Explainer: Τι σημαίνει για την τσέπη μας η πτώση του ευρώ;

Το κοινό νόμισμα έσπασε χθες την απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο, που είχε αγγίξει μόλις προχθές, φτάνοντας σε νέο χαμηλό εικοσαετίας: 0,9998 ευρώ το δολάριο είχαμε να δούμε από τον Δεκέμβριο του 2002. Από την αρχή δε του έτους το ευρώ έχει χάσει το 12% της αξίας του.

Γιατί συνέβη αυτό;

Πατήρ πάντων πόλεμος. Ενας λόγος είναι επειδή δεν ξέρουμε εάν η Ρωσία θα αποκαταστήσει την παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μετά τις εργασίες συντήρησης στον αγωγό North Stream Ι που ολοκληρώνονται στις 21 Ιουλίου. Ο δεύτερος λόγος είναι πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αυξάνει τα αμερικανικά επιτόκια προκειμένου να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό που, σημειωτέον, αυτόν τον μήνα στην Αμερική έκανε ρεκόρ 40ετίας. Άρα, καθώς αυξάνεται η επιτοκιακή διαφορά ανάμεσα στα δυο νομίσματα, το δολάριο ακριβαίνει και το ευρώ φθηναίνει. Ενας τρίτος λόγος είναι πως σε συνθήκες γεωπολιτικής αστάθειας και αναταραχών στην παγκόσμια οικονομία το δολάριο θεωρείται «ασφαλές καταφύγιο» - «safe heaven» όπως λέμε.

Εμένα γιατί με αφορά;

Επειδή εισάγουμε πολλά προϊόντα από χώρες της ζώνης του δολαρίου. Επομένως οι τιμές διαφόρων τροφίμων, ποτών και διαρκών καταναλωτικών προϊόντων θα πάρουν την ανηφόρα επιβαρύνοντας την τσέπη μας. Ακριβότερες γίνονται όμως και οι πρώτες ύλες, αφού η διαπραγμάτευσή τους γίνεται σε δολάρια, και φυσικά ακριβότερη γίνεται και η ενέργεια.

Κι άλλο θα ακριβύνει η ενέργεια!; Ως πού θα φτάσει πια;

Ακριβής απάντηση δεν μπορεί να δοθεί αυτή τη στιγμή. Να ληφθεί υπόψη πάντως πως η Goldman Sachs εκτιμούσε πως αν κλείσει οριστικά η στρόφιγγα του Nord Stream θα δούμε λογαριασμούς φυσικού αερίου ακόμη και στα 500 ευρώ τον μήνα. Ας κρατήσουμε ακόμη πως, σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, το ανοδικό ράλι του πληθωρισμού, ο οποίος στην ευρωζώνη τρέχει με άνω του 8% και στη χώρα με άνω του 12%, δεν έχει φτάσει ακόμη στην κορύφωσή του.

Και τα άλλα προϊόντα πόσο θα ακριβύνουν;

Σε κάποια αναμένεται ακόμη και να διπλασιαστεί η τιμή τους. Το θέμα είναι πως ο κύριος όγκος των ελληνικών εισαγωγών από τρίτες χώρες αποτιμάται σε δολάρια – 35 δισ. ευρώ είναι η αξία τους, όταν από την Κίνα εισάγουμε προϊόντα αξίας μόλις 5 δισ. ευρώ. Εισαγωγείς που είχαν κλείσει συμβόλαια τον περασμένο Μάιο και καλούνται να εξοφλήσουν στα τέλη Ιουλίου, βρέθηκαν με ζημιές που ξεπερνούν τα 2.000 ευρώ το κοντέινερ.

Και θα μετακυλήσουν το κόστος στον καταναλωτή;

Αν σε αυτή τη χασούρα προστεθούν οι αυξήσεις στην ενέργεια (πετρέλαια, βενζίνες κλπ) και οι αυξήσεις στις πρώτες ύλες (χαρτί, νήματα, υφάσματα κλπ κλπ), η απάντηση μοιάζει μάλλον αυτονόητη. Οι ίδιοι εξάλλου περιμένουν, αφού θα μειωθεί η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, να πάρουν την κατηφόρα και οι πωλήσεις τους. Κάτι που εξηγεί πως ό,τι πουλήσουν μπορεί να το πουλήσουν ακόμη και στη διπλάσια τιμή.

Άλλες επιπτώσεις υπάρχουν;

Υπάρχουν φόβοι πως, αφού θα συρρικνωθεί η αγορά και η κατανάλωση, θα χαθούν θέσεις εργασίας. Υπό την προϋπόθεση ασφαλώς πως οι συνθήκες θα παραμείνουν οι ίδιες.

Καλά, δεν υπάρχει κανένας που να κερδίζει από αυτήν την ιστορία;

Υπάρχουν, ναι. Φθηνότερο νόμισμα σημαίνει πιο ανταγωνιστικό. Αρα κερδίζουν αυτοί που εξάγουν τα προϊόντα τους και χρησιμοποιούν το δολάριο ή νομίσματα συνδεδεμένα με το δολάριο. Εκτός όμως από τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, ευνοούνται και οι επιχειρηματίες του τουρισμού αφού η χώρα μας γίνεται πιο φθηνή για τους τουρίστες από Αμερική, Βρετανία, Μέση Ανατολή και Κίνα και άρα πιο ελκυστική.

Οι αναλυτές τι λένε; Το ευρώ θα πέσει κι άλλο;

Γίνεται λόγος ακόμη και για ισοτιμία στην περιοχή του 0,95 ή ακόμη και στο 0,90 εάν η Μόσχα διακόψει εντελώς την παροχή του φυσικού αερίου. Ετσι για την ιστορία, πάντως, το ιστορικό χαμηλό στην ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο είναι 0,8230 δολάρια που κρατάει από τον Οκτώβριο του 2000, δηλαδή δέκα μήνες αφότου μπήκε το κοινό νόμισμα στη ζωή μας.