Νικήτας Κλιντ: Το ραπ, η επίθεση στην ελευθερία του λόγου και η άνοδος του λαϊκισμού

Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, στη Νέα Υόρκη και εν μέσω πετρελαϊκής κρίσης, μια μουσική επανάσταση έλαβε χώρα. Τα σχολεία δεν είχαν πια κονδύλια για μουσικά όργανα και καλλιτεχνικά, η εξαθλίωση είχε χτυπήσει την πόλη των πόλεων σε όλα τα επίπεδα και ένας μικρός Ηρακλής με ρίζες από την Τζαμάικα άρχισε να λουπάρει drum brakes μιξάροντας δύο ίδια βινύλια μεταξύ τους. Ο λόγος για τον DJ Kool Herc, που μεταμόρφωσε τα πικάπ του από απλές οικιακές ηλεκτρικές συσκευές αναπαραγωγής ήχου σε μουσικά όργανα και... εγένετο το hip hop. Από δω και πέρα ο χορός θα κρατούσε πολύ περισσότερο.
Σχεδόν μισό αιώνα μετά η πρωτοκαθεδρία αυτού του ιδιόμορφου genre –ενός από τα πιο ζωηρά παρακλάδια της αφροαμερικάνικης μουσικής, άξιο υβριδικό εγγόνι της τεχνολογίας, των αφρικανικών μαγικοχορευτικών τελετουργιών και της μαύρης, στην κυριολεξία, λαϊκής κωμωδίας– είναι αδιαμφισβήτητη και αποτυπώνεται στις πωλήσεις παγκοσμίως αλλά και τα ιδιαίτερα γούστα της νέας γενιάς. Ακόμα και στην Ελλάδα, που δείχνει να μην καταλαβαίνει τι συμβαίνει ακριβώς, η ανατροπή είναι γεγονός: Εκατομμύρια views στο YouTube κάτω από ελληνόφωνους gangsta/pop ύμνους φτιαγμένους από παιδιά της διπλανής πόρτας που διατυμπανίζουν την ασυνήθιστα γρήγορη επιτυχία και τον ελαφρύ αναρχοκαπιταλιστικό τους κυνισμό μέσα από laptop και κινητά. Το λεγόμενο σκυλοπόπ έχει πια αντίπαλο δέος. Δεν τους πιάνει κανείς – ο μόνος τους αντίπαλος είναι ο εαυτός τους.

Αν οι αμερικάνοι έχουν τον Drake, τον Kendrick Lamar και την Cardi B, την πρώτη καλλιτέχνιδα που ξεπέρασε τη Μαντόνα, εδώ έχουμε τον Light, τον Toquel, τον Saske και τον τρελο-Sinboy που είναι μια κατηγορία από μόνος του. Πιουρίστες και Δεινόσαυροι ας κλαίνε όσο θέλουν δεν αλλάζει κάτι αυτό, η αποστολή μας εξετελέσθη, βγάλαμε μαύρο Πρόεδρο και καταλάβαμε την ποπ κουλτούρα, τι άλλο θέτε;

Εν μέσω κρίσης και εκατομμυρίων προσφύγων και μεταναστών, συνέβησαν επίσης οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Charlie Hebdo και το Bataclan στη Γαλλία, παγκόσμιο σύμβολο του ελεύθερου τρόπου ζωής. Αν η επίθεση στους δίδυμους πύργους σήμανε για κάποιους το τέλος της μονοκρατορίας των ΗΠΑ, αυτή τη δεκαετία σειρά είχε δυστυχώς η Ευρώπη και δεν ξέρω τι ακριβώς σημαίνει αυτό. Ως μουσικός αλλά και σκιτσογράφος με πιάνουν δύο έξτρα αηδίες πάνω από τη στάνταρ αηδία, στην εικόνα στρατιωτικών όπλων σε μια συναυλία και σ’ ένα σατιρικό περιοδικό κόμιξ – πρέπει να ’σαι πολύ χοντρόπετσος για να μην καταλαβαίνεις. Αλλά είπαμε, δε διαβάζαμε όλοι Βαβέλ μικροί.

Χοντρόπετσους είδαμε βέβαια πολλούς όλα αυτά τα χρόνια της αγανάκτησης, είτε παλαίμαχους είτε νεοφώτιστους. Ο όχλος που έγινε εξουσία, η άνοδος του λαϊκισμού παγκοσμίως και η ζύμωση ακροαριστερών και ακροδεξιών που έφερε μέσα του, ο υστερικός δικαιωματισμός και η παραπολιτική κορεκτίλα φτιάξαν έναν πολύ δυνατό θόρυβο που ο απόηχός του κρατάει ακόμα. Νιώθω όμως πως δε φτάνει πια η γενικευμένη φασαρία για να σκεπαστούν οι σκέψεις μας αφού είμαστε πολύ πιο φτωχοί μεν, λίγο πιο σοφοί δε. Εθνικοί μύθοι όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, οι impersonators του, το Πολυτεχνείο, η περίλαμπρη γενιά του και η λαμογιά ως καθεστώς, έχουν ραγίσει στα θεμέλιά τους. Η ενωμένη με κοινό Σύνταγμα και στρατό Ευρώπη μας περιμένει. Η τεχνολογία ως εγγύηση αξιοκρατίας επίσης. Δε θέλω να σας αγχώσω αλλά έρχονται τα ρομπότ. 

* Ο Ν.Κ. είναι μουσικός