Η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση και τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης συμφωνούν ότι δεν πρέπει να εφαρμοστούν οι μειώσεις στις συντάξεις που έχει ψηφιστεί να ισχύσουν από τις αρχές του 2019. Η κυβέρνηση, μάλιστα, επιχειρηματολογεί ότι η δαπάνη δεν θα είναι μόνιμη, αλλά θα φθίνει καθώς θα φεύγουν από τη ζωή οι ηλικιωμένοι συνταξιούχοι.
Το επιχείρημα αυτό ξεσήκωσε αντιδράσεις, όταν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας το ανέφερε κατά τη συνέντευξή του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, καθώς θεωρήθηκε μακάβριο. Όμως το ζήτημα δεν είναι αυτό. Το ζήτημα είναι ότι το επιχείρημα διαψεύδεται από τα επίσημα στοιχεία.
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Μάνος Ματσαγγάνης σε άρθρο του στα «Νέα», «το 17% όσων βγήκαν στη σύνταξη τον Δεκέμβριο 2016 (λίγο προτού τεθεί σε ισχύ ο νόμος Κατρούγκαλου) ήταν έως 55 ετών ενώ το 41% έως 60 ετών (...) Παρά τις περικοπές, οι συντάξεις δεν είναι τόσο χαμηλές όσο νομίζεται. Η μέση σύνταξη γήρατος τον Δεκέμβριο 2016 ήταν €972 τον μήνα. Οι χαμηλότερες ηλικίες εισπράττουν υψηλότερη σύνταξη: €1.198 κατά μέσο όρο για τους συνταξιούχους κάτω των 55 (και €1.241 για τους κάτω των 60)».
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι πολλοί άνθρωποι που βγήκαν στη σύνταξη σε παραγωγική ηλικία παίρνουν υψηλές συντάξεις και θα τις απολαμβάνουν για πολλά χρόνια. Συνήθως όσοι βγαίνουν τόσο νωρίς στη σύνταξη έχουν λιγότερα χρόνια ασφάλισης σε σχέση με όσους συνταξιοδοτούνται στα 65 ή και αργότερα, αλλά κάποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις τους εξασφάλισαν προνομιακές συντάξεις.
Η κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης επιδιώκουν να μη μειωθούν οι συντάξεις μόνο όσων συνταξιοδοτήθηκαν πριν την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου. Όσοι βγήκαν στη σύνταξη μετά την εφαρμογή του νόμου θα εξακολουθήσουν να λαμβάνουν τις κατά πολύ μειωμένες τους συντάξεις.
Στον δημόσιο διάλογο, συζητώντας μόνο για τους παλιούς συνταξιούχους, είναι σαν να αποδεχόμαστε ότι είναι δίκαιο οι νεότεροι (νεότεροι όχι στην ηλικία, αλλά στον χρόνο συνταξιοδότησης) συνταξιούχοι να λαμβάνουν πολύ μικρότερη σύνταξη, ακόμη και αν τα χρόνια ασφάλισης είναι πολύ περισσότερα από εκείνα συνταξιούχων που βγήκαν στη σύνταξη πριν την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου.
Αν η οικονομία αντέχει να πληρώνει το ποσό των περικοπών που έχουν ψηφιστεί δεν θα ήταν πιο δίκαιο το ποσό αυτό να μοιραστεί σε όλους τους συνταξιούχους, παλιούς και νέους; Με ποια λογική μπορεί η γενναιοδωρία του κράτους να κατευθύνεται μόνο σε κάποιους, αποκλείοντας κάποιους άλλους;
Σίγουρα υπάρχουν πολλοί συνταξιούχοι που λαμβάνουν πολύ χαμηλές συντάξεις και με μεγάλη δυσκολία τα βγάζουν πέρα. Οι συνταξιούχοι αυτοί θα πρέπει να ενισχυθούν στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής, όπως συνέβαινε με το ΕΚΑΣ, που η παρούσα κυβέρνηση κατάργησε. Στον αντίποδα υπάρχουν άλλοι που απολαμβάνουν προνομιακές συντάξεις, τις οποίες εξασφάλισαν μέσα από το πελατειακό σύστημα. Είναι δίκαιο να συνεχίσουν να αντιμετωπίζονται προνομιακά, όταν το κράτος συγκεντρώνει τα χρήματα που τους δίνει επιβαρύνοντας με υψηλούς φόρους και υψηλές ασφαλιστικές εισφορές την παραγωγική οικονομία;
Το πελατειακό σύστημα δημιουργεί ευνοημένους και αποκλεισμένους. Συχνά στη δημόσια συζήτηση εσκεμμένα οι ευνοημένοι εμφανίζονται σαν αδικημένοι. Όπως στη συζήτηση για τους συμβασιούχους οι ευνοημένοι του πελατειακού συστήματος, που διορίστηκαν με σύμβαση για συγκεκριμένο διάστημα, εμφανίζονται σαν όμηροι και ζητούν μονιμότητα, ενώ όσοι δεν είχαν το προνόμιο να διοριστούν αγνοούνται εντελώς, παρά τα προσόντα που μπορεί να έχουν.
Αντίστοιχα για τις συντάξεις ασχολούμαστε μόνο με τους παλιούς συνταξιούχους και αγνοούμε εντελώς εκείνους που βγήκαν στη σύνταξη μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου. Εδώ ακριβώς περισσεύει η υποκρισία όσων καθημερινά οδύρονται για την περικοπή των συντάξεων.
11°
