Εκπρόσωποι από 30 αμερικανικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα - Τι είναι η Σύνοδος «Φάρος 2022»

Την ονομασία «Σύνοδος Φάρος 2022»  έδωσε το υπουργείο Παιδείας στην  Ελληνοαμερικανική Συνεργασία στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Η νέα στρατηγική δράση του υπουργείου στον χώρο της εκπαίδευσης φιλοδοξεί να διεθνοποιήσει την παρουσία των ελληνικών ΑΕΙ και να καταστήσει την Ελλάδα εκπαιδευτικό κόμβο, που θα προσελκύει φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές υψηλής ποιότητας από όλο τον κόσμο.

Το υπουργείο Παιδείας εξέδωσε σήμερα  το ακόλουθο ενημερωτικό σημείωμα, όπου περιγράφει τους άξονες της στρατηγικής του:

Όραμα

Η κυβέρνηση έχει θέσει τη διεθνοποίηση των Πανεπιστημίων της χώρας ως μία από τις κορυφαίες προτεραιότητές της στον τομέα της εκπαίδευσης, καθώς μπορεί να αποτελέσει βασικό μοχλό για την εν γένει εξωστρέφεια και ποιοτική αναβάθμιση των ΑΕΙ αλλά και για την ανάσχεση του brain drain (και την συμβολή στο brain gain) και την δημιουργία ενός νέου παραγωγικού μοντέλου που βασίζεται στην υψηλού επιπέδου έρευνα και καινοτομία. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, το υπουργείο Παιδείας έχει αναπτύξει μια στρατηγική με τρεις άξονες:

Θέσπιση ενός νέου νομοθετικού πλαισίου το οποίο παρέχει:

• περαιτέρω ελευθερία στα ελληνικά πανεπιστήμια να καθιερώσουν ένα ευρύτερο φάσμα συνεργασιών (π.χ. κοινά/διπλά πτυχία, κοινά ερευνητικά κέντρα, θερινά και χειμερινά προγράμματα σπουδών) και
• αυτόματη ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλων σπουδών από το εξωτερικό, καταργώντας τις ατομικές αιτήσεις στον ΔΟΑΤΑΠ για κατόχους τίτλων από αναγνωρισμένα ιδρύματα.

Παροχή εκτεταμένων χρηματοδοτικών εργαλείων για τη στήριξη των πανεπιστημίων σε αυτή την προσπάθεια, με:

• 20 εκατ. ευρώ για δράσεις διεθνοποίησης για τα Ελληνικά ΑΕΙ
• 60 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα επισκεπτών καθηγητών

Έναρξη στρατηγικών εταιρικών σχέσεων με κομβικούς παίκτες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη, το Ηνωμένο Βασίλειο, μεταξύ άλλων.

Το όραμα είναι να καταστεί η Ελλάδα εκπαιδευτικός κόμβος που θα προσελκύει φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές υψηλής ποιότητας από όλο τον κόσμο. Βασική παράμετρος είναι η Ελλάδα να γίνει πόλος έλξης αφενός για όλους τους Έλληνες που βρίσκονται ήδη στο εξωτερικό, αφετέρου για φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές από όλο τον κόσμο.

Οφέλη

Τα οφέλη από την διεθνοποίηση των Ελληνικών ΑΕΙ είναι πολυάριθμα, πολυπαραγοντικά με πολλαπλασιαστική δυναμική για την οικονομία και την κοινωνία. Συγκεκριμένα:

Με την δημιουργία από κοινού προγραμμάτων σπουδών και συνδιδασκαλία με καθηγητές του εξωτερικού, οι φοιτητές μας αποκτούν πρόσβαση σε παγκόσμιου φήμης πανεπιστήμια χωρίς να απαιτείται να μεταναστεύσουν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται οικονομικά και προσωπικά για τις οικογένειές τους. Επίσης, το νέο νομικό πλαίσιο έχει ξεκάθαρα οφέλη για τους φοιτητές μας που επιθυμούν να αποκτήσουν εμπειρίες στο εξωτερικό καθώς διευκολύνει τη σύναψη συνεργασιών όπως για παράδειγμα η αναμενόμενη συμφωνία του EKΠΑ με το Υale για δωρεάν παρακολούθηση μαθημάτων (που προσμετρώνται προς την απόκτηση πτυχίου) για μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές.

Οι καθηγητές και ερευνητές επωφελούνται από την δημιουργία ακαδημαϊκών και ερευνητικών συμπράξεων αποκοτώντας πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου τεχνογνωσία και πόρους όπως εργαστήρια και βιβλιοθήκες. Η ίδρυση κοινών ερευνητικών κέντρων με πανεπιστήμια του εξωτερικού διευρύνει τις δυνατότητες των καθηγητών και ερευνητών μας σε νέους καινοτόμους τομείς, όπως για παράδειγμα η Ιατρική Ακρίβειας ή η Περιβαλλοντολογική Υγεία. Τέτοιου είδους συμπράξεις θα συντελέσουν σε στενότερες συνεργασίες αυξάνοντας τον αριθμό ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων από κοινού και την αύξηση στον αριθμό έτερο-αναφορών των καθηγητών και ερευνητών μας. Επίσης η δημιουργία κοινών ερευνητικών κέντρων, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης για επισκέπτες καθηγητές και ερευνητές, θα συντελέσουν στην προσέλκυση τόσο Ελλήνων επιστημόνων που διαπρέπουν στο εξωτερικό όσο και ξένων επιστημόνων, αναχαιτίζοντας τη μάστιγα του brain drain.

Τα πανεπιστήμια μας θα επωφεληθούν σε όλα τα επίπεδα και κυρίως με σημαντική εισροή εσόδων από φοιτητές εξωτερικού – υπολογίζεται, για παράδειγμα, ότι τα έσοδα από τα δίδακτρα από μόνο ένα αγγλόφωνο προπτυχιακό πρόγραμμα ιατρικής αγγίζουν τα 4 εκ. ευρώ για έναν κύκλο σπουδών. Τα έσοδα αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν προς την αναβάθμιση υποδομών, όπως για παράδειγμα στην ανέγερση/ανακαίνιση φοιτητικών εστιών, αθλητικών εγκαταστάσεων, βιβλιοθηκών, και εργαστηρίων – δηλαδή για υποδομές που χρησιμοποιούν καθημερινά οι φοιτητές και καθηγητές. Σε επίπεδο κύρους και διεθνούς προβολής, τα πανεπιστήμια μας αποκτούν τη θέση που τους αρμόζει στον διεθνή ακαδημαϊκό χάρτη, όπως υπογραμμίζουν συνεργασίες με κορυφαία ιδρύματα όπως το Harvard, Yale, Princeton, και Columbia.

Για την χώρα μας, τα οφέλη είναι πολλαπλά τόσο στο οικονομικό όσο και γεωπολιτικό επίπεδο. Οικονομικά, η εισροή ξένων φοιτητών στην Ελλάδα αποτελεί πηγή εισοδήματος για μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις κυρίως στο χώρο της εστίασης και του λιανικού εμπορίου σε ετήσια βάση και όχι μόνο κατά την τουριστική περίοδο. Γεωπολιτικά, η Παιδεία και ο Πολιτισμός αποτελούν δυο από τις πιο σημαντικές συνιστώσες στο διπλωματικό οπλοστάσιο της χώρας μας και η έμπρακτη εμβάθυνση σχέσεων συνεργασίας με τους παγκόσμιους ηγέτες της επιστήμης και της διανόησης θα συνδράμουν στην περαιτέρω διπλωματική ενδυνάμωση της χώρας μας και τις σχέσεις φιλίας με άλλους λαούς.

Στρατηγική Συνεργασίες

Η Ελληνική Κυβέρνηση, μέσω του Υπουργείου Παιδείας, έχει δεσμευτεί για αυτή την αλλαγή παραδείγματος και ειδικότερα για την εμβάθυνση και διεύρυνση των σχέσεων με τα ιδρύματα του εξωτερικού. Για το σκοπό αυτό, συνεχίζεται η εξαιρετική συνεργασία με τις πρεσβείες τρίτων χωρών για την δημιουργία και εμβάθυνση συνεργασιών, ενώ δρομολογούνται και επισκέψεις τόσο πανεπιστημίων του εξωτερικού στην Ελλάδα όσο και μελών της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ για την προώθηση των Ελληνικών ΑΕΙ στο εξωτερικό.

Η στρατηγική σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ σε επίπεδο ανώτατης εκπαίδευσης ήταν η πρώτη που δρομολογήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και την Υπουργό Νίκη Κεραμέως τον Σεπτέμβριο του 2019, μόλις δύο μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από την Κυβέρνηση. Παρά την πανδημία COVID-19, πάνω από 30 κορυφαία Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και όλα τα ελληνικά Πανεπιστήμια έχουν υπογράψει επίσημα το πρόγραμμα διεθνούς ακαδημαϊκής συνεργασίας (International Academic Partnership Program) σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης (Institute of International Education). Το πρόγραμμα αυτό έχει ήδη αποτελέσει έναυσμα για τη σύναψη ή επέκταση συνεργασιών, οι οποίες καλύπτουν πληθώρα επιστημονικών τομέων και αφορούν σε ποικιλόμορφες συνεργασιών, όπως θερινά προγράμματα, κοινά προγράμματα σπουδών, ερευνητικές συνέργειες, κ.α.

Από τα ιδρύματα που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αυτό, εκπρόσωποι από τα παρακάτω 30 θα επισκεφθούν τη χώρα μας στις αρχές Νοεμβρίου, στο πλαίσιο επίσημης επίσκεψης για την διεύρυνση και εμβάθυνση των συνεργασιών τους με Ελληνικά ΑΕΙ:

1. California Polytechnic State University
2. Carnegie Mellon University
3. Columbia University
4. George Mason University
5. Harvard University
6. Indiana University
7. Johns Hopkins University
8. Joliet Junior College
9. Lehigh University
10. Michigan State University
11. Ohio Northern University
12. Princeton University
13. Roger Williams University
14. Rutgers University
15. Stockton University
16. Tufts University
17. University of Alabama
18. University of California, Berkeley
19. University of Cincinnati
20. University of Delaware
21. University of Illinois at Urbana-Champaign
22. University of Kentucky
23. University of South Alabama
24. University of Southern California, Viterbi School of Engineering
25. University of Texas - Health Science Center
26. Wayne State University
27. Widener University
28. William & Mary
29. Yale University
30. York College of Pennsylvania

Η επίσκεψη έχει ονομαστεί Σύνοδος Φάρος 2022: Ελληνοαμερικανική Συνεργασία στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης (Pharos Summit 2022: Greek – U.S. Collaboration in Higher Education). Κατά την παραμονή των εκπροσώπων των Αμερικανικών Ιδρυμάτων στη χώρα μας –διάρκειας μιας εβδομάδας– θα επισκεφθούν, ανά ομάδες, το σύνολο των ελληνικών Πανεπιστημίων για την περαιτέρω ενίσχυση συνεργασιών όχι μόνο με ΑΕΙ μεγάλων αστικών κέντρων, αλλά και περιφερειακών. Κατά την παραμονή τους, θα συμμετέχουν σε εξιδεικευμένα σεμινάρια και συναντήσεις με Ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, ενώ θα πραγματοποιηθούν και επίσημες δεξιώσεις προς τιμήν τους. Στόχος του εγχειρήματος είναι η συνολική ανάδειξη της χώρας και των Πανεπιστημίων της χώρας ως κορυφαίο ακαδημαϊκό προορισμό παγκόσμιας εμβέλειας που προσφέρεται τόσο για την παρακολούθηση υψηλού επιπέδου σπουδών όσο και για την διεξαγωγή καινοτόμου έρευνας.