Η ιστορία του γκαράζ και ο συμβολισμός του ως έμπνευση για εταιρείες εκατομμυρίων.
Microsoft 1975, Dell 1984, Google 1998, Amazon 1994, Apple 1976, Hewlett Packard 1939, Disney 1923, Harley Davidson 1901, Mattel 1969. Τι κοινό έχουν αυτές οι 9 εταιρίες αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων; Όλες ιδρύθηκαν μέσα σε γκαράζ σε διάφορα μέρη της Αμερικής. Η δημιουργία των γκαράζ οφείλεται ολοκληρωτικά και ξεκάθαρα στην εφεύρεση του αυτοκινήτου. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, όταν αυτοκίνητα είχε μόνο η εύπορη ελίτ, γεννήθηκε και η ανάγκη για την ασφαλή τους προστασία. Το πρώτο κτίσμα που χρησιμοποιήθηκε για τον σκοπό αυτό ήταν το αμαξοστάσιο· μικρά σπιτάκια όπου αποθήκευαν και φυλούσαν άλογα, άμαξες και σχετικό εξοπλισμό. Σύντομα, όμως, η λύση αυτή απεδείχθη ανεπαρκής καθότι ο αριθμός αυτοκινήτων αυξήθηκε και η ανάγκη για μία πιο οργανωμένη εναλλακτική παρουσιάστηκε.
Η λέξη garage προέρχεται από τη γαλλική λέξη garer που σημαίνει σταθμεύω. Τα πρώτα επίσημα γκαράζ ήταν ουσιαστικά μικρά υπόστεγα με πόρτες σαν αυτές των στάβλων. Όσο αυτά γέμιζαν, όμως, η εταιρία Sears Roebuck & Company σχεδίασε φορητά γκαράζ τα οποία μπορούσαν να μετακινηθούν εύκολα και εξυπηρετούσαν τους κατόχους αυτοκινήτων που νοίκιαζαν διαμερίσματα ή δεν είχαν χώρο στο οικόπεδό τους για άλλο κτίσμα. Το 1916, όταν περάστηκε ο ομοσπονδιακός νόμος για τη δημιουργία δρόμων, επισημοποιήθηκε πια η ισχύς και η επικείμενη διαχρονικότητα του αυτοκινήτου. Τότε ξεκίνησαν όλα.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1926, ο C.G. Johnson εφηύρε την πρώτη ηλεκτρική γκαραζόπορτα και σήμανε κατά κάποιο τρόπο την αφετηρία τόσο του γκαράζ όσο και της εποχής του αυτοκινήτου ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ένα άρθρο του Atlantic Monthly, γραμμένο το 1925, όπου εξηγεί ότι η πρώτη ερώτηση υποψήφιων αγοραστών σπιτιού ήταν εάν η ιδιοκτησία είχε γκαράζ.
Τις δεκαετίες που ακολούθησαν ο σχεδιασμός του γκαράζ, όπως και των σπιτιών, άλλαζε ανάλογα με τις ανάγκες των ανθρώπων και τη συνεχόμενη εξέλιξη της καθημερινότητάς τους. Η κοινωνία ήταν αυτή που όριζε τη διαφοροποίηση του αρχιτεκτονικού και σχεδιαστικού τοπίου, και έτσι τα γκαράζ ξεκίνησαν ολοένα και περισσότερο να προσεγγίζουν το σπίτι, μέχρι που εντέλει εντάχθηκαν μέσα σε αυτό. Η μεταμόρφωσή τους όμως δεν σταματά εκεί, διότι με την εισαγωγή τους στο ίδιο το σπίτι άλλαζε και ο ρόλος τους, και από μονόπρακτος έγινε σύνθετος.
Η πλήρης αφομοίωση ολοκληρώθηκε όταν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο άνοιξε κυριολεκτικά η πόρτα από το σπίτι στο γκαράζ, δίνοντας έτσι πρόσβαση και εκ των έσω. Ο λόγος ύπαρξής του άλλαξε και ξεκίνησε να στεγάζει εργαλεία, παιχνίδια, έπιπλα και προσωπικά αντικείμενα, και να γίνεται ουσιαστικά ένα άκρως λειτουργικό και χρήσιμο δωμάτιο του σπιτιού, το οποίο οι οικογένειες έφερναν όλο και πιο κοντά τους. Η οπτική επιτομή της αμερικανικής ζωής και κουλτούρας είναι ένα διώροφο σπίτι στα προάστια, μια γκαραζόπορτα ανοιχτή με μια Mustang να δεσπόζει μέσα του (ο πατέρας κατά πάσα πιθανότητα τη «φτιάχνει»), μια μπασκέτα βιδωμένη ακριβώς από πάνω και 2-3 κουτσούβελα να παίζουν στο driveway, ενώ ένα αξιαγάπητο σκυλάκι τα κυνηγάει και παίζει μαζί τους.
Από την εφεύρεσή του, έναν αιώνα πριν, το γκαράζ έχει χρησιμοποιηθεί για να στεγάζει αυτοκίνητα, υπηρετικό προσωπικό, κάρβουνα για θέρμανση, ζώα, ακόμα και είδη υγιεινής. Έναν αιώνα μετά, όμως, το αμερικανικό γκαράζ παραμένει ένα πολιτιστικό σύμβολο ευελιξίας, ελευθερίας και δημιουργικότητας.
19°
