Ήρθε, λοιπόν, η κρίσιμη στιγμή, που όλοι περίμεναν. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα καλείται να αποδείξει, αν ο ευρωπαϊσμός του είναι αλά καρτ ή αποτελεί βαθιά πεποίθηση του. Εδώ δεν (μπορεί να) εμφιλοχωρούν κομματικές στοχεύσεις, μικροπολιτικές επιδιώξεις, προσωπικοί σχεδιασμοί. Ικανότητα στην πολιτική είναι να βλέπεις την μεγάλη εικόνα, να διακρίνεις το κύριο από το δευτερεύον, να μην βλέπεις το δέντρο χάνοντας το δάσος.
Και το μείζον ζήτημα είναι η ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων. Το ευρύτερο περιβάλλον, δηλαδή, μέσα στο οποίο θα ζει η χώρα μας. Οι συνθήκες μέσα στις οποίες θα προσπαθήσει να αναπτυχθεί η οικονομία μας, το εμπόριο μας, ο τουρισμός μας. Και αυτό δεν μπορεί να είναι ένα περιβάλλον εχθρότητας με τις γειτονικές χώρες, εθνικιστικών διεκδικήσεων, εμφύλιων συγκρούσεων, ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών, ανοιχτών διμερών προβλημάτων. Δεν μπορεί να μένουμε με το βλέμμα στο παρελθόν.
Είναι ασύγγνωστη ελαφρότητα να πιστεύει κανείς, ότι η Ελλάδα μπορεί να επιβιώσει ως όαση μέσα σε μια περιοχή αστάθειας και καχυποψίας. Επιβάλλεται να υπάρξει ένα περιβάλλον ασφάλειας, σταθερότητας και συνεννόησης. Και αυτό θα γίνει μόνο με την ένταξη όλων των Βαλκανίων στους διεθνείς οργανισμούς, στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. Η επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία διασφαλίζει όλες τις νόμιμες ανησυχίες μας, είναι ένα μικρό αλλά απαραίτητο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση.
Όσοι ισχυρίζονται ότι αυτοί -με καλύτερη διαπραγμάτευση- θα βελτιώσουν αργότερα την Συμφωνία, λένε την ίδια ανακρίβεια με όσους έλεγαν ότι θα διαπραγματευθούν καλύτερα τα Μνημόνια με τους δανειστές μας. Ότι δηλαδή μετά από δύο Συνταγματικές Αναθεωρήσεις στην π.γ. Δημοκρατία της Μακεδονίας (διότι υπήρξε και άλλη, όταν υπεγράφη η Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995), μετά από την πρωτοφανή κινητοποίηση της διεθνούς κοινότητας, θα επιτραπεί να ξανα-ανοίξει το θέμα με δική μας υπαιτιότητα, και θα έχουμε συμμάχους σε αυτή την απόπειρα... Η ωριμότητα, δυστυχώς, παραμένει ζητούμενο.
Το θέμα δεν είναι να δικαιωθεί η σημερινή κυβέρνηση ή η σημερινή αντιπολίτευση. Το ζήτημα είναι να διαμορφωθεί ένα ευρύ μέτωπο στην κοινωνία μας υπέρ της συνεννόησης και της συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες, κατά του λαϊκισμού και του εθνικισμού, που να προωθεί στην περιοχή μας αντίστοιχα βήματα με αυτά της μεταπολεμικής Ευρώπης, μέσω αμοιβαίως επωφελών συμβιβασμών. Να εφαρμοστεί μια εξωτερική πολιτική σύγχρονη και σταθερή, πέραν των εκλογικών κύκλων, των κυβερνητικών θητειών, και των πρόσκαιρων κομματικών συσχετισμών.
Και σε αυτό το θέμα, οφείλουμε να σταθούμε όλοι με αίσθημα ευθύνης και με θάρρος γνώμης.
14°
