Πολιτικη & Οικονομια

Η πείνα του Πούτιν που θα γονατίσει μια διαιρεμένη Ευρώπη

Η ατολμία της Δύσης να εξοπλίσει επαρκώς την Ουκρανία θα οδηγήσει σε τετελεσμένα: μια ανάλυση

kyriakos_1.jpg
Κυριάκος Αθανασιάδης
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Βλαντιμίρ Πούτιν
Βλαντιμίρ Πούτιν ©EPA Pool

Όταν η ανατολική Ουκρανία βρεθεί στα χέρια του Κρεμλίνου, θα επιτευχθεί η έξοδος της Ρωσίας στο γεμάτο μετανάστες Αιγαίο

Άλλο ένα θύμα της προπαγάνδας ανάμεσα στα πολλά, ήμουν κι εγώ ανάμεσα σε αυτούς που πίστευαν ότι η Ουκρανία θα αναγκαστεί να συνθηκολογήσει μέσα στις πρώτες κιόλας ημέρες από την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων. Προς δόξαν των ουκρανικών όπλων —και για καλό, μέγα καλό, της Ευρώπης—, διαψεύστηκα οικτρά. Όπως λέμε: καλά πήγε αυτό.

Παρά ταύτα, είμαι και από αυτούς που πιστεύουν ότι τα όπλα που έχει τόσο μεγάλη ανάγκη η Ουκρανία άργησαν αδιανόητα πολύ να έρθουν. ΤΟΣΟ πολύ, που πια η κατάσταση στο Ντονμπάς είναι μη αναστρέψιμη.

Πριν από ενάμιση μήνα λέγαμε: «Ο επιτιθέμενος έχει τον πρώτο λόγο στα πάντα, αλλά και τις μεγαλύτερες απώλειες σε “έμψυχο υλικό” κατά τη φάση της προέλασής του. Κάποια στιγμή επέρχεται ισορροπία απωλειών». Αυτή η ισορροπία ήρθε — και πέρασε. Διότι τώρα πια επιτιθέμενοι είναι ΚΑΙ οι Ουκρανοί, καθώς επιχειρούν να απελευθερώσουν περιοχές του Ντονμπάς.

Και δεν είναι μόνο οι απώλειες των Ουκρανών σε άντρες και γυναίκες της πρώτης γραμμής. Είναι και η σπάνις των πυρομαχικών, η έλλειψη οβίδων, το θεαματικό μειονέκτημα σε πυροβόλα μεγάλου βεληνεκούς έναντι του αντιπάλου. Ο εχθρός πολεμά με τον όγκο του, χωρίς να φείδεται απωλειών, χωρίς να λογαριάζει αν σήμερα χάσει εκατό, διακόσιους ή χίλιους φαντάρους. Δεν υπολογίζει τις απώλειες σε ψυχές και υλικό, και ούτε καν τις μετρά. Απλώς βάλλει. Κάνει τη δουλειά του όπως έχει μάθει από πάντα να την κάνει.

Από την άλλη, οι Ουκρανοί ζητούν ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΑ και ΟΠΛΑ από την πρώτη ημέρα: «I need ammunition, not a ride» (25/2/22). Ξέροντας κάτι παραπάνω από εμάς —τους εξωτερικούς, μακάριους παρατηρητές—, υπολόγισαν τα πάντα με την ταχύτητα και την καθαρότητα σκέψης του αποφασισμένου, όχι να τρέξει για να γλιτώσει θηράματος, αλλά να σταθεί και να αντιμετωπίσει τον θηρευτή με τα κέρατά του. Και είδαν πως, κάνοντας το καθήκον τους, δηλαδή πολεμώντας στο πεδίο με λύσσα και μεθ’ ορμής ακαθέκτου, θα έσπρωχναν τον εισβολέα πέρα από τα σύνορα, ΕΦΟΣΟΝ ΕΙΧΑΝ ΤΑ ΜΕΣΑ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΟΥΝ. Γιατί δεν τα έχουν: τα δικά τους τα εξάντλησαν από καιρό, και ήδη πολεμάνε με τα φορτία κάποιων αεροπλάνων που έφτασαν από το εξωτερικό. Όχι πολλών. Και σίγουρα όχι ΑΡΚΕΤΩΝ, όχι αναγκαίων και ικανών να τελειώσουν τη δουλειά.

Από τα μισά του πολέμου οι Ουκρανοί, από τον πρώτο, τον Ζελένσκι, μέχρι τον τελευταίο χρήστη του Twitter, ζητάνε με έμφαση κάτι πολύ συγκεκριμένο: βαρέα όπλα. Ήτοι πυροβόλα και πυραύλους, κυρίως, μεγάλου βεληνεκούς, για να χτυπήσουν από μακριά τις βάσεις εκτόξευσης των ρωσικών πυραύλων που έχουν ισοπεδώσει δεκάδες πόλεις και χωριά και έχουν επιφέρει πλήγματα στην οικονομία και τις υποδομές της μισής χώρας. Πυροβόλα, και μακάρι και άρματα μάχης, γιατί αυτά που παίρνουν σαν λάφυρα από τους Ρώσους είναι πολλά μεν, αλλά χρειάζονται μεγάλες επισκευές — και δεν περισσεύουν μηχανικοί αυτή τη στιγμή: πολεμάνε οι περισσότεροι στην πρώτη γραμμή.

Μία χώρα χωρίς πολεμική αεροπορία για να χτυπήσει τον εχθρό στα μετόπισθεν και για να καταρρίψει τα αεροπλάνα του, μια χώρα χωρίς τεθωρακισμένα, χωρίς κανόνια, αλλά και χωρίς ναυτικό, πολεμά με τουφέκια και μπαζούκας, με ντρόουν και παγίδες, μία ορδή εισβολέων. Πολεμάει, και νικάει. Και προελαύνει. Μα ξεμένει πια ακόμα και από σφαίρες.

Αυτά τα προφανή για εμάς συμπεράσματα φυσικά τα ξέρουν όλοι. Τα ξέρει ο Πούτιν, και τρίβει τα χέρια του, τα ξέρουν και οι Σύμμαχοι — και… και τι; Και σηκώνουν τους ώμους, ενδεχομένως. Σηκώνουν τους ώμους γιατί ΞΕΡΟΥΝ  τι θα γίνει, μα δεν έχουν τη βούληση να το προλάβουν ΠΡΙΝ συμβεί. Οι Σύμμαχοι —με ή χωρίς τον φόβο των πυρηνικών, τακτικών και μη, του Πούτιν— επέλεξαν να μην πληρώσουμε εφάπαξ το τίμημα, αλλά σε δόσεις.

Μόνο που το ποσό με τις δόσεις θα δεκαπλασιαστεί. Αυτός ο κανόνας είναι παλιός όσο και το εμπόριο-με-άλλα-μέσα, δηλαδή ο πόλεμος.

                                                  * * *

Τι θα γίνει αν (κατ’ εμέ: ΟΤΑΝ) οι Ρώσοι αγγιστρωθούν σε όλο το Ντονμπάς, και πάψει κάθε αντίσταση εναντίον τους;

Πρώτον, η κατοχή του των περιφερειών του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ, δηλαδή του Ντονμπάς (που μαζί με τις υπόλοιπες υπό κατοχή σήμερα περιοχές της Ουκρανίας: τη Ζαπορίζια, τη Χερσώνα και την Κριμαία, έχουν, συμπτωματικά, έκταση όσο όλη η Ελλάδα…), θα είναι το μεγάλο διαπραγματευτικό τους χαρτί — ένα χαρτί που θα ρίξουν στο τραπέζι με αντάλλαγμα ΟΛΑ τα άλλα.

Κρατώντας στα χέρια τους το Ντονμπάς, τελειώνοντας δηλαδή (μόνο προσωρινά) έναν πόλεμο που δεν κρατά τρεισήμισι μήνες αλλά οχτώ ΧΡΟΝΙΑ, η Ρωσία αποκτά ισόβια πρόσβαση στο λιμάνι της Μαριούπολης, και αποκτά άμεσες συνδέσεις με την Κριμαία —που σήμερα δεν είναι παρά ένας απομονωμένος, καιμόνο κατ’ όνομα ρωσικός,θύλακας— αλλά και με τη Μεσόγειο.

Ουσιαστικά, δεν περνά μόνο στο Αιγαίο, αλλά πατάει το πόδι της για τα καλά στην Ουκρανία, της αποκόπτει ένα πελώριο ποσοστό γης, και πλησιάζει το ίδιο το Κίεβο: το Ντονμπάς είναι το εφαλτήριο της καταστροφής ΟΛΗΣ της Ουκρανίας, και της κατάκτησής της από τους Ρώσους. Αυτό λένε ότι θέλουν — ας τους πιστέψουμε, είναι η απλούστερη απάντηση στο ερώτημα: Τι θέλει ο Πούτιν στην Ουκρανία; Να την κατακτήσει και να την προσαρτήσει θέλει, τι άλλο; Δεν έχουμε να κάνουμε με το ξυράφι του Όκαμ εδώ, αλλά με το ξυράφι της Ρωσίας.

Για τη Δύση όμως η ρωσική κατοχή στο Ντονμπάς και σε όλη την ανατολική Ουκρανία είναι και κάτι άλλο: είναι ένα διάλειμμα από τον σημερινό πόλεμο. Είναι αυτό που περιμένουν πολλοί Δυτικοί ηγέτες για να πουν, «Όπα. Σταματήστε εδώ, φτάνει. Ήρθε η ώρα να πάμε σε σοβαρές διαπραγματεύσεις, για να δούμε πού βρισκόμαστε».

Μάλιστα, είναι πολύ περισσότερο από πιθανό να ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ πράγματι η Ρωσία τον πόλεμο όταν το Ντονμπάς βρεθεί ολόκληρο στα χέρια της, ακριβώς για να το κερδίσει ΚΑΙ στα χαρτιά, για να επιδιώξει έτσι (και να κερδίσει) άρση των οικονομικών κυρώσεων που την έχουν γονατίσει, και για να ανασυγκροτήσει τον κουρασμένο στρατό της. Ή, με άλλα λόγια: για να ανασυνταχθεί πριν ξαναπεράσει τα σύνορα, καθώς αντικειμενικός σκοπός της —δεν κουραζόμαστε να το επαναλαμβάνουμε, όπως δεν κουράζονται να το επαναλαμβάνουν οι ίδιοι οι Ρώσοι αναλυτές, πολέμαρχοι και λοιποί— είναι η διάλυση της Ουκρανίας: η «αποναζιστικοποίησή» της.

                                                  * * *

Αλλά είναι και κάτι ακόμη που νομίζουμε ότι έχει σημασία εδώ. Ο Πούτιν δεν κάνει έναν απελευθερωτικό πόλεμο, ή έναν πόλεμο τιμής. Ο Πούτιν κάνει έναν πολυμέτωπο πόλεμο, έναν πόλεμο κατά πάντων, που απώτερο σκοπό έχει την κατίσχυση —όχι απλώς επί της Ουκρανίας: η Ουκρανία είναι ένα προπέτασμα καπνού πάνω από έναν ωκεανό αίματος— αλλά επί της Ευρώπης και της Αμερικής: με ένα-ένα βήμα τη φορά.

Και αυτός ο πόλεμος, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, δεν άρχισε στα τέλη του Φεβρουαρίου: άρχισε προ πολλών ετών, και ήταν αυτός που χώρισε τη Δύση στα δύο.

Ήταν ο πόλεμος των μποτ, ο πόλεμος για τις εκτρώσεις, για τα Κίτρινα Γιλέκα, για το Brexit, για τον Τραμπ. Ένας πόλεμος διαλυτικός και υπόγειος, που χρηματοδοτούσε ομάδες στο Facebook, από κείνες τις αθώες που έβαζαν γατάκια και «Καλημέρες» με δελφίνια και στρας και είχαν χιλιάδες λάικ από ανύπαρκτους λογαριασμούς, μόνο και μόνο για να συγκεντρώσουν με τον καιρό μεγάλα πλήθη εκεί μέσα και να τους πουν ένα πρωινό: «Να καεί, να καεί, το μπουρδέλο η Βουλή», «Τα έμβρυα έχουν ψυχή από την ώρα της σύλληψης», «Η γραφειοκρατία των Βρυξελλών φταίει για τα πάντα», «Η δημοκρατία τους σκοτώνει», «Να τους τελειώσουμε πριν μας τελειώσουν», «Οι Ιλουμινάτοι θα νικήσουν τους Δρακονιανούς της Λέσχης Μπίλντεμπεργκ», «Μπράβο στη Μαρίν Λεπέν για την τόλμη της», «Οι μετανάστες βρομάνε και βιάζουν τα κορίτσια μας» κ.ο.κ.

                                                  * * *

Μετανάστες; Α, ναι. Έχετε μόνο κατά νου τι έχει να γίνει με τον νέο τεχνητό λιμό που επιδιώκει η Ρωσία —δεν θα είναι ο πρώτος, έχει το knowhow—, ξεκινώντας και παρατείνοντας τον πόλεμο, ναρκοθετώντας τα χωράφια της Ουκρανίας, πυρπολώντας τις σιταποθήκες, κλέβοντας δημητριακά και επιβάλλοντας ναυτικό αποκλεισμό στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Οι σαπισμένοι σπόροι στα ουκρανικά σιλό δεν θα πλήξουν μόνο τις τσέπες ημών των πλουσίων (θυμίζω ότι είμαστε πλούσιοι, γιατί σκρολάροντας μετά την ταβέρνα στο iPhone τείνουμε να το ξεχνάμε), ούτε «μόνο» θα βυθίσει ακόμη περισσότερο στο χάος την οικονομία της Ουκρανίας: αλλά θα χτυπήσει τις οικονομίες και τα στομάχια των πραγματικών φτωχών του πλανήτη: των Αφρικανών, των Ασιατών, ακόμη και των Νοτιοαμερικανών.

Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι στην Αφρική και στην Ασία θα λιμοκτονήσουν, και δεκάδες εκατομμύρια απελπισμένες ψυχές θα κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να έρθουν στην Ευρώπη να φάνε και να βρουν ελπίδα.

Ο Πούτιν δεν θέλει να μας δει μόνο διαιρεμένους, αλλά και ταπεινωμένους. Μέχρι τώρα, με τη γλίσχρα βοήθεια —δίκην ελεημοσύνης— στον ουκρανικό στρατό, παίζουμε το παιχνίδι του, απωθώντας προς το μέλλον την επίλυση του ρωσικού προβλήματος, μετά από μία προσωρινή συνθηκολόγηση.

Μόνο που το μέλλον δεν αργεί. Το μέλλον είναι ήδη εδώ. Κι έχει τα μάτια του.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ