Ανοιχτή συζήτηση από τον οργανισμό ΝΕΟΝ

 Τι θα μπορούσε να «σπάσει» τη μονοτονία της καθημερινότητας ενός ανθρώπου μέσα στη πόλη; Τι θα μπορούσε να τον κάνει να σκεφτεί διαφορετικά για κάποια πράγματα, να γίνει πιο ενεργός πολίτης, να αντιδράσει σε όσα συμβαίνουν μέσα στην ίδια του την πόλη που κι αυτή με τη σειρά της αλλάζει συνεχώς πρόσωπο; Η απάντηση είναι μία: η τέχνη. Ενταγμένη στο αστικό τοπίο ως αναπόσπαστο κομμάτι της, η τέχνη μπορεί να γίνει όχημα ανάπλασης, ακόμα και αναδημιουργίας του δημόσιου χώρου.

Αυτό ήταν το θέμα της δεύτερης συζήτησης που πραγματοποιήθηκε τη Τρίτη 24 Ιουνίου από τον οργανισμό ΝΕΟΝ στο πλαίσιο του φεστιβάλ Αθηνών.

Στη συζήτηση συμμετείχαν ο κ. Γιάννης Μπουτάρης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, ο κ. ∆ημήτρης ∆ασκαλόπουλος, Ιδρυτής του ΝΕΟΝ, η κα Έλλη Ανδριοπούλου, Εκτελεστική Διευθύντρια του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, η κα Έφη Τσιότσιου Διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, η κα Ελίνα Κουντούρη, ∆ιευθύντρια του ΝΕΟΝ, η κα Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και η κα Ελπίδα Ρίκου, Κοινωνική Ανθρωπολόγος. Τη συζήτηση συντόνισε ο επιμελητής τέχνης και δημοσιογράφος Θεόφιλος Τραμπούλης

Ανοίγοντας τη συζήτηση, ο κ. Δασκαλόπουλος είπε: «Πιστεύω στη σύγχρονη τέχνη γιατί απευθύνεται όχι σε θεατές – θαυμαστές, αλλά σε πολίτες: το εικαστικό μέσο προκαλεί μια αισθητική έκπληξη και αρθρώνει κριτικό λόγο, προκαλεί σε αφύπνιση, σε συνειδητοποίηση, ή ακόμα και σε αντίδραση… Η δημόσια τέχνη εκτίθεται στο δημόσιο χώρο όχι ως μνημείο, αλλά σαν οργανικό στοιχείο της καθημερινότητας…»

Γιάννης Μπουτάρης: ««Από την εμπειρία μου την προσωπική, την επαγγελματική και ως Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, έχω μάθει ότι αυτό που έχει σημασία είναι η αισθητική, στη ζωή, στην καθημερινότητα, στον τρόπο που βιώνουμε τα πράγματα, στην αντίληψή μας».

Η Έλλη Ανδριοπούλου μίλησε για το πολυαναμενόμενο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Νιάρχος, το οποίο θα φιλοξενεί την Εθνική Βιβλιοθήκη, τη Λυρική και το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος 170 στρεμμάτων. Το έργο αυτό φιλοδοξεί να γίνει ένας χώρος δημιουργίας ανοιχτός σε όλους και να δώσει νέα πνοή στην περιοχή του παλιού Ιπποδρόμου.

Η Έφη Τσιότσιου, διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση παρουσίασε το πρόγραμμα Rethink Athens για την ανασυγκρότηση του κέντρου με άξονα την Πανεπιστημίου. Το ενδιαφέρον πολιτών και ομάδων για το πρόγραμμα φανερώνει «ότι το κάλεσμα του Rethink Athens ‘’να ξανασκεφτούμε την Αθήνα’’, δεν ήταν μόνο επίκαιρο αλλά και επιτακτικό».

Η Ελίνα Κουντούρη επεσήμανε την ανάγκη να ανακτηθεί και να αναδειχθεί η ισχύς του δημόσιου χώρου. «Η σύγχρονη τέχνη έχει την ικανότητα να καθιστά ένα δημόσιο χώρο κοινωνικό χώρο. Ένα κλασικό παράδειγμα δημόσιας τέχνης είναι η ίδια η Αθήνα, όπου οι δημόσιοι χώροι όπως η Αρχαία Αγορά αγκάλιασαν τις πνευματικές δυνάμεις, τις οικονομικές συνθήκες και τα δημοκρατικά στοιχεία της Πόλης των Αθηνών».

Η διευθύντρια του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, Συραγώ Τσιάρα, παρουσίασε μια ιστορική αναδρομή για την τέχνη σε δημόσιο χώρο. Ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα όπου η δημόσια τέχνη απεικονίζει τις καθεστωτικές αντιλήψεις, με τη δημιουργία ή την αποκαθήλωση αγαλμάτων, ή ακόμα και με την ανέγερση μνημείων ως αφιερώματα σε σημαντικά πολιτικά γεγονότα της πόλης ή χώρας.

Τέλος, η Ελπίδα Ρίκου σημείωσε ότι οι δράσεις στους δημόσιους χώρους αποτελούν μορφή κοινωνικού ακτιβισμού, που ουσιαστικά θέτει τα ερωτήματα για τα όρια της τέχνης και της ίδιας της κοινωνικής ζωής.