Δημοσκόπηση που έγινε για λογαριασμό της έγκυρης εφημερίδας El Pais δείχνει ότι η Ισπανία μπορεί να μπαίνει σε περίοδο πολιτικής ανατροπής.Τα σκάνδαλα στα οποία εμπλέκονται αξιωματούχοι του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος, το οποίο ασκεί την εξουσία, οδηγούν σε μεγάλη μείωση της εκλογικής του απήχησης. Μέσα σε ένα μήνα, τα δημοσκοπικά ποσοστά του κόμματος του κ. Ραχόι υποχώρησαν από το 30% στο 20%. Η μεγάλη πτώση της κεντροδεξιάς δεν γίνεται σε όφελος των Σοσιαλιστών, οι οποίοι αποτελούν το συμπλήρωμα του ισπανικού δικομματισμού, αλλά σε όφελος του κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς PODEMOS (Μπορούμε). Με επικεφαλής τον 36χρονο Πάμπλο Ιγκλέσιας, καθηγητή Πολιτικών Επιστημών και ευρωβουλευτή, το PODEMOS διαγράφει μία πολιτική, δημοσκοπική καμπύλη που είναι πιο εντυπωσιακή και από του ΣΥΡΙΖΑ.
Το νέο κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς ξεπήδησε από το κίνημα των Αγανακτισμένων, που αναπτύχθηκε το 2011. Ιδρύθηκε στις αρχές του 2014, πήρε ποσοστό 8% στις ευρωεκλογές του Μαΐου, μέχρι τον Οκτώβριο κατέγραφε δημοσκοπικά ποσοστά της τάξης του 15%-16% και σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας δημοσκόπησης εκτινάχθηκε στο 27,7%, με δεύτερους τους Σοσιαλιστές που κινούνται γύρω στο 26%.
Οι αναλυτές μιλάνε ήδη για προμήνυμα μεγάλης ανατροπής εν όψει των βουλευτικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν στα τέλη του 2015.
Κεντροδεξιός κομπιναδορισμός
Oι Ισπανοί κουράστηκαν με τον κεντροδεξιό κομπιναδορισμό, ο οποίος βέβαια συνδυάζεται με ένα εξαιρετικά σκληρό πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι κατάφερε να βάλει κάποια τάξη στην ισπανική οικονομία, η οποία έχει αρχίσει να αναπτύσσεται με αποτέλεσμα να υποχωρεί σταδιακά το ποσοστό ανεργίας, που συγκρίνεται με το ελληνικό. Οι αρκετά καλές οικονομικές επιδόσεις της κυβέρνησης Ραχόι δεν της λύνουν το πολιτικό πρόβλημα εξαιτίας της επιβεβαίωσης, μέσα από το ξέσπασμα διαφόρων κυβερνητικών σκανδάλων, μιας παράδοσης κεντροδεξιού κομπιναδορισμού. Ο πρωθυπουργός κ. Ραχόι κατάφερε να ξεπεράσει πολιτικά, πριν λίγα χρόνια, το σοκ που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις του πρώην ταμία του Λαϊκού Κόμματος για ένα εκτεταμένο σύστημα διαφθοράς που συμπεριλάμβανε και την καταβολή «μαύρου» μισθού στα ανώτατα κομματικά στελέχη από τις μίζες που συγκέντρωνε η ηγεσία του κόμματος. Πριν την κλιμάκωση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης οι Ισπανοί ήταν πρόθυμοι να ανεχθούνπολιτικά τέτοιου είδους ατασθαλίες. Σήμερα όμως οι πολίτες είναι πολύ πιο αυστηροί στην κρίση τους για αυτούς που ασκούν εξουσία. Έχουν πληρώσει τον λογαριασμό της κρίσης, η οποία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση σε ό,τι αφορά τις κοινωνικές συνέπειές της. Ο κ. Ραχόι αισθάνθηκε την ανάγκη να ζητήσει δημόσια συγγνώμη ύστερα από τις αποκαλύψεις για νέες μεγάλες μίζες που κατέληγαν σε αξιωματούχους του Λαϊκού Κόμματος οι οποίοι επηρέαζαν την κατανομή δημόσιων έργων και προμηθειών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, αλλά το μήνυμά του δεν πέρασε στη βάση.
Δοκιμασμένη μέθοδος
Ο ηγέτης του PODEMOS κ. Ιγκλέσιας και οι συνεργάτες του καταγγέλλουν την «κάστα των πολιτικών που ρήμαξε την Ισπανία» και αξιοποιούν με τον καλύτερο τρόπο τα κυβερνητικά σκάνδαλα. Το πρόβλημα στην περίπτωση και του PODEMOS είναι ότι το νέο έχει πολλά στοιχεία από το παλιό. Για προφανείς εκλογικούς λόγους, οι καταγγελίες του κομπιναδορισμού της ισπανικής κεντροδεξιάς συμπληρώνονται από την προβολή εύκολων και φυσικά ανύπαρκτων λύσεων σε εξαιρετικά σύνθετα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Για παράδειγμα, το PODEMOS προτείνει την άμεση μείωση της εργάσιμης εβδομάδας στις 35 ώρες παρά το γεγονός ότι το μέτρο αυτό, που υιοθετήθηκε από τους Σοσιαλιστές την προηγούμενη δεκαετία στη Γαλλία, δημιούργησε τεράστια προβλήματα σε ό,τι αφορά στο κόστος και στην ανταγωνιστικότητα. Μία άλλη υπόσχεση του PODEMOS, που διευκολύνει τη δημοσκοπική του άνοδο, είναι η μείωση του ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης στα 60 χρόνια. Οι πιο ανταγωνιστικές χώρες της Ε.Ε. έχουν θέσει το όριο στα 65 χρόνια και είναι φανερό ότι η Ισπανία δεν έχει την πολυτέλεια να χρηματοδοτήσει τόσο μεγάλης κλίμακας παροχές. Το οικονομικό επιτελείο του νέου κόμματος υποστηρίζει και την απαγόρευση των απολύσεων από κερδοφόρες επιχειρήσεις ανεξάρτητα από την προοπτική τους, τη ρευστότητά τους ή τις πιέσεις που δέχονται από τον ανταγωνισμό.
Ανάλογες ευκολίες και εγγυήσεις περιλαμβάνει και το οικονομικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Ιγκλέσιας και Τσίπρας κυριαρχούν στην Αριστερά του ευρωπαϊκού Νότου και εργάζονται για τη μεγάλη πολιτική ανατροπή. Στη πραγματικότητα όμως το νέο που ευαγγελίζονται έχει και δημαγωγικά, παλαιοκομματικά στοιχεία από το παλιό που καταδικάζουν.
