Μεγάλη συζήτηση στα social media προκάλεσε μία φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη από την ομιλία του στη ΔΕΘ. Εξαιτίας της άλλοι έγραψαν πως αποδεικνύεται «ανάλγητος νεοφιλελεύθερος» και άλλοι πως προσπερνάει το φάρο του λαϊκισμού αφού δεν υποκύπτει στον πειρασμό να υποσχεθεί ουτοπίες, όπως π.χ. πως θα καταργήσει τις ανισότητες. Από μόνη της, είναι αλήθεια, η φράση που επέλεξε να πει ο Κ. Μητσοτάκης ακούγεται «προκλητική», και αν απομονωθεί ευλόγως παρεξηγήσιμη. Έτσι την αλίευσε και την παρουσίασε ο Nikos Xydakis στην ανάρτησή του, αντιπαραθέτοντάς τη με φράσεις από τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ το 1776, τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, το Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, Τροιζήνα 1 Ιανουαρίου 1822 και την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, 10 Δεκεμβρίου 1948, Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών.
Βέβαια, καμία φράση δεν μπορεί να σταθεί από μόνη της, χωρίς το κειμενικό περιβάλλον που την πλαισιώνει. Ολόκληρο, λοιπόν, το επίμαχο απόσπασμα της ομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη.
«Η αναίτια παράταση της οικονομικής κρίσης ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει φτωχοποιήσει τους Έλληνες και έχει οδηγήσει πολλούς συμπολίτες μας στην απελπισία. Αναφέρομαι στα μεγάλα θύματα της κρίσης και ιδιαίτερα στους μακροχρόνια άνεργους. Η διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων τα τελευταία χρόνια αποτελεί μια τεράστια πληγή. Δεν έχουμε δικαίωμα να κλείσουμε τα μάτια σε αυτήν την πραγματικότητα.
Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες. Κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση και όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη Δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα. Όμως το μέρισμα ευημερίας πρέπει να μοιραστεί με όσο το δυνατόν πιο δίκαιο τρόπο. Γιατί για εμάς η αλληλεγγύη είναι η άλλη όψη της ελευθερίας. Δεν είναι μόνο θέμα ανθρωπιάς. Είναι η έμπρακτη αναγνώριση της κοινής μοίρας που όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες.
Σας μίλησα πριν για το πώς θέλουμε να περάσουμε από μια Ελλάδα των επιδομάτων σε μια Ελλάδα των ευκαιριών. Χρειαζόμαστε μια δίκαιη και αποτελεσματική επιδοματική πολιτική με ενσωμάτωση των βασικών επιδομάτων σε ένα αξιοπρεπές ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Όμως η εργασία για όλους είναι για μας η πρώτη μας προτεραιότητα. Στην σύγχρονη Ελλάδα κοινωνική πολιτική είναι κατά κύριο λόγο η εξασφάλιση δουλειάς. Γι’ αυτό και δίνουμε τόση έμφαση στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στις νέες δεξιότητες ειδικά για τους μακροχρόνια ανέργους.
Προτεραιότητά μου είναι να στηρίξω την κοινωνία των πολιτών και τις τόσες οργανώσεις που κάνουν σπουδαία δουλειά απαλύνοντας τον ανθρώπινο πόνο. Καθώς και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης στους οποίους έχει περάσει ένα μεγάλο βάρος για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Θα μπει τάξη όμως και σε αυτόν το χώρο. Μητρώο μη κυβερνητικών οργανώσεων, υποχρεώσεις διαφάνειας και λογοδοσίας και στη συνέχεια, ναι, φορολογικές απαλλαγές για τις δωρεές.
Και κάτι ακόμα: Δεν μπορεί να υπάρξει σοβαρή πολιτική υπέρ των πιο αδυνάτων χωρίς σεβασμό στο δημόσιο χώρο. Χωρίς καθαρά πάρκα στις πιο υποβαθμισμένες γειτονιές. Χωρίς καλές αστικές συγκοινωνίες. Και βέβαια χωρίς ασφάλεια. Ο νόμος και η τάξη θα αποκατασταθούν. Η αστυνομία θα κάνει απερίσπαστη τη δουλειά της. Και οι πιο αδύναμοι συμπολίτες μας θα αισθανθούν και πάλι ασφαλείς. Και κάτι ακόμα: Δεν πρόκειται να επιδείξω καμία ανοχή στην καταστρατήγηση της εργατικής νομοθεσίας. Έχω ακούσει πάρα πολλές ιστορίες από νέα παιδιά που προσλήφθηκαν για τετράωρη εργασία και δουλεύουν οκτάωρα. Είναι η γενιά των 360 ευρώ πλήρους απασχόλησης. Και θα είμαστε αμείλικτοι στην αντιμετώπιση των εργοδοτών που παραβιάζουν τη νομοθεσία και εκμεταλλεύονται το προσωπικό τους».
Από το απόσπασμα φαίνεται πως ο Κ. Μητσοτάκης επιχειρεί να παρουσιάσει την κοινωνική πολιτική της ΝΔ.
Ο Stratos Fanaras επισημαίνει αυτό το κενό. «Ο ΚΜ δεν “αποδεικνύεται ανάλγητος” με όσα λέει, ίσα-ίσα που με όσα προηγούνται και έπονται προσπαθεί να μην κατηγορηθεί για κάτι τέτοιο».
Και ερμηνεύει την επίμαχη φράση με ένα και μόνο προφανή στόχο: το ιδεολογικό στίγμα.
Ο Παύλος Ελευθεριάδης σχολιάζει πως κάποιοι έκαναν κριτική στον Κ.Μ. για τη φράση αυτή διότι δήθεν δείχνει ότι είναι κατά της ισότητας, με δήθεν ακραίο και σκληρό τρόπο. «Η κριτική αυτή ήταν όμως άδικη και δείχνει επιφανειακή κατανόηση της αξίας της ισότητας. Οι θεσμοί της ισότητας, όπως π.χ. περιγράφονται από τους σύγχρονους φιλοσόφους της ισότητας John Rawls, Ronald Dworkin και άλλους, δεν επιδιώκουν να "εξαλείψουν" την ανισότητα. Μια τέτοια επιδίωξη θα οδηγούσε στη δικτατορία, όπως σωστά είπε ο Κυριάκος και όπως ακριβώς είδαμε στις κομμουνιστικές δικτατορίες».
Ο Hλίας Μόσιαλος χαρακτηρίζει ενδιαφέρουσα την ιδεολογική τοποθέτηση του Κ. Μητσοτάκη για τις κοινωνικές ανισότητες, αντιδιαστέλλοντας τις θέσεις του με αυτές της σύγχρονης κεντροαριστεράς.
Μία άλλη διάσταση από τον Vasilis Vamvakas, που σχολιάζει ως ξεπερασμένη και άνευ ουσίας μια συζήτηση για τα δικαιώματα του ανθρώπου στην οντολογική - φυσιοκρατική της διάσταση.
«Η δήλωση περί ανισότητας εάν έλειπε η λέξη περί φυσικότητας της δεν θα είχε προκαλέσει τόσο θόρυβο (το υπόλοιπο της δήλωσης άλλωστε θα μπορούσε να το έχει πει ο οποιοσδήποτε πολιτικός). Θόρυβο προκαλεί στο δημόσιο λόγο οτιδήποτε εμπεριέχει οντολογική διάσταση. Με αυτά μας αρέσει να ασχολούμαστε γιατί όλοι κατά βάθος γνωρίζουμε τι είναι το "φυσικό" στα κοινωνικά πράγματα και δεν ανεχόμαστε να πει κάποιος άλλος το αντίθετο (το αφύσικο). Σαν να βρισκόμαστε στο 19ο αιώνα (και πίσω) αναζητούμε να κατοχυρώσουμε τα δικαιώματα στη φύση των πραγμάτων. Κάπως βαρετό θα έλεγα».
7°
