Ο Μάνος Βουλαρίνος υπενθυμίζει πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια πηγή χρηματοδότησης
Τα χρήματα που προβλέπει η πρόταση της Κομισιόν για ενίσχυση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολλά. Πάρα πολλά. Μπορεί να μην υπάρχει συμφωνία και οι διαπραγματεύσεις προφανώς θα αλλάξουν κάποια πράγματα, αλλά και πάλι είναι απολύτως βέβαιο ότι το μέγεθος της ενίσχυσης θα είναι πρωτοφανές. Θα είναι τόσο μεγάλο που ακόμα και ο πιο επιρρεπής σε συναισθηματικούς παραλογισμούς συμπολίτης μπορεί να καταλάβει πόσο σημαντικό, πόσο σπουδαίο είναι η Ελλάδα να είναι ένα από τα κράτη που όλα μαζί κάνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Από τα πακέτα Ντελόρ μέχρι και τον εξαιρετικά χαμηλότοκο δανεισμό για να μη βουλιάξει η χώρα από την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, η Ένωση είναι η πηγή ενός ποταμού χρηματοδότησης. Το ότι μεγάλος όγκος των νερών του ποταμού σπαταλήθηκαν με τρόπο σκανδαλώδη είναι δεδομένο, αλλά όλοι καταλαβαίνουμε πως την ευθύνη γι' αυτό την έχουν μάλλον οι ελληνικές κυβερνήσεις παρά η ίδια η Ένωση. Αλλά ακόμα και μ’ αυτή τη σκανδαλώδη σπατάλη, μπορεί εύκολα κανείς να διαπιστώσει ότι λίγα πράγματα θα είχαν γίνει στην Ελλάδα χωρίς τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Η σημαία της Ένωσης σε κάθε ταμπέλα δημόσιου έργου ή σχολείου που κατασκευάζεται, σε κάθε λεωφορείο, τρόλεϊ ή συρμό, σε κάθε δημόσιο οργανισμό δεν μπαίνει για στολίδι. Μπαίνει για να μας θυμίζει ποιος συγχρηματοδοτεί. Για να μας θυμίζει πόσο τυχεροί είμαστε που το 1979 οι παπανδρεϊκές λαϊκίστικες κραυγές δεν εμπόδισαν τον Καραμανλή να υπογράψει την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ και το 1981 τα παπανδρεϊκά συνθήματα για έξοδο από την Κοινότητα ήταν ό,τι είναι διαχρονικά τα παπανδρεϊκά συνθήματα: δολώματα για αφελείς.
Αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια πηγή χρηματοδότησης.
Είναι η Ευρωπαϊκή Δικαιοσύνη χωρίς την οποία θα ήμασταν όλοι έρμαιο στις αποφάσεις δικαστηρίων που έχουν δικαιώσει μέχρι και τον Σώρρα (προσωρινά, αλλά και πάλι πρέπει να παραδεχτείτε ότι είναι ακραίο). Αρκεί να σκεφτείτε πόσοι αδικημένοι συμπολίτες έχουν δικαιωθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να καταλάβετε τη σημασία μιας υπερεθνικής (και άρα πολύ πιο δύσκολο να επηρεαστεί) δικαιοσύνης.
Είναι η ελευθερία μετακίνησης πολιτών και μεταφοράς αγαθών που από καχύποπτους επαρχιώτες μας μετατρέπει (πολύ σιγά, αλλά σταθερά) σε πολίτες που αισθάνονται αναπόσπαστο κομμάτι ενός ευρύτερου και πολύμορφου κόσμου. Που δίνει τη δυνατότητα σε φοιτητές να ανοίξουν τους ορίζοντες τους ζώντας και σπουδάζοντας για μήνες σε μια ξένη χώρα μέσω του Erasmus. Που δίνει τη δυνατότητα σε χιλιάδες συμπατριώτες να εργαστούν ελεύθερα σε όποια χώρα της Ένωσης θέλουν χωρίς την αγωνία και την αβεβαιότητα της ανανέωσης της άδειας παραμονής. Που κάνει το εμπόριο πιο εύκολο και για τον έμπορο και για τον καταναλωτή.
Είναι η ασφάλεια και η σιγουριά του να ανήκεις σε ένα μεγάλο και ισχυρό σύνολο. Μπορεί στρατιωτικά η Ένωση να υπολείπεται των άλλων υπερδυνάμεων, αλλά ακόμα κι έτσι δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι η απόπειρα εισβολής του Φεβρουαρίου δεν θα ήταν τίποτα μπροστά σ αυτά που θα επιχειρούσε ο τραμπούκος γείτονας αν ήμασταν ένας μοναχικός λύκος (λυκάκι, αν σκεφτεί κανείς το μέγεθός μας).
Είναι το ισχυρό νόμισμα. Αν δεν καταλαβαίνετε πόσο σημαντικό είναι αυτό, θυμηθείτε τι συνέβαινε με την αξία των χρημάτων και ποιο ήταν το βιοτικό επίπεδο στην Ελλάδα της δραχμής κι αν αυτό δεν σας είναι αρκετό, ρίξτε μια ματιά στην πολύ ισχυρότερη οικονομικά Τουρκία. Κι αν θέλετε κάτι πιο χαρντκόρ, φανταστείτε την κρίση της περασμένης δεκαετίας με εθνικό νόμισμα. Θα ήμασταν βέβαια όλοι δισεκατομμυριούχοι αλλά τα αγαθά που θα χρειαζόμασταν για να επιβιώσουμε θα έκαναν τρισ..
«Είναι όλα τέλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση;» μπορεί να ρωτήσει κάποιος που θέλει να κάνει μια εντελώς παιδική ερώτηση. Φυσικά και όχι. Δεν υπάρχει κανένα σύνολο στο οποίο να είναι όλα τέλεια. Ακόμα και στην πιο αρμονική κι αγαπημένη οικογένεια δεν είναι όλα τέλεια, οπότε δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι στη νεαρή (βρέφος αν μιλάμε σε ιστορικό χρόνο) οικογένεια 27 κρατών δεν μπορεί παρά όλα να είναι ατελή. Αλλά όλα βελτιώνονται διαρκώς.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα είναι πολύ καλύτερη από ό,τι ήταν 30 χρόνια πριν και πολύ χειρότερη απ’ ό,τι θα είναι σε 30 χρόνια από τώρα. Όπως σε κάθε σύνολο (από το απλό που ονομάζουμε «οικογένεια» μέχρι το πολύπλοκο που ονομάζουμε «κράτος») είναι αδύνατο να υπάρχει μέλος του χωρίς παράπονα. Αλλά είναι δύσκολο και να υπάρχει μέλος του που δεν καταλαβαίνει ότι το να είσαι κομμάτι αυτού του συνόλου είναι πολύ προτιμότερο από το να είσαι μόνος κι έρημος. Ότι σε μια θάλασσα γεμάτη πειρατές που σε κάθε φουρτούνα τα κύματα σηκώνονται όλο και ψηλότερα είναι καλύτερα να είσαι σε ένα αεροπλανοφόρο παρά σε μια γέρικη μαούνα. Και μπράβο σου.
