι το ορεινό τρέξιμο είναι μορφή ελευθερίας, πηγή ευτυχίας.

«Όταν βρίσκομαι στο βουνό, είτε τρέχω ή περπατώ με φίλους ή ακόμη και με τον μικρό μου γιο, νιώθω γεμάτη, χαρούμενη, υγιής και δυνατή. Οι διαφορετικές εικόνες μέσα στο πράσινο και η μυρωδιά του χώματος και των φυτών με κάνουν να ξεχνώ τα πάντα και να επιστρέφω στην καθημερινότητα πιο αισιόδοξη και ξεκούραστη. 
»Είναι πολλά τα οφέλη του τρεξίματος, οποίο και αν είναι αυτό. Πάνω από όλα η διατήρηση της φυσικής κατάστασης και η καταπολέμηση του στρες. Το τρέξιμο στο βουνό  είναι πολύ περισσότερα. Πέρα από την αίσθηση απελευθέρωσης που σου προσφέρει, αυτή η επαφή με το περιβάλλον σου δίνει πολλές φορές μία αίσθηση περιπέτειας και εξερεύνησης. Ξυπνάει την παιδικότητά σου. Κάθε εξόρμηση είναι μία μικρή ή μεγάλη εκδρομή. Όμορφες οι μοναχικές διαδρομές αλλά ακόμη καλύτερες όταν έχεις παρέα. Καταφέρνεις μέσα σε λίγες ώρες να ξεφύγεις από τα πάντα.
»Ένας αγώνας ορεινού τρεξίματος έχει διάφορες ιδιαιτερότητες. Έχει να κάνει με το διαφορετικό  τερέν, τις καιρικές συνθήκες και το ποσό καλά γνωρίζεις τον εαυτό σου. Γι’ αυτό λοιπόν ο αθλητής πρέπει να είναι εξοικειωμένος στο τρέξιμο σε ανώμαλο δρόμο ή πιο τεχνικό δύσβατο μονοπάτι. Επίσης να μπορεί να διατηρεί μία ισορροπία στον εναλλασσόμενο ρυθμό, καθώς στο βουνό υπάρχουν συχνές αλλαγές με ανηφόρες και κατηφόρες. 
»Ο απαραίτητος εξοπλισμός είναι πολύ σημαντικός. Πρέπει να έχουμε τα σωστά παπούτσια για χώμα, καπέλο ή μαντήλι για τον ήλιο, αντιανεμικό ή αδιάβροχο ανάλογα με τον καιρό και φυσικά παγούρι με νερό και μπάρα/τζελ σε μικρό δρομικό σακίδιο/ζώνη. Γενικά ο αθλητής του βουνού θα πρέπει να είναι πάντα αυτόνομος όπου και αν βρίσκεται, γιατί στο βουνό δεν είναι εύκολη η πρόσβαση με δρόμους αλλά και γιατί πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε μόνοι μας να ανταπεξέλθουμε για τον εαυτό μας. Όλα αυτά ισχύουν ακόμη περισσότερο για τις μεγάλες αποστάσεις, που εκεί θα πρέπει να έχουμε περισσότερες γνώσεις και διαφορετική προετοιμασία. Ίσως ακούγονται ανησυχητικά όμως δεν είναι. Πάνω απ’ όλα σημασία έχει η επαφή και ο σεβασμός σε αυτό που κάνουμε.
»Υπήρξε μία περίοδος στη ζωή μου που  συμμετείχα πιο αγωνιστικά σε διάφορες διοργανώσεις. Ακόμη και στο Zagori Mountain Running έτρεχα τα πρώτα χρόνια, με αγαπημένη τη διαδρομή του TeRA 80 km. Και αυτό ήταν πολύ ωραίο και διαφορετικό, καθώς μαθαίνεις τα όριά σου και προσπαθείς να πετύχεις κάποιους στόχους διαφορετικούς.
Τα τελευταία όμως χρόνια το μέγεθος της διοργάνωσης δεν μας το επιτρέπει. Είναι τόσες πολλές οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες που πρέπει να βρισκόμαστε εκεί νυχθημερόν με δυνατή ψυχή και σώμα. 
»Τις ημέρες του αγώνα μας κατακλύζει μία αγωνία και προσμονή. Μία ανυπομονησία να αρχίσουν όλα, να συναντήσουμε γνωστούς και φίλους και ανυπομονούμε να ζήσουμε αυτό το γιορτινό τριήμερο. Παράλληλα όμως κουβαλάμε και πολύ άγχος και μεγάλη ανησυχία για το αν θα κυλήσουν όλα ομαλά και άρτια. Είμαστε σε στενή επαφή ο ένας με τον άλλο για την ενημέρωση και αντιμετώπιση θεμάτων που τυχόν εμφανιστούν. Τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχει οργασμός εργασιών και τις τελευταίες ημέρες ίσως δεν κοιμόμαστε και καθόλου. 
Μια άλλη ομάδα συναισθημάτων είναι η χαρά, η αναγνώριση, η επικρότηση και η ικανοποίηση που νιώθουμε για τους αθλητές βλέποντάς τους να τερματίζουν και να χαμογελούν. Μέχρι και την τελευταία ημέρα και τη στιγμή που όλα τελειώνουν και νιώθεις μία ηρεμία και γαλήνη αλλά και ένα περίεργο κενό και μία θλίψη που όλα κιόλας τελείωσαν. Την επόμενη κιόλας ημέρα του αγώνα συζητάμε και σκεφτόμαστε για τον επόμενο.Τι πήγε καλά, τι ήταν όμορφο, ποιες προσθήκες θα ήταν καλό να κάνουμε, τι χρειάζεται ενίσχυση, αν υπήρχαν αστοχίες, ποιο θα είναι το θέμα του επόμενου αγώνα, τι όμορφο έχει η περιοχή που δεν γνωρίζει ο κόσμος, πού θα στεγάσουμε περισσότερους, τι δεν λειτουργεί καλά, ποιοι κουράστηκαν πολύ, τι κατασκευές/επισκευές έχουμε να αναλάβουμε, video, κείμενα... Η προετοιμασία της διοργάνωσης ξεκινάει περίπου τον Σεπτέμβρη με κάποια κενά  (τέλη Ιουλίου ο αγώνας) και η πιο ουσιαστική κατά τον Ιανουάριο».

Ο Θανάσης Μπαρμπαγιάννης, δούλευε μέχρι τις δώδεκα το βράδυ για τη διοργάνωση, εξαιρετικός αθλητής μικρών αποστάσεων, μου είπε τι κάνει αυτόν τον αγώνα τόσο δημοφιλή: «Το Zagori Mountain Running είναι η μεγαλύτερη διοργάνωση ορεινού τρεξίματος της χώρας μας, για μένα ο αγώνας είναι μια μεγάλη γιορτή του αθλητισμού σε ένα πανέμορφο μέρος, αναδεικνύει τον τόπο, γεμίζει το βουνό με ανθρώπους, χαμόγελα. Επειδή ζω τη διοργάνωση από μέσα, υπάρχουν πολλές απαιτήσεις και πολύμηνη προετοιμασία για να είναι όλα έτοιμα το 3ήμερο των αγώνων. Εμένα προσωπικά μου αφήνει χαρά, ικανοποίηση και περηφάνια που είμαι μέρος σε μια τέτοια διοργάνωση».

Η Αρετή Αγγέλη μου είπε ότι στο βουνό έχεις τη δυνατότητα να παρατηρείς, να κάνεις νέους φίλους, να βοηθήσεις κάποιον που τρέχει μαζί σου: «Όταν τρέχω, νιώθω απίστευτη ηρεμία. Μέσα από το τρέξιμο ανακάλυψα τις αντοχές μου. Μου αρέσει να τερματίζω με φίλους, χέρι-χέρι. Δεν έχει σημασία το έπαθλο, σημασία έχει ο αγώνας. Εγώ δεν είμαι αθλήτρια, είμαι μια εργαζόμενη γυναίκα που αθλείται. Όταν τρέχεις τόσες πολλές ώρες, δείχνει ότι έχεις υπομονή, πείσμα. Κι όλα γίνονται μόνο με αγάπη. Τρέχω μαζί με τον άντρα μου. Ο καθένας έχει το δικό του στιλ, τη δική του φιλοσοφία. Είναι κάτι που κάνουμε μαζί, και αυτό μας δένει, μας αλληλοσυμπληρώνει. Έχουμε γυρίσει στο σπίτι και με τραυματισμούς, με διαστρέμματα, αλλά σημασία έχει η συμμετοχή. Κι ο χρόνος προετοιμασίας. Αυτό με γεμίζει. Είναι πολύ σημαντικό να έχεις κάτι να προσμένεις».    

Ανδρονίκη Γεωργίου

Η Ανδρονίκη Γεωργίου κατάγεται από το Ζαγόρι, είναι εθελόντρια και αθλήτρια, πήρε μέρος στα 44 χλμ., πιστεύει ότι είναι ένας αγώνας που έχει άπειρα συναισθήματα. «Χαρά γιατί θα ανταμώσουμε με φίλους και συναθλητές από όλη την Ελλάδα. Προσμονή για να δοκιμάσουμε τις δυνάμεις μας και τις αντοχές μας για άλλη μία χρονιά, επειδή κάθε χρόνος που περνάει είναι διαφορετικός. Επειδή η ανταμοιβή δεν είναι απαραίτητα η καλή επίδοση στο ρολόι του τερματισμού αλλά το ταξίδι μέσα στα υπέροχα τοπία και βουνά του τόπου μας. 
»Τον αγώνα αυτό τον κάνει μαγικό το χειροκρότημα των εθελοντών και των συνοδών, στην αφετηρία, σε κάθε σταθμό, στον τερματισμό. Ο τόπος πίσω από το βουνό περιμένει κάθε χρόνο αυτό τον υπέροχο θεσμό με τον απίστευτα οικογενειακό για όλους μας χαρακτήρα της διοργάνωσης.
»Προσωπικά έδωσα υπόσχεση -αρκεί να είμαι υγιής- θα είμαι εκεί να δοκιμάζω τα όριά μου, να απολαμβάνω την ανταμοιβή των κόπων μου και να ζω την ένταση του κάθε χιλιομέτρου που είναι χαραγμένο από ανθρώπους που αγάπησαν πάρα πολύ το Ζαγόρι μας». 

Ευτυχείτε, αγαπητοί!