Ο Νίκος Γεωργιάδης σχολιάζει τις δημοτικές εκλογές της Γαλλίας και τα ποσοστά του Εμανουέλ Μακρόν, της Μαρίν Λεπέν και των Οικολόγων Πράσινων
Η Γαλλία ξύπνησε σε ένα διαφορετικό πολιτικό σκηνικό τη Δευτέρα το πρωί. Μία νέα πολιτική κουλτούρα εμφανιζόταν θεαματικά ενισχυμένη μέσα από τις κάλπες του 2ου γύρου των Δημοτικών Εκλογών. Είχε προηγηθεί η πολύμηνη καραντίνα που επιβλήθηκε στη γαλλική κοινωνία. Ο κορωνοϊός στοίχισε στη χώρα δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αλλά προκάλεσε και ένα σοκ στην αυτοπεποίθησή της. Τέλη Ιουνίου με τους Γάλλους να εξέρχονται μουδιασμένοι από την περιπέτεια του εγκλεισμού με την οικονομία τους σοβαρά λαβωμένη, η Γαλλία είπε ένα ηχηρό όχι στον Μακρόν, ένα ηχηρότερο ναι στους Οικολόγους - Πράσινους, είπε ένα λακωνικό και κοφτό «νιετ» στην ακροδεξιά πρόταση της Μαρίν Λεπέν, και πρόσφερε μια πολύ διακριτική αλλά υπαρκτή στήριξη στην τραυματισμένη γαλλική δεξιά η οποία απλά διατήρησε τη δύναμή της στις μικρομεσαίες ως προς το πληθυσμιακό δυναμικό πόλεις.
Ηττημένο είναι το κόμμα τουΜακρόν και βεβαίως η φλύαρη αλλά πολιτικά αναξιόπιστη, κοινωνικά διφορούμενη και σκανδαλιάρα Αριστερά του Μελανσόν.
Νικητές είναι οι Οικολόγοι Πράσινοι οι οποίοι για πρώτη φορά κερδίζουν μεγάλα οχυρά όπως το Στρασβούργο, τη «δεξιά» Λιόν, το ακόμη δεξιότερο Μπορντό. Κερδίζουν την Μπεζανσόν αλλά και το Πουατιέ από τους Αριστερούς. Διατήρησαν τον έλεγχο της Γκρενόμπλ. Συνετέλεσαν καταλυτικά στην «αρπαγή» της Μασσαλίας με τη συμμαχία της Κεντροαριστεράς. Βοήθησαν στον θρίαμβο της σοσιαλίστριας και ισπανογαλλίδας Άνα Μαρία Ινταλγκό στο Παρίσι. Καθήλωσαν τις δυνάμεις του Μακρόν που δεν κατάφεραν τίποτε το σημαντικό.
Οι ακροδεξιοί, φασιστολάγνοι της Λεπέν εξαφανίστηκαν. Κέρδισαν μόνον το Περπινιάν, μία πόλη χωρίς μεγάλη πολιτική επιρροή. Περίεργη εξέλιξη. Οι ακροδεξιοί τα είχαν δώσει όλα με τις θεωρίες συνωμοσίας περί κορωνοϊού. Απέτυχαν παταγωδώς. Η περιπέτεια της καραντίνας επανέφερε ως φαίνεται τη λογική στα μυαλά των Γάλλων. Για πόσο;
Βεβαίως οι Δημοτικές Εκλογές δεν είναι ούτε Προεδρικές ούτε Βουλευτικές. Δεν αποτυπώνουν ξεκάθαρα στον πολιτικό χάρτη ένα ευδιάκριτο στίγμα. Αντίθετα, μάλιστα. Επιτρέπουν στους πολίτες μια πληθωρική εκλογική χαλαρότητα. Αφήνουν τους ψηφοφόρους πραγματικά ελεύθερους ακόμη και για να πειραματιστούν.
Όμως παρ' όλα αυτά κάτι συμβαίνει στην Κεντρική Ευρώπη.
Μετά το «πράσινο» κύμα σε όλες τις αναμετρήσεις στη Γερμανία, έρχεται το οικολογικό Τσουνάμι στη Γαλλία για να υπενθυμίσει πως στην κοινωνία εξελίσσονται διεργασίες.
Η πανδημία ήταν πλήρης οικολογικών μηνυμάτων, αν κάποιος ήταν διατεθειμένος να τα αντιληφθεί. Ο εγκλεισμός, ο φόβος, η ανασφάλεια, το θανατικό, οι τραυματικές εικόνες από το Μπέργκαμο, η αδυσώπητη πραγματικότητα στη Νέα Υόρκη, όλα αυτά επανέφεραν στην ημερήσια διάταξη τα μεγάλα και αναπάντητα ερωτήματα που έχει θέσει η Οικολογία τις τελευταίες δεκαετίες. Οι συντηρητικές δυνάμεις του πλανήτη σνόμπαραν συστηματικά όλες αυτές τις προειδοποιήσεις. Ο ανεκδιήγητος τραμπουκο-τραμπισμός, αυτό το συνοθύλευμα λευκού φασισμού, άγριου καπιταλισμού, γονιδιακού ρατσισμού και ξενοφοβίας και επιθετικού προτεσταντισμού στην εκδοχή των Ευαγγελιστών, αυτό το μοντέλο σύγχρονου ακροδεξιού καλβινισμού τέθηκε επικεφαλής της παγκόσμιας καμπάνιας κατά των προσπαθειών να αντιμετωπιστεί και να αντιστραφεί η κλιματική αλλαγή. Τη στάση του Τραμπ μιμήθηκαν πολλοί. Από τη Ρωσία του Πούτιν έως την Κίνα και από τον Ινδία έως τα ακροδεξιά ευρωπαϊκά σχήματα. Συγκεκριμένα βιομηχανικά συμφέροντα βρίσκονται πίσω από την πολιτική στάση των αστοιχείωτων ακροδεξιών ηγετών τύπου Μπολσονάρου που καίνε συστηματικά τον Αμαζόνιο προκειμένου να ικανοποιήσουν τους χρηματοδότες και προστάτες τους. Μόνο που και ο Τραμπ και ο Μπολσονάρου έχουν εκλεγεί διά της λαϊκής ψήφου. Το μοντέλο που έχουν προτείνει υιοθετείται από ένα μεγάλο ποσοστό των ψηφοφόρων των χωρών τους.
Φαίνεται πως σε κάποιες κοινωνίες, σχετικά πιο ώριμες, αντιλαμβάνονται ελέω και πανδημίας τα μη αναστρέψιμα αδιέξοδα. Πρόκειται για μία πρώτη προσέγγιση. Διότι τα μηνύματα από τις γαλλικές δημοτικές εκλογές είναι πολλαπλά.
Ο Εμανουέλ Μακρόν, ο αδιαφιλονίκητος πολιτικός οδοστρωτήρας πριν από λίγα χρόνια, εισήλθε στο πολιτικό παιγνίδι περίπου από το πουθενά επιχειρώντας να συμπληρώσει δύο εμφανή κενά. Εκείνο που άφηνε πίσω του ο ανεκδιήγητος σοσιαλιστής και επίμονος ερωτιάρης Φρανσουά Ολάντ και πριν από αυτόν ο ακόμη πιο ανεκδιήγητος εκπρόσωπος της συντηρητικής παράταξης με υπερδεξιές τάσεις, ο Νικολά Σαρκοζί, με τη γιαγιά από τη Θεσσαλονίκη και τον Ούγγρο πατέρα που κατέληξε στη Λεγεώνα των Ξένων μετά τον πόλεμο. Αυτά τα δύο κενά ήταν τραυματικά για το γαλλικό πολιτικό σκηνικό. Την αποσύνθεση της πολιτικής ζωής εκμεταλλεύτηκε τότε η Μαρίν Λεπέν και κατάφερε να πλασαριστεί ως διεκδικητής ακόμη και της Γαλλικής Προεδρίας. Ο Εμανουέλ Μακρόν κατάφερε να παίξει σωστά τον ρόλο της σφήνας μεταξύ Δεξιών και Σοσιαλιστών. Η κοινωνία τον εμπιστεύτηκε. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα εκμηδενίστηκε, η Δεξιά συρρικνώθηκε και ο τότε επικεφαλής της Φρανσουά Φιγιόν, και η σύζυγός του, σύρθηκαν στα δικαστήρια για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος με αποτέλεσμα να καταδικαστούν μόλις πριν από λίγες ημέρες τελεσίδικα σε ποινές φυλάκισης. Το αστέρι του Μακρόν δεν κράτησε πολύ, συνάντησε προβλήματα στην αντιμετώπιση του κινήματος «Κίτρινα Γιλέκα». Είχε πολύ καιρό η Γαλλία να δει μια τέτοια κλιμάκωση βίας στην αντιπαράθεση διαδηλωτών με την αστυνομία. Οι Γάλλοι πολίτες είχαν πολλές δεκαετίες να συνδιαλλαγούν με την εικόνα των καταστροφών και του πλιάτσικου στα κεντρικότερα σημεία του Παρισιού. Είχαν ξεσηκωθεί τα μικροαστικά στρώματα της γαλλικής επαρχίας και των βεβαρημένων προαστίων των μεγάλων αστικών κέντρων. Οι «νεόπτωχοι» σήκωσαν τα πλακάτ. Δεν ήταν ούτε δεξιοί ούτε ακροδεξιοί ούτε και αριστεροί. Ήταν όλα αυτά μαζί αλλά και τίποτε.
Αμέσως μετά εκδηλώθηκε η πανδημία, που γονάτισε την κοινωνία και την οικονομία. Οι πολίτες τρομοκρατήθηκαν. Οι δουλειές χάθηκαν σε μία ημέρα. Τα βιομηχανικά τέρατα της Γαλλίας όπως η Renault-Fiat, η Citroen-Peugeot-Opel, ο γίγαντας Alstom SA άρχισαν να απολύουν. Ο Εμανουέλ Μακρόν βρέθηκε αντιμέτωπος με τις μυλόπετρες. Προφανώς ήταν και είναι ισχυρότερες από το πολιτικό του πεπρωμένο. Τώρα είναι υποχρεωμένος να συνδιαλλαγεί με τη νέα πραγματικότητα. Να τη διαχειριστεί ή, όπως φαίνεται, να τη… συνδιαχειριστεί. Οι Γάλλοι μάλλον δεν υιοθετούν τους μεσσίες, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον.
Όπου οι Οικολόγοι - Πράσινοι συνεργάστηκαν με αριστερές δυνάμεις, Σοσιαλιστές ή ακόμη και με τους Κομμουνιστές, οι συμμαχίες αυτές κέρδισαν. Σε κάποιες περιπτώσεις οι Πράσινοι συνεργάστηκαν με δεξιούς. Και πάλι κέρδισαν. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο. Οι ψηφοφόροι επέλεγαν τον νεωτερικό λόγο, αλλά πρόκριναν την πράσινη εναλλακτική πρόταση αν συνοδευόταν και από κάποιο παραδοσιακότερο και κυρίως προοδευτικό πρόσημο. Επέλεξαν την αλλαγή αλλά με προσοχή και σύνεση. Όπως διαπιστώθηκε προ μηνών, άλλωστε, και στη Γερμανία. Ο Εμανουέλ Μακρόν τώρα τρέχει να προλάβει. Δεσμεύεται για οικολογικά ανοίγματα. Υπόσχεται αλλαγές. Η νέα πραγματικότητα όμως στέλνει το δικό της μήνυμα. Από τη Δευτέρα που μας πέρασε έκλεισε για πρώτη φορά πυρηνικό εργοστάσιο εν λειτουργία. Επί δεκαπέντε χρόνια ξεμοντάρεται βίδα-βίδα. Ο τελευταίος αντιδραστήρας τέθηκε εκτός λειτουργίας προ ημερών. Μια δύσκολη, πανάκριβη αλλά συμβολική απόφαση. Πρόκειται για τον πυρηνικό σταθμό του Φεσενάιμ, μεταξύ Στρασβούργου και Μυλούζης πάνω στην όχθη του Ρήνου, μόλις 1,5 χιλιόμετρο από τα σύνορα με τη Γερμανία. Αν θυμάμαι καλά η πρώτη βίαια διαδήλωση μέσα στο δάσος του Φεσενάιμ με τους φοιτητές από τη μία και τα γαλλικά ΜΑΤ από την άλλη πραγματοποιήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’70, εκεί γύρω στο 1974-75, όταν ακόμη το εργοστάσιο κτιζόταν.
9°
