Έφτιαξαν το κλίμα, ξέχασαν τα οικονομικά

Είναι τεράστια η απόσταση που καλύφθηκε μεταξύ του Eurogroup της Δευτέρας 16 Φεβρουαρίου και του Eurogroup της Παρασκευής 20 Φεβρουαρίου και της επιστολής Βαρουφάκη για τις διαρθρωτικές αλλαγές. Το κλίμα στις σχέσεις μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων και της νέας κυβέρνησης βελτιώθηκε και ο κ. Ντάισελμπλουμ είπε καλά λόγια για την κυβέρνηση Τσίπρα κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης που έκανε, την περασμένη Τρίτη, στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην οποία συμμετέχω.

H καταρχήν συμφωνία και η διπλωματική γλώσσα των ευρωπαϊκών θεσμών δεν καλύπτουν τις τεράστιες διαφορές στα οικονομικά ζητήματα. Το χρηματοδοτικό κενό που αντιμετωπίζει η Ελλάδα διευρύνεται επικίνδυνα προετοιμάζοντας το έδαφος για μια νέα κρίση σε διάστημα λίγων μηνών.

«Ξέχασαν» να μας χρηματοδοτήσουν

Με βάση τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, πρώτα θα αξιολογηθεί η εφαρμογή του προγράμματος που βρίσκεται σε ισχύ και θα προσαρμοστεί η ελληνική πλευρά στις υποδείξεις των εταίρων και μετά θα καταβληθούν οι προγραμματισμένες δόσεις, στα τέλη του τετραμήνου.

Με τη μέθοδο αυτή, οι Ευρωπαίοι εταίροι επιβάλλουν πειθαρχία στη νέα κυβέρνηση εφόσον δεν υπάρχει χρηματοδότηση μέχρι την οριστική και πλήρη προσαρμογή της. Από τη στιγμή που ο κ. Τσίπρας ανέβηκε στην εξουσία διεκδικώντας το τέλος του μνημονίου και της λιτότητας είναι λογικό να είναι αυστηρή, στην προσέγγισή της, η άλλη πλευρά.

Η αυστηρότητα όμως δεν καταργεί τις ανάγκες για άμεση χρηματοδότηση. Υπολογίζεται ότι το ελληνικό Δημόσιο πρέπει να καταβάλει εντός του Μαρτίου ένα ποσό που ξεπερνά τα 7 δισ. ευρώ για τοκοχρεολύσια και την εξόφληση –με τη μέθοδο της ανανέωσης– βραχυπρόθεσμου δανεισμού.

Το Eurogroup επέβαλε πολύ αυστηρούς περιορισμούς στη διαχείριση των κεφαλαίων του ΤΧΣ, ενώ η ΕΚΤ κάλεσε τις ελληνικές συστημικές τράπεζες να κρατήσουν αποστάσεις από το βραχυπρόθεσμο δανεισμό του ελληνικού Δημοσίου.

Διατηρείται έτσι για το επόμενο κρίσιμο τετράμηνο ένα σημαντικό κενό στη χρηματοδότηση του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο θα κάνει ακόμα πιο δύσκολο το πέρασμα της οικονομίας σε φάση δυναμικής ανάπτυξης.

Έχουν χάσει το λογαριασμό

Κι ενώ οι Ευρωπαίοι εταίροι αρνούνται την άμεση κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και τη μεταθέτουν για το τέλος του τετραμήνου και υπό αυστηρές προϋποθέσεις, η ελληνική πλευρά έχει χάσει τον έλεγχο της δημοσιονομικής διαχείρισης.

Μπορεί ο κ. Βαρουφάκης να στέλνει επιστολές στους θεσμούς-τρόικα με τις οποίες δεσμεύεται υπέρ της πάταξης της φοροδιαφυγής, αλλά τα φορολογικά έσοδα του Δημοσίου εμφανίζουν υστέρηση 1 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση. Ο εκλογικός Ιανουάριος έκλεισε με μείωση των φορολογικών εσόδων της τάξης του 1 δισ. ευρώ και ο μετεκλογικός Φεβρουάριος αποδεικνύεται ακόμη χειρότερος.

Υποτίθεται ότι η νέα κυβέρνηση θα εξασφαλίσει, σε ετήσια βάση, 5-7 δισ. ευρώ από την πάταξη της μεγάλης φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου καυσίμων και προϊόντων καπνού. Εάν όλα πάνε καλά τα έσοδα αυτά θα εισπραχθούν, το νωρίτερο, από το 2016. Εντωμεταξύ δημιουργείται ένα πολλαπλάσιο δημοσιονομικό κενό που απειλεί να καταπιεί τη στροφή της νέας κυβέρνησης προς τον οικονομικό ρεαλισμό και να στερήσει από κάθε ουσιαστικό περιεχόμενο τη συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους.

Με την αρνητική δυναμική που έχει αναπτυχθεί, στα τέλη Μαρτίου-αρχές Απριλίου θα διαπιστωθεί η πλήρης αδυναμία χρηματοδότησης των υποχρεώσεων και της λειτουργίας του ελληνικού Δημοσίου. Δεν φτάνει η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων και της κυβέρνησης Τσίπρα, πρέπει να αντιμετωπιστεί «εδώ και τώρα» η κρίση χρηματοδότησης που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Στο τέλος του τετραμήνου θα είναι πολύ αργά εφόσον ο ιδιωτικός τομέας θα έχει πληρώσει, για μία ακόμη φορά, το λογαριασμό της χρηματοδότησης του Δημοσίου με τις γνωστές μεθοδεύσεις στις οποίες καταφεύγουν οι κυβερνήσεις κάθε φορά που βρίσκονται αντιμέτωπες με έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης. Επιπλέον, η ελληνική κρίση θα έχει διατηρηθεί στα πρώτα θέματα των διεθνών ΜΜΕ, μεγαλώνοντας έτσι την κόπωση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της ευρωπαϊκή κοινής γνώμης με την αναποτελεσματική διαχείρισή της και προετοιμάζοντας το έδαφος για ιδιαίτερα αρνητικές εξελίξεις.