Σαν σήμερα 23 Νοεμβρίου: Το 1936 κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος της χρυσής εποχής του Life - Η ιστορία του περιοδικού που τοποθέτησε τη φωτογραφία στο προσκήνιο.
Πριν από 87 χρόνια σαν σήμερα, στις 23 Νοεμβρίου 1936, το τοπίο των έντυπων μίντια θα υποστεί μια από τις σημαντικότερες μεταμορφώσεις του, καθώς δημοσιεύεται το πρώτο τεύχος της χρυσής εποχής του περιοδικού Life, με το φράγμα Φορτ Πεκ της Μοντάνα σε φωτογραφία της Μάργκαρετ Μπερκ - Γουάιτ στο εξώφυλλό του.
Το Life ξεκίνησε στην πραγματικότητα την ιστορική διαδρομή του νωρίτερα τον 20ο αιώνα, ως ένα διαφορετικό είδος περιοδικού: Αρχικά ήταν μια εβδομαδιαία ανάλαφρη έκδοση, όχι πολύ διαφορετική από το σημερινό New Yorker, ως προς τη χρήση καρτούν, χιουμοριστικών κομματιών και πολιτιστικών ρεπορτάζ.
Όταν το πρωτότυπο Life χρεοκόπησε κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, ο επιδραστικός Αμερικανός εκδότης Χένρι Λιους αγόρασε την επωνυμία και επανεφηύρε το περιοδικό το 1936, δίνοντας έμφαση στις φωτογραφίες. Έως τότε, ο Λιους είχε ήδη γνωρίσει μεγάλη επιτυχία ως εκδότης του εβδομαδιαίου ειδησεογραφικού περιοδικού Time.
Δημοσιογράφος από κούνια, ο Λιους ασχολήθηκε με τον Τύπο από τα μαθητικά του χρόνια και διετέλεσε αρχισυντάκτης σχολικής εφημερίδας μαζί τον φίλο του, Μπρίτον Χάντεν.
Αυτή η συνεργασία συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια των φοιτητικών τους χρόνων στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ, όπου ενεργούσαν ως πρόεδροι και διευθύνοντες συντάκτες της Yale Daily News, καθώς και μετά το κολέγιο, όταν ο Λιούς ακολούθησε τα επαγγελματικά βήματα του Χάντεν στην αίθουσα σύνταξης της Baltimore News το 1921.
Ήταν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που ο Λιους και ο Χάντεν σκέφτηκαν την ιδέα η οποία επρόκειτο να εξελιχθεί στην έκδοση του Time. Όταν το περιοδικό κυκλοφόρησε το 1923, είχε την πρόθεση να μεταδώσει τα νέα του κόσμου μέσα από τα μάτια των ανθρώπων που τα δημιουργούσαν.
Life: Το περιοδικό που ήθελε να γίνει αυτόπτης μάρτυρας σπουδαίων γεγονότων
Ενώ λοιπόν αποστολή του Time ήταν να εξιστορήσει τα νέα, η αποστολή του Life ήταν να τα δείξει. Σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου του Λιους, το περιοδικό είχε σκοπό να προσφέρει έναν τρόπο στον αμερικανικό λαό «να δει τη ζωή, να δει τον κόσμο, να γίνει αυτόπτης μάρτυρας σπουδαίων γεγονότων… να δει πράγματα χιλιάδες μίλια μακριά… να δει και να εκπλαγεί».
Ο Λιους έδωσε τον τόνο του περιοδικού με την εκπληκτική φωτογραφία εξωφύλλου της Μάργκαρετ Μπερκ - Γουάιτ, που έκτοτε έγινε σύμβολο της δεκαετίας του 1930 και των μεγάλων δημοσίων έργων που ολοκληρώθηκαν υπό τον πρόεδρο του New Deal, Φράνκλιν Ρούσβελτ.
Το Life αποτέλεσε συντριπτική επιτυχία από τον πρώτο κιόλας χρόνο της έκδοσής του. Σχεδόν από τη μια μέρα στην άλλη, το περιοδικό άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι έβλεπαν τον κόσμο, προσφέροντας μια νέα οπτική των παγκόσμιων γεγονότων.
Η πληθώρα των φωτογραφιών του σκιαγράφησε ζωντανές εικόνες στο μυαλό του κοινού, αιχμαλωτίζοντας το προσωπικό και το δημόσιο και εκθέτοντάς το για να το δει ο κόσμος. Στο αποκορύφωμά του, το Life είχε κυκλοφορία άνω των 8 εκατομμυρίων και άσκησε σημαντική επιρροή στην αμερικανική κουλτούρα στις αρχές και τα μέσα του 20ού αιώνα.
Από τη Μέριλιν Μονρόε, τη Γκρέις Κέλι, τη βασίλισσα Ελισάβετ, το ζεύγος Κένεντι, τη Μπίλι Χόλιντεϊ και τον Πικάσο, ως την αποστολή του ανθρώπου στο φεγγάρι, τους αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον πόλεμο του Βιετνάμ, το περιοδικό κατέγραψε τα κομβικότερα γεγονότα και πρόσωπα της νεότερης ιστορίας.
Ενώ για λογαριασμό του εργάστηκαν φωτογράφοι του μεγέθους των Ανρί Καρτιέ - Μπρεσόν και Ρόμπερτ Κάπα, ο οποίος το 1938 ταξίδεψε στην Άπω Ανατολή ώστε να καλύψει τον Σινοϊαπωνικό Πόλεμο για το Life και στη συνέχεια τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σε Αφρική, Σικελία, Ιταλία και Γαλλία. Οι 11 φωτογραφίες του από την απόβαση στη Νορμανδία, έχουν μείνει στην ιστορία.
Με τη βαρύτητα της εικόνας ως κινητήρια δύναμη πίσω από τη δημοτικότητά του, το περιοδικό παρήκμασε καθώς η τηλεόραση έγινε το κυρίαρχο κοινωνικό μέσο επικοινωνίας κατά τις επόμενες δεκαετίες.
Το Life έπαψε να λειτουργεί ως εβδομαδιαία έκδοση το 1972, όταν άρχισε να χάνει κοινό και να διαφημιστικούς πόρους προς όφελος της τηλεόρασης. Μεταξύ της περιόδου 2004-2007 ωστόσο, επαναλανσαρίστηκε ως εβδομαδιαίο ένθετο σε εφημερίδες των ΗΠΑ. Σήμερα, μεγάλο μέρος του σημαντικού αρχείου του είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο.
1803: Οι αντιπρόσωποι των Ιόνιων Νησιών σε ειδική συνέλευση ψηφίζουν νέο Σύνταγμα. Τα Επτάνησα αναγνωρίζονται ως ενιαίο κράτος με ολιγαρχική κυβέρνηση. Την εκτελεστική εξουσία ασκεί η Γερουσία. Η κληρονομική αριστοκρατία καταργείται. Επιβάλλεται η χρήση της ελληνικής γλώσσας σε όλους τους τομείς του κράτους.
1826: Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, επιτίθεται στην Αράχωβα εναντίον των Τουρκαλβανών υπό τον Μουσταφάμπεη και πετυχαίνει σημαντική νίκη. Οι απώλειες των Τούρκων είναι 1.300 περίπου νεκροί και 200 αιχμάλωτοι. Ανάμεσα στους νεκρούς είναι και ο ίδιος ο Μουσταφάμπεης. Με τα κομμένα κεφάλια τους στήνεται αψίδα.
1828: Δύναμη 3.000 περίπου Ελλήνων υπό τον Κίτσο Τζαβέλα κατατροπώνει τους 4.500 Τούρκους του Καριοφίλ Μπέη στο Καρπενήσι και τους τρέπει σε άτακτη φυγή με κατεύθυνση τα Άγραφα.
1837: Εκδίδεται νόμος «Περί Τύπου» στην Ελλάδα και θεσπίζονται ποινές για τους παραβάτες.
1863: Αρχίζει η Μάχη της Τσατανούγκα, από τις σπουδαιότερες του Αμερικανικού Εμφύλιου.
1867: Τρεις Ιρλανδοί εθνικιστές εκτελούνται στο Μάντσεστερ, επειδή σκότωσαν έναν αστυνομικό. Θα μείνουν στην ιστορία ως οι «Μάρτυρες του Μάντσεστερ».
1869: Καθελκύεται στο Νταμπάρτον της Σκωτίας το ιστιοφόρο Cutty Sark, ένα από τα τελευταία που ναυπηγήθηκαν και το οποίο σώζεται μέχρι τις μέρες μας.
1889: Το πρώτο τζουκ-μποξ τοποθετείται σ’ ένα σαλούν του Σαν Φρανσίσκο.
1897: Ο αφροαμερικανός εφευρέτης Τζον Λι Λαβ ανακαλύπτει και πατεντάρει την ξύστρα μολυβιών.
1903: Ο περίφημος Ιταλός τενόρος Ενρίκο Καρούζο κάνει το ντεμπούτο του στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης. Ερμηνεύει το ρόλο του δούκα στον «Ριγκολέτο» του Τζουζέπε Βέρντι.
1904: Τελετή λήξης των 3ων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στο Σεντ Λούις των ΗΠΑ. Ένα χρυσό μετάλλιο ο απολογισμός για την Ελλάδα, στην άρση βαρών, από τον Περικλή Κακούση.
1909: Οι αδελφοί Ράιτ ιδρύουν εταιρεία για την εμπορική κατασκευή αεροσκαφών.
1916: Η επαναστατική κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης, υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο, κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Γερμανίας και της Βουλγαρίας.
1924: Δημοσιεύεται για πρώτη φορά στην New York Times η ανακάλυψη του Έντγουιν Χαμπλ ότι το νεφέλωμα της Ανδρομέδας είναι στην πραγματικότητα ένας γαλαξίας πολύ μακριά από τον δικό μας.
1936: Εκδίδεται το πρώτο τεύχος του αμερικανικού περιοδικού «Life».
1940: Το Βασίλειο της Ρουμανίας υπογράφει το Τριμερές Σύμφωνο του Άξονα και εντάσσεται επίσημα στις δυνάμεις του.
1946: Το Γαλλικό Ναυτικό βομβαρδίζει το Χάι Φονγκ στο Βιετνάμ, σκοτώνοντας χιλιάδες πολίτες.
1964: Το Βατικανό καταργεί τα λατινικά από επίσημη γλώσσα της ρωμαιοκαθολικής λειτουργίας.
1964: Ο Αμερικανός καρδιοχειρουργός, Μάικλ ΝτιΜπέικι, πραγματοποιεί την πρώτη παράκαμψη στεφανιαίας αρτηρίας (μπάι-πας).
1976: Ελικοφόρο αεροπλάνο της Ολυμπιακής Αεροπορίας τύπου YS-11A συντρίβεται κοντά στην Κοζάνη, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 50 επιβαίνοντες.
1980: Σεισμός 6,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ πλήττει τις νότιες περιοχές της Ιταλίας. Ολόκληρα χωριά ισοπεδώνονται και οι νεκροί ξεπερνούν τους 3.000.
1981: Καταργείται στα ελληνικά σχολεία το πολυτονικό σύστημα και καθιερώνεται το μονοτονικό. Ψιλές, δασείες και περισπωμένες εξαφανίζονται.
1988: Ο πρόεδρος του Ολυμπιακού και της Τράπεζας Κρήτης, Γιώργος Κοσκωτάς, συλλαμβάνεται από το FBI στις ΗΠΑ για χρέη προς το Αμερικάνικο Δημόσιο («Σκάνδαλο Κοσκωτά»).
1989: ΠΑΣΟΚ, Νέα Δημοκρατία και Συνασπισμός συμφωνούν και ο Ξενοφών Ζολώτας σχηματίζει την οικουμενική κυβέρνησή του.
1989: Πραγματοποιείται στο κινηματοθέατρο Παλλάς η πρώτη συναυλία της Ορχήστρας των Χρωμάτων υπό τη διεύθυνση του ιδρυτή της Μάνου Χατζιδάκι.
1992: Η IBM παρουσιάζει το πρώτο «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο (smartphone) με την κωδική ονομασία «Angler», στην έκθεση COMDEX του Λας Βέγκας.
1994: Ισόβια συν 21 χρόνια επιβάλλει το Κακουργιοδικείο της Κορίνθου στον Μανώλη Δουρή, για το βιασμό και τη δολοφονία του 7χρονου γιου του. Στις 25 Φεβρουαρίου του 1996 ο Μανώλης Δουρής, επιβάλει στον εαυτό του την «ποινή του θανάτου».
1996:Το μοντέλο από την Ελλάδα, Ειρήνη Σκλήβα, κατακτά τον παγκόσμιο τίτλο ομορφιάς Μις Κόσμος στην Ινδία. Παράλληλα, αντιδράσεις υπάρχουν από τον ινδικό λαό για τη διοργάνωση των καλλιστείων.
1999: Ο Λεωνίδας Σαμπάνης κερδίζει δύο αργυρά μετάλλια στην κατηγορία των 62 κιλών και η Ιωάννα Χατζηιωάννου το χάλκινο στο ζετέ των 63 κιλών, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Άρσης Βαρών που διεξάγεται στο ΣΕΦ.
2000: Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδικάζει το Ελληνικό Δημόσιο για παραβίαση του δικαιώματος στην ιδιοκτησία του έκπτωτου μονάρχη, Κωνσταντίνου ντε Γκρέτσια, αναφορικά με τη δήμευση της περιουσίας του.
2003: Ο πρόεδρος της Γεωργίας, Εντβαρντ Σεβαρνάτζε, εγκαταλείπει την εξουσία, υπό την πίεση των οπαδών της αντιπολίτευσης, «για να αποφευχθεί η αιματοχυσία στη χώρα».
2005: Το γερμανικό κοινοβούλιο εκλέγει την Άνγκελα Μέρκελ στο αξίωμα του καγκελάριου της Γερμανίας. Είναι η πρώτη γυναίκα καγκελάριος της Γερμανίας, και πρώτος πρώην πολίτης της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας που υπήρξε καγκελάριος της επανενωμένης Γερμανίας.
Γεννήσεις σαν σήμερα 23 Νοεμβρίου
872 – Αλέξανδρος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
912 – Όθων Α’, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
1190 – Πάπας Κλήμης Δ’
1221 – Αλφόνσος Ι’ της Καστίλης, βασιλιάς της Καστίλης
1496 – Κλεμάν Μαρό, Γάλλος ποιητής
1542 – Ακμπάρ ο Μέγας, αυτοκράτορας των Μογγόλων
1760 – Φρανσουά-Νοέλ Μπαμπέφ, Γάλλος δημοσιογράφος και ακτιβιστής
1804 – Φράνκλιν Πιρς, 14ος πρόεδρος των ΗΠΑ
1837 – Γιοχάννες φαν Ντερ Βάαλς, Ολλανδός φυσικός
1838 – Στέφανος Σκουλούδης, Έλληνας τραπεζίτης και πολιτικός
1847 – Σαρλ Ρενάρ, Γάλλος μηχανικός
1881 – Ισμαήλ Εμβέρ, Οθωμανός στρατιωτικός
1883 – Χοσέ Κλεμέντε Ορόσκο, Μεξικανός ζωγράφος
1887 – Μπόρις Καρλόφ, Άγγλος ηθοποιός
1916 – Λεωνίδας Βελιαρούτης, Έλληνας συγγραφέας
1922 – Μανουέλ Φράγα Ιριβάρνε, Ισπανός πολιτικός
1926 – Σάθια Σάι Μπάμπα, Ινδός γκουρού και φιλόσοφος
1931 – Τοσίγουο Νακαγιάμα, πρόεδρος της Μικρονησίας
1943 – Άντριου Γκούντμαν, Αμερικανός ακτιβιστής
1943 – Ντενί Σασού Νγκουέσσο, Κονγκολέζος πολιτικός
1946 – Γιώργος Κούδας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1949 – Άλκης Αλκαίος, Έλληνας ποιητής και στιχουργός
1950 – Σταύρος Σαράφης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1951 – Μάικ Γαλάκος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1954 – Ρος Μπράουν, Άγγλος μηχανικός, επικεφαλής ομάδων της Formula 1
1962 – Νικολάς Μαδούρο, πρόεδρος της Βενεζουέλας
1966 – Βενσάν Κασέλ, Γάλλος ηθοποιός
1979 – Κέλι Μπρουκ, Αγγλίδα ηθοποιός και μοντέλο
1982 – Ασάφα Πάουελ, Τζαμαϊκανός αθλητής
1983 – Παντελής Παντελίδης, Έλληνας τραγουδιστής
1992 – Μάιλι Σάιρους, Αμερικανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός
Θάνατοι σαν σήμερα 23 Νοεμβρίου
955 – Έντρεντ, βασιλιάς της Αγγλίας
1407 – Λουδοβίκος Α’, δούκας της Ορλεάνης
1503 – Μαργαρίτα της Υόρκης, δούκισσα της Βουργουνδίας
1572 – Άνιολο Μπροντσίνο, Ιταλός ζωγράφος
1604 – Φραγκίσκος Μπαρόκιος, Ιταλός μαθηματικός και αστρονόμος
1682 – Κλωντ Λορραίν, Γάλλος ζωγράφος
1719 – Ιωάννης Μαυροκορδάτος, πρίγκιπας της Βλαχίας
1769 – Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος, πρίγκιπας της Βλαχίας και της Μολδαβίας
1844 – Τόμας Χέντερσον, Σκωτσέζος αστρονόμος
1890 – Γουλιέλμος Γ’, βασιλιάς της Ολλανδίας
1901 – Γιάννης Καμπύσης, Έλληνας συγγραφέας
1919 – Χένρι Γκαντ, Αμερικανός μηχανικός
1938 – Έντουαρντ Ένγκελ, Γερμανός γλωσσολόγος
1958 – Νικόλαος Γεωργαντάς, Έλληνας δισκοβόλος
1976 – Αντρέ Μαλρώ, Γάλλος συγγραφέας και πολιτικός
1980 – Ιάκωβος Κουμής, Κύπριος αγωνιστής
1983 – Άρης Βλαχόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
1990 – Ρόαλντ Νταλ, Ουαλός συγγραφέας
1998 – Νταν Όζμαν, Αμερικανός αναρριχητής
2006 – Αλεξάντερ Λιτβινένκο, Ρώσος κατάσκοπος
2006 – Φιλίπ Νουαρέ, Γάλλος ηθοποιός
2010 – Χρήστος Μαυρομμάτης, Έλληνας πολιτικός
2015 – Πιέρ Μπερνάρ, Γάλλος γραφίστας
2016 – Ρίτα Μπαρβερά, Ισπανίδα πολιτικός
12°
