Είμαστε όλοι Grexit

Η Εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας Μαρία Σπυράκη αισθάνθηκε την ανάγκη να σχολιάσει την ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδας, στην οποία αναφερόταν πως οι καταθέσεις των πολιτών είναι εξασφαλισμένες. Στην ουσία η κ. Σπυράκη, στο πλαίσιο του ευρύτερου πολιτικού σχεδιασμού της ΝΔ, μας είπε ότι οι καταθέσεις δεν είναι εξασφαλισμένες, εκτός εάν κυβερνά ο κ. Σαμαράς.

Πρόκειται για ένα δείγμα πολιτικής ανευθυνότητας εκ μέρους του πρώτου κυβερνητικού εταίρου. Ενταγμένη σε ένα πλαίσιο πολιτικών σκοπιμοτήτων, η δήλωση αυτή έρχεται να καταδείξει ποια είναι η κατάσταση της ελληνικής κυβέρνησης σήμερα. Μιας κυβέρνησης που λέει πως, ότι και να γίνει, ακόμα και αν τα λεγόμενά της έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα της χώρας, πρέπει να διατηρηθεί στην εξουσία πάση θυσία.

Δεδομένου ότι η ψυχολογία είναι βασικό μέρος του οικονομικού παιχνιδιού, μια τέτοια παρέμβαση εκ μέρους της ΤτΕ θα έπρεπε να υποστηριχθεί από την κυβέρνηση (ή τουλάχιστον να αφεθεί ασχολίαστη), έστω και αν υπήρχαν θεωρητικές αμφιβολίες για την ορθότητά της. Αλλά τι λέμε τώρα; Έχουμε και τον δεύτερο κυβερνητικό εταίρο, ο επικεφαλής του οποίου κ. Βενιζέλος δήλωσε στην πρόσφατη διακαναλική του συνέντευξη πως «η Ελλάδα μπορεί να γίνει το νέο Αρκάδι, να γίνει κούγκι», εξυπηρετώντας έτσι τον ρόλο που πρέπει να έχει ένα κυβερνητικό στέλεχος στην προσπάθειά του να αποφύγει τη διασπορά πανικού στο κοινωνικό σώμα.

Μια στάση κυνική, που δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες. Ή θα βγούμε εμείς στις εκλογές ή θα βγείτε εσείς από το ευρώ. Υπέροχη αντιστροφή των έως τώρα επιχειρημάτων τους από δύο κόμματα που, εκτός των άλλων, επιτελούν και έναν διαφορετικό θεσμικό ρόλο, ως συμμέτοχοι στον ελληνικό κυβερνητικό συνασπισμό.

Τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια εξισορρόπηση του κλίματος. Δηλώσεις πολιτικών και οικονομολόγων από το εξωτερικό προσπαθούν να χτίσουν ένα κλίμα σταθερότητας, ανθρώπων που σε γενικές γραμμές αντιλαμβάνονται τι μπορεί να σημαίνει η έξοδος μιας χώρας από την ευρωζώνη στην παρούσα συγκυρία.

Τα κίνητρά τους δεν είναι πάντα ανιδιοτελή βέβαια, μάλλον εντάσσονται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης πολιτικής. Η αλλαγή ρητορείας από την πλευρά της γερμανικής κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα αποκαλύπτει σταδιακά αυτήν την πολιτική. Φαίνεται πως για το Βερολίνο υπήρχαν δύο δυσάρεστες εξελίξεις που προσπαθούσε να αποφύγει. Η μία ήταν η εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία προφανώς θα έφερνε μια αναστάτωση στην Ευρώπη, αλλά και στη γερμανική πολιτική ειδικότερα. Η δεύτερη εξέλιξη, θα ήταν η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη, που θα προκαλούσε ακόμα χειρότερη αναστάτωση, έως και κατάρρευση.

Στην αρχή, υπήρχε προσπάθεια να αποφευχθεί το πρώτο ενδεχόμενο, δηλαδή αυτό της εκλογής του ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν το διάστημα που οι άμεσες αναφορές περί εξόδου της χώρας από το ευρώ, σε περίπτωση που συμβεί μια κυβερνητική αλλαγή στην Αθήνα, βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη και είχαν μάλλον ως στόχο την επιρροή του ακροατηρίου στην Ελλάδα. Όταν όμως φάνηκε πως η κατάσταση ξεφεύγει από το πλαίσιο ενός παιχνιδιού πολιτικών εντυπώσεων με κίνδυνο να πάμε προς τη δεύτερη εξέλιξη, εκδηλώθηκε μια γρήγορη αλλαγή πλεύσης. Η ψυχολογία των αγορών άρχισε να επηρεάζεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να διαφαίνεται η περίπτωση να οδηγηθούμε σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις, οι οποίες μπορεί όντως να κατέληγαν σε έξοδο της χώρας από το ευρώ, εν είδει ατυχήματος πια. Έτσι, το πράγμα «μαζεύτηκε» με μπαράζ δηλώσεων από αξιωματούχους που ακόμα επιμένουν ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ενιαίο νόμισμα είναι ένα ενδεχόμενο που δεν έχει αρκετές πιθανότητες.

Ακριβώς τον ίδιο (θεμιτό πολιτικά) στόχο είχαν θέσει ως προτεραιότητα και τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης, τα οποία ασφαλώς δεν ήθελαν να εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, είχαν και τον ίδιο με τους περισσότερους Ευρωπαίους διακηρυγμένο στόχο, να μη βγει δηλαδή η Ελλάδα από το ευρώ. Στην πορεία όμως, φαίνεται πως ο πρώτος στόχος έχει μεγαλύτερη αξία για κάποιους Έλληνες κομματάρχες σε σχέση με τον δεύτερο. Προτιμούν να συνεχίζουν να συντηρούν ένα κλίμα Grexit, προκειμένου να μείνουν γαντζωμένοι στην εξουσία.

Πόσο καλά εξυπηρετείται το εθνικό συμφέρον, όταν διαβάζει κανείς στον Bloomberg τίτλους όπως «Samaras Warns of Euro Exit Risk» που αποδίδονται σε έναν Έλληνα πρωθυπουργό, ο οποίος υποτίθεται πως θα πρέπει να εκφράζει ένα θετικό κλίμα για τη χώρα του στα διεθνή fora; Αισθάνεται προφανώς περισσότερο αρχηγός του κόμματός του και λιγότερο πρωθυπουργός της χώρας. Όταν κάνει λόγο για Grexit με τόση σιγουριά, μάλλον προσπαθεί να πείσει εσωτερικό και διεθνές ακροατήριο ότι είναι προς το συμφέρον όλων να μείνει ο ίδιος στην εξουσία, παρά ότι είναι προς το συμφέρον όλων να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ.

Χωρίς να είναι δεδομένο τι θα συμβεί αν εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι πάντως και απρεπές να εμφανίζονται άνθρωποι στο εξωτερικό πιο σίγουροι ότι η Ελλάδα θα αποφύγει την τραγωδία σε σχέση με τον ίδιο της τον πρωθυπουργό. Είναι και αυτό μια μορφή προσχώρησης στο λεγόμενο «λόμπι της δραχμής».